2.1: Het Spaanse en het Ottomaanse wereldrijk

2.1 Het Spaanse en het Ottomaanse wereldrijk

De slag bij Lepanto
Op 7 oktober 1571 Botsten de Turkse en de christelijke oorlogsvloot op elkaar. De christenen hebben de zeeslag gewonnen.

Het Ottomaanse wereldrijk
De slag bij Lepanto was het hoogtepunt in de strijd tussen het Turks-Ottomaanse Rijk en het Spaanse Rijk. Deze grootmachten streden al tientallen jaren om de macht van Europa.

In 1299 stichtte aanvoerder Osman een staatje aan de grens van het Byzantijnse rijk.
In 1453 werd Constantinopel veroverd. Constantinopel was vanaf toen de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk. In Afrika veroverden de Turken Egypte. Hierdoor kreeg de Ottomaanse sultan de titel van kalief.
In 1520 werd het Ottomaanse rijk een wereldrijk. Het besloeg drie continenten rond de Middellandse Zee.

Het Spaanse wereldrijk:
In 1479 ontstond de staat Spanje.
In 1492 werd de reconquista voltooid met de veroveringen van het laatste Moorse koninkrijk. Ook ontdekte Columbus Amerika.
In 1516 werd Karel V koning van het Spaanse rijk.

Christenen, joden en moslims
Na 1492 werden joden en moslims genadeloos door de inquisitie vervolgd.
De islamitische Ottomanen stonden de christenen en de joden toe in hun rijk, zolang ze zonen leverden aan de sultan.

Strijd om Europa
Spanje en het Ottomaanse Rijk streefden naar de heerschappij over Europa. De Ottomanen wilden met een jihad, een heilige oorlog, hun macht verder naar het westen uitbreiden.

In 1532 verschenen de Ottomanen voor de poorten van Wenen.
In 1566 veroverden de Ottomanen veroverden de Hongaarse burcht Szigetvar. Ze probeerden ook het Middellandse Zeegebied te veroveren.

De Ottomanen veroverden Libië, Tunesië en Algerije. Met de slag bij Lepanto kwam een einde aan de Ottomaanse opmars over de zee. De Spanjaarden heersten vanaf toen over de westelijke helft van de Middellandse Zee en de Ottomanen over de oostelijke helft.

De neergang van de Middellandse Zeehandel
De Middellandse Zee was in de tijd van de Grieken en de Romeinen in gebruik voor de handel tussen Europa, Afrika en Azië. In de tijd van de monniken en ridders was er weinig handel over zee, maar dit veranderde in de tijd van de steden en staten.

Na 1400 ging de Middellandse Zeehandel achteruit. De mensen moesten voortaan veel meer betalen voor de oosterse koopwaar.

Begrippen
Grootmacht = Een machtig land.
Wereldrijk = Een rijk dat meerdere werelddelen beslaat.
Wereldlijk = Niet-godsdienstig.