Hoofdstuk 3

-Bij sociale bevolkingsgroei kun je onderscheid maken tussen binnenlandse en buitenlandse migratie. Voor beide migratiestromen geldt dat er sprake is van selectieve migratie. Om verschillende redenen dus. Er is in Indonesië, net als in heel Zuidoost-Azië, een hoog urbanisatietempo. Daardoor is in korte tijd de urbanisatiegraad afgelopen tot 52 procent. Dat is in steden goed te zien

1. Overal ontstaan uniforme stedelijke landschappen
2. De modernisering van de steden vindt plaats met een veranderende snelheid en omvang, de economische groei is belangrijker
3. Luchtverontreiniging
4. Overbevolking zie je door de krottenwijken, de overbelaste infrastructuur en de uitdijende informele sector.

-In de stedelijke hiërarchie is Jakarta in Indonesië nummer 1. Maar vergeleken met Zuidoost-Azië is het helemaal niet zo’n primate city. Op Java liggen meerdere grote steden waardoor het stedelijke netwerk er evenwichtiger uitziet dat in de meeste buurlanden.

-transmigratie is het door de overheid een soort van stimuleren voor mensen in overbevolkte steden te laten verhuizen naar kleine steden. Soms was dit een succes, maar meestal een grote puinhoop, de oorzaken daarvoor zijn:

1. Tropische bodems waren binnen enkele jaren uitgeput
2. Veel mensen hadden heimwee
3. Veel ruzie met oorspronkelijke bevolking --> verzet tegen javanisering

-Door de bovenstaande redenen is dat transmigratieprogramma stopgezet. Maar de aangerichte schade aan het ecosysteem zal generaties lang door gaan rip

Paragraaf 3.5 Economie en ontwikkeling
-Als je het patroon van de welvaart in Indonesië wilt zien kijk je naar de volgende dingen

1. Het bnp per hoofd in vergelijking met andere landen
2. Het brp (bruto regionaal product) per hoofd. Dan vergelijk je Indonesische provincies zoals Borneo en Java --> kijken hoe dat zich verhoudt met het nationale bnp
3. Verdeling van de beroepsbevolking en de verschuivingen ten opzichte van andere landen. Hoe meer welvaart --> hoe minder mensen in de landbouw
4. De samenstelling van het import-/exportpakket van Indonesië.
   --> ontwikkelingslanden exporteren en rijkere landen inporteren
5. De handelsbalans. Of export in verhouding staat met import of niet.
6. Je kijkt als laatste naar of Indonesië na alle inkomsten en uitgaven geld overhoud of tekort komt.

De uitkomst van al deze dingen zegt iets over de economische positie van Indonesië in de wereld, maar niet over de regionale verschillen. Want trust me, die zijn er ook.

-Indonesië is op basis van bnp per hoofd van de groep ‘armste ontwikkelingslanden’ naar de categorie daarboven gegaan: ‘lage middeninkomenslanden’.
-Indonesië heeft inmiddels een gemengde economie. Daarin wordt kapitalisme en socialisme gecombineerd.
-De binnenlandse markt groeit door een middengroep die veel wilt kopen --> levert banen op.
-De landen in Zuidoost-Azië zijn niet allemaal economisch sterker ontwikkeld. Er is dus, je raad het al, sprake van regionale ongelijkheid.
--> er is wel verbetering, de VN-welzijnsindex is gestegen --> daling in extreme armoede en toegang basisvoorzieningen verbetert en sociale ongelijkheid afgenomen. Dat is vooral te danken aan een sterker geworden politiek.

-Tijdens 1980 en 2010 steeg de VN-welzijnsindex van 0.39 naar 0.60.
--> als je naar die index per district kijkt haalt geen enkel district een score van 1.0 (100%). Er komen zelfs mega grote verschillen voor.
-Bij elkaar opgeteld heeft Indonesië dus zeker wel vooruitgang geboekt, maar het kan nog niet tot de semiperiferie rekenen.

-Indonesië is een van de meest corrupte staten van de wereld, het bestuur is slecht. En juist dit is zo belangrijk om het land te verbeteren.

