Verloren zoon door J. Bernlef

3.1 Titelpagina met titelbeschrijving: Zie eerste pagina van dit verslag. 3.2 Korte motivatie van je boekkeuze: Het boek sprak mij wel aan, nadat ik de titel wist en de achterkanttekst had gelezen. Ik verwachtte een leuk boek met humor, het plot te vergelijken met het verhaal over Robin Crusoë. En aangezien het verhaal over Robin Crusoe mij wel aanspreekt, leek me dit ook wel een leuk boek. 3.3 Korte samenvatting van de inhoud: Rob Noordhoek is een Nederlandse regisseur. Hij zit met zichzelf in de knoop en is, om alles op een rijtje te zetten, op een cruise gegaan. Als het schip langs de Afrikaanse westkust vaart breekt er een zware storm uit. Noordhoek, die een paar drankjes opheeft, gaat door een verkeerde deur en belandt op het buitendek. Door de harde wind wordt Rob overboord geslagen. Rob weet zichzelf vast te klemmen aan een boomstam en hij dobbert een nacht rond op de woeste zee. De golfstroom sleurt Rob uit de vaarroute van alle schepen weer terug richting Afrika. Rob spoelt op 12 mei aan op een klein eilandje. Het eiland is 300 bij 900 meter en er staan huisjes. Het eiland is een jaar of tien geleden verlaten toen er een ziekte uitbrak, gevolg: alles staat er nog zoals het was. Rob gaat een huisje binnen waar hij blikjes conserven vindt. Hij loopt naar het hoogste punt van het eiland om het te overzien. Rob ziet een kerkje, wat huisjes en een meertje. Hij raakt in paniek door de gedachte dat hij nu helemaal op zichzelf is aangewezen. Rob besluit in het huis met de conserven te gaan wonen. In de nacht hoort hij een stem ‘Merde’ roepen. De volgende ochtend ontdekt Rob dat er Nederlandse mussen op het eiland wonen. De diertjes zijn meegereisd op een Nederlands schip in het jaar 1617. Het eiland heette toen Klein Nassau. Rob verkent het eiland en stapt tot zijn verbazing bijna op een verse hondendrol. De drol blijkt toe te behoren aan een oude keeshond, ook een eilandbewoner. In de hoop de aandacht van een schip te trekken hangt Rob een zelfgemaakte vlag uit . Rob’s handelingen zijn gericht op overleven. Hij komt erachter dat de enge stem in het donker van een grijze papegaai was. Rob noemt het grijze dier Vrijdag (zoals Crusoë ‘zijn’ inboorling Vrijdag doopte). Rob vindt papier en pen en besluit een dagboek bij te houden. Ook tekent hij een landkaart van het eiland (op bladzijde 60). Dan ontdekt hij in zijn huis een levensgrote, kartonnen vrouw. Het is een reclame voor nivea. Tot zijn verbazing herkent Rob de vrouw als Suzan, een actrice die hij kent. Ze scheen later in een inrichting beland te zijn. Rob zet Suzan naast zijn bureau en hij schrijft vanaf nu brieven aan haar, over zijn vlucht uit het leven. Dan komt hij de mysterieuze keeshond tegen. Hij noemt de hond Tim, maar eigenlijk heet het dier Wolfgang. In de brieven vertelt Rob over de bruiloft van zijn ouders. De zus van Rob had hem gevraagd of hij voor een toneelstuk wilde zorgen, over zijn ouders, waarin familieleden de rollen zouden vertolken. Rob neemt de opdracht aan maar hij weet eigenlijk helemaal niets meer van zijn verleden en zijn jeugd. Hij moet langs allemaal oude ooms en tantes om inlichtingen te winnen. Rob’s blikjesvoorraad is opgeraakt dus hij moest op zoek naar nieuw eten. De hond Tim eet vogeleieren die op een hoge klif in nestjes liggen. Rob volgt het voorbeeld en slurpt elke dag een ei leeg. Rob bewaart de