Waldo Havermans, een negenjarig jongen, is met zijn ouders op de vlucht voor de Duitsers die binnenvallen. Het verhaal begint als ze op de tweede dag van hun vlucht in het stadje Poperinge aangekomen. Daar kunnen ze overnachten. Waldo vindt het daar maar niets want hij vindt de vrouw een heks en de kleinzoon vindt hij eng. De kamer waar hun slapen ruikt naar wierook. Daarom heeft hij de bijnaam het kerkuiltje gekregen. De volgende dag gaat de familie weer verder. Ze raken in een colonne vluchtelingen. Ze worden bij de grensovergang tegengehouden want de grensovergang was gesloten. Samen met de vluchtelingen vertrekken ze naar een grensovergang die wel open is. Onderweg worden alle vluchtelingen door Duitse vliegtuigen overvallen. Er vallen bommen naar beneden en Waldo wordt tijdelijk verblind. Als hij weer kan kijken ziet hij dat vader dood is en dat moeder verdwenen is. Hij wordt wakker in een veldhospitaal. De zuster vertelt hem hoe erg de oorlog is. Daarna mag hij meerijden met Evarist. Hij zit in een leger en bestuurd een vrachtwagen. Na een hele tijd rijden komen ze aan in een dorpje waar hulpverleners soep uitdeelden. Daar ontmoet hij zijn oude buurmeisje Vera die vijf jaar ouder is dan hem. Haar moeder is ze kwijtgeraakt in de colonne vluchtelingen. Haar vader vecht tegen de Duitsers. Waldo en Vera gaan samen naar de kust maar eerst moeten ze een dag doorbrengen in de mosterdfabriek. De volgende ochtend horen ze geschut in de verte en ze besluiten te vertrekken. Onderweg bidt Vera bij een veldkapelletje. Waldo praat met haar over de straffen die de Duitsers zullen krijgen van God omdat ze alle kerken hadden vernietigd. Samen schuilen ze op een hooizolder om aan de Duitsers te ontsnappen. Als de Duitsers komen schreeuwen ze dat iedereen naar buiten moeten komen met de handen omhoog. De Duitsers kijken raar op als ze hun twee zien. De Duitsers geven hun sinaasappels en rijden weer verder. Nadat ze gerust hebben gaan ze verder met hun tocht. Ze gaan weer naar huis. Voor de middag van de volgende dag bereiken ze Tielt, waar een oom van Vera woont. Oom Andreas blijkt erg dronken te zijn als gevolg van een feestje dat hij voor Duitse officieren heeft georganiseerd. Waldo en Vera vluchtten daar weg en besluiten de spoorlijn richting Gent te volgen. Onderweg zien ze ook nog een trein met Belgische krijgsgevangenen. Ook Evarist zit daarbij. Ze mogen niet met de trein meereizen. Later worden ze ontdekt door Duitsers. Ze zitten namelijk in een schuit op de Leie. Ze mogen in de zijspan van de motoren gaan zitten en hopen zo snel in Antwerpen te komen. Als ze even stoppen om bij te komen, worden de kinderen door de soldaten dronken gevoerd. Als Waldo weer bijkomt zijn de soldaten weg en Vera ligt in de bosjes. Ze kan niet vertellen wat de Duisters haar hebben aangedaan. Met behulp van twee zigeuners brengt een ambulance Vera naar Gent. Waldo volgt in de woonwagen van de zigeuners Vera achterna. In het ziekenhuis van Gent, de Bijloke, legt een ziekenzuster Waldo uit hoe het met Vera gaat. Later als de dokter is geweest legt hij uit dat Vera een engeltje in de hemel is. Voor Waldo stort de wereld in. In de kapel waar de geur van de wierook weer was bidden de zuster en Waldo samen. Titel Het boek heeft als titel Wierook en Tranen. Dat wordt volgens mij op twee plaatsen in het verhaal (anders) uitgelegd de eerste keer was na de bombardering van de vluchtelingen, waarbij de ouders van Waldo (de hoofdpersoon) om het leven komen: " De aarde dampte, er steeg een donkere zure nevel uit op, en heel even rook ik weer de wierook." Terwijl Waldo verdriet had om het overlijden van zijn ouders, rook hij een geur die voor hem op wierook leek.
