Zakelijke gegevens: Ronald Giphart
Phileine zegt sorry
Podium, Amsterdam, elfde druk, oktober 2000
215 bladzijden Mijn keuze voor dit boek: Ik heb dit boek gekozen, omdat dat Sara uit mijn klas dit zo’n mooi boek vond. Zij vond het meisje Phileine zo geweldig. Zij zei namelijk dat Phileine echt zo’n meisjes was dat alles eruit floepte wat ze dacht. Ze had ook overal een mening over. Sara vond het een geweldig boek en raadde het mij aan. Ik heb verschillende dingen gehoord over Ronald Giphart. Namelijk dat hij een hele aparte schrijf stijl had en dingen net iets anders beschreef als normaal. Ik had ook gehoord dat hij over rare onderwerpen schreef, soms leek het wel alsof hij gefascineerd was door seks. Ik had nog niks gelezen van Ronald Giphart, het leek mij dus hoogst tijd om dat eens te doen. Want als hij zo apart is als verscheidene mensen mij hebben gezegd, dan wil ik dat zelf wel eens beoordelen. Ik had niet echt heel veel verwachtingen over dit boek. Natuurlijk wist ik wel dat Phileine, waar het boek over gaat, een aparte meid is. Ik wist helemaal niks over het verloop van het verhaal. Ik had gedacht dat het verhaal geheel over Phileine zou gaan. Het was daarom best heel leuk om te lezen, ik wist een klein beetje over Phileine, maar niet wat zij allemaal zou meemaken. Mijn eerste reactie: Wat een geweldig boek, maar wat een saai einde. Toen ik begon te lezen vond ik het boek een beetje saai. Ik had even moeite om door het boek heen te komen in het begin. Ik vond Phileine helemaal geen leuke meid. Ik vond haar gemeen en kon me niet voorstellen waarom ze zo was. Ik snapte haar niet. Maar toen ik steeds verder ging lezen, begon ik steeds meer van haar te snappen. Het boek werd steeds boeiender, ik leerde Phileine echt kennen. Ik begon haar te snappen en ik kon mezelf enigszins in haar ontdekken. Ik vond het taalgebruik van Ronald Giphart ook erg leuk. Ik had nog nooit zulke dingen op papier gelezen. Dit was echt totaal nieuw voor me. Ik moest er in het begin dan ook erg aan wennen, maar naar mate ik langer aan het lezen was, hoe leuker het was om de uitspraken van Phileine te lezen. Het enige wat me erg tegen viel was het einde. Het geeft wel veel uitleg over hoe Phileine is, maar ik had een spetterend einde verwacht. Dat past namelijk veel beter bij Phileine. Aan de andere kant was het wel weer een goed passend einde voor het boek, omdat je als lezer weet dat ze eigenlijk helemaal geen slecht persoon is. Dat laat ze op het einde van het boek dan ook zien, dat is ook erg leuk. Je gaat je dan opeens afvragen of de verhaalfiguren nog steeds het zelfde denken over Phileine of dat ze haar nu een beetje vergeven en proberen te accepteren.
