1. a) Ik vond Aga Akbar de meest interessante persoon in ‘Spijkerschrift’, omdat het me fascineert hoe Aga Akbar tegen de wereld aankijkt. Doordat Aga Akbar doofstom is en het boek vanuit het perspectief van zijn zoon is geschreven, is het moeilijk om een goede karakterbeschrijving van hem te maken. Ik zal het toch proberen. Aga Akbar is doofstom en dat beïnvloedt zijn hele leven. Hij kan door gebruik van gebarentaal met zijn directe omgeving communiceren. Gebarentaal heeft wel het nadeel dat abstracte dingen niet verwoord kunnen worden. Daardoor is Aga Akbar in vele opzichten nog een kinderlijke man. Hij begrijpt niet veel van de wereld, maar hij is wel gelukkig. Hij leunt zwaar op zijn zoon, Ismaiel, die zijn verbinding met de rest van de wereld is. b) Situatie 1: Kazem Gan, de oom van Aga Akbar, ziet dat Aga Akbar soms hoofdpijn heeft van de vele niet te uiten gedachten. Daarom laat hij hem het spijkerschrift zien en vertelt erbij dat wanneer zijn hoofd te vol is, dat hij de dingen dan op kan schrijven in die tekentjes. Ik vind het heel mooi, dat Aga Akbars oom hem begrijpt en probeert hem te helpen, hoe primitief het eigenlijk ook gaat, want doordat Aga Akbar in spijkerschrift schrijft, kan hij zijn gedachten niet via papier aan iemand anders laten weten. Situatie 2: Aga Akbar trouwt voor de eerste keer met een vrouw, die ziek is. Ze houdt het voor Aga Akbar en zijn familie verborgen, maar na zevendagen ligt ze dood in bed. Aga Akbar ontdekt het, omdat hij opeens voelde dat ze wel erg koud was. Sindsdien is hij doodsbang dat zijn volgende vrouw ook koud zal worden. Dit typeert dat hij weinig verbanden kan leggen. Hij kan niet bevatten dat zij ziek was. Hij begrijpt alleen dat ze koud werd en toen niet meer terugkwam. Situatie 3: De familie van Aga Akbar gaat voor hem op zoek naar een tweede vrouw. Ze zijn op zoek naar een kordate, slimme vrouw, die goed voor Aga Akbar kan zorgen. Ze vinden Tine. Tine voldoet aan alle eigenschappen en ze is bereid met Aga Akbar te trouwen. Ik vond dit typerend, omdat hieruit blijkt dat de meeste dingen voor Aga Akbar geregeld werden en het laat zien dat Tine een grote steun voor Aga Akbar is.
2. a) Aga Akbar is doofstom en daardoor behoren zeer veel dingen voor hem tot de onmogelijkheden. Hij kan niet met een vreemde communiceren. Communicatie verloopt via een honderdtal gebaren, waardoor zijn woordenschat en zijn kennis zeer beperkt zijn. Hij kan niet lezen of schrijven. Hierdoor is zijn wereld erg klein, alleen zijn kinderen, zijn vrouw en zijn familie begrijpen hem. b) Hij praat via gebaren met zijn zoon Ismaiel, die het vervolgens vertaalt aan de rest van de wereld. Hij steunt dus erg op Ismaiel. c) Begrijpelijk, maar het is een grote belasting voor Ismaiel. Zijn hele leven is getekend door zijn vader. d) Waarschijnlijk zou ik precies hetzelfde gedaan hebben als Aga Akbar. 3. a) Tine houdt er heel andere ideeën op na dan ik. b) Ze trouwt met een man die doofstom is en ze is, hoewel ze niet van hem houdt, bereid haar leven aan hem te wijden. Ik snap dat dat ook door de cultuur komt, waarin ze leeft, maar ik hoop dat ik mezelf nooit in zo in het ongeluk zou hebben gestort. Het lijkt me vreselijk om met iemand te moeten samenleven waar je niet van houdt. 4. a) Een man wiens leven is getekend door zijn dofstomme vader en die daar vanaf probeert te komen.