Paragraaf 3.6 Globalisering
-Sinds 1980 is de in de invloed van globalisering in de meeste delen van Indonesië goed te merken:

1. De bosbouw en mijnbouw houden uitverkoop op de wereldmarkt en de overheid probeert meer geld te verdienen aan de export van hout (exportvalrisatie).
2. De landbouw is verbeterd door modernere kennis en techniek. De traditionele landbouw veranderd langzaam in moderne landbouw
3. Er is een tweedeling op het platteland
   --> de rijke, grote en commerciële boeren
   --> de alleenstaande kleinere boeren die alle dure veranderingen niet kunnen betalen
   Het gevolg is een soort uitfiltering van mensen in de landbouwsector
4. Plantagebouw verbeterd. Bedrijven die thee, koffie, suiker, natuurlijk rubber, kokosnoten en palmolie produceren verkopen het veel meer op de wereldmarkt.

-Indonesië is ook importsubstitutie gestart, eenvoudige industrieproducten werken niet meer geïmporteerd maar in eigen land gemaakt. Alleen is dat een beetje mislukt, voor de technologie bleef Indonesië afhankelijk van het westen. Er werd te weinig aan het buitenland verkocht en er was een tekort geld om te investeren in machines en fabrieken.
-Dus toen volgde Indonesië het voorbeeld van wat andere Aziatische landen --> het inzetten van mno’s. Dit is in sommige delen van Indonesië voordeling --> koopkracht stijgt en groeiende vraag --> ontwikkeling van die regio komt op gang

-Door de globalisering is er ook verbetering in de formele sector: toerisme, financiële en juridische dienstverlening en marketing. Dit wordt vooral opgezet met buitenlands kapitaal.
--> het geeft ook veel banen

-Bijna alle landen van Zuidoost-Azië proberen de export van artikelen te ontwikkelen (exportgerichtheid) en hiervoor buitenlands kapitaal aan te trekken.
-De huidige verweving van de Indonesische economie met de wereldmarkt betekent een voortzetting van een oud patroon dat al uit de koloniale tijd stamt --> een centrum-periferieverhouding. Door de globalisering neemt het aantal externe economische relaties toe.

Paragraaf 3.7 Regionale diversiteit
-Indonesië is erg groot. Het bestaat uit 13000 eilanden, een polonaise van eilanden noem je een archipel.
-de absolute ligging is in graden en oosterbreedte, zuiderbreedte
-de relatieve ligging is “tussen India en China”
-Het is niet altijd duidelijk waar een grens ligt tussen een land of continent

-met culturele gebiedskenmerken kan je beslissen of iets een cultuurgebied is of niet. Die kan je indelen in drie hoofdgroepen

1. Elementen die te maken hebben met je verstand, zoals taal en geloof. In Indonesië worden meer dan vijfhonderd talen gesproken. Er werd een nationale taal ingevoerd genaamd de Bahasa Indonesia. Dit moest de communicatie verbeteren en voor meer eenheid zorgen.
   88% van de bevolking is moslim. Maar er leven ook miljoenen christenen, boeddhisten en hindoes. Er zijn ook talloze aanhangers van natuurgodsdiensten (animisme)
2. Elementen die bepalen hoe je met elkaar samenleeft, wetten, familiebanden en opvoeding. Er zijn veel verschillende en ingewikkelde samenlevingen met allerlei rangen en standen. Maar ook rondtrekkende stammen, in other words: er zjin heel veel verschillen in samenlevingen in Indonesië
3. Zichtbare of materiële kenmerken. Indonesië telt meer dan driehonderd verschillende etnische groepen.

-Water, reliëf en jungle maken de afstanden in Indonesië relatief groot --> veroorzaken grote culturele verschillen.
-Maar het tegenovergestelde kan ook --> door grote culturele diversiteiten bleven de relatieve afstanden tussen de diverse volkeren groot. Als je nu de bestaansmiddelen, culturen of de landschapszones binnen Indonesië met elkaar vergelijkt dan zie je nog steeds een grote regionale differentiatie --> door gebrek aan samenwerking is er geen hechte economie of politieke eenheid

-In grote delen van Indonesië zijn lokale bevolkingsgroepen in economisch opzicht erg op zichzelf aangewezen. Java en delen van Sumatra staan in de belangstelling van het internationale bedrijfsleven --> dus geïsoleerde gebieden moeten zich anders ontwikkelen. De regionale verschillen blijken uit de positie in het demografisch transitiemodel, de urbanisatiegraad, het urbanisatietempo, de opbouw van het stedelijk netwerk, de (internationale) arbeidsmigratie, het brp per hoofd, de bestaanswijzen en de verdeling van de beroepsbevolking. Kortom: wel of niet meedoen heeft heel veel invloed op de samenleving.