Korte samenvatting van de gebeurtenissen: Het boek heeft een duidelijk indeling. Eerst is er een periode vooraf, vervolgens gaat ze naar New York, vanaf daar is het boek in zes dagen opgedeeld. Elke dag is weer onderverdeeld in tussenkopjes. (periode vooraf) Phileine is gelukkig met haar vriend Max. Maar dat geluk is al snel voorbij, Max gaat namelijk naar New York in het kader van een Shakespeare-project. Phileine en Max sluiten een ‘gebonden vrijheid’ dit zou in moeten houden dat ze elkaar trouw blijven, maar toch eerlijk zijn tegen elkaar. In het begin vind Phileine het best, ze vermaakt zich en alles gaat goed. Na een tijdje besluit ze dat ze zo niet langer uithoud en gaat in een opwelling naar New York om Max op te zoeken. In het vliegtuig komt een echtpaar tegen. Zij zorgen later in New York dat Phileine terecht komt. Phileine wordt dan ook bij deze uitgenodigd om het ‘echte’ leven in New York te verkennen, zij gaat er op dit moment niet op in. Aangekomen wordt ze gelijk tegemoet gekomen door een ene Jules, dat is een kamergenoot van Max. Ze krijgt te horen Max later komt, omdat hij moet repeteren. Zodra Max in Phileine worden verenigd hebben ze seks. Later die avond is er een feestje om Phileine welkom te heten in New York. Daar ontmoet ze ook voor het eerst de andere medebewoners van Max en ook de medespelers van het toneel stuk ‘Romeo and Julliet’. (eerste dag) Phileine besluit iets te gaan doen met Gulpje ook een kamergenoot van Max, dit is een vlaamsmeisje. Later op die dag besluit ze Fabian te bellen, die heeft ze ontmoet in het vliegtuig. Ze gaan wat drinken en Fabian wil wel meer van Phileine, maar dat gaat mooi niet door.Phileine laat hem wel denken dat hij ooit een kans heeft. Die avond zou zij gaan dineren met dat kamergenoten van Max en Max zelf, maar Max komt te laat en ruikt ook naar een vrouwengeur. (tweede dag) De volgende dag gaat ze naar het park. New York zou een gevaarlijke stad moeten zijn, maar toch voelt ze zich op haar gemak. Totdat ze een ruzie opmerkt tussen wat jonge lui, maar die gelukkig goed afloopt. Die avond is de première van het toneelstuk ‘Romeo and Julliet’. Ze gaat erheen met de kamergenoten van Max, iedereen lijkt gespannen te zijn. Behalve Phileine en Gulpje die spotten met de mensen die langzaam binnendruppelen. Het toneel is een experimenteel stuk. De acteur lopen namelijk naakt over het toneel en doen van alles met skateboards en gms’s enz. Dat naakt over het toneel heen lopen dat maakt Phileine helemaal niks uit, totdat haar vriend, opeens seksuele handelingen verricht met Joanne. De vriend van Joanne ,L.T(reserve weerman bij CBS, dit word opvallende vaak opgemerkt), zit naast Phileine ze kijken elkaar aan. Eigenlijk kijkt heel het gezelschap naar de twee. Phileine heeft wraak gevoelens en ze is heel erg boos op Max. Op de afterparty draaft Phileine dan ook door en zegt verschillende kwetsende dingen tegen gasten. Later die avond hebben Phileine en Max erge ruzie, die ze vervolgens bijleggen daarna gaan ze naar een café waar ze nog lang blijven. (derde dag) Max is alweer weg als ze die ochtend opstaat. Die dag heeft ze een afspraak met L.T. Zij hebben afgesproken om te gaan varen op L.T’s boot. Phileine word opgehaald door L.T en even later zitten ze op zijn boot. Daar hebben ze het over van alles en nog wat. Het draait uit op een seks partij. (vierde dag) Max moet deze dag naar een extra repetitie. Phileine besluit met Gulpje naar een café te gaan. Later komt L.T er ook bij. Dan komt L.T op het idee om weer naar het toneelstuk te gaan, maar dan onaangekondigd. Hij wil zien of zijn vriendin en Max het zelfde toneelstuk opvoeren of dat ze er nog een schepje bovenop doen. Phileine vindt het een goed idee, Gulpje gaat ook mee. Even later zitten ze in de schouwburg. Hun voorspelling komt uit. Het is nog erger dan de première. Max Wil zelfs met Joanne naar bed gaan op het podium. Nu gaat het Phileine te ver en stormt het podium op. Ze krijgt ruzie met Max op het podium. De regisseur weet deze ruzie mooi te verbergen, door te zeggen dat het erbij hoort. Maar dan geeft Phileine, Max een keus. Met haar meegaan en het komt