Sacharov

Inleiding Deze Praktische Opdracht gaat over Andrej Sacharov. Ik heb Sacharov gekozen omdat ik vond dat het goed aansloot bij het hoofdstuk waar we dit moment mee bezig waren, namelijk een hoofdstuk over Rusland. Ik zal proberen te beschrijven wat Sacharov heeft betekent voor de Russische samenleving. Hierbij kunt u denken aan zijn rol bij de waterstofbom, maar ook aan zijn strijd tegen de vrijheid van de mens. Ik heb zin om deze Praktische Opdracht te maken, omdat het kleine beetje informatie wat ik heb gelezen me wel interesseert tot nu toe. Ik zou er graag meer over weten. Nu maar snel aan de slag! Andrej Dmitrijewitsj Sacharov
Wat heeft Andrej Dmitrijewitsj Sacharov betekent voor de Russische samenleving?
Sacharov’s leven beschreven. Andrej Dmitrijewitsj Sacharov is geboren op 21 mei, 1921 te Moskou. Hij was kernfysicus in de Sovjet-Unie, strijder voor de burgerrechten en winnaar
van de Nobelprijs voor de vrede. Andrej Dmitrijewitsj Sacharov studeerde aan de Moskouse Lomonossov-Universiteit fysica
en sloot zijn studie in 1942 af. Tijdens en na de Grote Vaderlandse Oorlog tegen Duitsland (1941-1945) was hij drie jaar lang werkzaam in een wapenfabriek in Ulianosk als ingenieur op het gebied van de productiecontrole. Hij was vooral verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de Russische waterstofbom en werd in 1953 het jongste lid aller tijden van de Russische Academie van Wetenschappen. Gedurende de vroege jaren zestig kreeg hij steeds meer problemen met de Russische autoriteiten, vanwege zijn campagnes tegen het testen van kernwapens, het naast elkaar laten bestaan van Oost en West en voor verbetering van de mensenrechten in de Sovjet-Unie. Ondanks de intimidatiepogingen van de kant van de overheid, zette hij zich ook de volgende jaren in hoge mate in voor het democratiseringsproces in de Sovjet-Unie. In 1958 richtte hij zich persoonlijk tot Chroesjtsjov om hem te wijzen op het gevaar van kernproeven. Door zijn conflicten met de overheid werd hij in 1969 uitgesloten van het geheime werk aan militaire strategische projecten. Naast talrijke andere huldigingen voor zijn strijd om de realisatie van de mensenrechten
verkreeg Andrej Sacharov in 1975 ook de Nobelprijs voor de vrede, waaraan een groot geldbedrag verbonden is. Hij kon de prijs echter vanwege het verbod naar het buitenland te reizen dat hem opgelegd was, niet persoonlijk in ontvangst nemen. Hij werd door de overheid in januari 1980 verbannen naar Gorki. Hij werd ervan beschuldigd het Westen te hebben aangezet om zich te bemoeien met de binnenlandse aangelegenheden van de Sovjet-Unie. Ook werd hij ervan beschuldigd ondermijnende activiteiten te hebben gepleegd. In Gorki begon hij aan een reeks hongerstakingen in een poging medische behandeling te verkrijgen voor zijn vrouw Jelena Bonner. In Gorki werd hij naar eigen zeggen door de KGB blootgesteld aan psychische en fysieke martelingen. Uiteindelijk zou hij zes jaar verblijven op Gorki, om vervolgens weer terug te kunnen keren naar Moskou. Uiteindelijk werd hem in december 1986 door Gorbatsjov persoonlijk meegedeeld
dat de verbanning was opgeheven. Zijn eerste openbare optreden vond plaats in februari 1987 bij het Internationale Vredesforum
in Moskou, waar hij opnieuw opkwam voor het recht van de mens, het recht op reizen naar en uit de Sovjet-Unie en op vrije meningsuiting in de Sovjet-Unie ook eiste hij de vrijlating van alle politieke gevangenen. Tevens pleitte hij voor een stapsgewijze vermindering van het aantal kernwapens. Hij zette zijn campagne voor de mensenrechten voort
en werd in 1989 gekozen in het parlement. Nog kort voor zijn dood op 14 december 1989 stelde Andrej Sacharov het wetsontwerp van een nieuwe
grondwet voor de Sovjet-Unie op. Deze is nog steeds van toepassing in Rusland. Ik leg hieronder een aantal begrippen even duidelijk uit, omdat ik denk dat dit het begrijpen van de tekst en van de hoofdvraag vergemakkelijkt. Deze begrippen zijn vetgedrukt in bovenstaande tekst. • Kernwapens • Grote Vaderlandse Oorlog • KGB • Waterstofbom Kernwapens: Tot de atoomwapens behoren alle wapens die hun explosieve kracht halen uit de kernsplijting van radioactief materiaal of uit de kernfusie van waterstof (waterstofbom, zie begrip verderop). Draagsystemen voor atoomkoppen zijn gewoonlijk raketten (op het vasteland en op zee zitten die meestal), vliegtuigen en granaten.