Paragraaf 3.8 Ontbossing: economie en ecologie botsen
-Op lokaal niveau zijn twee partijen betrokken bij ontbossing:

1. Inheemse volkeren in de buitengebieden die aan zwerflandbouw doen.
   --> extensieve vorm van landbouw in harmonie met het ecosysteem.
2. Het groeiende aantal sedentaire boeren. De natuurlijke bevolkingsgroei en een heleboel transmigranten zorgt voor een soort van ‘landhonger’ onder kleine boeren die permanente akkers aanleggen --> gebruiken hout als brandstof.

-Naast de lokale mensen zijn ook andere binnen-en buitenlandse partijen betrokken bij de ontbossing --> veel groter houtkap en hoger schaalniveau

1. De commerciële houtkap voor houtverwerkende industrie en houtskoolfabrieken.
   --> 70% van de bossen worden illegaal gekapt.
2. Mijnbouw in bossen, het landschap is heel erg aangetast om er mijnen aan te leggen.
3. Projectontwikkelaars (grondmakelaars, wegenbouw en landbouwondernemingen). Het bos moet volgens hun plaats maken voor de aanleg van wegen, plantages en toeristenresorts.

-Ontbossing zorgt voor echt heel veel problemen. Hieronder staan de belangrijkste

• Een verstoord waterbalans. In gebergte zorgt dit zelfs tot aardverschuivingen en lager tot overstromingen en verdroging.
  --> voor de verwerking van hout wordt veel water gebruikt en vooral vervuild, er blijft weinig schoons over voor de landbouw.
• Verlaging van de biodiversiteit. Dieren sterven uit in dat gebied of vertrekken naar betere plekken.
• Afname kwaliteit van de bodems (landdegradatie). Door ontbossing stroomt water veel sneller een steile helling af en neemt een deel van de bodem mee (versnelde bodemerosie) --> landbouwgrond verdwijnt en draagkracht neemt af
• Door kappen van mangrovebossen wordt een tsunami niet tegen gehouden en malariamuggen kunnen hun vrije gang gaan. Nice
• Luchtverontreiniging, bossen kunnen de lucht niet meer verschonen en er ontstaan veel ongecontroleerde bosbranden.
• Verstoring ecosysteem, het wordt aangetast.

Paragraaf 3.9 Ontbossing: maatschappelijke gevolgen en beleid
-Miljoenen Indonesiërs hebben elk jaar te maken met overstromingen, bosbranden en aardverschuivingen, bosbranden en aardverschuivingen maar de ontbossing vormt de grootste bedreiging want:
--> het leefgebied voor lokale gemeenschappen wordt steeds kleiner
--> braakperiodes van oude akkers worden korter --> zwerflandbouw veranderd in roofbouw
--> inheemse volken geven hun traditionele leven in het bos op.
-Er ontstaan zelfs mondiaal (over de hele wereld) problemen. Een tiende van de CO2 uitstoot komt vanuit Indonesië --> komt door het droogleggen, kappen en deels verbranden van bossen in veengebieden voor de productie van palmolie.

-De overheid in Indonesië geeft vaak voorrang aan de economische groei en laten de milieuproblemen een beetje zitten --> duurzaamheid heeft een lage prioriteit --> typisch voor landen in ontwikkeling.
-Om de ontbossing en lucht-, water- en bodemverontreiniging op te lossen is niet makkelijk.
--> de belangen van de verschillende partijen op lokaal, nationaal en internationaal niveau gaan vaak niet samen en kunnen niet echt samenwerken. Een opsomming:

1. Boeren weten niet veel over de milieuvervuiling of hebben niet genoeg kennis om er iets aan te doen
2. Grootgrondbezitters en bedrijven denken alleen maar aan zichzelf --> geld geld geld
3. De explosieve bevolkingsgroei helpt nou ook niet echt mee
4. Het verschijnsel van een soft state --> een staat met weinig bestuur en een zwakke wetshandhaving.
5. De milieuproblemen verspreiden zich naar andere landen, dus niet alleen Indonesië heeft er last van.

