Werking van het oog

De werking van het oog

De harde oogrok (sclera)
De harde oogrok of sclera is de buitenkant van de oogbol en geeft het oog stevigheid. De sclera heeft een witte kleur, maar is aan de voorkant doorzichtig. Dit doorzichtige gedeelte noem je het hoornvlies of cornea.
Het vaatvlies (chorioidea)
Aan de binnenkant van de harde oogrok ligt het vaatvlies of chorioidea. Het vaatvlies bestaat uit een netwerk van bloedvaten. Die zorgt voor de voeding van de staafjes en de kegeltjes. Het vaatvlies gaat aan de voorkant van het oog over in de iris (regenboogvlies). Tegen het vaatvlies ligt het netvlies.
Het netvlies (retina)

De speciale cellen waaruit het netvlies of retina bestaat, noemen we fotoreceptoren. Die cellen kunnen beelden omzetten in elektrische signalen, die naar onze hersenen worden gestuurd. Op het netvlies vinden we twee soorten fotoreceptoren: kegeltjes en staafjes. Met de kegeltjes (dat zijn er ongeveer 6 miljoen per oog) kun je bij daglicht en goede verlichting zien. De kegeltjes zorgen ervoor dat we kleuren en details kunnen zien. En we kijken s’avonds en s’nachts met staafjes.
De gele vlek (macula lutea)
De gele vlek of macula lutea is een plaats op het netvlies waar de kegeltjes dicht op elkaar liggen. Met dat deel van het netvlies zie je de kleine details.
De optische zenuw (nervus opticus)
De optische zenuw of nervus opticus verbindt het oog en de hersenen. Door de optische zenuw worden de impulsen van het netvlies naar onze hersenen gestuurd. Daar worden de impulsen vertaald naar het beeld.
Het glasachtig lichaam (corpus vitreum)
De grote ruimte tussen de ooglens en het netvlies is gevuld met glasvocht of corpus vitreum. Deze massa wordt omringd door een dun vlies. Er zitten geen bloedvaten in het vocht. Er zitten wel dunne vezels die zorgen dat het elastisch en stevig is. Door naar een blauwe lucht of een wit plafond te kijken, kunt je deze vezels soms in je oog zien. Dit noem je ‘vliegende muggen’. Naarmate we ouder worden neemt de elasticiteit van de vezels in het glasvocht af. Rond je 60ste jaar kan het glasvocht zich zelfs een beetje dicht, waardoor het voor een deel los gaat liggen van het netvlies.
De pupil en de iris (regenboogvlies)
Van buitenaf is de pupil een rond zwart gaatje in de iris of het regenboogvlies. Wij kijken eigenlijk door de pupil naar buiten. In fel licht verkleint de pupil, in het donker wordt die weer groter. Zo wordt de hoeveelheid licht die het oog binnenkomt geregeld. De iris bepaalt de kleur van de ogen. Iemand met veel pigment in de ogen heeft bruine ogen. Bij weinig pigment heb je blauwe of grijze ogen. Die laatste is vaak gevoeliger voor zonlicht.
De voorste en de achterste oogkamer

De ruimte tussen het hoornvlies en de iris noemen we de voorste oogkamer. Die ruimte is gevuld met een heldere vloeistof, het oogvocht of kamerwater. De achterste oogkamer is de ruimte tussen de iris en de ooglens. Het kamerwater wordt gemaakt door het straallichaam (corpus cilaire). Dat ligt in de achterste oogkamer en stroomt langs de ooglens door de pupil naar de voorste oogkamer. In de hoek van de voorste oogkamer (de kamerhoek) zitten vele kleine openingen in de harde oogrok. Zo wordt het kamerwater afgevoerd naar de bloedbaan. Zuurstof, maar ook veel voedingsstoffen worden via het kamerwater aangevoerd. De oogdruk wordt bepaald door het evenwicht tussen de aanmaak en de afvoer van het kamerwater.
Het hoornvlies (cornea)
Het hoornvlies of cornea zit aan de voorkant van het oog. Dit is het doorzichtige deel van de harde oogrok of sclera, die rond de hele oogbol ligt. Het hoornvlies heeft een sterke brekende werking, sterker dan de ooglens. De brekingssterkte van een lens wordt uitgedrukt in dioptrieën. Hoe groter het aantal dioptrieën, hoe sterker de lens. De brekingssterkte van het hoornvlies ligt tussen de 40 en 45 dioptrieën.