Hoofdstuk 1.1, 1.3, 1.4, 2.1, 2.2

1.1 Recherchewerk Op de plaats van het misdrijf gaan rechercheurs de situatie meten en fotograferen, om zo aanwijzingen te vinden. Soms zijn er mensen die het misdrijf hebben gezien, getuigen. Zij zijn niet altijd betrouwbaar; tijdsverloop; alcoholgebruik en spanning kunnen het geheugen van de getuige beïnvloeden. Als de technische recherche bloed van de dader vindt, gaan ze dat bloed onderzoeken. De dader heeft dan bloedgroep: A, B, AB of O. Dit geeft geen doorslaggevend bewijs, want 45% van de Nederlanders heeft bloedgroep O. Vingerafdrukken zijn uniek, dat is dus wel doorslaggevend; • Het lijnpatroon van je vingerhuid blijft levenslang hetzelfde • Het aantal lijntekeningen dat kan voorkomen is zeer groot • Je kunt vingerafdrukken indelen in groepen
Als iemand een keer is veroordeeld voor een ernstig misdrijf, worden zijn vingerafdrukken opgeslagen. Zo kunnen ze de criminelen sneller opsporen.
1.3 Navigatie Het kompas is het oudste navigatiesysteem. Coördinaten zijn veel preciezer dan het kompas. Hiermee kun je aangeven waar je bent geweest als ontdekkingsreiziger, zonder het land te laten zien. Dé vraag bij navigeren is: Hoe bepaal ik mijn plaats op aarde? Het belangrijkste houvast wat je op zee hebt zijn de zon, maan en sterren. Daar zijn ook al methode voor bedacht. De aarde draait om een denkbeeldige aas die van de noord- naar de zuidpool gaat. Boven de noordpool staat een ster, de poolster. Dus: • Als je op de noordpool staat recht boven je. • Als je op de evenaar staat, aan de horizon (0°) Hoe hoger je de poolster ziet, hoe verder je naar het noorden bent. Ook met behulp van de zonshoogte kun je weten waar je bent. Maar voor de breedtebepaling kun je beter naar de poolster kijken. Tegenwoordig gebruiken we meestal satellietnavigatie. Aan de hand van een computer kan precies afgelezen worden waar men zich nu bevind. Op tien meter nauwkeurig kan er worden afgemeten met dit satellietsysteem. De computer kan ook een route uitstippelen, GPS. 1.4 Ruimtevaart Honderd jaar gelden waren mensen ook al benieuwd naar de wereld buiten de aarde. De grootste doorbraak was de WO2. De Duitsers hadden raketten die heel ver konden worden weggeschoten. VS en SU hebben veel van dat soort raketten overgenomen. Er ontstond een race tussen VS en SU om de beste wapens. De satellieten vallen niet op de aarde omdat ze zo snel óm de aarde heen zijn geschoten. Een satelliet kan zonder aandrijving om de aarde heen draaien. Een geostationaire satelliet wordt onder andere gebruikt voor communicatie. Die draaien rondjes op een hoogte van ongeveer 36.000 kilometer. Op een satelliet zitten ook zonnepanelen, die worden niet gebruikt voor de aandrijving maar voor de energievoorziening om bijvoorbeeld foto’s te maken. Door weersatellieten kan een storm gesignaleerd worden vóórdat hij is aangekomen. Satellieten worden door Spaceshuttles in de ruimte gebracht. Mensen kunnen niet te lang in de ruimte verblijven. Door de gewichtloosheid verslappen je spieren, omdat je die haast niet gebruikt. Op de lange duur kunnen zelfs je botten gaan ontkalken waardoor snel botbreuken ontstaan. Vaak worden hier op aarde de astronauten al getraind. 2.1 Cassettes en CD’s CD sinds 1969 door Philips. Verschillen tussen cassette en CD: • Cassette is kwetsbaarder. Vooral voor magneet. Ook door vaak kopiëren wordt de kwaliteit ook slechter en gaat het ruisen. Bij de CD gaat alles digitaal, dat betekent dat informatie is opgeslagen in de vorm van ‘wel’ of ‘geen’. Bij een CD gebeurt dat in de vorm van wel of geen putjes. Deze worden afgelezen met een ‘laser’. Later werd er, samen met Sony, een compact en bruikbaar apparaat gemaakt: de CD-speler. Ze probeerden de muziekliefhebbers ervan te overtuigen om de CD’s te gebruiken. Het aflezen is in de hele wereld gelijk, ze zijn in alle CD-spelers te gebruiken. CD’s geven geen ruis omdat het verschil tussen wel of geen putjes groot is. Slijtage komt ook niet snelvoor, want er is geen direct contact tussen het schijfje en de ontvanger. Er kan van alles op een CD: foto’s, tekeningen, tekst, muziek en films. Dat wordt erop gezet op grote schaal, voornamelijk op CD-rom’s. ROM = Read Only Memory. Veertig dikke boeken kunnen gemakkelijk op één CD. Je kunt ook lege CD’s kopen, dan kun je er de informatie enz. zelf op zetten. Platenmaatschappijen draaien hierdoor verlies omdat de CD gekopieerd worden. 2.2 Toilet en riolering Vroeger werden vuilnis en uitwerpselen gewoon op straat laten liggen of in de gracht gegooid. Daarna werd het grachtwater als drinkwater gebruikt. Toen er betere hygiëne kwam werden de cijfers een stuk beter. Vroeger werden in de steden de uitwerpselen in tonnen gedaan en eens per week opgehaald. Het werd naar het platteland gebracht verkocht als mest voor het land. In die tijd was mest heel schaars. Later werden er WC’s in de huizen geplaatst en werden de uitwerpselen naar het reservoir onder de straat gevoerd. Weer later kwamen er eindelijk waterleidingen die ook werden gebruikt om uitwerpselen weg te spoelen en naar de riolering gevoerd. In Nederland ligt een netwerk van tienduizenden kilometers riool onder de grond. Al het rioolwater van een bepaald gebied wordt afgevoerd en gezuiverd voordat het weer in het milieu komt. Bij neerslag gaat het regenwater ook door de riolering. Als het erg hard regent raken de waterzuiveringsinstallaties overvol en lozen dan het water (ongezuiverd) in het milieu.