Titel: Phileine zegt sorry
Auteur: Ronald Giphart
Jaar van uitgave: 1e druk 1996, gelezen druk 19e druk, 2000
Uitgever: Uitgeverij Podium

Verwachting
Ik verwachtte van het boek dat het over Phileine zou gaan, wiens vriend vreemdging toen hij in New York was. En dat ze daar achter zou komen. Zo’n idee van het boek had ik altijd in mijn achterhoofd. Ik wist niet precies waar het boek over ging voordat ik begon te lezen.

Samenvatting
Het boek begint met de terugblik naar het moment waarop Max het vriendje van Phileine verteld dat hij naar New York vertrekt om zich daar bij een toneelgroep te voegen en een productie uit te voeren van Romeo en Juliet.
Dan komt er een tijdsprong waarin Phileine een ticket koopt en achter haar vriendje aan naar New York gaat omdat ze hem verschrikkelijk mist.
In het vliegtuig naar New York ontmoet ze een Amerikaans echtpaar: Fabian en Lena. Deze brengen haar wanneer ze in New York aan zijn gekomen per limousine naar het huis van Max.
Ze krijgt dan ook het telefoonnummer van Fabian zodat ze hem kan bellen tijdens haar verblijf zodat hij haar een rondleiding kan geven en het echte New York kan laten zien. Ze komt bij Max’s huis aan en ontmoet dan zijn vrienden/ huisgenoten Jules, Leonard, Gulpje en L.T. Nog diezelfde avond wordt er een welkomstfeestje gehouden. Op dit feestje leert ze ook Joanne, de tegenspeelster van Max in Romeo & Juliet kennen. Vanwege alle nieuwe indrukken, de drank en vermoeidheid gaat ze maar vroeg slapen.

Dag 1 ‘s Ochtends vind ze een briefje van Max dat hij al vroeg weg moest om te repeteren en dat ze voorzichtig moest zijn en dat ze vanavond samen in een restaurant kunnen eten ( nou ja, eigenlijk staat er even snel kunnen eten).
Ze leert Gulpje beter kennen en al gauw besluiten ze vriendinnen te worden en gaan samen lunchen. Na de lunch belt ze Fabian op voor een rondleiding.
Tijdens de rondleiding wordt Fabian een beetje persoonlijk, dus Phileine zegt dat ze dit beter niet kunnen doen omdat hij getrouwd is, en zijzelf al een vriend heeft. Toch maken ze een principeafspraak; het hoeft niet nu te gebeuren, maar ooit zullen ze het met elkaar doen. Als de tijd en plaats er geknipt voor zijn.
Die avond, die ze eigenlijk met Max zou doorbrengen in een restaurant, was ze samen met de vrienden van Max omdat zijn generale repetitie uit was gelopen, maar Phileine vermaakte zicht prima met Gulpje. Wel ten koste van anderen helaas.

Dag 2 De tweede dag is de dag van de première van Romeo-n-Juliet. Dit is het stuk waarvoor Max helemaal naar New York is verhuisd voor een jaar. Phileine besluit naar de voorstelling te gaan samen met Gulpje, Jules en het homopaar Benny en Marc die een deur verderop wonen.
Het toneelstuk laat de seksuele kant van het verhaal van Romeo en Juliet zien, de kant waarin iedereen zich kan vinden want liefde is voor niet iedereen hetzelfde. Aldus de regisseur. Dit houd ook in dat er veel bloot is, en alle scènes hebben met seks te maken. Een deel van het publiek is zo geshockeerd dat ze tijdens de pauze naar huis gaan. Phileine blijft wel, maar ze vind het wel lastig om te zien dat haar Max op het podium met zijn handen ( en mond) aan een andere vrouw zit.
Op de afterparty wordt ze toch een beetje kwaad op Max, waarom had hij haar niet verteld wat voor soort toneelstuk het was? Ze probeert ook uitleg te krijgen over het ontstaan van zo’n heftig toneelstuk. Maar Max en zelfs regisseur Reginald kunnen haar daar niet helemaal bij helpen. Nadat ze weggaan uit het theater, krijgen Max en Phileine ruzie. Ze praten het bij in de kroeg en drinken wat na.

Dag 3 Na het opstaan gaat Phileine met Max lunchen in een van Gulpjes favoriete restaurants, waar een vrouw een keer voordeed hoe je een orgasme faked. Phileine en Gulpje krijgen aandacht van twee mannen, Buk en Bef, en ze besluiten na te doen wat die vrouw ook kon! Hierna worden ze het restaurant uitgezet, en op straat komen ze Jules tegen. Ze gaan samen naar huis. Phileine zit even later met L.T en Jules in de kamer. L.T verteld dat de weerman van CBS een ongeluk heeft gehad en dat hij in mag vallen. Jules maakt een opmerking en Phileine zegt iets waardoor ze er achterkomt dat Jules helemaal geen vrouw maar een man is! Ze besluit met L.T te gaan varen in zijn motorboot en omdat ook Max zijn handen niet thuis kon houden, geeft Phileine zichzelf hier het recht ook toe.

Dag 4 De vierde dag probeert Phileine het huis te ontlopen na een wat mindere actie die ze had gemaakt naar Leonard. Gulpje en zij gaan een kroeg om wat te gaan drinken op de kosten van Gulpjes vader. Na al wat op te hebben komt L.T binnen en na een tijdje besluiten ze om op korte termijn de laatste uitvoering van de voorstelling ook bij te wonen. Dit wordt echter een zeer grote verrassing als ze van achter uit de zaal zien dat ze haast nog verder gaan dan ze de eerste keer hebben gezien! Dit wordt abrupt stilgezet door Phileine die het niet meer kan aanzien en het podium op gaat. Uit schaamte en woede beland ze bij Fabian die nacht, en voeren ze hun principeafspraak uit.

Dag 5 Na de laatste uitvoering van Romeo-n-Juliet is heel New York in rep en roer om de vrouw die opstond uit het publiek om haar vriend de huid vol te schelden. Ze wordt uitgenodigd bij de talkshow van David Letterman en krijg hiervoor geld. Hierna besluit ze te gaan slapen in het duurste hotel wat ze kent en valt hier ongelukkig in slaap.

Dag 6 Max is Phileine gevolgd en haalt haar op. Phileine weigert mee te gaan, maar Max tilt haar op zijn rug en zo lopen ze over de straten van New York richting het aidsgala. Max heeft haar een heel mooi jurkje cadeau en op het aidsgala aangekomen voelt Phileine zich er toch niet zo lekker over dat ze zo rot heeft gedaan tegen alle andere vrienden van Max. Ze begint een speecht en eindigt deze met: “Sorry mensen.. Sorry dat ik besta!”

De voorkant is een foto van waarschijnlijk New York. In New York speelt het verhaal zich grotendeels af, en er komt ook in voor dat Phileine zich een echte Amerikaan voelt omdat ze voor een ritje van drie dollar een taxichauffeur aanhoudt, en hij zich hier kwaad om maakt. De typerende yellow cabs zijn ook te zien op de voorkant, net als wolkenkrabbers. Ook is er de Amerikaanse vlag te zien, wat ook weer aangeeft waar het zich afspeelt. Ten slotte zie je nog een bus en andere auto’s op de achtergrond, deze hebben waarschijnlijk een minder grote functie dan de gele taxiauto’s.