eieren in een hoge kast en als de hond dit ontdekt, springt hij tegen de kast op. De kast valt om en Rob vindt in één van de laden een fototoestel. Met de lens uit het toestel weet Rob een vuur te maken op het strand. Hij hoopt op deze manier ontdekt te worden. Helaas begint het te regenen en mislukt het plan. Rob besluit zich niet meer aan te kleden en hij begint zich steeds vaker erg moe te voelen. Rob schrijft nog een brief aan Suzan waarin hij dit alles en nog meer verhalen over zijn familie vertelt. Hij gaat naar de kerk van het eilandje, waar een Mariabeeldje staat zonder Jezusje en zonder rechterarm. Hij smeekt haar om hulp. Rob haalt zijn laatste twee eieren op, maar die breken. Kruipend bereikt hij zijn huis waar hij zijn schrijfgerei pakt en zijn laatste brief aan Suzan schrijft. Rob vertelt over zijn eigenlijke afkomst en over zijn echte vader, oom Niek. Na een paar dagen voelt Rob zijn rechterbeen niet meer. Hij voelt vreselijke pijn in zijn knie en er lopen bloedrode strepen naar zijn lies. Hij kruipt naar de grote boom in het midden van het dorp, waar hij een tijdje in de regen ligt. Daarna kruipt Rob naar het strand, waar hij zich aan de boomstam vastklemt, die hem eens naar het eiland toebracht. Zo sterft Rob Noordhoek, de verloren zoon.
3.4 Eerste persoonlijke reactie: Ontroerend, het boek is niet altijd ontroerend, maar een van de mooiste gebeurtenissen vind ik de dood van Noordhoek, dit wordt door Bernlef prachtig beschreven. En daardoor raak je sowieso dan wel door ontroerd. Meeslepend, ik vond het verhaal zeker meeslepend. Ik kon me heel goed inleven in de hoofdpersoon. Wanhoop, verdriet en teleurstelling komen in het boek allemaal duidelijk naar voren. Wanhoop omdat Rob er niks tegen kan doen dat hij op het eiland opgesloten zit. Verdriet omdat hij er waarschijnlijk ook niet meer wegkomt. En teleurstelling omdat er niemand voor hem komt en hem kan komen helpen. Ongeloofwaardig, Noordhoek is een sympathiek persoon, die met niets moet zien te overleven. Ik vind het wel ongeloofwaardig dat hij nooit de moed laat zakken, hij lijkt nooit te wanhopen, maar zijn gemoedstoestand is zeer constant. Het is ook onprettig dat je stukken tekst krijgt, vanuit de gedachten van de beide dieren op het eiland. Dit maakt het ook nog wat ongeloofwaardig. Spannend, je leest het boek en voortdurend blijft die vraag in je achterhoofd of Rob ooit nog zal terugkeren naar het vasteland. En het boek blijft je daardoor ook boeien. Het is ook zo spannend, omdat je daar steeds aan blijft denken en je wilt weten of Rob het zal overleven of niet. Zielig, het is op zich heel erg zielig voor Rob, omdat hij wel heel graag van het eiland af wil maar hij staat daar volkomen machteloos tegenover. Hij kan niks anders doen dan afwachten totdat er iemand is die hem komt halen. Maar hij weet bij voorbaat al dat er niemand is die hem zal ontdekken, omdat hij op een vreemd eiland zit waar niemand hem zal zoeken. Dus, Rob die moet overleven zonder iets en hij weet dus ook wel bij voorbaat dat hij niet heel erg lang meer te leven zal hebben. 