goed, of daar blijven en ze wil hem nooit meer zien. Dan loopt ze weg, zonder Max. (vijfde dag) Phileine wordt wakker in een vreemd huis. Dit blijkt later het huis van Fabian te zijn. Phileine was daar afgezet door haar vrienden. Fabian vertelt haar wat er is gebeurd en vervolgens ook dat ze de voorpagina heeft gehaald van verschillende kranten. Later probeert Phileine Fabian te verleiden, maar ze worden onderbroken door een urgent telefoontje. Het is L.T hij heeft ervoor gezorgd dat Phileine bij David Letterman mag komen. Ze reageert heel koel en hangt daarna weer op. Na een halfuur wordt ze opgehaald door een taxi. Ze gaat naar de studio. Die avond zit ze in het programma van David Letterman. Hij vindt Phileine geweldig. Niet alleen hij geniet van haar, maar ook het publiek. Ze maak de ene na de andere grap. Dit was een geslaagde actie voor Phileine. Ze krijgt geld voor het optreden en geeft dat vervolgens uit aan een hele dure hotel kamer. (zesde dag) Max komt haar halen uit haar hotel kamer, ze wil eigenlijk helemaal niet. Maar Max overmeester haar en neemt haar over zijn schouder mee naar zijn kamer. Vervolgens legt hij uit dat zij meegaat naar een Gala ter gelegenheid van Aids-patiënten. Ze krijgt een gala jurk en de ruzie tussen hun is weer bijgelegd. Eenmaal op dat gala aangekomen gaat ze heel veel beseffen. Dingen die ze nog nooit had beseft. Ze ziet dan dat een niet aardig is geweest tegen de wereld en besluit dit mee te delen op het podium waar zojuist is opgetreden. Ze biedt haar excuses aan voor haar gedrag en geeft een verklaring voor alles. Hiermee eindigt Phileine zoektocht naar haarzelf. Persoonbeschrijving met behulp van de navertelling: Phileine is een jonge meid, ze erg knap en slim. Ze woont in Nederland en heeft een moeder en vader en een broer. Verder heeft ze een paar goede vrienden. Kim en Lala komen meerdere keren terug in het verhaal. Ook heeft ze een vriend, genaamd Max. Later gaat Max naar New York dan sluiten ze een ‘gebonden vrijheid’ Vanaf het begin is het duidelijk dat Phileine de wereld haat. Ze heeft overal een menig over, vak een iets andere mening als andere mensen. Ze is heel spontaan en is niet op haar mondje gevallen. Ze zegt dan ook graag waar het opstaat. Iedereen is er dan ook van overtuigd dat Phileine een aparte meid is. Ze had toen ze jonger was bepaalde dingen met zichzelf afgesproken, bijvoorbeeld dat ze zich niet zomaar laat uitschelden. Dit laat ze dan ook zeker niet gebeuren. Phileine gaat naar New York om Max op te zoeken. Ze denkt namelijk steeds aan het feit dat Max kan vreemdgaan in die grote stad. Ze helemaal niet bang voor de stad. Ze wil wel wat avontuur want ze was het in Nederland zat. Als ze daar aankomt ontmoet ze als eerste de kamergenoten van Max, ze heeft gelijk de pik op een jongen. Op dat moment denkt ze zelfs dat, dat een meisje is. Ze kan het wel goed vinden met een Vlaams meisje, genaamd Gulpje. Ze merkt al snel dat gulpje het zelfde denkt als haar. Ze zijn allebei niet bang voor de wereld en zeggen graag waar het op staat. Ze gaan dan ook vaak leuke dingen doen. Als Phileine in New York is word al snel duidelijk dat Phileine een pessimist is. Ze kijkt heel negatief tegen de wereld aan. Ze haat de wereld namelijk een ook de mensen die erin leven. Het kan haar dan ook niks schelen wat mensen van haar vinden. Ze doet gewoon waar zij zin in heeft. Ze vindt bepaalde dingen die in de wereld gebeuren ook erg deprimerend, bijvoorbeeld als een jong iemand ongeneselijk ziek is. Ze kan daar heel lang overnadenken en snapt niet waarom iemand dan dood moet gaan. Ze denkt ook na over mensen die vroeger heel knap zijn geweest, maar die later een hele schoonheid kwijt zijn. Ze vindt dit soort dingen zo zonde. De tweede dag is een belangrijke dag in het boek. Dat is namelijk de avond dat ze Max samen op het podium ziet met Joanne. Ze kookt van woede, ze wil wraak dat is het eerste wat in haar opkomt. Hoe kan Max haar dit aandoen? Waarom heeft hij niks gezegd? Maar kan ze ze het ook tot vreemdgaan beschouwen. Ze is helemaal in de ar en snapt niet dat Max zoiets kan doen. Op de afterparty verpest ze het dan ook van