Hoofdstuk 2: De tijd van de Grieken en Romeinen
Verband tussen Pax Romana en Imperium Romanum
Octavianus stichtte in 27 v.C. het Romeinse keizerrijk, het imperium Romanum. De senaat gaf hem het imperium maior (opperbevel) en de titel Augustus (verhevene). Zelf voegde hij er de naam van zijn oom caesar aan toe, wat keizer of tsaar ging betekenen. Met Augustus begon een lange periode van welvaart en vrede binnen de grenzen van het Romeinse rijk: de pax Romana.
Voorbeelden van de organisatiekracht van de Romeinen zijn:
- Het rijk werd geregeerd vanuit één centraal punt, Rome, dat uitgroeide tot een stad van meer dan 1 miljoen inwoners.
- De staat slaagde erin die bevolking te voeden met graan uit Sicilië en Afrika en regelde met een ingenieus stelsel van aquaducten en rioleringen de watervoorziening en afvalafvoer. In de rest van het rijk regeerden gouverneurs vanuit provinciehoofdsteden die de Romeinen speciaal voor dat doel hadden gesticht.
- Gouverneurs regeerden vanuit provinciehoofdsteden en hieven de belastingen waarmee het reusachtige Romeinse leger werd betaald en een indrukwekkende infrastructuur tot stand werd gebracht.
- Binnen het rijk werd een netwerk van tienduizenden kilometers kaarsrechte, verharde wegen aangelegd. Zo werden de provinciehoofdsteden met elkaar en met Rome verbonden en konden de troepen zich snel verplaatsen.
Voorbeelden waaruit blijkt dat de Romeinen de Griekse cultuur bewonderden, zijn:
- Ze haalden Griekse schrijvers, artsen, beeldhouwers en bouwmeesters naar Rome.
- Ze bootsten in alles de Grieken na. Meubilair, tafels, stoelen en de Romeinse linnenkasten waren 'naar de Griekse mode'.
- Griekse komedies werden vertaald en bewerkt in het Latijn.
- De Romeinen bouwden tempels naar Grieks voorbeeld, kopieerden Griekse beelden en namen Griekse goden over, die Latijnse namen kregen.
2.2 Het Romeinse Imperium
Bondgenootschappen
In het belang van de Romeinen
De volken aan de grenzen kenden de omgeving goed. Door de bondgenootschappen met deze volken konden de grenzen beter worden bewaakt, bijvoorbeeld tegen invallen van andere volken.
In het belang van de onderworpen volken
Onderworpen volken mochten hun cultuur en godsdienst handhaven. Hierdoor konden zij hun traditionele manier van leven handhaven, terwijl de Romeinen voor orde en veiligheid zorgden. Het was voor deze volken steeds minder van belang om in opstand te komen.
Hoe het leger de Romanisering(=het overnemen van de Grieks-Romeinse cultuur) bevorderde
Mannen uit het hele rijk namen dienst in het Romeinse leger en volkeren aan de rijksgrenzen leverden als bondgenoten hulptroepen. Trouwe dienaren van de Romeinen kregen het Romeinse burgerrecht en veteranen die na twintig of vijfentwintig jaar uit het leger terugkeerden naar huis, brachten het Latijn en de Romeinse gewoonten en gebruiken tot in de verste uithoeken. Uit de soldatentalen ontstonden later de Romaanse talen.
Toen Rome een republiek was: Aanval (grote expansie)
Toen Rome een keizerrijk was: Verdediging
Voorbeelden waaruit blijkt dat de Grieks-Romeinse cultuur nog steeds terug te vinden is in de huidige Nederlandse cultuur
- De Nederlandse taal heeft veel woorden van Latijnse of Griekse herkomst.
- Het Latijnse schrift is in Nederland standaard.
- De Romeinse kalender die Caesar opstelde, is in aangepaste vorm nog steeds in gebruik.
- Het Romeinse recht ligt nog altijd aan de basis van de het Nederlandse rechtsstelsels.
- Het gebruik van Romeinse cijfers.
De romanisering is in Frankrijk succesvoller geweest dan in Nederland. Leg uit.
In Frankrijk wordt Frans gesproken. Deze Romaanse taal is direct afgeleid van het Latijn. De Nederlandse taal is een Germaanse taal, waarin veel minder Latijnse woorden zijn te terug te vinden.
Cleopatra
Was getrouwd met haar broer, later trouwde ze met Caesar omdat hij haar hielp om de alleenheerser te worden van Egypte. Na de door van Caesar trouwde ze met Marcus Antonius, een veldheer. Door het huwelijk raakte ze betrokken bij een machtsstrijd tussen haar man en Ocatavianus. Octavianus won en maakte een einde aan de onafhankelijkheid van Egypte. Cleopatra en haar man pleegde beide zelfmoord.
Julius Civilis
Hij verzette zich tegen de Romeinen voor zijn volk, de Bataven. Dat was opmerkelijk omdat:
- De Romeinen sloten een bondgenootschap met de Bataven, een Germaanse stam die in de Betuwe woonde, in het grensgebied van het Romeinse rijk.
- De Bataven hoefden geen belasting te betalen.
- De Bataven moesten manschappen leveren voor het Romeinse leger.
- De Bataaf Julius Civilis mocht na 25 jaar als gepensioneerd soldaat terugkeren naar zijn eigen grond.
De opstand kwam er omdat Julius vond dat de Romeinen zich niet aan het bondgenootschap hielden. Zo zouden ze bijvoorbeeld Bataafse jongens misbruiken.
De Bataven staan bekend om de vrijheid en gelijkheid die er in hun samenleving was.
2.3 De Grieks-Romeinse cultuur
Evolutie van de Griekse bouwstijl
De Griekse architectuur en beeldhouwkunst waren aanvankelijk sterk beïnvloed door de Egyptische kunst. De vroege beelden waren stijf en plat, maar geleidelijk gingen de Griekse beeldhouwers zelf nieuwe dingen uitproberen. Ze ontdekten dat beelden er beweeglijker uitzagen als de benen niet al te vast op de grond stonden en dat een gezicht levendiger werd met een glimlach erop. De beeldhouwers gingen nauwkeurig de menselijke anatomie bestuderen en pasten de kennis die ze zo kregen toe in hun werk. Perfectie zagen de Grieken als teken van goddelijkheid. Zo ontwikkelde de beeldhouwkunst zich van primitief en statisch naar verfijnd en beweeglijk.
In de bouwkunst deed zich een soortgelijke ontwikkeling voor. Vanaf de 7e eeuw v.C. werden de tempels gebouwd in de Dorische stijl. Deze hadden strakke lijnen en robuuste en sobere zuilen. Later kwam de Ionische stijl op. De tempels van deze orde waren ranker en de zuilen hadden aan de onder- en bovenkant een mooie versiering.
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden