Vannaf de jaren 60... Een nieuwe periode!
Welke gevolgen heeft de kritiek van de jongeren gehad voor de hedendaagse normen en waarden?
In de jaren 50 was er verzuiling in Nederland. Er waren in de samenleving verschillende groepen met eigen scholen en verenigingen. Voor schooltijd gingen kinderen naar de kerk. Spijbelen was niet moeilijk, want je kreeg een rapportcijfer voor kerkbezoek. De meeste Nederlandse ouders vonden gehoorzaamheid erg belangrijk. In de samenleven was er duidelijk verschil tussen mensen met gezag en mensen die weinig te zeggen hadden. Burgers moesten gehoorzamen aan de overheid, werknemers aan hun bazen, kerkelijke mensen aan godsdienstigen leiders en kinderen aan hun ouders. De kerk had veel invloed op de samenleving en had ook een mening over de taakverdeling in het gezin. Volgens dit rollenpatroon was vader de baas. Hij werkte buitenshuis, terwijl moeder het huishouden deed en voor de kinderen zorgde. Door diverse oorzaken was er vannaf omstreeks 1960 ontkerkelijking. Door de televisie en de geografische mobiliteit en verstedelijking kwamen mensen meer in contact met verschillende meningen. Daardoor gingen ze minder vaak naar de kerk luisteren. Dus het rollenpartoon van de kerk verdween op hierdoor. Mensen gingen steeds mee genieten van de groeiende welvaart. Voor de naoorlogse generatie was het allemaal heel gewoon. Jongeren kregen weinig ontzag voor het gezag van de politie en hun ouders. Ze gingen steeds mee hun eigen zin doen. De “Provo’s” protesteerden tegen de welvaartsmaatschappij. Protestacties van jongeren tegen de oude gezagsverhouding zorgden voor democratisering van veel organisaties in Nederland. Het verschil tussen ouders en de jongeren was dat de ouders in de armoede leefden en hun kinderen in de welvaart. Jongeren vonden dat hun ouders te veel bezig waren met werk en consumeren. Rond die tijd begonnen feministen strijd te voeren voor een andere man-vrouw verhouding. Als je al vrouw een leuke baan wilde en dan ook nog eens wilde trouwen, had je mooi pech, dat hoorde niet. Bij de overheid werd je zelfs ontslagen als je wilde trouwen. Veel vrouwen hadden een ondergeschikte positie in de samenleving. Het begon al in de gezinnen, waar de vader de baas was en jongens belangrijker werden gevonden dan meisjes. Op school kregen meisjes minder kansen op een goede opleiding dan jongens. Bij de overheid en bedrijven hadden vrouwen meestal lagere functies. Voor hetzelfde geld kregen vrouwen minder geld dan mannen. Feministen wilden het traditionele rollenpatroon doorbreken en de maatschappelijke positie van de vrouw verbeteren. Met acties zorgden zij voor een verandering van de mentaliteit onder mannen en vrouwen. In 1979 kwam er een wettelijke gelijkheid. De arbeidsmarkt werd mee afgestemd op wensen van vrouwen. Er kwamen meer deeltijd banen en crèches voor kinderopvang, terwijl meer mannen een deel van de huishouding gingen verzorgen. Er kwamen nieuwe ideeën over seksualiteit die grote invloed hebben gehad op de cultuur en mentaliteit in Nederland. Er werd gesproken van een seksuele revolutie. Tegenwoordig zijn er steeds meer vrouwen die een eerste kind krijgen als ze dertig jaar of ouder zijn. Een vrouw kan eerst haar opleiding afmaken. En werk en kinderen is moeilijk te combineren. Door voorbehoedsmiddelen kunnen ouders er voor kiezen of ze kinderen nemen of niet of ze kunnen het uitstellen. In vergelijking met vroeger kunnen mensen tegenwoordig veel meer zelf bepalen hoe ze willen leven. Een van de ouders kan stoppen met werken als ze kinderen krijgen. Beide ouders kunnen ook minder gaan werken of kinderen gaan vijf dagen in de week naar de crèche (bron 3). Veel ouders werken nog allebei. Toch daalt het aantal werkuren per jaar (bron 2). In middels werken er teveel vrouwen buitenshuis. Veel vaker worden kinderen naar na schoolse opvang gestuurd omdat vader en moeder allebei de hele week werken. Daardoor is er wel veel meer geld om leuke dingen de doen in het weekeinde en op vakantie gaan. Ook is er meer vrije tijd van vroeger dat veranderd is in de jaren 60. Door de hogere lonen konden mensen steeds meet vrije tijd besteden aan diverse soorten recreatie, zoals naar het strand gaan. Er was een groeiende welvaart. Mensen kochten alles waar ze vroeger geen geld voor hadden. Door de inkorting van de werkweek hadden mensen meer vrije tijd. In 1962 werd de vrije zaterdag ingevoerd. Mensen hechten nu weinig waarde aan zekerheden. Ze kunnen gemakkelijk nu hun baan opgeven om te gaan reizen (bron 4). Vroeger hielden mensen meer rekening met elkaar. Maar de mensen vonden dat ze meer vrijheid moesten krijgen zodat ze meer van hun leven konden genieten. Hierdoor kwam er meer individualisme in Nederland. Er is nu minder sociale controle en minder respect voor het gezag. Daardoor is er steeds meer criminaliteit ontstaan. Vanaf de jaren 70 gebeurt er steeds meer op het gebied van diefstal met geweld, bedreiging en mishandeling (bron 1 en 5). Mensen gingen hun eigen belang belangrijker vinden en ze letten minder op mensen om zich heen.