Max, ze zegt hele kwetsende dingen tegen gasten. Ze wilde die mensen eigenlijk al gelijk afzeiken, maar bij het theater had ze zich ingehouden. Het liefste wil ze dan dat iemand haartegen houd, want zelf kan ze het niet. Maar ze doet ook niet de moeite om zichzelf tegen te houden. Phileine heeft zulke buien wel vaker, dat ze helemaal doordraaft. Ze weet dan van gekheid niet meer hoe ze zich moet gedragen. Toch lucht het wel op voor Phileine, want het liefst zegt ze tegen iedereen waar het opstaat, maar soms moet ze zich dan inhouden. Op de moment dat ze doordraaft gooit ze alles er toch maar weer uit. En dat heeft een verlichtende werking voor Phileine. Later die avond heeft ze knetterende ruzie met Max over wat er gebeurt was op het podium. Zij vond het toch wel verrekte veel op vreemdgaan lijken, maar Max legt haar uit dat het voor hem niks betekent en dat het allemaal gespeeld is. Ze laat zich inpakken door Max. Max is dan ook de enige die dat op die manier kan. Ze heeft namelijk toch wel een zwak voor Max. Maar als ze echt eerlijk moet zijn, vindt ze toch dat Max is vreemdgegaan. Phileine heeft bij Max de indruk gewekt dat zij het achter zich heeft gelaten, maar Phileine besluit het toch niet hierbij te laten. De volgende dag gaat zij met L.T vreemd op de zijn boot. Ze hebben seks, Phileine voelt zich hierbij niet schuldig, want Max heeft haar toch het zelfde geflikt? Waar zou zij dan geen lolletje mogen beleven…….. De volgende dag besluiten Gulpje, L.T en Phileine naar nog een voorstelling te gaan. Vooral L.T en Phileine willen weten of Max en joanne nog uitgebreider op het seks gedeelte ingaan. En dat doen ze……ze willen zelfs echt seks met elkaar hebben. Maar voordat ze dat kunnen doen, heeft Phileine weer zo’n moment dat ze zich niet in kan houden. Ze gaat dit niet pikken, ze loopt vastbesloten naar het podium om vervolgens een hele scène te maken. Ze is ontzettend kwaad op Max en schreeuwt en weet zichzelf niet in te houden. Dan komt de regisseur op het podium en hij probeert zich er onder uit te praten, dat dit er allemaal erbij hoort en dat ze juist een reactie van het publiek wilde uitlokken. Dit maakt Phileine nog kwader en ze stelt een ultimatum voor Max. Hij kan nu met haar meegaan en ze hebben het er niet meer over, of hij blijft en zij wil hem nooit meer zien. Ze loopt kwaad weg en dan is er een gat in het geheugen van Phileine. Ze wordt wakker bij Fabian. Dan laat Fabian haar zien dat ze in verschillende kranten staat. Het doet haar allemaal niks, wel denkt ze erover na. Ik kan het overal maken………….zelfs in New York. Phileine voelt zich wel in de war, hoe moet het nu met haar en Max. Om zich beter te voelen flirt ze met Fabian. Ze maakt het hem dan ook bijzonder moeilijk. Ze vindt het allemaal juist leuk, nu voelt ze zich weer een stuk beter, zij kan namelijk toch iedereen krijgen die zij wil. Als ze bij Fabian zit wordt ze gebeld door L.T. Zij mag op de David letterman show komen. Ze doet heel kortaf, alsof het haar niks kan schelen. Ze is nog steeds down van wat er die avond ervoor is gebeurd. Bij de David letterman show laat ze weer zien dat ze niet verlegen is. Ze steelt de show, ze voelt zich weer hartstikke goed. Dit heeft zij allemaal bereikt, WOW denkt ze……… Iedereen geniet van haar. Zij geniet zelf ook van de aandacht, want ze houdt namelijk heel erg van aandacht. Toch vindt ze die mensen maar dom. Waarom klappen ze nou toch heel de tijd??Als ze nou klappen voor iemand die echt iets heeft bereikt, dan kan ik het nog snappen. Maar ze klappen gewoon voor mij…..Ze concludeert dan, dat klappen niet meer de zelfde waardering meebrengt als vroeger. Van het geld dat ze heeft gekregen bij de David letterman show huurt ze een kamer bij het duurste hotel. Ze verwent zichzelf, dit heeft ze wel verdient vind ze. Ze denkt over alles na. Ook besluit ze haar vriendin Lala te bellen. Kim, haar andere vriendin neemt op. Kim heeft ze al heel lang niet gesproken. Dan komt ze tot de ontdekking dat haar vriendinnen haar helemaal zijn vergeten. Ze voelt zich verraden. Hoe kan dat nou? Ik deed alles voor hun, we deden alles samen………..wat is er toch gebeurt? Vervolgens komt Max haar ‘ontvoeren’. Hij neemt haar mee uit het hotel. Ze maakt heel veel herrie en iedereen kijkt naar hun, maar ze laat zich wel meenemen door Max. Ze leggen de ruzie weer bij en gaan vervolgens naar een Aids-gala. Daar komt Phileine tot de ontdekking dat ze helemaal niet aardig is geweest. Ze voelt zich schuldig tegen over iedereen. Ook herkent ze zichzelf in Gulpje en ziet ze die avond dat Gulpje echt onuitstaanbaar is. Na een nummer waar ze zich helemaal heeft laten gaan, met de rest van het publiek, klimt ze het podium op. Het nummer geeft haar een eenheidsgevoel, ze voelt zich sterkt en laat zich gaan. Ze biedt haar excuses aan en zegt dat ze nu pas beseft hoe ze bezig is geweest de afgelopen dagen. Ze kijkt dan vooral naar de kamergenoten van Max. Want daar heeft ze zcih toch wel onuitstaanbaar gedragen. Het lijkt alsof ze heel het boek door, een zoektocht hield naar haarzelf. En dat ze nu past echt begint te beseffen dat ze niet de persoon wil zijn, die ze de afgelopen dagen is geweest. Ze wil veranderen…..in ieder geval niet zo zijn. Daardoor biedt ze haar excuses aan. (Dit laaste stukje slaat dus op de titel van het boek) Verdiepingsopdrachten: Thema: Ik vind dat er meerdere thema’s in dit boek zitten. Maar de twee die het belangrijkste waren vond ik: -overspel -omgang met mensen
overspel: Dit thema komt meerdere keren terug. Phileine geeft dan ook verschillende keren uitgebreid haar menig erover. In het begin als Max weg gaat sluit ze een ‘gebonden vrijheid’. Dat hielt in dat ze elkaar trouw zouden blijven, maar toch eerlijk zouden zijn. Hierbij razen allerlei gedachten door Phileine hoofd. Waarom gaat hij weg? Houdt hij niet meer mij? Houdt hij van iemand anders? Houdt onze relatie het wel een anderhalf jaar vol? Hier denkt Phileine ook constant aan het feit dat Max kan vreemdgaan in New York. Dit was haar namelijk al eens vaker overkomen (dat lees je later pas in een flashback) Ze weet eigenlijk zelf ook niet wat ze ervan vindt, maar ze vindt het wel vreselijk om er aan te denken dat Max vreemdgaat. Nog een heel belangrijke gebeurtenis in het boek in de trend van vreemdgaan, is dat Max in het toneel stuk van Romeo and Julliet seksuele handeling verricht met zijn tegenspeelster. Phileine weet zich er in eerste instantie geen raad mee. Ze weet ook niet of ze het wel vreemdgaan vind. Het enige wat ze wel weet is dat ze boos is. Later op die avond weet Max haar te overtuigen dat het geen vreemdgaan is, maar dat het allemaal gespeeld is. De dag daarna wil ze wraak nemen en dat doet ze ook. Met de L.T zijn vriendin stond namelijk op het Podium met Max. Phileine en L.T hebben seks op zijn boot. Phileine voelt zich dan niet schuldig, want Max heeft het ook gedaan. Later komt het nog een paar keer terug in ruzie’s over wat er gebeurt was. Maar het is duidelijk dat dit Phileine heel erg bezig houd. Omgang met mensen: Phileine is de hele tijd bezig met mensen. Ze haat de wereld namelijk. Ze vindt mensen niet aardig. Dat laat ze dan ook erg blijken. Ook heeft ze vooroordelen over mensen. Bij voorbaat mag ze mensen dan niet en doet ze bot. Het kan haar eigenlijk ook niks schelen wat mensen van haar denken, dus doet ze maar wat. Mensen vinden haar dan ook een ‘bitch’ dat kun je goed merken en dat zeggen ze voortdurend tegen haar. Pas helemaal op het einde van het boek, heeft ze door dat ze niet aardig was tegen te wereld. Ze geeft dit dan ook toe en heeft er erg veel spijt van. Perspectief Het verhaal is in de ik-perspectief geschreven. Je ziet de wereld door de ogen van Phileine, dit heeft vele gevolgen voor de lezer. Het is namelijk een erg subjectieve kijkt op de wereld. Phileine ziet dingen soms anders dan dat ze zijn, zo blijkt achteraf. Een heel duidelijk voorbeeld is dat ze Jules als een meisje ziet, terwijl dat later een jongen blijkt te zijn. Ook heeft Leonard AIDS terwijl Phileine dat ook pas veel later in het boek doorkrijgt. Phileine heeft heel veel vooroordelen en daardoor heb je soms de verkeerde indruk van mensen. Vaak zullen ze veel aardiger zijn dan dat Phileine ze beschrijft(Jules). Of dat iemand juist heel erg onaardig is (Gulpje).
