De Berlijnse muur

De Berlijnse muur Na de tweede wereldoorlog was Berlijn verdeeld in twee stukken: West-Berlijn was in handen van de Verenigde Staten en Oost-Berlijn was in handen van de Sovjet-Unie. Eigenlijk was heel Berlijn onder bestuur van de Russen, maar de Amerikanen wisten een deel van Berlijn onder hun bestuur te brengen in ruil voor de deelstaat Thüringen. Hierdoor werd Berlijn opgesplitst in twee delen: West -en Oost-Berlijn. De West-Berlijners waren blij met het Amerikaanse bestuur, want nu konden ze rekenen op financiële steun, terwijl Oost-Berlijn geen steun kreeg van de Russen. Het gevolg was dat vele Oost-Berlijners naar West-Berlijn vluchtten vanwege de economische welvaart daar. Hierdoor raakte Oost-Berlijn veel inwoners kwijt tot ergernis van de Russische president Chroesjtsjov. Om te voorkomen dat nog meer mensen naar West-Berlijn vluchtten, wierpen de Russen een barricade op. Op 13 augustus 1961 begon men met de bouw van deze barricade en hij werd langzaam uitgebouwd tot een muur. De muur was 45 km lang en werd zwaar bewaakt m.b.v. Russische tanks. Op 7 plaatsen in de muur waren er doorgangsposten opengelaten die heel streng bewaakt werden door de Oost-Duitse grenspolitie. Iedereen die probeerde te vluchten naar West-Berlijn werd neergeschoten. Er waren tienduizenden mensen die in Oost-Berlijn woonden, maar in West-Berlijn werkten en omgekeerd. Door de muur werden al deze mensen in een klap werkeloos. In de loop van de jaren probeerden vele mensen te vluchten door zwakke plekken in de muur. Naar schatting werden in totaal 75 mensen neergeschoten bij dit soort acties. Mensen verzonnen allerlei manieren om om door de muur te komen. Bijvoorbeeld met behulp van kisten onder auto’s en onzichtbare bergruimtes in auto’s. Zo reed er bijvoorbeeld een keer een Oost-Berlijner met een shovel dwars door de muur heen. Ook werden er tunnels gegraven onder de muur door. Door de jaren heen werd de muur het symbool van de Koude Oorlog en de Duitse verdeeldheid. Niemand verwachtte dat de DDR (Oost-Duitsland) ooit van het communisme af zou komen, maar in het najaar van 1989 viel de communistische partijtop. Er volgde een liberalisering in de Oost-Duitse samenleving, wat resulteerde in de afbraak van de muur. West-Duitsland wilde Oost-Duitsland helpen er weer bovenop te komen. In december 1989 sprak de toenmalige bondskanselier van West-Duitsland Helmut Kohl openlijk over hereniging van de beide Duitslanden. West-Duitsland zou Oost-Duitsland financiële hulp bieden op voorwaarde dat er vrije verkiezingen en economische hervormingen zouden plaatsvinden. Kohl wilde ook dat Oost-Duitsland lid werd van de NAVO maar toenmalig Russisch president Gorbatsjov was fel tegen. In het voorjaar van 1990 vinden de eerste vrije verkiezingen plaats. De weg naar een verenigd Duitsland was geopend. De Cubacrisis
Tussen 1956 en 1959 leidde Fidel Castro in Cuba een guerilla-oorlog tegen de dictator Batista. Door middel van een revolutie komt hij aan de macht. Cuba wordt communistisch. Dit is in Amerikaanse ogen verschrikkelijk, in strijd met het kapitalistische systeem. Castro begint met de nationalisatie van Cuba, hij nationaliseert alle bedrijven en plantages, die eerst Amerikaans waren. De Amerikanen zijn hier zo boos over, dat ze een economische boycot aankondigen. Hierdoor komt Cuba in grote economische problemen, want de bevolking leeft alleen van rietsuiker en het verkopen daarvan. Sinds de boycot, die tot op de dag van vandaag nog voortduurt, kopen de Verenigde Staten geen rietsuiker meer van Cuba. Om Cuba te bevrijden van Fidel Castro, plant de CIA (De Amerikaanse geheime dienst) een invasie in de varkensbaai. Fidel Castro was in die tijd nog populair dus kreeg de invasie geen steun van de lokale bevolking. De invasie in de varkensbaai mislukte, maar Castro was bang geworden. Hij sloot een alliantie met Chroesjtjov (president van de Sovjet-Unie) en de Sovjet-Unie kocht voortaan de Cubaanse rietsuiker. Chroesjtjov wilde atoomraketten op Cuba plaatsen. Castro vond het goed, want dan zou de V.S. Cuba niet aanvallen. Er werden raketbases gebouwd op Cuba. Dit vertaalde zich in oktober 1962 in de Cubacrisis. Amerikaanse spionagevliegtuigen fotografeerden echter de raketinstallaties op Cuba en de V.S. voelden zich bedreigd. J.F. Kennedy (toenmalige president van de V.S.) zei tegen de Russen dat hij deze actie niet onopgemerkt voorbij zou laten gaan. Hij beval een vloot om Cuba heen te leggen en elk schip te controleren dat er verdacht uitzag. Alle legers van de V.S. stonden op scherp. Uiteindelijk kwam er een compromis tussen Chroesjtjov en Kennedy. Dit compromis bestond onder andere uit het ontmantelen van raketten aan beide zijden. In het Kaukassus gebergte namelijk, tussen Turkije en Rusland (Turkije was lid van de NAVO), hadden de Amerikanen raketten staan gericht op de communisten. De buitenwereld kwam er pas na jaren achter dat er een compromis tussen de VS en de Sovjet-Unie was geweest. Voor Castro was het wel gunstig dat de VS Cuba met rust zou laten, omdat de crisis zo dicht op het randje van een derde wereldoorlog lag. Pas toen gingen de mensen begrijpen dat de koude oorlog echt serieus en gevaarlijk was. De VS ondernamen plannen om de vrede te bewaren: - “the hot line”, telefoonlijn tussen de president van de V.S. en de president van de Sovjet-Unie om in geval van nood te bellen. - Kernstop verdrag; de Amerikanen en Russen beloven op land, op zee en in de lucht geen kernproeven meer te doen.