3.5.1 Onderwerp: A. (verklaring van de titel) Pas in het laatste hoofdstuk, in de laatste brief aan Suzan wordt duidelijk wat de titel precies betekent. Rob blijkt niet de zoon van zijn vader, maar van zijn mysterieuze oom Niek te zijn. Zijn moeder had een relatie met haar eigen neef. Dit was natuurlijk een groot geheim, al wist de nep-vader van Rob er wel van. Uit die relatie is Rob geboren. Rob heeft dit nooit geweten, en oom Niek heeft het nooit durven vertellen. Rob gaat in zijn laatste brief naar Niek toe om informatie te halen voor de Revue. Daar hoort hij door een vergissing de waarheid. Zonder het te weten heeft Niek zijn verloren zoon teruggevonden, en Rob zijn vader. Anderzijds is Rob de teruggevonden zoon van de natuur, van het eiland. Het eiland is blij met zijn komst, en Rob moet zien te overleven puur en alleen in moeder Natuur. Hij is teruggekomen bij zijn ‘roots’, maar het blijkt dat de moderne mens dit niet kan overleven. B. (korte omschrijving van het onderwerp) Rob is helemaal alleen aangespoeld op een eiland. Daar moet hij maar zien te overleven. C. (eigen reactie op het onderwerp) Het onderwerp is aan de ene kant natuurlijk zo oud als de mensheid; alleen zijn. Het zou saai en stom kunnen zijn, maar Bernlef heeft er een heel erg goed gegeven bijgevoegd; namelijk Rob Noordhoek. Zijn verhaal geeft extra waarde aan het thema. In principe is het verhaal van Rob hetzelfde als dat van Robinson Crusoë. Het verschil is dat Robinson alles zelf moest doen maar op het laatst wel gered werd, en dat onze Rob al huizen, eten en water tot zijn beschikking heeft, maar geen enkel teken van andere mensen vindt. Het troosteloze, toekomstloze bestaan van Rob is intrigerend en hartverscheurend, vooral naar het einde toe. Je krijgt medelijden met de man, die juist zo’n behoefte had aan rust en in zo’n angstig bestaan is geworpen. Het onderwerp blijft boeiend en mooi en het drukt je bovendien met de neus op de feiten, namelijk dat de moderne mens eigenlijk nooit zou kunnen overleven in het wild. D. (eigen reactie op de manier waarop het in het boek is uitgewerkt) Ik vind dat het onderwerp goed is uitgewerkt in het verslag. In het begin moet je wel een beetje in het verhaal komen, maar als je eenmaal een stuk gelezen hebt, begrijp je het verhaal goed en wordt alles je wel duidelijk. 3.5.2 Gebeurtenissen: E. (beschrijf je eigen reactie op de gebeurtenissen in het boek) De gebeurtenissen zijn soms noodzakelijk, zoals op het begin, dat Rob in zee wordt gegooid. Altijd zijn ze goed uitgekiend, op de juiste momenten gebeurt er weer iets. Voor mijn gevoel volgden de gebeurtenissen elkaar snel op. Het was echt geen moment vervelend om dit boek te lezen; Rob is gewoon de hele tijd bezig met overleven en er moet veel gebeuren. Al deze gebeurtenissen zijn best wel spannend; het is telkens de vraag of het Rob gaat lukken en of alles wel goed zal gaan. Ook wacht je steeds op redding van Rob, terwijl je wel weet dat die niet zal komen. F. (vergelijk de gebeurtenissen met je eigen situatie en andere boeken of films) Het verhaal in het boek lijkt heel erg op het verhaal over Robinson Crusoe. Dat verhaal is op zich vrij bekent. En ook in dat verhaal gaat het om overleven op een vreemd eiland, waar hij helemaal alleen is en er verder niks heeft. 3.5.3 Personages: G. (beschrijf de karakters en de eigenschappen van de personen) Eigenlijk is er