Tijd Het boek heeft een hele duidelijk indeling. Er is een periode vooraf, een soort inleiding. In deze periode gaat Max naar New York. Dit is een tijdsperiode van een paar maanden. Vervolgens gaat Phileine naar New York. Vanaf daar word het boek opgedeeld in zes dagen, dit is overigens ook de tijd dat Phileine in New York verblijft. In deze zes dagen komen een paar flashbacks voor. Die flashback geven een soort uitleg voor haar gedrag op dat moment. Je gaat haar dan beter begrijpen. In het boek is er dan een gebeurtenis en daarbij denkt Phileine dan terug aan vroeger. De dagen dat Phileine in New York doorbrengt zijn erg gedetailleerd. Je kan je goed inleven en een goede voorstelling maken van wat er allemaal met Phileine gebeurt, maar wat er om haar heen gebeurd. (dit laatste wel door een subjectieve kijk) Eindoordeel: Mijn meningen over het boek zijn door het boek heen steeds verandert. Ik begon het boek te lezen met veel plezier. Toen ik een tijdje aan het lezen was (zo’n 50 bladzijden) vond ik de taalgebruik niet zo leuk en vond ik de hoofdpersoon in het boek helemaal geen leuk meisje. Ik had toen eigenlijk niet meer zoveel zin om te lezen. Ik ben toen toch doorgegaan met lezen. Ik kwam er toen achter dat ik erg aan het taalgebruik moest wennen, want na een tijdje werd het lezen steeds makkelijker. Ik begon de hoofdpersoon ook steeds meer te kennen. Ik begin haar dan te begrijpen, ik leerde hoe zij dacht en waarom zij was, zoals ze was. Ik begon het boek steeds leuker te vinden. Ik leefde zo mee met de hoofdpersoon. Ik kon mezelf ook steeds meer herkennen in haar. Haar opvattingen en ook de onzekerheden in het leven. De hoofdpersoon deed gewoon waar ze zin in had. Soms heb ik daar ook wel eens zin in, maar dat gaat gewoon niet. Dat was erg leuk om te lezen, want je wist nooit hoe het af zou lopen met haar. Dat gaf het verhaal soms vreemde draaiingen. Mijn verwachtingen over Phileine zijn zeker uitgekomen. Zij was heel uitbundig en apart. Ik wist helemaal niet hoe het verhaal zou lopen en had daar dan ook niet veel over nagedacht. Ik vond de belevenissen erg leuk om te lezen. Ze kwam in rare omstandigheden terecht en ze kwam er toch weer steeds uit. Ze is een harde tante en dat vond ik erg leuk. Dit boek heeft me enigszins wel aan het denken gezet, want ik denk dat veel jongeren de zelfde opvattingen zullen hebben als Phileine. Dat is soms ook schokkend, want Phileine is erg brutaal en gaat soms met mensen om zonder respect voor hen te tonen. Ik denk dat dit boek bepaalde meisjes in onze maatschappij ook weerspiegelt, meisje die hard willen zijn voor de buitenwereld, maar die later tot de conclusie komen dat ze helemaal niet goed bezig zijn. Mijn conclusie is dan ook positief. Ik vond het een heel goed boek!