Interpretatie van prent ‘Kijk maar hoevelen er aan onze kant staan,’ liet tekenaar Wright in ‘The Miami News’ Chroesjtsjov zeggen, terwijl deze tussen de neergeschoten vluchtelingen op de Berlijnse muur staat. Op de muur staat: Berlin Wall, Erected aug. 13. 1961
Je ziet Chroesjtsov bovenop de muur staan. Deze spotprent moet het Westen doen geloven dat de burgers graag in Oost-Duitsland wilden blijven. Bovenop de muur liggen allemaal dode en gewonde vluchtelingen. Voor de rest zie je nog een klein stukje prikkeldraad. Deze prent gaat duidelijk over het conflict tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten in Duitsland. Er wordt hier afgebeeld hoeveel mensen er allemaal neergeschoten werden toen zij naar het Westen wilden vluchten. Er is geen symboliek aanwezig bij deze prent. Wat wel weer aanwezig is, is de overdrijving. Dat er zoveel doden tegelijkertijd liggen bij die muur is wel heel erg onwaarschijnlijk. De tekenaar wil duidelijk laten zien dat Chroesjtjov niet blij was met het leeglopen van Oost-Duitsland. Je ziet het resultaat: iedereen die probeerde te vluchten werd neergeschoten. Chroesjtjov wordt hier bespot door de tekenaar, omdat hij heel grof optrad tegen vluchtelingen en de tekenaar is daar duidelijk tegen. De tekenaar is een man, die waarschijnlijk de gehele Koude Oorlog meegemaakt heeft. Hij zal wel tegen Chroesjtjov zijn geweest, omdat hij hém bespottelijk maakt. De tekenaar is waarschijlijk geen Rus, ook niet gezien zijn naam. Wij denken dat hij Amerikaan is, omdat de prent in een Amerikaanse krant is gepubliceerd. Overeenkomsten en verschillen tussen de conflicten hierboven omschreven De twee gebeurtenissen die wij hierboven hebben omschreven zijn wereldberoemde Koude Oorlog-conflicten geweest. In beide conflicten staan de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie lijnrecht tegenover elkaar. Vooral de Berlijnse muur werd later hét symbool van de Koude Oorlog. Na de Cubacrisis echter besefte de mensheid dat de Koude Oorlog serieus was. Men had nooit gedacht dat de twee grootmachten het zouden laten komen tot een bijna-oorlog. De belangen van beide grootmachten bij de twee conflicten lopen uiteen. Bij de Cubacrisis was het belang van de Verenigde Staten groot. De Amerikaanse bedrijven op Cuba werden ingepikt door Castro en genationaliseerd, wat een kenmerken is voor het communisme. De Verenigde Staten kondigden een economische boycot af en Cuba ging met de Sovjet-Unie in zee. Bij de Berlijnse muur was het belang van de V.S. minder, maar ging het vooral om Russische belangen. De Sovjet-Unie wilde namelijk, kostte wat kost, voorkomen dat Oost-Duitsland leegliep en bouwde daarom een barricade. De Verenigde Staten wilden bij dit conflict absoluut voorkomen dat West-Europa in de gretige communistische handen van de Sovjet-Unie zou vallen. Bij beide conflicten probeerden beide grootmachten zoveel mogelijk hun eigen belangen en ideologieën te behartigen. Hun ideologieën stonden zó ver uit elkaar dat men heel snel met elkaar overhoop lag. Toen Cuba met de Sovjet-Unie in zee ging, zagen de Verenigde Staten dat als een grote bedreiging voor hun kapitalistische systeem. Zo ook was dit het geval met het conflict tussen Oost- en West-Berlijn. Bij de Sovjet-Unie was dit precies hetzelfde. Het zinde de Sovjet-Unie helemaal niet dat de Verenigde Staten Cuba isoleerde. Cuba was bang en sloot een vriendschapsverdrag met Chroesjtjov. Na dit verdrag gesloten te hebben, stationeerde Chroesjtjov atoomraketten op Cuba. Hierdoor voelden de Verenigde Staten zich direct bedreigd. Deze voorbeelden geven aan, hoe snel de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie zich bedreigd voelden door de andere partij. Meteen dreigde men de wapens op te nemen als de andere partij niet in zou binden. Bronnenlijst Ø Knigge, J. Historisch perspectief. Deel 2, derde druk, 1991 Ø Sesam Atlas bij de wereldgeschiedenis. Deel 2, van Franse revolutie tot heden. Van Walraven, 1987 Ø Onze Jaren 45-70; 25 jaar wereldgeschiedenis. Deel 4. Het Spectrum, 1974 Ø www.coldwar.org Ø www.geschiedenisnet.nl Ø encarta 1998