Folkingestraat Groningen

        DE FOLKINGESTRAAT

Inhoudsopgave

Hf 1. Waar bevind de Folkingestraat zich?

Hf 2. De Folkingestraat, hoe ziet die er uit?

De Folkingestraat, een gezellige winkelstraat?

De synagoge in de Folkingestraat

Hf 3. De geschiedenis van de joden

De joden in Groningen

De geschiedenis vanaf 1550

De geschiedenis in de tweede wereld oorlog

Hf 4. De kunstwerken in de Folkingestraat

De verschillende kunstwerken

Welke vind ik zelf het mooist?

De Folkingestraat, hoe ziet die er uit???

De Folkingestraat, een gezellige winkelstraat???

Er staan vooral kleine winkels in de Folkingestraat, die ongetwijfeld een erg gezellige uitstraling zullen hebben, behalve dan misschien deltashop (een seks winkel). Je hebt er veel verschillende winkels waar je dus in totaal zowat alles kunt kopen: je kunt er eten, even koffie drinken, even lekker winkelen,.... en er staan onder andere een antiekzaak, een slagerij een boekhandel, een interieur winkel, een voedselzaak, een café een reisbureau en een restaurant.

De Synagoge in de Folkingestraat

De synagoge is een kruisvormig gebouw wat ingewijd werd in 1906 (nu dus 106 jaar geleden!!). In 1952 moesten de Joden het gebouw helaas verkopen aan het Apostolisch Genootschap, zij gebruikten het gebouw voor hun diensten en bijeenkomsten. Later werd de wasserij tot een totaal andere iets “omgetoverd”: het werd een wasserij met de naam Astra. Na die tijd stond de synagoge een tijde leeg en dus besloot de gemeenteraad het gebouw te kopen en te restaureren. In 1981 werd de synagoge dan eindelijk heringewijd! Sindsdien word deze gebruikt als synagoge en er worden ook culturele ruimte voor o.a. concerten en dergelijke.

De geschiedenis van de Joden

De Joden in Groningen

De Joden hebben in de stad Groningen altijd verspreid geleefd, maar het centrum van de Joodse gemeenschap was toch zeker wel de Folkingestraat. Deze was in vergelijking met bijvoorbeeld de Nieustad en Folkingedwarsstraad redelijk rijk. De meest belangrijke reden voor de Joodse immigranten om zich in de Folkingestraat te vestigen, was de synagoge die dus in de Folkingestraat staat.

De Geschiedins vanaf 1550 

In ongeveer 1550 komt een jood genaamd Mijchel Pijrkel in Groningen wonen, wat later krijgt Salomon de Joode toestemming om arts te zijn. Zo begon de vestiging van de Joden in Groningen. In 1900 werden Appingedam, Winschoten en Veendam belangrijke vestigingsplaatsen. Aan het begin waren de rechten van de Joden hier in Groningen beperkt. Het was dan ook pas 1756 toen de synagoge in de Kleine Folkingestaat geopend werd. Toen kregen ze ook gelijke rechten met de rest van de Groningse inwoners, dat zorgde ervoor dat ze in de maatscappij van Groningen een belangrijke rol gingen spelen. Een paar voorbeelden daarvan zijn: Dr. L. Ali Cohen inspecteur van volksgezondheid voor de noordelijke provincies doet geweldig werk over hygiene, de kunstschilders Jacob en Isaac Israels worden nationaal bekend, Aletta Jacobs word de eerste vrouwelijke arts,... Deze bloei heeft zoals altijd wel weer nadelen; vanaf 1900 was het groningse leven van vele joden erg hard omdat vele joden, aangetrokken door het succes van de joodse gemeenschap in Groningen, in de stad gaan wonen. Daardoor komt de helft van de bevolking in slechte omstandigheden te leven. In de jaren '30 word de Folkingestraat echt het middelpunt van de joodse gemeenschap.

De Geschiedenis in de tweede wereld oorlog

in 1942 werden 2.450 Joden uit de stad ontvoerd door de bezetter. In 1943 nog eens ruim 300. Slechts een tiental overleefde het concentratiekamp terwijl relatief weinig anderen onderduik overleefden. In de Folkingestraat alleen al woonden er 191 Joden. Het einde van de Folkingestraat (doorbraak naar het Zuiderdiep) was van 17576 tot in 1890 het Jodenstraatje ook wel Sjoelgasse en dus de Kleine folkingestraat.

De kunstwerken in de folkingestraat

In de Folkingestraat zijn vijf kunstwerken die herinneren aan het karakter die er ooit in de Folkingestraat was. Ze zijn aangebracht in 1997 na de restauratie die in 1994 is begonnen.

De verschillende kunstwerken

sennema maakte een bronzen deur,... maar zonder een deurklink, waardoor het onmogelijk word om de deur nog open te maken. Achter die deur is de geschiedenis van de Folkingestraat, een geschiedenis die niet naverteld kan worden, omdat de mensen die er leefden in de tweede wereldoorlog weggevoerd zijn.

Semah maakte een maancycLus midden op de straat, gemaakt van brons. Waneer iemand alle vormen naast elkaar zet, vormen ze een oog. Maan betekent in het Hebreeuws oog en staat voor de levenscyclus van de Joden in de Folkingestraat. 

De Kan liet het kunstwerk “ook hier” maken door in een muur het woord “weggehaald” te laten vrezen. Het kunstwerk staat voor de leegte die in de Joodse e ook de Groningse gemeenschap is gekomen door toedoen van de tweede wereld oorlog.

Op nummer 23 woonde voor de oorlog een slager die zoals vele anderen heeft bijgedragen aan de bloei van de Joodse gemeenschap en daardoor heeft de kunstenares zich laten inspireren bij dit kunstwerk. Het herinnert aan dat gedeelte van het verleden, toen de Joodse gemeenschap in volle bloei was. Het paard gaat het pand in, het is geschilderd op waare grotte.

Van altena heeft drie geemaillierde borden geplaatst die hij heeftt gevonden n het gemeente archief. De foto's zijn in de vorige eeuw gemaakt vanaf waas ze nu staan. Hij heeft ze uiteraard wat bewerkt. Ze moeten dienen als spiegel naar het verleden, als toeschouwer kijk je dan naar wat daar vroeger gebeurde, zoals een straatfeest of zoiets dergelijks. 

Welke vind ik zelf mooier???

Zelf vind ik de maancyclus het mooist omdat het eenmooi kunstwerk is met een mooie bijwerking: na heel wat jaren gaat het brons blinken doordat het buitenste laagje wegslijt, de betekinis vind ik ook wel interresant.