De analyse

1. Personages
1.1 De hoofdpersonage is Phileine. Phileine is een vrouw, begin 20, wonend in een huis die haar moeder voor haar betaald heeft (zodat ze er zelf ook gebruik van kan maken als Phileine er niet is)Wat voor werk ze doet, is niet bekend. Ze heeft twee vriendinnen waar ze vaak over verteld in het boek ( Lala en Kim) maar die verder geen rol spelen in het boek; ze komen er niet actief in voor, alleen in verhalen. Verder is Phileine niet een erg spontane meid, ze zeikt alles af wanneer ze daar te kans toe krijgt. Ze komt in het boek over als een echte bitch, tot aan de laatste bladzijde; hier komt de ommekeer, ze ziet het licht en ziet in dat ze zo alles kwijtraakt waaraan ze zo is gehecht en ze zegt sorry voor al haar daden.
De andere hoofdpersonages is Max. Voor hem vertrekt Phileine naar New York, om hem vervolgens de huid vol te schelden wanneer hij zijn toneelstuk aan het opvoeren is en wanneer hij haar dreigt te verlaten, komt er toch nog een sorry vanaf.
De bijpersonages zijn: Gulpje, L.T, Joanne en Fabian.
Met Gulpje maakt Phileine veel dingen mee en onderneemt ze veel dingen omdat ze toch samen in hetzelfde schuitje zitten. L.T is de vriend van Joanne, en in het boek gaat ze vreemd met hem omdat Joanne op het podium ook vrijt met Max. Fabian ontmoet ze in het vliegtuig en ze heeft in het boek ook een keer seks met hem.
1.2 Ik kon me niet zo goed inleven in de rol van de hoofdpersonage omdat ik vond dat Phileine overal veel te zwaar maar ook egoïstisch over dacht. Overal reageert ze sarcastisch op en ze maakt anderen het leven zuur door haar rotopmerkingen! Ik kon me beter inleven in Max, dat hij wel gek van haar werd af ten en ook best kwaad was toen ze was vreemdgegaan. Maar het boek is niet vanuit zijn ogen geschreven dus eigenlijk kon ik me niet goed inleven in de hoofdpersoon.
1.3 Max houdt Joanne vast en zij bijt hem in zijn hals. Langzaam duwt hij haar van zicht af, om haar daarna meteen weer beet te pakken. Ik kijk ernaar.
Het is toneel dat Max zijn tong in Joannes mond drukt en dat haar over zijn lichaam gaan. Het is toneel dat hun zoen in het rond klinkt, dat Joanne en Max steeds heftiger kreunen en hijgen. Het zijn rekwisieten, de borsten die Max in zijn handen houdt. Calling earth! Wat gebeurt hier gdvrdmm? Ik heb zin om met één handklapgebaar deze scène stil te zetten en Max onder mijn arm mee naar Nederland te nemen.
Bladzijde 83-84 ( de rol van Phileine is toeschouwer  toneelstuk waarin Max ‘vreemgaat’)

2. Perspectief
2.1 Dit boek is geschreven vanuit twee perspectieven. Grotendeels is het geschreven vanuit het ik perspectief. Je leest over de gevoelens en vele gedachtes van Phileine en over hoe ze de dingen ziet.
2.2 “Ik dank u voor deze steun, werkelijk, het doet me deugd dat u hetzelfde voelt als ik. Ik wil besluiten met te vertellen…’Ik laat een stilte vallen. ‘Met te vertellen dat wat ik zojuist propageerde in feite alleen maar een excuus was om te ontkomen aan wat ik al een hele tijd eigenlijk probeer te zeggen. Ik kijk naar Max, naar Jules, naar L.T. & Joanne, naar de familie Ruth, naar Leonard. Ik kijk naar d’n knikkende Gulpje. Ik kijk tenslotte weer naar Max, mijn liefde. ‘Wat ik eigenlijk wil zeggen..” Ik zucht en zoek naar woorden. Na lang peinzen en persen met de spieren rond mijn mond weet ik, behoorlijk spastisch, uit te brengen: “Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat het me spijt hoe vervelend en cynisch ik me de afgelopen dagen heb gedragen. Dat het me spijt en dat ik alles terugneem.” Ik slik hoorbaar. “Ik bied mijn verontschuldigingen aan. Ik zeg sorry. Sorry, Max. Sorry, mensen” fluister ik en iets harder- misschien tè hard- voeg ik eraan toe: ‘Sorry dat ik besta. ”
Bladzijde 214, Phileine zegt hier sorry tegen Max terwijl er 5000 man voor haar staan.

3. Tijd
3.1 De tijd die in mijn boek wordt beschreven is de tijd anno nu, misschien 10 jaar geleden, maar zeker niet veel langer. Het is geen oorlogsverhaal of literaire geschiedenis, want het is redelijk modern ( je praat met je moeder over vreemdgaan, het gebruik van condooms) en het is een moderne (seksuele)versie van Romeo en Juliet, en dat is een redelijk oud toneelstuk, dus het komt sowieso niet uit de tijd dat dat toneelstuk net nieuw was. Je herkent het aan de schrijfstijl; je leest niets over nonnen of over het leger maar gewoon over Phileine met haar vriendje en vriendinnen.
Een fragment die dit verduidelijkt is bijvoorbeeld:
‘Ik wist niet dat jij het veilig deed,’zei ik, toen ik haar de keer daarop zag. Mijn moeder speelde eerst of ze het niet begreep, waarna ik haar er fijntjes op wees dat ik een paar condooms had gevonden in de vuilnisbakd onder mijn wastafel. ‘Die zullen dan mooi van jezelf zijn geweest,’antwoordde mijn moeder leep. ‘Mamma,’zei ik rustig,’de laatste keer dat ik condooms heb gebruikt was toen de mens paleontologisch gezien nog geen zoogdier mocht worden genoemd. Ik doe het nooit met, nóóit. Zo’n eeltlaag is aan mij niet besteed. Ergo, die condooms moeten zijn van de keer dat Pappa en jij het hier in mijn appartement deden terwijl ik weg was. Toch, Mamma?’
Mijn moeder knikt halfslachtig.
‘Knap hoor, trouwens,’ging ik verder, ‘van iemand die impotent is dat hij toch nog drie condooms kan volspuiten.
[…]
‘Hé Phileine, het blijft toch wel tussen ons hé, dat van die condooms bedoel ik.’
‘Natuurlijk Mamma,’zei ik ( in de Gouden Gids het nummer zoekend van het bedrijf waar je vliegtuigen met een sleeptekst kunt huren) - Bladzijde 35
3.2 De tijdsopbouw in mijn boek is chronologisch. Het is precies verteld in de volgorde zoals het in het echt ook plaats zou kunnen vinden, zonder flashbacks. Alleen, in het begin lees je in de proloog dat het een jaar geleden is dat ze samen op een kleedje lagen en dat Max dan verteld dat hij voor een jaar naar New York gaat. Maar de rest van het verhaal is chronologisch.
3.3. De vertelde tijd is eigenlijk een jaar, want het boek speelt zich in een jaar tijd af, maar het grootste deel van dit jaar lees je niet, er worden slechts zes dagen heel uitgebreid verteld.