maar één belangrijke personage te beschrijven omdat het verhaal zich afspeelt rond één man (Rob Noordhoek) op een verlaten eiland. Rob Noordhoek: Uiterlijk: (nog niet op het eiland) Hij heeft bruin, licht grijzend en vrij lang haar, grote bruine ogen, een gladgeschoren gezicht, een normaal postuur en hij was gekleed in een wit overhemd en een zwarte broek. Uiterlijk: (op het eiland) Gekleed in een aan flarden gescheurd wit overhemd en een kapotte zwarte broek. Op het eiland kon hij zich natuurlijk niet scheren een had dus een behaard gezicht. Later toen hij gewend was aan het eiland en het klimaat is hij ook naakt rond gaan lopen. Innerlijk: Rob Noordhoek is een rustige man die eerst goed nadenkt voor hij wat doet. Hij heeft innerlijke trekjes van een psychiater. Dat merk je aan zijn uitspraak: “Ik ben eraan gewend geraakt dat mensen mij al na korte tijd de intiemste details uit hun leven vertellen zonder dat ik daarom gevraagd heb. Ik had dus misschien wel beter psychiater kunnen worden” (zie: blz.5). Het is een man die veel nadenkt over zijn verleden en zijn toekomst. Dat merk je aan de inhoud van zijn brieven die hij schreef tijdens zijn verblijf op het eiland, want die gingen vooral over zijn jeugd, zijn ouders, maar ook over zijn leven op het eiland. Hij is niet snel overstuur of in paniek, want zelfs na zo’n verschrikkelijke en ingrijpende gebeurtenis had hij alles nog op een rijtje en bleef hij gewoon kalm. Hij heeft ook enorm veel respect voor zijn ouders, want in zijn brieven schrijft hij heel respect- en liefdevol over zijn ouders. Hij is niet gelovig. Rob Noordhoek is overduidelijk een “Round Character”, want het karakter van hem wordt in de loop van het verhaal steeds meer ingevuld. H. (Beschrijf je eigen reactie op deze personen) Ik vind dat Rob een hele goed hoofdpersoon is voor dit verhaal. Hij heeft precies de goede (karakter) eigenschappen die bij hem zouden moeten passen. Ik vind ook dat de schrijver hem heel goed geschreven heeft. Je kunt daarom ook heel goed met Rob meeleven en begrijp je al snel hoe hij zich voelt. 3.5.4 Bouw: I. (beschrijf de bouw van het verhaal: begin, eind, spanning) - Het verhaal begint met dat Rob ‘problemen’ thuis heeft en dan uiteindelijk op een cruise gaat. Er zit nog niet echt verhaal in, maar dan slaat Rob overboord en dan begint het verhaal pas echt. - In het begin is het verhaal niet echt spannend, op de boot. Dan slaat Rob plotseling overboord en dat gebeurt allemaal eigenlijk te snel om spannend te zijn, maar het trekt zeker de aandacht; de manier waarop het gebeurt zet meteen de (bizarre) toon van het verhaal. Daarna is het voor Rob een kwestie van overleven. Vooral in het begin levert dit wat spannende momenten op, bijvoorbeeld als Rob in de donkerte over het eiland dwaalt en in de verte ‘Merde’ hoort. Dan voel je de spanning die Rob moet voelen. Bernlef gebruikt goeie foefjes om het verhaal spannend te maken. Hij geeft je steeds de illusie dat er redding is voor Rob, dat er bijvoorbeeld mensen zijn, dat er een boot aankomt, maar alles blijkt niet waar te zijn; Rob gaat sterven. - Het verhaal eindigt dat Rob sterft op het eiland. Ik vind het een heel droevig einde, omdat Rob er toch alles aan heeft gedaan om te overleven. En dan blijkt dat het eigenlijk allemaal voor niks is geweest. J. (beschrijf de aspecten ten aanzien van tijd en ruimte) Het verhaal speelt zich in het begin van het verhaal af op het cruiseschip “The Bournemouth” dat onderweg was op de antlantische van Santa Lucia (op de Kaap Verdische eilanden) naar de Virgin eilanden. Het is was gebouwd in 1968. Aan de buitenkant zag het schip er oud uit, maar binnenin het schip was het schip uitgerust met een