(Voor bronnen zie: Sporen Werkboek blz. 180)
Welke gevolgen heeft de kritiek van de jongeren gehad voor de hedendaagse normen en waarden?
In de jaren 50 was er verzuiling in Nederland. Er waren in de samenleving verschillende groepen met eigen scholen en verenigingen. Voor schooltijd gingen kinderen naar de kerk. Spijbelen was niet moeilijk, want je kreeg een rapportcijfer voor kerkbezoek. De meeste Nederlandse ouders vonden gehoorzaamheid erg belangrijk. In de samenleven was er duidelijk verschil tussen mensen met gezag en mensen die weinig te zeggen hadden. Burgers moesten gehoorzamen aan de overheid, werknemers aan hun bazen, kerkelijke mensen aan godsdienstigen leiders en kinderen aan hun ouders. De kerk had veel invloed op de samenleving en had ook een mening over de taakverdeling in het gezin. Volgens dit rollenpatroon was vader de baas. Hij werkte buitenshuis, terwijl moeder het huishouden deed en voor de kinderen zorgde. Door diverse oorzaken was er vannaf omstreeks 1960 ontkerkelijking. Door de televisie en de geografische mobiliteit en verstedelijking kwamen mensen meer in contact met verschillende meningen. Daardoor gingen ze minder vaak naar de kerk luisteren. Dus het rollenpartoon van de kerk verdween op hierdoor. Mensen gingen steeds mee genieten van de groeiende welvaart. Voor de naoorlogse generatie was het allemaal heel gewoon. Jongeren kregen weinig ontzag voor het gezag van de politie en hun ouders. Ze gingen steeds mee hun eigen zin doen. De “Provo’s” protesteerden tegen de welvaartsmaatschappij. Protestacties van jongeren tegen de oude gezagsverhouding zorgden voor democratisering van veel organisaties in Nederland. Het verschil tussen ouders en de jongeren was dat de ouders in de armoede leefden en hun kinderen in de welvaart. Jongeren vonden dat hun ouders te veel bezig waren met werk en consumeren. Rond die tijd begonnen feministen strijd te voeren voor een andere man-vrouw verhouding. Als je al vrouw een leuke baan wilde en dan ook nog eens wilde trouwen, had je mooi pech, dat hoorde niet. Bij de overheid werd je zelfs ontslagen als je wilde trouwen. Veel vrouwen hadden een ondergeschikte positie in de samenleving. Het begon al in de gezinnen, waar de vader de baas was en jongens belangrijker werden gevonden dan meisjes. Op school kregen meisjes minder kansen op een goede opleiding dan jongens. Bij de overheid en bedrijven hadden vrouwen meestal lagere functies. Voor hetzelfde geld kregen vrouwen minder geld dan mannen. Feministen wilden het traditionele rollenpatroon doorbreken en de maatschappelijke positie van de vrouw verbeteren. Met acties zorgden zij voor een verandering van de mentaliteit onder mannen en vrouwen. In 1979 kwam er een wettelijke gelijkheid. De arbeidsmarkt werd mee afgestemd op wensen van vrouwen. Er kwamen meer deeltijd banen en crèches voor kinderopvang, terwijl meer mannen een deel van de huishouding gingen verzorgen. Er kwamen nieuwe ideeën over seksualiteit die grote invloed hebben gehad op de cultuur en mentaliteit in Nederland. Er werd gesproken van een seksuele revolutie. Tegenwoordig zijn er steeds meer vrouwen die een eerste kind krijgen als ze dertig jaar of ouder zijn. Een vrouw kan eerst haar opleiding afmaken. En werk en kinderen is moeilijk te combineren. Door voorbehoedsmiddelen kunnen ouders er voor kiezen of ze kinderen nemen of niet of ze kunnen het uitstellen. In vergelijking met vroeger kunnen mensen tegenwoordig veel meer zelf bepalen hoe ze willen leven. Een van de ouders kan stoppen met werken als ze kinderen krijgen. Beide ouders kunnen ook minder gaan werken of kinderen gaan vijf dagen in de week naar de crèche (bron 3). Veel ouders werken nog allebei. Toch daalt het aantal werkuren per jaar (bron 2). In middels werken er teveel vrouwen buitenshuis. Veel vaker worden kinderen naar na schoolse opvang gestuurd omdat vader en moeder allebei de hele week werken. Daardoor is er wel veel meer geld om leuke dingen de doen in het weekeinde en op vakantie gaan. Ook is er meer vrije tijd van vroeger dat veranderd is in de jaren 60. Door de hogere lonen konden mensen steeds meet vrije tijd besteden aan diverse soorten recreatie, zoals naar het strand gaan. Er was een groeiende welvaart. Mensen kochten alles waar ze vroeger geen geld voor hadden. Door de inkorting van de werkweek hadden mensen meer vrije tijd. In 1962 werd de vrije zaterdag ingevoerd. Mensen hechten nu weinig waarde aan zekerheden. Ze kunnen gemakkelijk nu hun baan opgeven om te gaan reizen (bron 4). Vroeger hielden mensen meer rekening met elkaar. Maar de mensen vonden dat ze meer vrijheid moesten krijgen zodat ze meer van hun leven konden genieten. Hierdoor kwam er meer individualisme in Nederland. Er is nu minder sociale controle en minder respect voor het gezag. Daardoor is er steeds meer criminaliteit ontstaan. Vanaf de jaren 70 gebeurt er steeds meer op het gebied van diefstal met geweld, bedreiging en mishandeling (bron 1 en 5). Mensen gingen hun eigen belang belangrijker vinden en ze letten minder op mensen om zich heen.
(Voor bronnen zie: Sporen Werkboek blz. 180)
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden