Uitgever: De Bezige Bij Amsterdam
Eerste uitgave: Oktober 1975 in Amsterdam
Gebruikte druk: 1997, Grote Lijsters
Genre: Roman
Het boek telt in totaal 120 bladzijden, deze zijn onderverdeeld in 32 naamloze hoofdstukken. 2. Eerste reactie
Ik heb voor dit boek gekozen omdat het me een leuk boek leek en omdat ik er veel over hoorde. Ik vond het wel een goed boek. Het was een vrij makkelijk boek om te lezen. Ik kon me goed inleven in Laura. 3. Verdieping
De Samenvatting

Laura Tinhuizen, conservatrice van museum Zinninq Bergmann in Amsterdam, krijgt op een dag in augustus bericht van het overlijden van haar moeder, die in een tehuis in Nice verbleef. Ze vertrekt meteen per auto richting Nice om de begrafenis te regelen. Tijdens de autotocht wordt ze duizelig en besluit ze een kamer te nemen in Avignon. De hotels zijn vol, maar een meisje van het toeristenbureau biedt haar een kamer bij haar moeder aan. Daar blijft Laura. Hier schrijft ze alles wat haar in haar leven is overkomen op papier: dat ze op tien jarige leeftijd is weggelopen van huis en ook de ontmoeting met Sylvia. In februari ontmoet Laura de kapster Sylvia Nuthart uit Petten. Ze voelen zich tot elkaar aangetrokken en Sylvia trekt bij Laura in. Daarvoor was Laura zeven jaar getrouwd geweest met de toneelcriticus Alfred Boeken. Alfred hertrouwde met Karin, zijn ex-vrouw toen het huwelijk kinderloos bleef . Met Karin kreeg Alfred twee kinderen. Sylvia wil haar relatie met Laura voor haar ouders geheim houden. Ze vertelt haar ouders dat ze samenwoont met Thomas. Laura wil het zelf ook geheim houden voor haar moeder. In mei gaan Sylvia en Laura naar Laura's moeder in Nice. Ze zegt dat Sylvia haar buurmeisje is maar haar moeder doorziet hun relatie meteen en wordt heel erg boos. Vanaf toen heeft Laura haar moeder niet meer gezien. Op een avond hebben Laura en Sylvia het over kinderen. Laura zegt dat ze wel graag kinderen zou willen maar dat ze geen kinderen kan krijgen. Laura heeft hierna door dat er iets niet goed zit. Laura en Sylvia gaan op een avond naar een toneelstuk, ‘Orfeus' vriend'. Een stuk over een homofiele relatie. Laura dacht dat ze er misschien iets van haar eigen relatie in zou herkennen. Die avond praten ze nog wat na met Alfred en karin. Maar na die tijd gaat het slechter tussen Laura en Sylvia. Sylvia gaat een paar dagen bij haar ouders logeren. Als Sylvia niet op de afgesproken datum belt, weet Laura dat er iets mis is. Ze komt erachter dat Sylvia met Alfred weg is. Laura wordt heel ongelukkig zonder Sylvia, ze wordt magerder en krijgt last van duizelingen. Op een avond in augustus komt Sylvia terug. Ze is zwanger. En het kind is voor Laura. Sylvia gaat met Alfred praten. Laura gaat naar haar werk, maar ze wordt opgehaald door een politiewagen en ze krijgt te horen dat Alfred Sylvia heeft doodgeschoten. Kort daarna hoort ze dat haar moeder ook is overleden. Dan zit ze in haar kamertje in Avignon en schrijft alles op. Laura ziet dan de bouwput onder het raam en de laatste zin: "...als een wachtend graf" en denkt: "Ik kan eerder beneden zijn dan dan de echo van mijn schreeuw terug is." De schrijfstijl
Het boek is geschreven toen Laura haar verhaal aan het opschrijven was, het boek is in de ik-figuur geschreven. De schrijver heeft dat ook heel duidelijk laten merken omdat je alles van Laura wist. Alles werd heel uitgebreid besproken en je kon je daardoor goed inleven in het verhaal. Er ontstaan spanningen in het verhaal doordat de meeste dingen pas later duidelijk worden. Voorbeeld: Je komt er pas later achter dat Sylvia alleen naar Alfred is gegaan om een kind te krijgen van hem. De ruimte (tijd en plaats), de situaties en de vertelwijze
De vertelde tijd die het boek overlapt is acht dagen in augustus, maar hierin vertelt ze dus de liefdesgeschiedenis van meer dan een half jaar. Het verhaal wordt verteld door een ik-verteller, Laura Tinhuizen. Alles wordt beschreven zoals zij het ziet. Als lezer lees je mee wat zij opschrijft als ze in Avignon is. Daardoor vertelt ze alles van achteraf. Dit heet vision par derrière. De tijdsstructuur is niet-chronologisch. Er lopen twee verhaallijnen door elkaar heen: De liefdesgeschiedenis van Laura en Sylvia, dat iets langer dan een half jaar duurt en de reis naar Frankrijk, die iets langer dan een week duurt. Het boek heeft een open eind. Ik denk dat ze zelfmoord zal plegen, maar dat staat niet zo op papier. Je weet dus niet of ze het zal doen of niet. Laura en Sylvia hebben een relatie. Toch zijn ze niet helemaal lesbisch want Laura was getrouwd voordat ze met Sylvia ging en Sylvia ging er aan het einde van het boek met Laura's ex-man vandoor. Dit is natuurlijk een beetje aparte en uitzonderlijke situatie, maar het zou kunnen, dus het is wel een realistisch boek. Het boek is geschreven in vrij makkelijk te begrijpen taal met weinig moeilijke woorden. De personages spreken ook normale taal en worden uitvoerig besproken. De verhaalfiguren