Eerste Atoommachten waren: De VS, Rusland, Groot-Brittannië, Frankrijk en China. (ze vormen permanente Veiligheidsraad van de Verenigde Naties) Nadat de Sovjet-Unie uiteen viel hoorden ook Oekraïne, Wit-Rusland en Kazakstan bij de Verenigde Naties. In 1999, tijdens de oorlog in Kosovo, kwamen er definitief India en Pakistan bij. Israël en Zuid-Afrika hebben het bezit van atoomwapens tot nu toe niet officieel toegegeven. In enkele landen (Algerije, Brazilië, Irak, Iran, Libië, Noord-Korea en Taiwan) lopen ontwikkelingsprogramma's voor atoomwapens. De verwoestende werking manifesteert zich eerst in enorme hittestraling, die in een omtrek van ca. 7 tot 45 km elk onbeschermd leven verbrandt, daarna in een luchtdrukgolf en uiteindelijk in radioactieve besmetting van het getroffen gebied. De explosieve kracht van atoomwapens ligt tussen omgerekend ca. 12500 t conventionele springstof (Hiroshima) en ca. 150 000 000 t (sterkste waterstofbommen). Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed men zowel in Duitsland als in de VS pogingen om atoomwapens te ontwikkelen; de VS behaalden in 1945 de belangrijkste doorbraak, de eerste kemproef in Alamogordo. Op 6-8-1945 vond de eerste militaire dropping van een atoombom plaats boven Hiroshima in Japan (200 000 doden, 100 000 gewonden), waarop op 9-8-1945 de tweede dropping volgde op Nagasaki (100 000 doden). Sinds het jaar 1945 had de USSR het wetenschappelijke werk op het gebied van ontwikkeling van de zogenaamde atoombom versterkt en in het jaar 1947 was de Sovjet-Unie al in het bezit van de atoomwapens. Wetenschapper Koertsjatov is vader van de Russische atoombom. Op dit moment zijn de VS en Rusland supermachtigste landen op het gebied van de atoomwapens. Beide landen hebben in eigen bezit ongeveer 3 500 kernraketten die kunnen overal in de wereld een doel bereiken. Kracht van deze atoombommen kan de hele wereld vele male vernietigen. Daarom proberen politici van beide landen een akkoord bereiken om het aantal van de kernwapens te verminderen. Grote vaderlandse oorlog Opperbevelhebber van het Sovjetleger liet de Russische topgeneraliteit uit de gevangenis vrij. Sinds die tijd kon het Russische leger zich organiseren en doordat de winter vroeger dan verwacht inzette, begon het Sovjetleger met korte aanvallen. De gevechten duurden: 60 dagen bij Smolensk, 70 dagen bij Kiev, 73 dagen bij Odessa. De eerste drie maanden heeft het Duitse leger honderden duizenden soldaten verloren. In het zuiden konden de Russen het Duitse front terugdringen en Taganrog weer innemen. 30-09-1941 - Duitse leger stond voor Moskou met 77 divisies (meer dan 1 000 000 soldaten), 1700 pantserwagens en 950 vliegtuigen. Iedere nacht probeerden ze via bombardementen (200 á 300) vliegtuigen Moskou te bereiken. Hitler beloofde dat Moskou tot 7 november zal genomen worden. Maar in plaats daarvan had het Duitse leger de eerste grote nederlaag geboekt en werd 150-200 km teruggedrongen. Eind 1941 en begin 1942: Gevechten voor Moskou en de eerste overwinningen van het Russische leger onder leiding van marschalk Zjoekov dat tot een mislukking van de volgende offensieven van Hitler in Rusland leidde. Hitler ontsloeg zijn veldmaarschalk “von Brauchitsch” en nam zelf het opperbevel in het oosten over. In het voorjaar van 1942 had Hitler Moskou als doel opgegeven en trok hij terug naar het zuiden met als doel de Kaukasus en de noodzakelijke aardoliegebieden te veroveren. Daarvoor zou Stalingrad ter bescherming van de flanken veroverd worden. Onder leiding van veldmaarschalk Von Bock en veldmaarschalk Von Manstein slaagden Duitse troepen erin de “Krim” te veroveren en tot in de Kaukasus door te dringen. Hier kwam het offensief tot stilstand. In Stalingrad werd het zesde leger onder leiding van generaal Paulus door Russische legers omsingeld en moest zich op 31-1-1943 over geven. Nadat ontsnappingspogingen door Hitler werden afgewezen, werden 100.000 mensen gedood, 91.000 gevangen genomen en 22.500 waren nog in Stalingrad toen het veroverd werd. Stalingrad gold als de ommekeer van de oorlog, die nu op alle fronten voor de mogelijkheden