spiksplinter nieuw interieur met allerlei hightech apparatuur. Later in het verhaal, als Rob Noordhoek overboord is geslagen en aangespoeld is, speelt het verhaal zich ineens ergens anders af. Het speelt zich nu af op een klein, verlaten eilandje (300 meter breed en 900 meter lang) waar alleen nog maar resten van een vroegere beschaving te vinden zijn. Op het eiland staan een tiental vervallen huisjes en een kerkje waar vroeger handelaren gewoond moeten hebben. Er werd vroeger op het eiland waarschijnlijk ook in slaven gehandeld, want Rob Noordhoek vindt op het eiland oude slavenregisters en er staat ergens achteraf op het eiland een soort stal met tralies, kettingen en stoffelijke resten van mensen. De dag waarop Rob overboord sloeg was 12 mei. Daarna zet Rob op zijn tafel voor elke dag een streepje; zijn kalender. Het is niet helemaal duidelijk hoe lang het daadwerkelijke verhaal duurt. Ik denk dat Rob ongeveer drie maanden op het eiland heeft doorgebracht. Twee maanden met de blikjes en vervolgens nog een tijdje met de eieren van de vogels. K. (geef je kritische reactie op de bouw) Het boek is eigenlijk op elk moment heel boeiend. Ik heb het destijds in één ruk uitgelezen. Het is gewoon ontzettend goed geschreven en dan wil je gewoon steeds weten wat er gaat gebeuren. Ook op het einde, als Rob de brieven schrijft aan Suzan wil je dat vertelt wordt hoe het afloopt en hoe het allemaal precies zit. Op het einde is het zo ontzettend zielig als Rob het leven uit zich weg voelt vloeien maar toch, ondanks alles zijn brieven wil afschrijven.
3.5.5 Taalgebruik: L. (beoordeel de tekst op het taalgebruik) Het taalgebruik is eigenlijk heel zakelijk; niet moeilijk, maar zonder eigenlijke emoties. Het is een verslag van alle gebeurtenissen. De geschiedenis van alle personages wordt uitgelegd alsof het een film is die even op stop wordt gedrukt. Er staat bijvoorbeeld: “( Wat Rob niet wist, is dat…..)” op die manier wordt de lezer op de hoogte gehouden. Deze manier van vertellen spreekt mij wel aan, maar ik kan me voorstellen dat sommige mensen het niet zo fijn vinden omdat het hard en saai kan overkomen. Je moet er een beetje aan wennen misschien. Er zit veel humor in het verhaal; uitspraken en gebeurtenissen worden op een hele droge manier verteld, waardoor het boek niet alleen op de ondergang van Rob is gericht. Het geeft wat verlichting aan het uitzichtloze bestaan van Rob, al weet je aan het begin nog niet dat Rob dood gaat. Het taalgebruik vond ik echt heel goed. Een beetje poëtisch op de goede momenten, ook veel overeenkomsten in belangrijke gedeelten van de tekst en een beetje herhaling daar waar het nodig was. 3.6 Verdiepingsopdracht: Ik moet hier even wat bij vertellen: ik heb dit boek al een poosje uit. Ongeveer op de helft van het schooljaar. Toen was ik gewoon dit boek aan het lezen, maar later leek het mij ook wel leuk hier een verslag over te maken. Dat wou ik eigenlijk doen voor het vorige boekverslag, maar aangezien ik toen voor een ander boek heb gekozen, dacht ik dat ik het voor dit verslag dus wel kon doen. Maar het bleek dat je er secundaire literatuur bij moest zoeken. Hier kwam ik vrij laat achter, en daarom had ik geen zin meer om een nieuw boek te gaan lezen. Maar toen moest ik dus op zoek naar de secundaire literatuur en dat viel heel erg tegen. Ik heb in het Laagland boek in hoofdstuk 6 gekeken, maar daar