Triomf van de verschroeide aarde door Thea Beckman

1. Steekkaart
- auteur: Thea Beckman
- titel: Triomf van de verschroeide aarde
- jaar (herdruk): 1991, het is de 16de druk
- uitgeverij: Lemniscaat Rotterdam

2. Leessituatie

- Waarom koos je dit boek?
Ik koos dit boek omdat de kaft mij aansprak en ook omdat ik al “ Geef me de ruimte! ” en “ Het rad van fortuin ” gelezen had. Deze 3 boeken vormen immers een trilogie maar kunnen apart gelezen worden. Het zijn dus 3 aparte verhalen.

- Vond je het boek spannend/ vlot/ saai/…?

Ik vond het een spannend boek. Het is een avonturenverhaal. Er gebeurt zoveel in het verhaal. Je wordt meegesleept van de ene gebeurtenis naar de andere . Je verveelt je geen moment. Het is zeer vlot geschreven. Ook levendig, omdat je je bij veel situaties je helemaal kunt inleven. Je ziet de situatie als het ware voor je. Personen worden niet overbodig goed beschreven, maar doordat de situaties wel heel goed worden beschreven kun je je de persoon al helemaal voorstellen.

- Zou je het boek durven aanbevelen? Waarom (niet)?
Ja, ik zou het aanraden. Omdat het gewoon een stevig verhaal is en omdat de schrijfster je meesleurt in het verhaal. Ze laat het lijken alsof je er zelf bij bent en alles meebeleeft. En als lezer is het toch fantastisch als je als het ware zelf mag meespelen in het verhaal.

- Is het verband tussen titel en inhoud duidelijk? Leg uit.
Ja, het verband is zeer duidelijk. De verschroeide aarde is een oorlogstactiek.
De boeren nemen hun voedsel mee naar de steden en vernielen hun akkers. Zo blijft er niks meer over voor de invallers. De invallers (Engelsen) lijden dus honger en de mensen in de steden niet. Deze tactiek heeft ervoor gezorgd dat de Fransen niet hebben verloren. Dus: Triomf van de verschroeide aarde.

3. Korte inhoud
Het boek bestaat uit 3 delen dus zal ik ieder deel apart samenvatten.

DEEL 1:
Het is oktober 1356 en de oorlog tussen Frankrijk is in volle gang. De Engelsen proberen Frankrijk te veroveren maar het is nog helemaal niet zeker of dat zal lukken.
De hoofdpersoon uit dit boek heet Matthis Cuvelier, een echte Fransman, de pleegzoon van Berton de Fleur en Marie – Claire.
Op een dag loopt Matthis weg van zijn pleegouders omdat hij de schande van zijn lafheid uit wil wissen. Hij vluchtte namelijk bij de slag van Poitiers. Hij neemt zijn paard en stopt in een bos waar tot zijn grote verbazing een roversbende zich schuilhoudt. Hij maakt te veel geluid en hij wordt ontdekt en meegenomen naar de baas de van de roversbende. Die baas blijkt Bertrand du Guesclin te heten. Na enige onderhandelingen sluit Matthis zich bij deze groep aan omdat ze alles doen om de Engelse Hertog tegen te werken.
Als Bertrand op een dag te horen krijgt dat de Engelsen de stad Rennes willen overvallen en leegplunderen denkt hij er ineens aan dat daar zijn geliefde Tiphaine en een tante woont.Hij besluit om een leger te verzamelen en naar Rennes af te reizen om de stad te verdedigen. Zo gaat de op een dag de stoet met Matthis en Bertrand voorop naar Rennes . Ze bereiken de stad zonder veel Engels verzet. Maar als ze daar aankomen blijkt dat er in de stad een erg voedseltekort is, dat ligt anders dan bij de Engelsen die veel voedsel hebben. Op een dag overvallen de Engelsen een hoeder met 200 varkens en de varkens laten ze grazen op een weide voor de stad Rennes. Dit doen ze om de mensen uit Rennes te dwingen om de grote poort te openen zodat de mensen uit Rennes voedsel krijgen en de Engelsen de stad in kunnen. Matthis en Bertrand bedenken een plan om de varkens te krijgen en toch niet de stad verliezen. Dit plan is: Een inwoner rent naar de groep varkens toe en pakt een big dat hevig is aan het krijsen. De rest van de varkens zien dat en ze rennen achter de inwoner met de big aan en rennen zo de stad. De intussen wakker geworden Engelsen zetten meteen de aanval in, de poort van Rennes word gesloten en zo kwamen er maar liefst 121 varkens de stad binnen!

De inwoners van Rennes hadden genoeg te eten en sloegen iedere aanval van het 5 keer zo grote Engelse leger af. Ook doordat ze de torens van de hertog hadden vernield door een list. De hertog werd uiteindelijk overtuigd om het beleg op te geven door een zoveelste list. Zo vieren de Fransen in de stad Rennes o.l.v. Bertrand en zijn trouvere (muzikant, minstreel) Matthis feest omdat ze de Engelsen voor een keertje overwonnen hebben.
DEEL 2:
Matthis moet van Bertrand du Guesclin samen met Clopin naar Parijs om daar bij het hof geld te halen voor het leger dat Bertrand nu intussen heeft. Als Matthis in Parijs aankomt is het al laat en hij besluit een herberg op te zoeken. De volgende morgen onder het ontbijt hoort hij allerlei verhalen over een man, Ettiene Marcel genaamd.
Hij hoort dat dit de man is die op dit moment de macht heeft in Parijs en dat hij in Het Huis met de Pilaren woont (een soort stadhuis). De man is niet echt een voorstander van de Fransen maar het Parijse volk vereert hem toch. Op een dag loopt Matthis door de stad en hij ziet een man staan op een krat die is aan het zingen en aan het vertellen. Hij kan de man niet goed zien maar de stem herkent hij uit duizenden. Het is Berton de Fleur, zijn pleegvader! Hij roept hem en Berton herkent hem onmiddellijk. Berton neemt Matthis mee naar het huis waar Berton en Marie – Claire logeren.
Daar ziet Matthis dat zijn pleegouders ondertussen nog een pleegzoon hebben: een baby, Robert genaamd. Na een tijd gepraat te hebben gaan Berton en Matthis naar een plek waar Ettiene Marcel het volk gaat toespreken. Tijdens de voordracht van Ettiene Marcel leest hij voor dat de Franse bevolking de Engelse koning moet vereren, maar dat gaat het Franse volk te ver. De Fransen komen in opstand en zo begint de Franse revolutie. Matthis en Berton doen allebei foute dingen en ze worden opgepakt en in een kleine kerker opgesloten in “de grote burcht”. Marie – Claire komt in actie en roept het Parijse volk bij elkaar om de onschuldige, op de dood wachtende Matthis en Berton te bevrijden. Het Parijse volk komt in actie en samen overvallen ze de “grote burcht ”. Zo worden de twee trouvere’s bevrijd.
Matthis, Berton, Robert en Marie – Claire willen niet meer in Parijs blijven, maar willen Parijs verlaten om naar Bretagne te gaan.