gebeurtenissen tegenslagen bracht. De Russen konden de Kaukasus en Charkov weer heroveren. In het noorden werden Kiev en Smolensk bevrijd en een directe weg naar Leningrad gecreëerd. Voordat deze steden veroverd werden door het Duitse leger, vermoorde Duitsers honderden duizenden sovjetburgers, grotendeels joden (b.v.160 000 in Joden Kiev, werden in Babiy Jar vermoord). Als gevolg daarvan groeide het verzet van de sovjetbevolking tegen Duitse agressie die in een massale oorlog uitmondde (met name Wit-Rusland en West-Okraine) 1943 Russische overwinning bij Koersk (Grootste in de geschiedenis met Pantserwagens en grote veldslagen) 05-07-1943 – 23-08-1943: Pantserwagens en veldslagen bij Koersk, onder leiding van veldmaarschalk Kluge en veldmaarschalk Von Manstein maakten Duitse troepen de laatste aanvalpogingen op om Zuid van Rusland te bereiken. Nadat deze pogingen mislukten, werden 30 Duitse pantser-divisies door het Russische leger omsingeld en vernietigd. Na veldslag bij Koersk konden de Russen de steden Orjel, Belgorod, Charkov en de Kaukasus weer heroveren en bevrijden. In het noorden werd Kiev bevrijd, Smolensk bevrijd. De veldslag bij Koersk gold als de totale ommekeer van de oorlog, die op alle fronten voor Hitler een eind betekende en de onherstelbare tegenslagen bracht. Het gaf aanleiding voor een gezamenlijke conferentie in Teheran. 28-11-1943 – 1-12-1943: werd de Conferentie van Teheran met Churchill, Roosevelt en Stalin gehouden. 17-07-1945 – 02-08-1945 - De Conferentie van Potsdam werd met Churchill, Roosevelt en Stalin gehouden. Op de conferentie van Potsdam werd besloten dat na de overwinning in de Grote vaderlandse oorlog de Sovjet-Unie de volgende gebieden terug kreeg: deel van Finland, Karpato-Oekraine, Zuid-Sachalin en de Kurilen. Ook het noordelijke deel van Oost-Pruisie met Kaliningrad(Konisberg) kwam onder gezag van de Sovjet-Unie. KGB KGB, geheime dienst van de Sovjetunie. De KGB (Afk. voor Komitet Gossudarstwennoj Besopasnosti - Comité voor Staatsveiligheid) kwam in 1954 voort uit het ministerie voor staatsveiligheid. Het doel was het gezag van de CPSU te waarborgen. Middelen daartoe waren bewaking van de staatsgrenzen van de USSR, van het economische en sociale leven evenals de bezetting van belangrijke posities binnen de maatschappij, economie en politiek. Buiten de USSR organiseerde de KGB de spionage vooral in westerse staten. Na zijn deelname aan de putsch tegen Michail Gorbatsjov werd de KGB in 1991 ontbonden, maar bleef bestaan in een andere organisatievorm. FSB (Federale veiligheidsdienst) en SVR (Dienst voor buitenlandse spionage) . Waterstofbom Een waterstofbom is een atoombom waarbij, bij de versmelting van de kern van van waterstofkernen, helium energie vrijkomt. Zo komt een heel hoge temperatuur vrij die de knal veroorzaakt (35 miljoen Graden) met een plutoniumbom als "ontsteker". De reactieformule van de waterstofbom is 2 H + 2H = 2He + Neutron +3,5 MeV Antwoord op de hoofdvraag Het antwoord op de vraag is best uitgebreid. Het antwoord is eigenlijk dat hij heel veel heeft betekend voor de Russische samenleving. Vooral voor de normale mensen die in Rusland wonen, zoals armen en normale mensen zoals u en ik. Hij heeft zich ingezet voor de gelijke behandeling tussen mensen, de mensenrechten. Ook was hij weer niet zo goed, want hij heeft een belangrijk aandeel gehad in de uitvinding en de bouw van een massavernietigingswapen, namelijk de waterstofbom. Een andere naam voor dit is een nucleaire raket. Dit is niet goed, want er is met dit wapen veel gebeurd. Door dit wapen zijn vele onschuldige mensen gestorven. Een goed voorbeeld hiervan is “Pearl Harbor”. Nadat Japan Amerika had aangevallen, gooide Amerika 3 nucleaire raketten op Japan. Het verband van hem en een democratie is onduidelijk. Eerst maakt hij een bom en daarna gaat hij opeens mensen helpen. Toch blijkt dat hij zich echt inzet voor de mensheid. Hij probeerde zelfs om heel de Russische politiek te veranderen, namelijk van het communisme naar een democratie. Hij deed mee met geheime militaire strategische projecten, maar daar is hij in maart 