Thema Het thema van het boek is de tegenstelling tussen het ongerepte, dromerige, ontwakende kinderbewustzijn en de hardheid van de Tweede Wereldoorlog, de wereld van de volwassenen. Structuur Het begint als ze op de vlucht zijn en er zijn geen grote flashback’s en tijdsprongen. Het einde is open want je weet niet wat Waldo gaat doen. Genre Het verhaal is een oorlogsroman. Want het is oorlog en er gebeuren veel dingen door elkaar. Personages De belangrijkste hoofdpersoon is Waldo Havermans, want het hele verhaal gaat over hem en over wat hij allemaal beleeft tijdens de oorlog. Waldo is een negenjarig jongetje, uit Vlaanderen een provincie in België. Hij heeft donker blond haar, en een bleke huid. Hij lijkt op zijn vader (die verder niet duidelijk beschreven werd). Vera is een buurmeisje van Waldo. Ze is een paar jaar ouder dan hij. Hij komt haar tegen in een stad waar hij op de vlucht komt. Samen vluchten ze verder, maar besluiten dan toch terug te gaan. Vera is heel gelovig en zal later het klooster in gaan. Zij neemt de beslissingen waar ze heen gaan en is een grote steun voor Waldo. Perspectief Het boek is voor het grootste deel in het IK perspectief geschreven: je leest het verhaal door de ogen van Waldo, maar af en toe is er ook wel sprake van een wisselend perspectief. Dat komt doordat de schrijver wat extra informatie toevoegt dat niet door Waldo gezien of gedacht kan worden omdat een jongen van negen jaar dat simpel gezegd nog niet weet.
Tijd Het verhaal speelt zich in mei 1940 in België (nabij Frans grens) af. Het boek bevat negen hoofdstukken, in de eerste vijf hoofdstukken worden vier dagen verteld, de vlucht duurt dan al vijf dagen, maar over de eerste dag wordt niets gezegd. Ruimte Het verhaal speelt zich af in België, nabij de Franse grens, waar de bevolking "achternagezeten" wordt door het Duitse leger dat oprukt richting Frankrijk. maar ook in het veldhospitaaltje en de hooiberg. De auteur Ward Ruyslinck, een pseudoniem voor Raymond Karel, Maria de Belser, werd geboren op 17 juni 1929 in Berchem, vlakbij Antwerpen. Hij groeide op in een veilig ,katholiek gezin. Hij studeerde korte tijd taal- en letterkunde in Gent en werkt sinds 1953 in het museum van de boekdrukkunst in Antwerpen. Toen de 2e wereldoorlog uitbrak vluchtte de familie de Belser, net als andere families, naar Frankrijk. Na een verblijf van enkele weken op een boerderij keerden zij terug. In 1943 werd hun huis door een bombardement vernield. Niemand raakte gewond. De oorlogsgebeurtenissen hebben een grote invloed gehad op het denken en voelen van Ward Ruyslinck. 'Ik was twaalf toen de oorlog uitbrak, een leeftijd waarop men moet worden behandeld met genegenheid, voorzichtigheid en begrip. In plaats daarvan werd ik geconfronteerd met een wereld van zinloos geweld, haar, honger, zelfzucht en bekrompenheid'. Deze negatieve indrukken worden nog eens versterkt door de dood van zijn 19-jarige broer. Hij kon dit niet begrijpen, werd angstig en begon te twijfelen aan het bestaan van een rechtvaardige God. Ward Ruyslinck begon al vroeg te schrijven. Eerst vooral verzen en opstellen voor de schoolkrant, later ook voor jongeren tijdschriften. Ruyslinck schrijft vaak over zonderlinge en onaangepaste figuren die zich verzetten tegen de maatschappij, omdat die het menselijke individu kapot maakt. Ruyslinck is ook niet een mens dat graag op de voorgrond treedt of grote daden verricht. Hij voelt zich het prettigst in de wereld van de verbeelding. Andere boeken van Ruyslinck zijn: Ontaarde slapers, In het dal van Hinnom, paardevleeseters, Golden Ophelia en het Reservaat. Enkele andere werken van Ward Ruyslinck zijn: - HET DAL VAN HINNOM - GOLDEN OPHELIA - HET RESERVAAT - DE APOKATASTASIS - DE KARAKOLIëRS - DE HEKSENKRING - DE MADONNA MET DE BUIL - DE STILLE ZOMER - DE ONTAARDE SLAPERS - DE PAARDEVLEESETERS - DE VERLIEFDE AKELA - DE SLOPER IN HET SLAKKENHUIS - DE OEROUDE VIJVER - OP TOERNEE MET LEOPOLD SONDAG - WURGTECHNIEKEN - DE BOZE DROOM MET MEDELEVEN - LEEGSTAANDE HUIZEN - DE UILEN VAN MINERVA - STILLE WATERS - HET LEDIKANT VAN LADY CANT - OPEN BEELDBOEK Beoordeling Ik vond het een aangrijpend boek vooral omdat ik het ook in de tijd lees en dit verslag maak rond 4 mei( dodenherdenking). Het was een zeer interessant boek want de boeken over de oorlog zijn interessant en aangrijpend. Het was ook zeer boeiend want je las het toch in een keer uit.