A. Zakelijke gegevens: 1. Titel: Troost 2. Naam van de auteur: Ronald Giphart 3. Jaar van eerste druk: 2005 4. Indeling: er zijn zes hoofdstukken met elk een ‘smaak’ die je kan proeven en ook steeds een rol spelen in de inhoud van het hoofdstuk. De hoofdstukken zijn achtereenvolgend: bitter, zout, zoet, zeep, zuur, bloed. 5. Motto: geen. Er is wel een opdracht: ‘’Voor Co Mol en Pierre Wind’’. 6. Genre: psychologische roman
7. Stroming: / 8. Thematiek: a. Onderwerp: de ondergang van een Michelin-sterren kok. Motieven: smaak, eten (met name koken op hoog niveau, ), topkoks en hun kookkunst, overspel. b. Thema: de vergankelijkheid van succes, en dat je een grote prijs moet betalen om dat te bereiken. 9. Samenvatting: Art Troost is een beroemde experimentele topkok met een eigen restaurant en twee Michelin-sterren. Hij relateert alles in het leven met eten, bij iedereen die hij ziet bedenkt hij spontaan een gerecht die bij die persoon past, zelfs bij wildvreemden die hij op straat tegen komt. Het boek gaat over de periode waarin hij bezig is met het kookprogramma ‘’Sterallure’’, daarin kookt hij voor beroemdheden of andere bekende Nederlanders in een kasteel in Frankrijk. Hij is altijd bezig met zijn werk en zijn restaurant en is nauwelijks thuis, daarom is zijn relatie met zijn voormalige vriendin ook stuk gegaan. In het boek stijgt Art’s roem naar ongekende hoogte, het boek beschrijft de dagen van zijn hoogtepunt als hij bezig is met ‘’Sterallure’’. Tot aan het einde van het boek zijn succes plotseling kantelt. Art Troost is al zijn Michelin-sterren kwijt (terwijl hij hoopte op een derde ster) en is daarmee al zijn roem en succes kwijt, bovendien krijgt hij ook nog ruzie met zijn ex-vriendin waar hij het juist weer mee wilde goed goedmaken. B. Analyse 1. Titelverklaring (‘’Troost’’): Het hoofdpersonage van het boek (Art) heet Troost van zijn achternaam. Troost is ook steun bij verdriet of pijn en komt herhaaldelijk voor in deze roman (motief). Een voorbeeld hiervan is als Art eenzaam in het Franse kasteel zit en bedenkt of hij een stuk ganzenlever af zal snijden voor zichzelf ‘’Dat is vermoedelijk de enige smaak die me in de huidige toestand een beetje troost kan bieden.’’ (blz. 100) of als Art verteld over zijn ex Andrea die vreemd ging ‘’Je had verdriet. De filmster door wie je je tijdens onze relatie voor mijn permanente afwezigheid had laten troosten, had het uitgemaakt.’’ (blz. 154). 2. Toepassing van het motto: Het boek heeft geen motto.
3. Personages: § Art Troost (round character): hoofdpersonage, Art Troost is een chef-kok met een eigen restaurant en twee Michelin-sterren. § Bruna (flat character): de sous-chef van Art, ze komt oorspronkelijk uit Italië, Art en Bruna gaan goed met elkaar om en onder invloed vrijen ze ook een keer met elkaar, maar daarna doen ze alsof er niets gebeurd is. § Hansen Fennema Klein (flat character), filosoof, gast in ‘’Sterallure’’, Art vind hem een ‘’brokkige pecorino. Een schorseneer die te lang op het land is gebleven.’’ (blz. 32). § Helmke Draaibaar (flat character), schrijfster, gast in ‘’Sterallure’’, Art heeft met Helmke gezoend maar ze hebben verder geen relatie. Over Helmke zegt Art: ‘’Verse amandel-kokosmelk met rum. Een salade van batjauw en cassave met komro komro tapoe asing, cassavechips, gefrituurd brood en een dressing van tomaten met bosui. Redie ajoeng nanga birambie tapoe asing.’’ (blz. 36). § Sanne (flat character), 17-jarige dochter van de regisseur, Art beschrijft Sanne als ‘’Saffraansouffle. Choux au safran. Saffraanmirepoix. Saffraanijs met rozensabayon’’ (blz. 25). § Andrea (flat character), de ex van Art Troost, deze speelt nauwelijks een rol in de gebeurtenissen maar wel in de flashbacks en gedachten van Troost. § De vader van Art Troost (flat character) deze komt nog wel eens voor in Art’s gedachten. De vader van Art is ook kok en Art ziet hem als zijn voorbeeld. 4. Perspectief: ik-perspectief. 5. Tijd: a. Vertelde tijd: een paar weken in de zomer van 2004. b. Verteltijd: 218 bladzijden. c. Verhaalinzet: (c) post rem wil, je leest eerst dat Art kotsend op de badkamervloer ligt omdat hij iets verkeerds gegeten heeft en aan het eind van het verhaal zegt hij ‘’Kotsen zal de wereld redden, dacht ik, eten wat iedereen heeft gegeten, kotsen zoals nooit iemand eerder heeft gekotst.’’, dat zou er op kunnen wijzen dat het eerste hoofdstuk als laatst zou hebben plaatsgevonden. 6. Tijdsverloop: niet-chronologische volgorde, het verhaal begint met de laatste gebeurtenis en er komen constant flashbacks voor in het verhaal. 