-illegale ontbossing wordt gefinancierd en georganiseerd door de corrupte regeringsambtenaren.
--> illegale houtkap en de illegale handel die daar bij hoort zijn alleen mogelijk door de corruptie --> hangt ook weer sterk samen met de armoede in de buitengebieden.
-Sinds het leger de macht verloor door het vertrek van de oud-president Soeharto is het illegale gebeure pas echt begonnen. Die gestoorde maffia vermoorden soms mensen van de inheemse stammen die in de weg gooien. Can u not?

-In de Indonesische overheid heeft een aantal internationale milieuakkoorden getekend om de biodiversiteit in elk geval te behouden en de moerasgebieden te beschermen --> bedrijven moeten een kapvergunning krijgen en jonge bomen mogen niet aangeraakt worden. Ook is er een VERPLICHTING tot herbebossing, goedzo.
--> weinig houtkapbedrijven houden zich niet aan deze voorwaarden. Oh. Damnit. De overheid doet alleen niks aan. Ook doen ze nauwelijks iets aan hazardmanagement --> een planmatige vorm van gevarenbeheersing door natuurlijke risico’s in kaart te brengen, voorzorgsmaatregelen te nemen en rampenplannen te oefenen. Overstromingen en aardverschuivingen worden te veel als ongelukken gezien maar er kan toch echt wat aan gedaan worden.

-Lokale milieubewegingen zijn nog te zwak en kunnen geen invloed uitoefenen door gebrek aan geld, technische middelen en democratische rechten.
--> maar er is hulp op komst van internationale mileugroepen.
--> veel meer industriële bedrijven, winkelketens en grote banken tekenen een intentieverklaring om alleen duurzame bosbouw te doen.

Paragraaf 3.10 Conflicten met mensen
-Eeuwenland is de Indonesische vorm van de islam een rustige stroming geweest. Veel Indonesiërs waren in naam moslim maar deden er niet veel mee. Ontwikkelingen in de wereldwijde islamitische gemeenschap veranderde ook de Indonesiërs.
-De politieke stabiliteit van het land stond hierdoor onder druk --> kwam door etnische conflicten en culturele verscheidenheid en de opkomst van de politieke islam. Dit moslimfundamentalisme probeert terug te vechten tot een strenge islamitische cultuur met strenge tradities --> de westerse weg is volgens de fundamentalisten niet het antwoord op de problemen van arme mensen.
-Ze willen ook dat de Islam een grotere rol gaat spelen in het openbaar. Dat het dus verplicht wordt voor vrouwen hoofddoeken of zelfs een boerka te dragen. Ook is het dan zelfs verboden om zich westers te kleden --> kan het einde van de seculiere staat betekenen. Een seculiere staat is het scheiden van een staat en religie --> de staat bemoeit zich niet met wat jij gelooft.
-In gebieden met andere geloven dan de islam die in de minderheid zijn, zijn allemaal weggepest of uitgemoord.

-De politieke islam werkt samen met internationale terroristische netwerken wat leidt tot felle politieke onderlinge conflicten.
--> Jakarta weet hier niet goed raad mee. Toen de ‘War on Terror’ Indonesië dwongen harder in de grijpen reageerde sommige bewegingen met bomaanslagen op bijvoorbeeld Al Qaida in New York, Madrid en London. De War on Terror is een beweging die strijd tegen terrorisme (met terrorisme).
-Toen de militaire dictatuur van Soeharto in 1998 werd vervangen door een meer democratisch beleid leek de rol van het leger uitgespeelt. Maar de territoriale (wat een woord) conflicten en samenwerkingen met de politiek en dan die War on Terror drbij maak het niet echt veel beter. Het Indonesische leger kan dus weer aan ’t werk.

