Tussen hamer en aambeeld door Harry Mulisch

'tussen hamer en aambeeld' van Harry Mulisch
Uitgeverij Conserver Kort inhoud: Dit boek gaat over een soldaat, Waranef genaamd, die al enkele jarenvan huis weg is. Nog 6 maanden en zijn dienst zou voorbij zijn, maar dan gebeurde er iets heel onverwachts. Wat een normale rustige nacht leek, met als taak het bewaken van een weg waar hij niemand doorgang mocht verlenen, werd al snel een nachtmerrie
Toen hij een Engelse politicus doodde die zich op deze weg bevond veranderde zijn leven voorgoed. Maar waren dit zijn orders niet? Niemand deed hier lastig over, zelfs de Engelse zaakgelastigde niet, tot de westerse pers het aanhoorde. Onder druk van de vrije westerse pers besloot men om Waranef op te sluiten. Tijdens zijn gevangenschap denkt hij steeds aan de raarste dingen en ontmoet hij ook een nieuwe vriend, Kaganowitch de gevangenisbewaarder. Later kreeg Waranef te horen dat hij, onder druk van de pers natuurlijk, gedood moets worden. Tijdens de periode voor zijn dood beleefde hij heel moeilijkemomenten en dacht steeds terug aan de raarste dingen (bijvoorbeeld zijn vriendinnetjes) en dan plots was hij er niet meer ... Thema: Een heel specifiek thema is moeilijk terug te vinden in dit boek van H.Mulisch. Ik denk dat het thema handelt over kritiek op de toenmalige maatschappij, waar er ook sprake was van de 'Koud Oorlog'. Zo is er bijvoorbeeld kritiek op het toenmalige sovjetsysteem maar ook op de vrije westerse pers die achter ieder complot een heus complot zochten.
Titel: Om mijn interpretatie een beetje te verduidelijken zal ik eerst een klein stukje citeren: 'Sterven zou hij, tussen hamer en aambeeld, slapend, in opperste onvrijheid'. Hij zou dus sterven als een man die een speelbal is tussen twee bekvechtende partijen, enerzijds de westerse pers en anderzijds de Sovjetleiders. Hij zou dus sterven tussen hamer en aambeeld, waarbij de westerse pers de hamer is en het Sovjet leger het aambeeld. Tijd: Het verhaal begint met enkele bladzijden over de gebeurtenis aan het wachthuis en springt dan plots 2 weken verder in de tijd. Er wordt niets meer vermeld over de periode ertussen. Wat dus in het begin van het verhaal voor een ellips zorgt. In de rest van het verhaal vindt men dan veel pauzes terug waarbij Mulisch veel tijd besteedt aan het beschrijven van Waranefs gedachtengang. Dan gebruikt hij weer een ellips om verder te springen naar een volgende pauze. Personages: Volgens mij spelen Waranef en Kaganowitch de belangrijkste rollen in dit verhaal en zijn dus volgens mij round characters. Terwijl Katinka (zijn'vriendin'), Natalia (zijn vrouw) en de anderen veeleer flat characters zijn. Mulisch besteedt wel de nodige aandacht aan het beschrijven van de personages, deze beschrijving past perfect in de context van het passage. Mulisch laat in de loop van het verhaal steeds meer kenmerken prijs over de personages zodat men de personages pas echt goed kent op het einde van het verhaal. Zo komt men bijvoorbeeld pas op het einde van het verhaal te weten dat Waranef blauwe ogen heeft. Enkele voorbeelden van beschrijvingen: Passage met Katinka: 'Waranef liet zijn hand over haar zachte donkerbruine haren glijden.' ... '... , bij het neerkomen bolde haar mooie jurk als een parachute op, en ook op die afstand zag hij haar mooie bruine benen.' Kaganowitch: 'Op zijn voorhoofd lag alleen nog wat wit dun haar, al etherische, lichte nevel die om zijn hoofd zweefde, zonder het aan te raken, daardoor leek zijn voorhoofd hoog en viel zijn gezicht, de kleine ogen, neus en mond, erbij in het niets; het leek gepoederd, zozeer had de bleekheid van de ouderdom zich erover verspreid.' (Ook deze beschrijving krijgt men pas nadat Kaganowitch al lang in het verhaal is verschenen). Conclusie: Ik vond dit een zeer goed boek omdat je bij dit bok goed moet nadenken wanneer je het leest. Je moet je aandacht steeds bij het boek houden want ieder detail kan belangrijk zijn om het verdere verlooop van het verhaal te begrijpen. Het boek bevat ook verschillende 'raadsels'. Zo komt het getal 4 verschillende malen terug ik het verhaal. Waranef aanziet het als een geluksgetal want hij komt het steeds tegen tijdens zijn leven zelfs bij zijn dood komt het terug maar dit maal is het als 44, wat op een ongeluksgetal wijst! Wanneer men graag nadenkt wanneer men leest moet men dit boek zeker lezen!