4. Ruimte
4.1 Het verhaal speelt zich op verschillende plaatsen af, maar grotendeels thuis in het huis van Phileine, thuis bij Max in New York en in het theater waar Max zijn theaterstuk opvoert.
4.2 De functie van de verschillende plaatsen is dat op die plekken steeds hetzelfde gebeurt. Bij Phileine thuis lees je een paar keer over haar moeder en over haar en Max, bij Max thuis lees je over de seks en de ruzie die Max en Phileine daar hebben en over de huisgenoten van Max die Phileine belachelijk maakt. Het theater heeft als rol dat Phileine erheen wil om te zien wat er gebeurt, maar ook weer niet omat het wel om haar vriend gaat. De altijd zo zekere Phileine twijfelt daar over.

5. Thema
5.1 Het thema van het boek is denk ik ’Je moet weten wie je bent en dat je ook daadwerkelijk jezelf moet zijn’
Phileine weet dat ze is zoals ze is: "Ben ik vervelend? Ik vind: daar hoeven mensen me niet over aan mijn kop te zeuren, dat weet ik zelf ook wel" (blz.120) Ook Gulpje weet hoe zij is. ‘Als zij een dure kledingwinkel uitkomt en een zwerver haar om geld vraagt, zegt ze: "Nee, tenzij ik je via een creditcard kan betalen". De zwerver scheldt haar vervolgens uit voor "Bitch" en zij denkt "Zo is het!’ (blz. 169). Het verschil tussen Gulpje en Phileine is echter, dat Phileine geen grenzen erkent. Ze kent ze wel maar ze overschrijdt ze, omdat ze dat leuk vindt. Gulpje kan "dichtritsen" wanneer dat nodig is.
Wanneer Phileine haar verontschuldigingen aanbiedt, zegt ze dan ook: "Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik niet aardig ben" (blz. 259) en "Kunnen we dan echt niet meer oprecht zijn en moeten we ons altijd verschuilen achter cynisme, ironie, satire, sarcasme?" (blz. 260) ‘Ben wie je bent, maar ben dan ook bereid je fouten toe te geven. (blz. 261)
5.2 De motieven zijn seks ( met Max, L.T., Fabian, Max in zijn toneelstuk), wraak ( seks met L.T., slaan van gebroken neus bij Max, belachelijk maken van Max tijdens toneelstuk) en cynisme( alle opmerkingen van Phileine + meeste van Gulpje)

6. Titel en motto
6.1 De verklaring van de titel is simpel: aan het einde van het boek beseft de hoofdpersonage Phileine ook zelf dat ze een bitch is, tegen alles en iedereen en daarom zegt ze sorry.
6.2 Het motto is een spotprent van Gummbah, getiteld "Meisje met een ondraaglijk hoog
IQ". Op de achtergrond zie je twee mensen die aan het praten zijn. Hun gesprek is: "wil je nog koffie?" "Ja, graag". Op de voorgrond zit een meisje aan een bureau met haat handen in het haar. Ze roept, duidelijk gefrustreerd, "OH God! Wat zijn ze dom!!!" Dit laatste is Phileine's mening over iedereen, behalve over zichzelf.