7. Ruimte: een kasteel (wat tevens een restaurant is) in Frankrijk in het plaatsje Sassetot le Mauconduit. 8. Open of gesloten einde: open, het probleem doet zich pas voor aan het einde van het verhaal, Art Troost is zijn Michelin-sterren kwijt, ‘’wat nu?!’’ en dus vraag je je af wat er daarna zal gebeuren, hoe Art hier mee om zal gaan en wat dit zal betekenen voor Art en zijn carrière, kan hij er nog iets van maken of moet hij het prof-koken opgeven? Dat levert nog heel veel onbeantwoorde vragen op en is daarmee een open eind. C. Beoordeling Ik vond het een origineel boek, ik heb nog nooit zo’n boek gelezen, het belangrijkste in het boek waren niet de gebeurtenissen zelf, maar Art en zijn gedachtes, dat vond ik ook wel origineel. Giphart heeft van een niet erg origineel onderwerp (de vergankelijkheid van succes) wel een erg origineel verhaal gemaakt, dat vond ik wel knap. Ik vond het boek ook interessant om te lezen, je krijgt door het boek een kijkje in de kook- en mediawereld. Ik vond het boek lekker vlot lezen, zonder lastige teksten erin die ik drie keer moet lezen voor ik ze begrijp, ik vond Giphart’s losse schrijfstijl ook heel leuk, bijvoorbeeld een ‘’abject schijfje gesuikerd vrijbankvlees’’ als metafoor voor een hamburger van McDonald's en Art die denkt ‘’Toen de band verwisseld was, bromde Ton licht sacherijnig, want cameramannen lijken altijd licht sacherijnig.”, boven alles relateert Art alles in het leven met voedsel en koken, dat kom je dus overal in het verhaal tegen en dat vond ik leuk om te lezen (zo word bijna iedereen die Art tegenkomt door Art beschreven door middel van een bepaald gerecht). Je leeft erg mee met Art als hij op het einde zijn Michelin-sterren verliest, dit heeft hij eigenlijk ook helemaal niet verdient. Wat ik minder vond was dat bijna alle personages in het verhaal ontrouw waren aan hun partner of ‘’one-night-stands’’ hadden, dat vind ik moreel niet kunnen.
D. Informatie over boek en schrijver 1. Biografische gegevens: Ronald Giphart werd geboren te Dordrecht, als zoon van een huisvestingsambtenaar en Wijnie Jabaaij die later kamerlid zou worden voor de PvdA. Zijn ouders scheidden toen Giphart 11 was. Hij ging met zijn vader in Soest wonen, en verhuisde in 1987 naar Utrecht waar hij Nederlands ging studeren. Na drie jaar brak hij zijn studie af. Tijdens zijn werk als nachtportier begon hij te schrijven. Giphart debuteerde in 1992 met ‘’Ik ook van jou’’. Hij schreef daarna nog diverse romans, en was redacteur van het literair tijdschrift Zoetermeer. Giphart publiceert in uiteenlopende tijdschriften, waaronder het NS-tijdschrift ‘’Rails’’. In 1998 maakte hij samen met Joost Zwagerman de literaire theatershow 'Hamerliefde', die in 2000 wegens succes werd geprolongeerd. In 2003 was zijn novelle Gala boekenweekgeschenk. Sommige christelijke boekhandels weigerden het geschenk te verstrekken. Gedurende een zaterdag was Gala geldig als 2e-klastreinkaartje voor binnenlandse treinreizen per NS. Giphart is lid van het Republikeins Genootschap. In 1998 was hij lijstduwer voor de lokale partij Leefbaar Utrecht. Hij treedt ook op in het theater; in het seizoen 2005/2006 met Bart Chabot en Martin Bril in het programma Giphart en Chabot met Bril. 2. Oeuvre: 1992 - Ik ook van jou (roman) 1993 - Kwadraats Groot Literair Lees Kijk Knutsel en Doe Vakantieboek (met Coen Reidingk en Brett Tanner) 1993 - Giph (roman) 1995 - De beste schrijver van Nederland (roman) (samen met Bert Natter) 1995 - Het feest der liefde (verhalen) 1996 - Phileine zegt sorry (roman) 1996 - Kinky. Spannende verhalen over vreemde verlangens (bloemlezing met o.a. werk van Giphart) 1996 - Moeders. Verhalen van hun zonen (samengesteld en ingeleid door Giphart) 1997 - De ontdekking van de literatuur (samen met Bert Natter) 1998 - Frühstück no future (samen met Gérard van Kalmthout) 1998 - Planeet literatuur
1999 - De liefde die Feyenoord heet (samen met Peter Blokdijk en Rob van Scheers) 1999 - De voorziter. Episodische novelle (novelle) 1999 - Willem de Dikke. De wondere avonturen van onze kroonprins (samen met Bert Natter) 2000 - Ik omhels je met duizend armen (roman) 2001 - Ten liefde! 2001 - Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid. Persoonlijke kroniek 2001 (dagboek) 2003 - Gala (novelle) (Boekenweekgeschenk) 2003 - Heldinnen (samen met fotograaf Eric van den Elsen) 2005 - Troost (roman) 3. Omstandigheden: Ik kon niet vinden onder welke omstandigheden of bijzondere gebeurtenissen ‘’Troost’’ werd geschreven.