Overleven in de tros door Dirk Bracke

Dirk Bracke heeft in zijn carrière al verscheidene jeugdboeken geschreven. Ze gaan allemaal over heel tragische thema’s zoals oorlog (“Als de olifanten vechten), prostitutie (“Blauw is bitter”), aids (“het uur nul”),enz.
Één van zijn minder bekende – maar niet minder goede – boeken is “Overleven in de tros”.

Russen steken Moskou in brand
“Overleven in de tros” gaat over het leven in de Grande Armée, het leger van Napoleon. Maar het is helemaal niet heldhaftig. Integendeel, het gaat over de gewone mensen, de soldaten, maar vooral over de vrouwen die meelopen in de tros (het gedeelte van het leger met de voorraadwagens).
De hoofdpersoon is Michèle. Haar moeder loopt mee met de tros en slaapt met mannen om aan geld en voedsel te komen. Samen met Marcel, een jongen van haar leeftijd, beleeft ze allerlei avonturen. Ze kunnen het leger waarschuwen voor een verrassingsaanval van de Spanjaarden, en beletten dat er een wagen ontploft tijdens de optocht van de keizer.
Op een nacht steken de Russen Moskou in brand Daardoor wordt heel de voedselvoorraad verwoest en moeten de Fransen zich terugtrekken.
In deze erbarmlijke omstandigheden sterft Marcel van de kou. Wanneer ze bijna aan het einde van hun tocht zijn en enkel nog een rivier moeten oversteken, vallen de Russen aan. Één van de bruggen stort in, maar Michèle geraakt toch op tijd aan de overkant. Ze ziet hoe mensen meegesleurd worden met de stroming en verdrinken en hoe soldaten elkander van de brug duwen om toch maar aan de overkant te geraken. Ze is getuige van de zelfmoord van haar moeder, die vastzit aan de andere kant en niet in de handen van de Russen wil vallen.
Haar visie van de revolutie drijft samen met de lijken weg. Hij ging toch over broedelijkheid? Dan vermoord je je eigen volk toch niet?
Van de Grande Armée blijft niet veel over. Het leger van Napoleon is gevallen. Michèle is helemaal alleen. Maar ze zal het wel halen. Ze is een overlever...

Heldhaftig? / geschiedenis op zijn kop
Het boek gaat over een meisje van dertien jaar en dat wekt vlugger medeleven op. Vooral omdat ze op een ongunstige plek geboren is en dingen meemaakt die een normaal meisje nooit zouden overkomen.
Het verhaal is gemakkelijk te lezen en in duidelijke fragmenten verteld: voor elk hoofdstuk staat het jaartal en de plaats waar het zich afspeelt (bv. 1792, Parijs). Zoals bij al zijn boeken heeft dit verhaal van Bracke een (tragisch) open einde.
“Overleven in de tros” is zo’n boek dat je écht bijblijft. Het toont aan dat het leven niet altijd zo is zoals het wordt voorgesteld. Van heldhaftigheid naar pure overleving.
Een aanrader.