stonden vrijwel alleen boeken waar het allemaal in stond, daar kon ik dus verder ook niet aan komen. Vervolgens heb ik op internet gekeken, zonder succes. En toen ben ik naar de mediatheek geweest en daar op Literom gekeken. Daar hebben ze alleen maar recensies dus dat schoot ook niet op. Toen heb ik nog een map aangevraagd met secundaire literatuur. Daar stond heel veel in, behalve mijn boek!! Daar had ik dus ook niks aan. Daarna ben ik naar de bibliotheek gegaan, om te zoeken naar secundaire literatuur. Ook daar hadden ze wel wat informatie over J. Bernlef, maar daar stond mijn boek ook al niet bij! Vervolgens heb ik ook bij de bibliotheek op de computer gekeken, maar daar was ook verder niks te vinden. Toen wist ik ook niet meer waar ik moest zoeken en heb ik in de wanhoop nou maar twee recensies genomen. Sorry, maar ik kon dus echt niks anders vinden. 1. (Wat is volgens jou het thema van het boek) Het thema van dit verhaal is: Eenzaamheid. Rob is zijn hele leven een buitenbeentje geweest. Ook later, als hij regisseur is neemt hij geen deel aan het toneelstuk, maar staat hij erbuiten. Dan slaat hij door een stom toeval overboord. Nu is hij werkelijk alleen op de wereld. Hij went een klein beetje aan het alleen-zijn, maar dan merkt hij toch dat hij niet in zijn eentje is; dit bezorgt hem een grote angst. Je weet niet of hij ervan geniet of dat hij het vreselijk vindt. Het thema Eenzaamheid is natuurlijk logisch, want alle onderdelen van eenzaam zijn komen duidelijk naar voren omdat het verhaal speelt rond één (eenzame) man op een verlaten eiland die daar nadenkt over zijn respect voor zijn ouders, over zijn vroegere leven op de bewoonde wereld en over zijn ware identiteit. 2. (Noem een duidelijk voorbeeld van een motief) De motieven die het thema Eenzaamheid gestalte geven, zijn: ware identiteit, respect en zelfvertrouwen. Ware identiteit, omdat aan het einde van het verhaal de dood en de ware identiteit van de eenzame hoofdpersoon eindelijk samenvallen. Respect, omdat hij door te bekijken hoeveel respect hij wel niet heeft voor zijn ouders, voor zichzelf en voor andere mensen die hij kent erachter kwam dat hij eigenlijk helemaal niet eenzaam hoefde te zijn. Zelfvertrouwen: Als je eenzaam bent is zelfvertrouwen heel erg belangrijk, want als je geen vertrouwen meer in jezelf hebt in een tijd van eenzaamheid dan komt er helemaal niets van je terecht. Rob Noordhoek bleef in zichzelf vertrouwen ondanks zijn benarde situatie en zijn eenzaamheid. Hierdoor bleef hij tot aan zijn dood gefocust op het in leven blijven op het eiland. (Leg het verband uit tussen titel en thema, en tussen motto en thema) Het verband tussen titel en thema: Het thema van het verhaal is dus Eenzaamheid. Die eenzaamheid is veroorzaakt doordat Rob alleen op een eiland zit. Een klein eilandje, waar verder ook niemand zal komen. Daarom is het ook moeilijk voor Rob om te overleven en sterft hij dus uiteindelijk ook. Dat is een verband met de titel. Want Rob is eigenlijk dus zomaar verdwenen. En niemand weet waar hij heen is en hij zal ook niet meer teruggevonden worden. Dus dat is punt één waarom Rob een verloren zoon. Maar Rob is ook een verloren zoon, omdat hij eigenlijk een kind is van zijn moeder en van zijn oom Niek. Dat wist hij zelf ook nooit, totdat hij er per ongeluk is achtergekomen. Het verband tussen motto en thema: In dit verhaal is geen motto.