DEEL 3:
Matthis, Berton, Robert en Marie – Claire gaan met een huifkar op weg naar Bretagne. Maar ineens komen op een afstand ruiters de huifkar tegemoet en Berton ziet meteen dat het een roversbende is. Ze proberen een bos in te vluchten maar hun paard is al oud en bij de eerste de beste uitstekende steen breekt er bij de huifkar een wiel af en struikelt het paard,. Na een tijdje sterft het paard en de onschuldige familie wordt gevangen genomen door de groep ruiters.
Ze worden naar een kasteel gebracht waar Jake de Wyn de baas is. Ze (Berton, Matthis, Robert en Marie – Claire) zijn in het begin erg bang dat ze in de kerkers zullen worden opgesloten. Maar het loopt anders, tenminste zo lijkt het. Ze worden hartelijk ontvangen door Jake, alias De Eeuwig Verliefde. Ze krijgen een kamer en ze worden goed verzorgd, maar als er op een dag het woord “ vertrekken ” valt, begint Jake hard nee te schudden. Zo blijven ze ongeveer een half jaar bij Jake en op een dag zegt De Eeuwig Verliefde dat zijn kameraad Robert Knolles de kant van zijn kasteel opkomt en dat Jake hem tegemoet gaat. Dan kunnen ze samen oprukken om de koninklijke legers in Frankrijk te helpen. Dus de volgende dag vertrekken ze en na een dag reizen ontmoeten ze Knolles. Ze trekken een aantal dagen samen op maar na een tijd wil Knolles opsplitsen zodat ieder zijn eigen weg weer gaat. Na een tijd bereiken ze de koninklijke legers bij Reims. De stad moet volgens de Engelsen in hun bezit komen. De kampen worden opgeslagen en meteen wordt de eerste aanval ingezet waarbij Matthis als trompetter optreedt. Hij veroorzaakt een flinke onrust door vele verkeerde signalen te geven en de Engelsen de verkeerde kant op te sturen. Zo loopt de aanval af op een blamage. Op gegeven moment ontmoet Matthis Geoffrey Chaucer. Ze sluiten vriendschap en de vriend van Matthis onderhandelt meteen met zijn baas om Berton, Robert en Marie – Claire vrij te krijgen. Dat lukt, alleen Matthis moet achterblijven. Hij probeert weg te komen maar dat lukt niet. Na een tijdje breken de Engelsen het kamp op en vertrekken teleurgesteld terug naar Engeland. Maar onderweg steekt er opeens een hele erge storm op en van het Engelse leger sterven er 1500 man in de storm. Berton en Marie – Claire denken dat Matthis ook is omgekomen in de storm. Maar Matthis word geholpen door Geoffrey en zo overleeft hij het. Na een tijd verlaten zijn pleegouders Bretagne en gaan naar Bretagne. Daar aangekomen worden ze warm onthaald en ze treuren om Matthis. Na een paar dagen staat Matthis voor de deur, hij wordt met veel tranen onthaald en krijgt een diner aangeboden. Dan komt er een man binnen met het grote nieuws dat Frankrijk en Engeland vrede hebben gesloten.

Dit is natuurlijk schitterend nieuws en zo eindigt het boek zeer hoopvol voor de Fransen.

4. Personage

Hoofdpersoon:
Matthis( volledige naam Matthis Cuvelier):
Hij neemt haast nooit een beslissing, helemaal geen belangrijke. Dit komt omdat hij pas 16 jaar is als hij zich bij Bertrand du Geusclin aanmeldt als soldaat of eventueel als heraut. Het wordt heraut en secretaris omdat hij niet sterk genoeg is voor soldaat. Hij weet niet goed of hij dan wel de goede beslissing neemt en twijfelt en peinst hier lang over. Agressief wordt hij niet snel, hij weet zich gewoon goed te beheersen. Hij heeft niet zo veel lef, hij is vaak bang tussen de hoge pieten. Hij is niet zo sterk gebouwd, vooral niet als je kijkt hoe sommige 16-jarige middeleeuwse jongens erbij liepen: sterk, veel spieren en laten zien wie je bent. Dat deed hij niet; hij was bang en dacht dat hij niks kon. Toen Bertrand du Guesclin hem al niet wou aannemen als soldaat zat hij helemaal in de put en hij dacht:"Hoe moet ik nu verder?” Later legde hij er zich bij neer en accepteerde de situatie zoals deze was. Hij weet niet altijd wat hij moet doen en zit zoals ik al zei soms in de put. Hij kijkt meestal verder dan zijn 1e gedachte, maar soms overweldigt bij hem het geweldige enthousiasme en beslist hij zonder er nog even over na te denken. Dit komt o.a. omdat hij met zijn 16 jaar in de grote ‘mannenwereld’ stapt waar over grote zaken wordt gesproken. Hij maakt bijvoorbeeld een onderhandeling tussen Bertrand du Guesclin en de hertog van Lancaster, zoon van de koning van Engeland mee. Hij begrijpt weinig van de onderhandelingen en volgt het vaak niet helemaal.

5. Vertelperspectief
Het is een alwetende verteller. Hij kent dus de gedachten van ieder personage. Wanneer Matthis in Parijs is, wordt het soms verwarrend, je weet soms niet meer wie wat denkt. Gewoon omdat je de gedachten van zoveel mensen kan inkijken. Ettienne Marcel, Matthis, Jean Maillart, en allemaal hebben ze een andere mening op het gebeuren. De verteller is een derde persoon. Hij speelt ook duidelijk niet mee in het verhaal en is onzichtbaar. Hij is objectief, hij vertelt het verhaal maar geeft zijn mening niet prijs omdat hij de afloop van het verhaal kent.