-Sinds de veertiende eeuw komen er veel Chinese migranten naar Zuidoost-Azië en dus ook Indonesië. Ze zijn welkom in het buitenland, daar niet van. Ze staan bekend als slimme en harde werkers --> de Britten, Fransen en Nederlanders haalden dan ook hun mijn- en plantagearbeiders uit China in de negentiende eeuw.
-Chinese immigranten passen zich aan maar bouwen ijverig aan een stevig eigen sociaal en economisch netwerk --> ze hechten sterk aan persoonlijke relaties en hebben veel vertrouwen in elkaar --> zorgt ervoor dat de niet-Chinese meerderheid in een Zuidoost-Aziatisch land zich vaak economisch buitengesloten voelt.
--> Chinezen hebben een eigen vorm van financiering buiten de officiële banken. Voor een handelsminderheid is dat belangrijk. Nu kunnen Chinezen makkelijker bij hun krediet dan andere autochtone inwoners. Chinezen spelen dus een redelijk belangrijke rol in de huidige ontwikkeling van Indonesië --> wel blijven ze een etnische en culturele minderheid

-In moeilijke economische en politieke tijden is de Chinese minderheid vaak de pineut.
--> Indonesiërs zijn niet altijd aardig tegen ze --> komt doordat Chinezen gemiddeld rijker is en katholiek zijn. Hoe groter de verschillen tussen groepen, hoe groter de kans op conflicten. Deze verschillen uit zich in discriminatie, valse beschuldigingen, brandstichting, geweldpleging, verkrachtingen en lynchpartijen. What the fuck.
-Ik citeer uit het boek: ‘Het gevolg is dat veel Chinezen in volkstellingen niet meer durven te zeggen dat ze van Chinese afkomst zijn. Ze hebben geen zin in discriminatie.’ Nee duhu, wie heeft er WEL zin in discriminatie.

-De mate van integratie en assimilatie van de Chinese minderheid verschilt van land tot land in Zuidoost-Azië.
--> bij integratie maak je wel deel uit van een nieuwe samenleving maar je blijft wel herkenbaar als minderheid
--> bij assimilatie gaat de aanpassing zo ver, dat je helemaal op gaat in je nieuwe samenleving.

Paragraaf 3.11 Conflicten met gebieden
-Aceh (een Indonesisch gebied) wil zich al heel lang losmaken van de republiek Indonesië --> separatisme.
-Het gebied voelt zich etnisch, religieus en cultureel niet verbonden met de rest van Indonesië.
--> de Javaanse transmigranten in de regio vergroten de concurrentie op de arbeidsmarkt. Aceh is er ook klaar mee dat de opbrengsten van HUN oliewinning vooral naar Jakarta gaan.
--> dit alles zorgt voor gewelddadige ruzies --> komt ook voor in het zuiden van Borneo.
--> heeft vooral te maken met de etnische en culturele verschillen tussen deze bevolkingsgroepen. Oorspronkelijk bewoners vinden ook dat Javanen hun grond inpikken.
-De rivaliteit (beter willen zijn dan de ander) nam al helemaal sterk toe toen Jakarta zich met de buitengebieden ging bemoeien --> door javanisering probeerde de overheid de volkeren naar de culturele hoofdstad te lokken. Maar daar zijn de mensen het niet mee eens, zij staan voor territoriale integriteit --> een principe uit het internationaal recht dat zegt dat de grenzen van staten niet gewijzigd mogen worden. De buitengebieden kunnen zich dus niet bij Jakarta voegen.

-Door de grote etnische, culturele en religieuze verschillen aan de ene kant en het verlies van bestaansmiddelen bij de minderheden aan de andere kant drijft (ha ha het zijn allemaal eilanden) Indonesië uit elkaar: ze werken als centrifugale krachten --> de krachten die de staat van binnenuit bedreigen, al die tegenstellingen en verschillen in een land dus.
-Hoe verder van Jakarta af, hoe sterker de werking van die centrifugale krachten.