4. (Op welke plaatsen speelt het verhaal zich af? Wat is de rol van de verhaalruimte? In hoeverre is die voor het verhaal en de lezer van belang?) Het verhaal speelt zich in het begin van het verhaal af op het cruiseschip “The Bournemouth” dat onderweg was op de Atlantische van Santa Lucia (op de Kaap Verdische eilanden) naar de Virgin eilanden. Het is was gebouwd in 1968. Aan de buitenkant zag het schip er oud uit, maar binnenin het schip was het schip uitgerust met een spiksplinternieuw interieur met allerlei hightech apparatuur. Later in het verhaal, als Rob Noordhoek overboord is geslagen en aangespoeld is, speelt het verhaal zich ineens ergens anders af. Het speelt zich nu af op een klein, verlaten eilandje (300 meter breed en 900 meter lang) waar alleen nog maar resten van een vroegere beschaving te vinden zijn. Op het eiland staan een tiental vervallen huisjes en een kerkje waar vroeger handelaren gewoond moeten hebben. Er werd vroeger op het eiland waarschijnlijk ook in slaven gehandeld, want Rob Noordhoek vindt op het eiland oude slavenregisters en er staat ergens achteraf op het eiland een soort stal met tralies, kettingen en stoffelijke resten van mensen. De rol van de verhaalruimte is dat je je dan goed kan inleven in het verhaal. Want als het verhaal zich bijvoorbeeld in een kantoor zou afspelen dan klopt er niks meer van en is het ook compleet onduidelijk. Nu kan je er ook een goede voorstelling van maken hoe Rob daar leeft en hoe het allemaal voor hem is. Dit is voor de lezer van groot belang, want anders kan je je ook niet goed inleven in het verhaal en is het dus ook niet boeiend om te lezen. 3.7 Evaluatie: 1. over het boek Het verhaal is ontroerend, meeslepend, ongeloofwaardig, spannend en zielig. Ik vind het een mooi verhaal. Dat komt vooral door de prachtige, gedetailleerde omschrijvingen van omgevingen en voorwerpen. Ook gevoelens, gedachten, dromen en herinneringen worden heel goed en duidelijk omschreven. Het verhaal is niet langdradig of saai, maar juist afwisselend. Ook de gebeurtenissen op het eiland en de gebeurtenissen uit het verleden van de hoofdpersoon lopen heel mooi in elkaar over. Het verhaal had alleen wel wat spannender en spectaculairder mogen zijn. Het is een niet al te dik boek (189blz.) en het leest gemakkelijk. Kortom ik vind het een goed boek. 2. over het maken van de verdiepingsopdracht Het werken aan de verdiepingsopdracht verliep prima, behalve dan dat ik geen goede secundaire literatuur heb gevonden. Dit vind ik erg jammer, want ik had de opdracht wel graag goed willen maken. Maar ik heb toch echt mijn best gedaan om die secundaire literatuur te vinden. Dat was dus ook mijn probleem-> dat ik geen secundaire literatuur kon vinden. Ik heb het opgelost door dan maar twee recensies te nemen. Ik kon verder ook niks anders bedenken. Of ik moest een heel boek gaan lezen in de laatste week. Dat was ook niet echt wat. Ik vond de verdiepingsopdracht niet heel veel moeilijker dan de vorige. Ik heb de verdiepingsopdracht gewoon zo gemaakt, zonder dat ik steeds die secundaire literatuur erbij gebruikt heb. Maar dat deel is dan ook altijd een beetje hetzelfde. Je past elke keer de stof toe die we hebben behandeld. Ik heb wel beter inzicht in het boek gekregen door het uitvoeren van de verdiepingsopdracht. Want dan ga je wat dieper in de inhoud van het boek in en daar wordt het allemaal nog wat duidelijker van. Ik heb met de verdiepingsopdracht geleerd de stof toe te passen. De stof die we deze periode hebben behandeld.