Sjutton door Per Nilsson

Titel: 17 Auteur: Per Nilsson Mijn verwachtigen bij de titel en de voorkaft: Het ziet er een boek uit dat zal gaan over de jeugd. Je ziet op de voorkaft een lege fles wijn, een sigaret en een knuffeldiertje. Misschien zal het gaan over een familieprobleem of over een jongere die op het verkeerde pad raakt. Het lijkt me een zeer interessant boek omdat het zeker over alcohol en sigaretten zou kunnen gaan. 17 zegt ook wel dat het over een meisje of een jongen zal gaan van 17 jaar. Op die leeftijd gebeuren vaak moeilijke en spannende dingen. De kaft boeit me en de titel ook. Ze maakt de lezer nieuwgierig. Samenvatting: Het boek is opgeplitst in zes hoofdstukken. In elk hoofdstuk vertelt één van de personages over hun leven tegen Jonatan. Jonatan is in het ziekenhuis beland. Hij is 17. Te veel gedronken. Met een drankvergiftiging ligt hij daar. Hij stinkt naar braaksel en alcohol. De telefoonnummer van zijn vader had hij in zijn broekzak zitten. Het ziekenhuis heeft hem daarom opgebeld. Maar zijn vader kent hem niet. Hij heeft zijn zoon en vrouw verlaten, lang geleden. Daarom vertelt hij over hoe hij was toen hij zelf 17 was, iets wat hij eigenlijk veel eerder had moeten doen. Veel dingen worden opgehelderd en verteld. Hoewel Jonatan buiten bewustzijn is, vertelt hij toch alles. Verschillende personen vertellen hun verhaal. Elk personage vertelt op zijn eigen manier. Het is een mooi en aangrijpend boek. Het verhaal neemt steeds een leuke wending. Het gaat steeds weer over het leven van een 17-jarige. Hoe het vroeger was, hoe het nu is, de eerste liefde, de politiek toen,... Eigenlijk een simpel maar toch zo speciaal verhaal over 17. De vader vertelt het grootste deel: over zijn vrienden, hoe zijn vrienden stierven, over alle fouten die hij heeft gemaakt in zijn leven, over drugs en over liefde, over politiek en vaderschap, over zijn vrouw en over zijn job, hoe hij zich voelt. De vader die zich komt verontschuldigen voor alles wat hij gedaan heeft. Hij heeft daar vroeger de kans niet toe gekregen. Hij wil alleen tegen Jonathan vertellen. Maar dan komt de moeder binnen. De vrouw die de man jaren niet meer gezien heeft. Zij vertelt ook haar verhaal tegen haar zoon. Er komt ook nog een jonge vrouw bij. Zij vertelt dan tegen de vader over haar leven met Jonatan, haar vriend. Maar de jonge vrouw wordt bang van die oude eenzame man. Die man die zo hard op haar geliefde lijkt. Ze vertelt niets meer. Maar de vader kent Jonatan steeds beter. Steeds weer een tipje van zijn leven ontrafeld. Uiteindelijk komen alle verhalen samen. En ze beseffen waarom dat deze mensen allemaal bij Jonathan staan, terwijl ze met elkaar niets te maken hebben. Ze houden van hem. Daar komt de draad samen. Het is een spannend, romantisch en fantastisch boek.