-Toch probeert de regeringen in Zuidoost-Azië een eenheidsstaat op te bouwen, zo dus ook Indonesië.
-De overheid grijpt hard in tegen separatisten (mensen die een eigen organisatie of staat opzetten) met die ‘war on Terror’.
-Naast militaire dwang gebruikt het centrale gezag ook andere centripetale (samenbindende) krachten
--> De overheid heeft de nationale taal ingevoerd om de communicatie te verbeteren --> daarmee wordt een poging gemaakt om een nationale eenheid en identiteit te smeden --> heet nation building.
--> de regering hoopt door Javaanse overheidsfunctionarissen en transmigranten naar de buitengebieden te zenden deze probleemgebieden beter onder controle te krijgen.

-Sinds de val van Soeharto in 1998 is Indonesië democratischer geworden. De nieuwe regering is erachter gekomen dat je bij territoriale conflicten niet gelijk er op los moet gaan met nog meer geweld. Heh-heh --> Jakarta kiest nu voor regionale autonomie (regionalisme). Dat is dat bepaalde regio’s in een land economisch en politiek zelfstandig zijn.
--> de overheid probeert separatisme te laten verdwijnen door de mensen meer zelf dingen in hun regio te laten regelen --> met een programma van decentralisatie van het bestuur --> regionale, provinciale en districtsbestuurders krijgen meer bevoegdheden om alledaagse zaken zelf te regelen.

Paragraaf 3.12 Indonesië en zijn buren
-Tijdens de Vietnamese Oorlog richtten de niet-communistische staten van Zuidoost-Azië het samenwerkingsverband Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) op --> de staten wilde tijdens de Koude Oorlog niets te maken hebben met de ruzie tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten maar zelf een stevig politiek en economisch blok vormen.
-In vergelijking met de EU zijn de economische functies van de organisatie niet goed ontwikkeld --> ook al is er een positieve verandering in de intraregionale handel (intraregionale handel is handel binnen hetzelfde gebied of regio) --> toch is een gemeenschappelijk beleid nodig --> westerse multinationale ondernemingen ontwikkelen een internationaal netwerk in de regio boven de invloedsfeer van individuele staten. In other words: westerse multinationals verslaan de staten met hun blok, maar met een gemeenschappelijk beleid kunnen ze samen werken en werken ze elkaar niet de grond in. Vrede op aarde

-In de politiek speelt de ASEAN soms een rol bij de vreedzame afwikkeling van geschillen tussen landen --> betekent dat landen zich rustig (vreedzaam) terugtrekken (afwikkelen) van conflicten en ruzies (geschillen) tussen landen.
--> ASEAN probeert te bemiddelen (bij elkaar brengen van groepen met een conflict, dus op te lossen) bij grensoverschrijdende milieuproblemen (bosbranden, vervuiling internationale rivieren).
--> ook probeert de organisatie een internationaal hazardmanagement (het beleid om schade bij natuurrampen te voorkomen) op te zetten --> voorbeeld: opzetten van waarschuwingssysteem voor tsunami’s
--> Er zijn ook wat politieke problemen waar Indonesië bij is betrokken. Een opsomming:

1. De corridor (een strook land- een gebied liggend tussen twee (of meerdere) gebieden waar vervoer van goederen en-of personen plaatsvindt) op Oost-Timor tussen deze jonge staat en zijn exclave (een stuk land dat politiek gezien wel, maar geografisch gezien niet met het moederland, Indonesië, is verbonden) op West-Timor (Indonesisch grondgebied) geeft veel onrust.
   Dus… Je hebt Oost-Timor (de jonge staat) en West-Timor. West-Timor is deel van Indonesië en Oost-Timor niet meer. Er is alleen een mini stukje Oost-Timor dat IN West-Timor ligt. En dat is ten opzichte van Oost-Timor een exclave van Oost-Timor. Ten opzichte van Indonesië is dat stukje een enclave, een stukje land in jouw land dat niet jouw land is. Snappie. Toch wilt Oost-Timor communiceren en goederen vervoeren van die exclave naar Oost-Timor, dat moet dus recht door West-Timor heen. Dit gaat dus niet altijd goed en geeft die onrust.
2. De ruzie tussen Oost-Timor en Australië over de territoriale (wat met een bepaald grondgebied te maken heeft, bijv. een deel van de Noordzee hoort bij de territoriale wateren van Nederland) wateren over olie en gas. Dus welk stuk van de zee hoort bij Australië en welk deel van Oost-Timor.
3. De positie van legale en illegale Indonesische arbeiders in andere landen van Zuidoost-Azië.
4. Als je met je bootje door de Straat van Malakka vaart loop je de kans overvallen, en vermoord misschien zelfs wel, te worden door piraten --> is dus een onveilig gebied. Jack Sparrow on the move