b) Ik vind het een interessant onderwerp, omdat ik nooit een soortgelijk boek heb gelezen en omdat de beweegredenen van Ismaiel mij fascineren. 5. a) Ik vond de scène waarin Kazem Gan Aga Akbar het spijkerschrift laat zien een prachtige scène, omdat het laat zien dat Kazem Gan zijn best doet om Aga Akbar te helpen en dat hij dan met een dergelijk creatieve oplossing komt. b) Ik vond het ontroerend dat uiteindelijk bleek dat Aga Akbar meer begreep dan iedereen dacht. Dat komt naar voren op het moment dat hij Ismaiel helpt te vluchten en heel goed blijkt te begrijpen waarom hij niets mag zeggen over de vlucht. c) “ ‘Kom! Maak de muilezels gereed’, gebaarde Kazem Gan tegen Akbar. ‘Waar gaan we naartoe?’ ‘Naar de grot’. ‘Waarom?’ ‘Leren schrijven. Ik zal je leren schrijven’, gebaarde Kazem Gan. Ze trokken dikke kleren aan, gingen op de rug van sterke muilezels zitten en reden naar de Saffraanberg. Er liep geen pad naar de grot. De muilezels roken de grond, namen de voetsporen van de berggeiten en klommen zo geleidelijk naar boven. Na drie. Vier uur klimmen bereikten ze de opening van de grot. ‘Wacht!’ gebaarde Kazem Gan. ‘Eerst moeten we de wolven verjagen.’ Hij nam het geweer van zijn rug en schoot driekeer in de lucht. De wolven vluchtten weg. Ze stapten van hun muilezels af en gingen de grot in. Binnen stak Kazem Gan de olielamp aan en zo gingen ze verder, steeds dieper de grot in, terwijl ze de muilezels achter zich aan trokken. ‘Kom maar, volg me.’ ‘Waarom ga je het donker in?’ gebaarde Abkar. ‘Nog even geduld. Kom. Kijk! Daar! Daarboven!’ zei Kazem Gan en hij hield de olielamp omhoog. ‘Zie je het?’ ‘Wat moet ik zien?’ gebaarde Akbar. ‘Ik zie niets.’ ‘Wacht, ik zoek eerst een stok.’ Hij zocht in de grot naar een stok, maar vond niets. ‘Oké, hou het leidsel vast.’ Kazem Gan ging wee op de ezel zitten en hield de olielamp weer omhoog. ‘Zie je het? Dat ding op de muur. Ga daar staan. Zo kun je het beter bekijken. Laat me nu afstappen. Let op. Weet je wat dit is? Een brief. Een verhaal van een koning, een groot koning. Vroeger kon niemand lezen en schrijven. Papier bestond toen nog niet. De koning beval daarom zijn woord in de wand van de rots te beitelen. Alle vreemdelingen die op muilezels hier naartoe klimmen, willen eigenlijk dit verhaal van de koning lezen. Haal je boekje, pak je pen. Kom maar! Ik hou het dier wel tegen de wand. Ga op zijn rug staan. Zo zie je het beter. Nu noteren, kijk goed naar de tekst, naar al die spijkerwoordjes en schrijf ze een voor een op je papier. Begin maar. Wees niet bang. Ik hou de ezel wel vast. Schrijf maar!’ Of Aga Akbar de bedoeling van zijn oom begreep of niet, hij begon de tekst over te schrijven. Hij keek naar het spijkerschrift en probeerde alle spijkerfiguurtjes een voor een in zijn boekje na te tekenen. Drie bladzijden vol. ‘Het is klaar’, gebaarde hij. ‘Goed zo, stop het in je zak. Kom nu voorzichtig naar beneden.’ ’s Avonds, toen Kazem Gan thuis weer aan de opium zat, gebaarde hij naar Akbar: ‘Neem je boekje maar mee. Luister goed. Je hebt de brief van de koning overgeschreven. Weet je waar hij over gaat?’ ‘Nee.’ Wat je geschreven hebt, is een brief. Iets wat in het hoofd van de koning zat. Maar wat er in de brief staat, weet niemand. Toch staat er wat in. Nu jij, jij kunt ook een brief schrijven, hier op de volgende bladzijde, en een andere keer een andere brief opschrijven, net als die koning. Probeer het maar!’” (Ismaiel vlucht weg naar Rusland) “’Ik ga naar de Saffraanberg. Daar, naar de andere kant.’ ‘Naar de andere kant?’ Hij zweeg. Hij wist waar ik het over had. In zijn jeugd had hij altijd mannen of vrouwen gezien die in het donker stiekem langs de amandelbomen naar de andere kant gingen. Mensen die langskwamen om wat eten te vragen. Mannen en vrouwen die gearresteerd en geboeid door gendarmen in een jeep geduwd en weggevoerd werden. ‘Wanneer ga je?’ gebaarde hij. ‘Straks, voordat de zon opkomt.’ ‘Maar je hebt niets bij je. Wacht even, ik ga wat vers brood voor je halen’, gebaarde hij en liep naar de bakkerij die op vrijdag altijd al vroeg open was. 6. Ismaiel woont in Nederland en is klaar met het vertalen van zijn vaders spijkerschrift.
7. De meeste gedachten van Aga Akbar kom je niet te weten. Dat vind ik niet jammer, omdat dan de nadruk misschien te veel op Aga Akbar komt te liggen, terwijl het eigenlijk het verhaal is van een jongen die de oren en mond voor zijn vader was. 8. Ik zou het niet veranderd hebben. Ik heb ook niet de illusie dat ik een beter einde zou kunnen schrijven dan dat Kader Abdolah heeft gedaan. 9. Ik vond het een heel mooi boek, omdat de schrijver een mooie stijl heeft en omdat ik vind dat het heel gemakkelijk een slecht boek had kunnen worden, als de schrijver niet zo subtiel had beschreven hoe Aga Akbar zich voelde. Als hij dat minder goed had gedaan, had dit boek misschien een soort waar gebeurd romannetje gew