Paragraaf 4.2 t/m 4.4 + 4.7 + 4.8

PARAGRAAF 2

Een stad heft 4 kenmerken:

• Een bepaalde, per land verschillende omvang
• Een hoge bebouwingsdichtheid in vergelijking met omringende gebied
• Een beroepsbevolking die vrijwel uitsluitend werkt in de secundaire en tertiaire sector
• Een groot aantal functies voor het gebied rond de stad

Voor het eerst in de geschiedenis wonen er meer mensen in de stad dan op het platteland. In deze eeuw groeit vooral in de ontwikkelingslanden de stedelijke bevolking nog sterk. De urbanisatiegraad in de arme landen is nog laag, maar neemt snel toe door de trek van het platteland naar de stad (urbanisatie). Daarbij groeit vooral de grootste stad van het land snel. Deze primate city groeit in veel landen uit tot een echte megastad door:

• Het hoge urbanisatietempo
• Het hoge geboorteoverschot
• De uitbreiding van de stad waarbij omringende steden en dorpen worden opgeslokt

In de rijke landen vormen de steden meer een stedelijk netwerk. Ook zie je dat hier juist veel mensen vanuit de grote steden naar het omringende platteland trekken (suburbanisatie).

PARAGRAAF 3

Grote steden kun je indelen in 3 soorten:

• Megasteden: zoals Lagos tellen meer dan 10 miljoen inwoners. Je vindt ze vooral in de (semi)periferie
• Wereldsteden: zoals New York zijn belangrijke centra op het gebied van economie, cultuur en politiek voor een groot deel van de wereld
• Hoofdsteden: zoals Berlijn. Meestal zetelt hier de regering van het land

PARAGRAAF 4

De ligging van steden kun je verklaren met 2 begrippen:

• Site: dan gaat het om de kenmerken van de plaats zelf
• Situation: dan gaat het om de ligging ten opzichte van andere gebieden

Steden liggen opvallend vaak aan of dicht bij de kust. Dat geldt vooral voor de steden met een koloniaal verleden. Logisch, want de steden moesten vanuit het moederland over water goed bereikbaar zijn. De opbouw van deze steden word overigens ook vaak gekenmerkt door het patroon van de koloniale dubbelstad. Elke stad is uniek, maar als je goed naar de stedelijke opbouw kijkt zie je ook overeenkomsten. Grote steden hebben allemaal een CBD. Daaromheen liggen vaak oudere arbeiderswijken, terwijl aan de rand van de stad de nieuwere woonwijken (suburbs) liggen. Bedrijventerreinen liggen tegenwoordig in de rijke landen buiten de stad in de buurt van verkeersknooppunten.

PARAGRAAF 7

In de grote steden van de arme landen is alle open ruimte opgevuld met krottenwijken, ook wel slums genoemd. Ook rond de stad vind je een krans van krottenwijken. Kenmerken van deze krottenwijken zijn:

• Vaak illegaal gebouwd door migranten
• Weinig of geen voorzieningen
• Zeer hoge woningdichtheid

Derdewereldsteden kampen met 3 problemen:

• Onvoldoende huisvesting voor arme mensen
• Onvoldoende banen
• Vervuiling en verkeerschaos

PARAGRAAF 8

Nederland kent een dicht netwerk van steden, maar geen echt grote steden. In de loop van de tijd zijn veel steden uitgegroeid tot een agglomeratie Later zijn er door suburbanisatie stadsgewesten ontstaan. Een aantal hiervan is met elkaar vervlochten tot stedelijke gebieden. De Randstad is daar een goed voorbeeld van. De overheid wil voorkomen dat de open ruimte in Nederland, zoals het Groene Hart, verder word aangetast. Daarom wil men het wonen in de stad weer aantrekkelijk maken door oude en vervallen wijken te saneren of renoveren. Niet alleen worden de woningen aangepakt ook de publieke ruimte krijgt een facelift. Door deze wijken aantrekkelijk te maken voor de middenklasse probeert de overheid ook verdere segregatie van de samenleving tegen te gaan. Verder worden braakliggende terreinen opgevuld en nieuwe woonwijken op zogenaamde Vinex-locaties dicht tegen de stad aangebouwd. Door bij de ruimtelijke ordening uit te gaan van de compacte stad probeert men het woon-werkverkeer ook in te dammen. Naast een woon- en werkfunctie hebben steden ook een verzorgende functie voor de wijde omgeving. Daarbij hebben grote steden met veel diensten die een hoge drempelwaarde kennen, een grotere reikwijdte en dus ook een groter verzorgingsgebied dan kleinere steden.