1970 uitgegooid want hij publiceerde een hervormingsprogramma. In hetzelfde jaar richtte hij een comité op voor de rechten van de mens. Deze werd niet herkend door de regering van de Sovjet-Unie. Sinds ’72 voert de Sovjet pers een felle campagne tegen Sacharov. Deze werd geleid door de regering. In ’75 kreeg hij een Nobelprijs voor de vrede, maar doordat hij veelte druk bezig was met het maken van een democratie ging hij te ver en liet kritische uitspraken over de Sovjetrussische invasie in Afghanistan, waardoor hij door de regering werd verbannen naar Gorki. De democratische beweging waarin hij zat, de oppositiepartij, probeerde hij een verband te leggen tussen de oppositiepartij en het regime. Maar deze hulp werd door het regime geweigerd. Dit is één van de redenen waarom hij sinds 1972 werd aangevallen door de Sovjet pers, zoals hierboven genoemd. Na een korte uitleg kom je dus tot de volgende conclusie: Sacharov was goed voor de normale mensen want hij behartigde hun belangen en streed voor de rechten van de mens, maar hij was een kwelgeest voor het regime, want kort nadat hij mee had gewerkt aan het uitvinden en uitwerken van de atoombom werd hij democraat en dus tegenstander van het toenmalige Sovjetregime, dat communistisch was. Aan de ene kant was hij dus goed voor de mensheid, maar aan de andere kant toch niet. Mijn eigen mening over Sacharov Ik vind dat Sacharov aan de ene kant slecht is geweest voor de wereld want hij heeft een massavernietigingswapen ontwikkeld wat de aanleiding was voor de Koude oorlog die heel de wereld liet rillen van angst. Maar deze ontwikkeling was wel goed voor de ontwikkeling van Rusland dat concurreerde met Amerika. Aan de andere kant is Sacharov heel goed geweest voor de Russische maatschappij want door zijn fanatieke manier van democratie zijn er vele comité’s opgericht die strijden voor gelijkheid en democratie. Dus het komt er op neer dat Sacharov veel te weeg heeft gebracht in de Russische maatschappij en dat hij over het algemeen toch goed was want hij is gestopt met het maken van kernwapens en pleite zelfs tegen kernwapens.
Bronnenlijst Ik heb op internet gezocht naar verschillende sites, dit was wel redelijk moeilijk om betrouwbare informatie te vinden. Na enige tijd zoeken heb ik toch de volgende internetsites kunnen vinden: http://rusnet.nl/nl/encyclo/s/sacharov.shtml
http://www.kuleuven.ac.be/dsv/studvoor/depo/sacharov1.htm
http://huiswerk.scholieren.com/werkstukken/view.php3?id=6151
Ook heb ik op internet een lesmap van Amnesty Internation gevonden, namelijk deze: Mensenrechtenactivisten – Lesmap voor het secundair onderwijs. Deze is te downloaden vanaf: http://www.aivl.be/Media/lesmap_SO_mensenrechtenactivisten.pdf
Ik heb ook nog in de mediatheek op de Jister gekeken en in de bibliotheek van Dongeradeel te Dokkum. Daar heb ik uit twee verschillende encyclopedieën een klein stukje informatie gevonden over Sacharov. Deze heb ik gekopieerd en vervolgens heb ik sommige delen in mijn verslag verwerkt. Nawoord Het was best een moeilijk onderwerp, Andrej Dmitrijewitsj Sacharov. Toch heb ik het er volgens mij vrij goed vanaf gebracht en ik ben tevreden met het resultaat. Toen ik op internet zocht vond ik veel russische sites en ook veel engelse sites, om dat te vertalen had ik nou ook niet echt zin in, dus heb ik doorgezocht naar nederlandse sites. Deze heb ik uiteindelijk gevonden en ze hebben me erg goed geholpen. De informatie uit de enceclopedie heeft me in het begin op weg geholpen. Ik wist nog niks van Sacharov, na het lezen van de informatie wist ik hoe ik moest zoeken op het internet en het heeft mijn zoektocht zeker vergemakkelijkt. Aangezien we nu ook met Rusland bezig zijn vond ik het onderwerp van deze PO zeker een goede keuze. Ik heb door het maken van deze PO eigenlijk al een beetje voor de repetitie geleerd en dat is toch prettig leren, op zo’n manier. Ik ben tevreden met het eindresultaat en Andrej Dmitrijewitsj Sacharov is voor mij nu geen onbekende meer, sterker nog, ik kan toch wel zeggen dat ik vrij veel van hem af weet. Ik hoop dat u deze PO met veel prezier hebt gelezen.