De hoofdpersoon in het verhaal is Laura Tinhuizen. Sylvia Nithart heeft ook een hele belangrijke rol. Laura is een heel gevoelige vrouw van 35 jaar. Ze komt uit een intellectueel gezin. Ze is conservatrice van het museum Zinninq Bergmann. Ze is zeven jaar getrouwd geweest met Alfred Boeken, maar ze zijn gescheiden omdat zij onvruchtbaar was. Hij is daarna hertrouwd met Karin. Laura houdt heel veel van Sylvia, ze hebben een liefdesrelatie. Laura's vader was hoogleraar en haar moeder verblijft in en tehuis in Nice. Met haar moeder heeft ze een slechte relatie. Sinds haar moeder weet dat Laura lesbisch was hebben ze elkaar niet meer gezien. Sylvia is een 20-jarige kapster die in Petten is geboren. Daar voelde ze zich opgesloten achter de dijken. Ze is heel raadselachtig, zwijgzaam. Ze houdt over veel dingen haar mond omdat ze denkt dat het beter is om te zwijgen, daardoor wordt ze ook raadselachtig. Sylvia heeft een hele sterke wil en ze houdt ook veel van Laura. Alfred Boeken is de ex-man van Laura. Hij krijgt op een gegeven moment wat met Sylvia. Dit doet Laura veel verdriet. Pas later hoor je dat ze dit alleen heeft gedaan om zwanger te worden zodat Sylvia en Laura het kind kunnen opvoeden. Als Alfred dit hoort en zij hem wil verlaten vermoordt hij haar. Thematiek
Het boek Twee Vrouwen heeft eigenlijk twee thema's. Op verhaalniveau het thema ‘de tragische liefde tussen twee vrouwen' en op abstractniveau is het thema vergankelijkheid. De mens is sterfelijk en kan de oneindig voortschrijdende tijd niet beheersen. Motieven
Lesbische liefde, tussen Laura en Sylvia en tussen Orfeus en Eurydike. Kinderloosheid en een mislukt huwelijk, Laura en Alfred konden geen kinderen krijgen en mede daardoor vertrok Alfred bij Laura. de dood, Laura's moeder ging dood en Sylvia. kleuren, zwart symboliseert de dood, wit het leven, deze kleuren vind je terug in de kleding van de vrouw in Avignon en de jurk van Sylvia. Leugens, Sylvia en Laura vertellen niet dat ze een relatie hebben aan hun moeders, Sylvia vertelt haar moeder dat ze samenwoont met Thomas. Het verband tussen de titel en de thema's is dat het natuurlijk allebei over de twee vrouwen Laura en Sylvia gaat. Men noemt het de tragische liefde omdat er nog al wat dingen gebeuren en omdat het uiteindelijk stuk loopt op een vervelende manier. Plaats in de Literatuurgeschiedenis
Harry Kurt Victor Mulisch is geboren in 1927 in Haarlem. Zijn ouders zijn in 1936 gescheiden. Zijn vader was Duits-Oostenrijks en zijn moeder joods. Na de scheiding is hij bij zijn vader gaan wonen waar hij werd opgevoed door de huishoudster. Toen hij atheneum had afgemaakt werd hij beroepsschrijver. Zijn eerste boek dat bekend werd was de roman: ‘Het stenen bruidsbed', waarin het voor Mulisch zo kenmerkende thema van de dood en vernietiging een overheersende rol speelt. In 1958 ging Harry Mulisch in Amsterdam wonen. Hij trouwde in 1971 met Sjoerdje Woudenberg waarvan hij twee kinderen krijgt, Anna en Frieda. Hij werd redacteur van de tijdschriften ‘Podium' en ‘Randstad' en hij is sinds 1965 medewerker van ‘De Gids'. In zijn carriere schreef hij onder andere verhalen, gedichten, autobiografische werken, toneelstukken en tijdsgeschiedenissen. Hij kreeg voor zijn boeken veel prijzen, waaronder: de C. Huygensprijs in 1977 en de P.C. Hoofdprijs in 1978. De eerste uitgave van Twee Vrouwen was in 1975 in Amsterdam. Ik denk dat het boek in die tijd nog vrij uitzonderlijk was. In die tijd werd er nog niet zo makkelijk gedaan over homofilie. Dus ik denk dat het boek toen wel indruk gemaakt heeft. In deze tijd is het heel normaal. Er zijn verder voor zover ik weet geen werken van Harry Mulisch waarin het over hetzelfde onderwerp gaat. 4. Beoordeling
Ik vond Twee Vrouwen een goed boek. Het is een vrij makkelijk boek om te lezen. Er stonden wel veel diepere betekenissen in die ik pas later begreep (kleuren van de jurk). Het is een realistisch verhaal, het zou echt gebeurd kunnen zijn. Ik kon me goed inleven in het verhaal doordat de personages, en vooral dat van Laura, heel uitvoerig beschreven werden. Je wist precies wat ze voelde en dacht. Ik zou het boek aanraden om te lezen omdat er veel verschillende dingen inzitten: Liefde tussen twee vrouwen, een man in het spel - mislukt huwelijk, de dood en een goed verhaal met goed beschreven personages. Het is absoluut geen saai boek. Af en toe zaten er spannende en ontroerende passages in. Vooral het laatste stukje is erg aangrijpend, dan zit Laura in Avignon en ziet ze de put onder zich (zie samenvatting) en dan wil ze zelfmoord plegen. Of ze het ook echt doet, weet niemand. Bronvermelding: Prisma uittrekselboek deel 2
Lexicon van literaire werken

Internet, SchrijversNet - Harry Mulisch.