Samenvatting van enkele kranten, het internet en andere literatuur: Net als in zijn andere boeken vertelt Per Nilsson zijn verhaal niet lineair. Hij springt heen en weer in de tijd vanuit verschillende vertelstandpunten. Hij is ook nu weer een meester in het creëren van geheimen die slechts langzaam aan ontsluierd worden vanuit verschillende hoeken zodat je als lezer meegezogen wordt in een bizar, maar uiterst realistisch verhaal. En doordat hij net niet alle geheimen prijsgeeft, blijf je ook na de laatste pagina geboeid achter. Zijn stijl is direct en zuinig. Hij vermijdt ellenlange beschrijvingen, maar laat eerder de verschillende personages aan het woord. Door de verschillende vertelstandpunten, is dit niet enkel een jongerenboek, maar duidelijk een sterk aan te raden roman voor iedereen vanaf 14 jaar. Er ligt een zeventienjarige jongen op de eerste-hulpafdeling van een ziekenhuis. Zijn ogen zijn dicht, maar hij ademt. Hij stinkt naar drank, sigaretten en braaksel. Naast de jongen zit Göran, zijn vader. Hij begint tegen zijn slapende zoon te praten over de tijd dat hij zelf zeventien was in de jaren zeventig. De vader vertelt dat hij zo graag de wereld wilde verbeteren, maar tegelijkertijd meestal te stoned was om iets te doen. Hij vertelt hoe hij de moeder van zijn zoon ontmoette en hoe ze besloten om samen een kind te krijgen. En hij vertelt hoe het misging, hoe hij zijn jonge vrouw en kind verliet en welke vreselijke dingen hij daarna heeft gedaan. De vader doet zijn slapende zoon op eerlijke wijze verslag van zijn misstappen. Hij wil niets rechtvaardigen en vraagt niet om vergeving – hij wil zijn zoon alleen duidelijk maken waarom de dingen gegaan zijn zoals ze zijn gegaan en hij spreekt de wens uit hem opnieuw te leren kennen. Als de jongen uiteindelijk wakker wordt, zegt hij dat hij met zijn vader wil praten, dat hij hem opnieuw wil toelaten in zijn leven. Ze zijn op een punt beland waarna alles nog kan gebeuren. In zijn vijfde jeugdroman kiest Per Nilsson opnieuw voor een verrassende compositie van zijn verhaal: twee zeventienjarigen ontmoeten elkaar – de één is de vader van de ander. Gezeten naast de vader aan het ziekenhuisbed beleeft de lezer het verhaal mee van een man die zijn zoon vraagt om een nieuwe start. De Zweed Per Nilsson staat in West-Europa aan de top op het gebied van diepgravende jeugdromans. Met 17 bevestigd hij nogmaals zijn klasse. (…) 17 is een tegelijk hard en teder boek over fundamentele levensvragen en over de positie van de mens in de maatschappij. De personages: -De vader -De moeder -De zoon -De jonge vrouw -Het kleine meisje -De nieuwe man De vader: Een uiterlijk van hem schetsen is heel moeilijk. Eerst was hij een trotse zelfzekere man. Nu is hij een eenzaam persoon. Hij is zeer apart. Zijn gevoelens worden zeer mooi uitgedrukt in het boek. Toch zijn ze moeilijk te begrijpen, moeilijk te ontrafelen. Zijn gedachtes zitten in rare kronkels. Ze zijn in elkaar gevlochten. Je moet je inleven om hem te kunnen volgen. Hij vertelt. Hij is daar alleen. Dapper. Schuldig. Hij kent zijn eigen leven niet. Daar wil hij achter komen. Hij is 17 en toch al zo oud. Zijn naam is Göran. De moeder: Een trotse vrouw. Haar uiterlijik vroeger: een kind verblindt door de liefde. Ze ziet alleen het goede. Dat verandert nog. Nu is ze een geschminkte vrouw, nette kledij, gekleurd haar,... een hippe vrouw die het verleden wil vergeten, de tijd terug draaien en opnieuw beginnen. Ze wil terug jong worden om opnieuw oud te worden. Ze is zelfzeker. Altijd. En toch twijfelt ze. Als ze haar hart had gevolgd was het een heel ander verhaal geweest. Dan had het boek niet zo prachtig, zo apart geweest. Ze is heel rijk. Of neen, haar ouders zijn heel rijk. Ook is ze een stil persoon. Maar binnenin bruist het. In het boek komt soms dat bruisende naar boven. Ze vertelt haar verhaal. Ze heet Karin. Je leest de eerste ontmoeting tussen Karin en Göran. Göran vertelt dit tegen zijn zoon. (p.33) - Maar voordat ze de wachtkamer van de eerste hulp uitlopen, komt Karin naar me toe, de rebellendochter Karin, gewond tijdens de strijd. ‘Hoe voel je je?’ fluister ik. ‘Vier hechtingen,’ fluistert ze. ‘Het valt mee. Ik zal er een klein litteken aan overhouden, als herinnering.’ Ik knik. We zwijgen en kijken elkaar recht in de ogen terwijl we de aanwezigheid van haar vader voelen. En die van haar moeder. ‘Ik heet Karin,’ fluistert ze. ‘Ik heet Göran,’ fluister ik. Ze heet Karin. Ze heeft me op mijn wang gekust. Ze zal jouw moeder worden. –
De zoon: Een knappe gespierde kerel van 17 jaar. Hij zit op het verkeerde pad. Nu ligt hij in het ziekenhuis. Hoort hij dat zijn vader aan het praten is? Wie hij is, is in het begin van het verhaal helemaal niet duidelijk. Het verhaal wordt opgebouwd en langzaam weet je wie hij is. Het ‘zijn’ van de zoon wordt opgehelder. Zijn naam is Jonatan. De jonge vrouw, het kleine meisje en de nieuwe man zijn eigenlijk bijfiguren. Toch zijn ze zeer belangrijk in het boek. De jonge vrouw: Ze komt plots binnen in de ziekenkamer waar de vader tegen zijn zoon aan het vertellen is. Wie is ze? Ze is verliefd op Jonatan. Ze is Josefine, de lieve, jonge vrouw. (p.152) - Een of andere idioot gooide een flesje bier over me heen. Mijn hele trui was drijfnat en ik was kwaad en chagrijnig want ik wilde niet helemaal onder het bier thuiskomen bij mijn moeder, dus schold ik die jongen uit en toen stond hij daar opeens, Jonatan. Hij stond gewoon naast me en schreeuwde in mijn oor dat ik zijn trui mocht lenen. Toen haalde hij een trui uit zijn tas en zwaaide ermee en ik was blij hoewel ik eigenlijk boos op hem hem was, ik trok hem mee naar een kamertje achter het podium, eigenlijk was het meer een hok, en daar, precies daar gebeurde het, toen we daar stonden. Liefde op het derde gezicht. – Het kleine meisje: De dochter van de moeder van Jonatan. Ze is klein. Acht jaar ongeveer. Maar ze is geen zus van de zoon. Ze is een stiefzus. De moeder heeft Göran verlaten toen ze al een kind hadden, Jonatan. Later is ze hertrouwd met Claes. En heeft ze een klein meisje gekregen. Ze heet Hanna. De nieuwe man: De nieuwe man is de vader van Hanna. Maar niet de vader van Jonatan. Hij is de aartsrivaal van de echte vader van Jonatan. Het is nogal een moeilijke gezinssituatie. In het begin van het boek komt hij voor. Hij was de eerste liefde van Karin. Maar Göran kwam in de plaats. Karin kreeg een kind van Göran, hun relatie lukte niet meer, en toen is ze getrouwd met Claes, de nieuwe man. Mijn eigen mening: Het is een boek dat je in één keer uit wil lezen. Het blijft boeiend tot de laatste pagina. Je ontrafelt telkens weer een stukje van het verhaal, het is helemaal niet langdradig. Heel vlot om te lezen, een prachtig verhaal, leuke personages,... kortom: alles wat een geweldig goed boek bevat. Wat wel tof is, is dat we met ons gezin al op vakantie zijn geweest naar verschillende plekjes die in het boek ook voorkomen. Göteborg is zo’n plaats. Een stukje dat zich afspeelt in de ziekenhuiskamer is heel mooi. Het is leuk omschreven en er zitten zoveel gevoelens van het personage in verstopt. (p.233)- ‘Nu zou jij vertellen,’ help ik haar herinneren. ‘Wat er gisterenavond is gebeurd. En waarom we hier zijn, waarom... Jonathan hier ligt.’ Ze knikt weer, maar maakt geen aanstalten om iets te zeggen. Ik wacht. Er bromt en ventilator. De zon heeft zijn weg naar de kamer gevonden, hij richt een lichtbundel op de hoek waar een klein bureautje staat, ik zie nog net dat de vlek zonlicht groeit en een groter oppervlakte van de vloer verovert, een schaduw schiet voorbij, dat was waarschijnlijk een meeuw die voorbij het raam vloog, de zon is al bijna tot de matras gekropen als Josefine haar keel schraapt en zegt: ,Ja. Nu zal ik vertellen.’ Dan gaat de deur open. – Er zit een lange zin in. Het stuk na: ‘Er bromt een ventilator.’ Dit is zo lang omdat Göran dit denkt. Hij wacht tot Josefine begint te vertellen. Hij denkt alles, hij ziet alles wat er beschreven staat. Dit is heel mooi, en geeft het verhaal iets speciaals. Er zijn nog vele mooie stukjes in het boek, maar in het algemeen zijn de stukjes in de ziekenkamer het mooist. Daar wordt overlegd tussen personages, tussen twee werelden die elkaar niet kennen. Daar wordt verteld tegen iedereen en niemand. Het leuke en herkenbare tussen het boek en het echte leven is dat de vader en de moeder een andere versie geven. Een beetje het tegenovergestelde. Of ze laten dingen weg, praten goed, enkel over zichzelf. Dit is wel speciaal en je leert zo het verhaal van twee kanten bekijken. Dat zouden de mensen ook in het leven moeten doen, hoewel dat zeer moeilijk is. Sommige stukken zijn wel moeilijker om te begrijpen. Soms gaat het over het communisme en andere vormen van politiek. Toch maakt dat het boek echt. Het boek leerde me enkele dingen. Leer het leven van twee kanten bekijken. Vertel alles tegen iemand, nu het nog kan. Vergeet het verleden niet en leer uit alle fouten. Je leeft hier en nu. Morgen kan alles anders zijn. Dat zijn belangrijke dingen. Ze zitten in het boek verstopt en je moet het stof er langzaam afblazen. Maar je vindt ze en je begrijpt ze. Daarom vind ik dit een heerlijk boek.
Informatie over de schrijver: Per Nilsson
Geboortedatum: 13 februari 1954
Geboorteplaats: Malmö, Zweden
Contactadres: Per Nilsson
Rabén och Sjögren
Box 2052
103 12 Stockholm
Zweden
e-mail: raben-sjogren@raben.se Biografie: Per Nilsson volgde een opleiding tot leraar muziek en wiskunde en werkte vervolgens als leraar aan een middelbare school. Hij is getrouwd en heeft 4 kinderen: Ola, Mattis, Anna en Carl. Zijn eerste boek verscheen in 1986. Hij schreef het om aan zijn kinderen te vertellen hoe hij vroeger was, alleen heet de hoofdpersoon van dat boek niet Per Nilsson, maar Nils Persson. In de zomer van 1999 gaf hij het lesgeven op om fulltime schrijver te worden. Hij woont in Sölvesborg. Profiel: Het liefst schrijft Per Nilsson voor jongeren, maar hij heeft ook een aantal kinderboeken geschreven. Één van die kinderboeken is in het Nederlands vertaald. Hij schrijft over belangrijke dingen in het leven van jongeren: liefde, volwassen worden, de dood, vriendschap, de zin van het leven. Zijn boeken hebben een aparte vorm, waarbij het verhaal verteld wordt vanuit een bepaalde structuur. Er wordt heen en weer gesprongen in de tijd en tussen verschillende hoofdpersonen. Ondanks de ongebruikelijke structuur zijn het meeslepende boeken. In veel van zijn boeken komen personen voor met een naam die lijkt op Per Nilsson.
Andere boeken van per Nillson: 1996 Het lied van de raaf (Lemniscaat) 1998 De geur van Melisse (Lemniscaat) 2000 Jij, jij en jij (Lemniscaat) 2001 Anders dan jij (Lemniscaat) 2003 Ik ben op Milena (Sjaloom) 2003 17 (Lemniscaat) Bekroningen van zijn boeken: 1997 Deutscher Jugendliteraturpreis (jeugdboek) voor ‘De geur van Melisse’. 1999 Zilveren Zoen voor ‘De geur van Melisse’. Het boek in het kort: Uitgever: Lemniscaat
van Zweeds naar Nederlands: Femke Blekkingh-Muller Thema’s: gezinsrelaties, vader-zoon, scheiding, opgroeien Aantal bladzijden: 245 pagina’s Uitgavejaar: 2003 Leeftijd: 14+ ISBN: 9056375253 Prijs: € 14,95 Omslagillustratie: Bas Sebus Steekwoorden: Adolescentie, Groei naar volwassenheid, Vader, Ziekenhuis, Drugs, Jaren zeventig, Zweden.