-We zullen er in de toekomst vanzelf zien of de ASEAN uitgroeit tot een krachtig politiek en economisch machtsblok in Zuidoost-Azië.

-Toenemende economische samenwerkingen vindt langzaam maar zeker plaats binnen en tussen de ASEAN-landen --> maar al veel eerder tussen de ASEAN en andere landen in de wereld. Op een wereldkaart zie je dat Zuidoost-Azië ingeklemd ligt tussen twee reuzen-in-opkomst: China en India --> verslaan is onmogelijk --> dus Zuidoost-Azië probeert met ze samen te werken.
--> China, Japan en Zuid-Korea zijn al sinds 1997 bij bijeenkomsten van ASEAN --> vormen samen de ASEAN + 3.
--> sinds 2005 doet India, Australië en Nieuw-Zeeland ook mee --> ASEAN + 6, of zelfs de Oost-Aziatische Unie --> kan dus echt een machtsblok worden you don’t want to know
-Net als de EU piekert de ASEAN met tegenstrijdig belangen op het gebied van de landbouw. De verschillen tussen de economisch sterkste en zwakste leden zijn binnen de ASEAN vele malen groter --> bereidheid om deze kloof te dichten ontbreekt hier --> iedere Europeaan zal begrijpen dat de Oost-Aziatische Unie een ideaal is dat ver in de toekomst ligt. Maar ze werken er wel aan. Eerst zal de ASEAN zijn eigen problemen moeten oplossen voordat ze wat invloed op de rest van de wereld kunnen uitoefenen.
--> De bevolking heeft zicht op de manier waarop overheidsgeld wordt besteed --> bevolking kan controle uitoefenen.
-De Aziatische gewoonte om op een beleefde manier tot overeenstemming te komen zorgt ervoor dat de landen van de ASEAN geen commentaar op elkaar durven te leveren --> weet nou niet of dat nou zo’n goed ding is.

-Toenemende economische samenwerkingen vindt langzaam maar zeker plaats binnen en tussen de ASEAN-landen --> maar al veel eerder tussen de ASEAN en andere landen in de wereld. Op een wereldkaart zie je dat Zuidoost-Azië ingeklemd ligt tussen twee reuzen-in-opkomst: China en India --> verslaan is onmogelijk --> dus Zuidoost-Azië probeert met ze samen te werken.
--> China, Japan en Zuid-Korea zijn al sinds 1997 bij bijeenkomsten van ASEAN --> vormen samen de ASEAN + 3.
--> sinds 2005 doet India, Australië en Nieuw-Zeeland ook mee --> ASEAN + 6, of zelfs de Oost-Aziatische Unie --> kan dus echt een machtsblok worden you don’t want to know
-Net als de EU piekert de ASEAN met tegenstrijdig belangen op het gebied van de landbouw. De verschillen tussen de economisch sterkste en zwakste leden zijn binnen de ASEAN vele malen groter --> bereidheid om deze kloof te dichten ontbreekt hier --> iedere Europeaan zal begrijpen dat de Oost-Aziatische Unie een ideaal is dat ver in de toekomst ligt. Maar ze werken er wel aan. Eerst zal de ASEAN zijn eigen problemen moeten oplossen voordat ze wat invloed op de rest van de wereld kunnen uitoefenen.
--> De bevolking heeft zicht op de manier waarop overheidsgeld wordt besteed --> bevolking kan controle uitoefenen.
-De Aziatische gewoonte om op een beleefde manier tot overeenstemming te komen zorgt ervoor dat de landen van de ASEAN geen commentaar op elkaar durven te leveren --> weet nou niet of dat nou zo’n goed ding is.