6. Tijd en ruimte

- Tijd
Het verhaal speelt zich af in de Middeleeuwen. Dat merk je aan de kleren die de mensen toen droegen. De kleren zie je op de kaft maar er komen ook beschrijvingen van de kleren van BV Ettienne Marcel in het boek voor. Het vervoer gebeurt met een paard, paard met kar of stapvoets. Een stad werd toen ook nog echt letterlijk belegerd, want ze gingen elkaar met ladders tegen de muren te lijf. Paarden werden ingezet, ongelooflijk veel boogschutters, mannen met zwaarden, katapulten, enzovoort. Dat allemaal om 1 (of meerdere) steden te veroveren. De tegenpartij had natuurlijk ook verdediging: hete pek, brandende stukken hout, boogschutters, soms katapulten, verdedigers op de muren, enzovoort. Nu doet men dat natuurlijk niet meer. Nu maakt men gebruik van vliegtuigen, atoomwapens,…

- Ruimte
Het verhaal speelt zich op meerdere plaatsen af. Ik zal de plaats per deel van het boek beschrijven.


DEEL 1:
Het verhaal begint in een bos in Bretagne, waar Matthis schuilt
voor de regen. Matthis is eigenlijk op weg naar Dinan. In dat bos botst hij op partizanen, medewerkers van du Guesclin. Hij sluit zich bij hen aan. Dan bereikt hen het bericht dat Rennes wordt
belegerd en ze vertrekken onmiddellijk naar Rennes. Dankzij een list raken ze binnen en de rest van dit deel speelt zich dus in Rennes af.

DEEL 2:
Matthis vertrekt samen met Clopin in opdracht van du Guesclin naar Parijs om geld te halen voor zijn leger. Dit geld moeten ze loskrijgen van prins Charles. Maar wanneer ze in Parijs aankomen wordt het hen al snel duidelijk dat prins Charles hier de plak niet meer voert. Het volk regeert in de persoon van Ettienne Marcel. De revolutie is losgebarsten in Parijs! Matthis is hiervan onder de indruk en blijft in Parijs om de revolutie te steunen. Clopin gaat op zoek naar de prins. Matthis vindt zijn pleegouders terug maar deze zijn tegen de revolutie gekant. Prins Charles laat zich niet doen en Marcel wordt in een hoek gedreven. Uiteindelijk verliest hij en Prins Charles wordt weer de baas in Parijs. Matthis en Berton, die waren opgesloten door Marcel worden bevrijd. Matthis en zijn pleegouders vertrekken spoedig terug naar Bretagne.
Het 2de deel speelt zich dus grotendeels af in Parijs.

DEEL 3:
Wanneer Matthis en zijn pleegouders op weg zijn naar Bretagne worden ze overvallen
en naar het kasteel van Jake de Wyn gebracht. Ze verblijven daar een half jaar. Dan worden ze meegevoerd met het leger van Jake en sluiten zich bij dat van Robert Knolles en later bij het leger van de koning van Engeland aan. Van diens overwinningsplannen komt echter niks in huis en het leger vertrekt terug naar Engeland. Marie – Claire en Berton zijn inmiddels vrijgelaten. Een vreselijke storm treft het gehavende leger, velen sterven maar Matthis overleeft door de hulp van zijn vriend Geoffrey Chaucer. Hij gaat terug op zoek naar zijn pleegouders en Geoffrey keert terug naar Engeland. Matthis vindt zijn pleegouders en du Guesclin terug en ze vieren allen feest.

7. Thema
Het hoofdthema is overduidelijk oorlog. De oorlog tussen de Fransen zonder een leger tegen de Engelsen. Het boek staat vol kleine oorlogjes. De belegering van Rennes, de oorlog van de adel tegen het volk, het leger van Edward III dat vernield wordt door helemaal niets (de verschroeide aarde). Heel Frankrijk is op dat moment in staat van oorlog. Ook vriendschap, de vriendschap tussen du Guesclin en Matthis.

De liefde tussen Berton de Fleur en Marie – Claire wordt ook in de verf gezet.