Jan Terlouw Jan Terlouw werd op 15 november 1931 in Kamperveen geboren als zoon van een dominee. Na de middelbare school studeerde hij eerst wiskunde, later natuurkunde aan de universiteit van Utrecht. In 1956 trouwde hij met Alexandra van Hulst en ging in1966 bij D’66. Van 1971 tot 1981 was hij lid van de Tweede Kamer. In 1981 en ’82 was hij Minister van Economische Zaken. In 1970 begon hij als kinderboekenschrijver met Pjotr en De avonturen van Oom Willibrord. Voor Koning van Katoren kreeg hij in 1972 een Gouden Griffel, net zoals voor Oorlogswinter in 1973. Jan Terlouw is een meeslepend verteller van spannende verhalen met een maatschappijkritische boodschap. Opvallend bij hem is dat hij eigentijdse problemen aan de orde stelt Samenvatting Michiel (een jongen van 15 jaar) leeft in de tweede wereldoorlog. Michiel is vrij volwassen voor zijn leeftijd. In de tijd van de oorlog krijgt hij opeens een brief van zijn buurjongen Dirk waarin hij schrijft dat hij en drie anderen het distributiekantoor gaan overvallen. Ook schrijft hij dat Michiel de brief aan Bertus moet geven. Als de overval mislukt en Michiel de brief naar Bertus wil brengen, komt hij erachter dat Bertus al opgepakt is door Duitse bezetters. Michiel besluit zelf de brief te openen waardoor hij terechtkomt in het verzetsleven. In de brief staat dat er een gewonde Engelse piloot ondergedoken zit in het bos die neergestort is met een strijdvliegtuig en verzorging nodig heeft. Michiel vertelt zijn zus Erica, die verpleegster is, de brief. Ook vertelt hij zijn oom Ben erover. Kort daarop worden er tien mannen uit het dorp waar Michiel woont gevangen genomen omdat zij verdacht worden een Duitser in het bos te hebben doodgeschoten. Omdat niemand zich meldt worden vijf van de tien mannen geëxecuteerd. Michiels vader is één van de vijf mannen. Later komt Michiel erachter dat oom Ben niet is wie hij lijkt. Hij is niet de oom van Michiel maar een verrader voor de Duitsers Samen met een paar anderen maakt Michel en plan om Ben zijn vuile zaakjes te stoppen: en dat kan maar op één manier. Samen met meneer Postma lukt het Michiel om Ben te pakken te krijgen.
Personen De hoofdpersoon is Michiel. Michiel is een stille en behulpzame jongen, die door het verhaal heen steeds volwassener wordt. De belangrijkste bijpersonen zijn: Jack
Een Engelse piloot die bij het neerstorten van zijn vliegtuig gewond raakt en hulpeloos in het bos moet blijven. Dirk vindt Jack en verzorgt hem totdat hij meegenomen wordt door de Duitse soldaten omdat zijn overval op het distributiekantoor mislukt. Hierna verzorgt Michiel de piloot, samen met zijn zus Erica. Hoe langer Jack in Nederland blijft hoe meer Nederlands hij leert. Aan het einde van de oorlog krijgt hij een relatie met Erica. Erica van Beusenkom
De zus van Michiel. Ze wordt in vertrouwen genomen door Michiel en helpt Jack te verzorgen. Jack en Erica worden verliefd op elkaar en krijgen na de oorlog een relatie. Moeder van Michiel
Ze maakt zich veel zorgen om haar familie en vindt dat Michiel in het verzet moet gaan. Ben van Hierden
Omdat hij vaak bij de Beusekom’ers te vinden was werd hij ‘Oom Ben’ genoemd. Michiel komt er echter achter dat hij alles behalve een ‘Oom Ben’ is voor de familie. Aan het einde van de oorlog wordt Ben doodgeschoten vanwege zijn kwade bedoelingen. Dirk Knopper
Een jongen die iets ouder is dan Michiel, veel durft en bij het verzet zit. Na een mislukte poging om het distributiekantoor te overvallen worden hij en nog een paar anderen gevangen genomen. Plaats en Tijd De vertelde tijd is zon 42 jaar. Het boek helemaal in chronologische volgorde vertelt; het verhaal begint rond de hongerwinter en eindigt in 1972. In het laatste stukje van het boek staat nog iets over Michiel 27 jaar na de het einde van de oorlog. In het verhaal komen geen flashbacks voor. Er wordt wel gepraat over het verleden. Het speelt zich af in Nederland, in een dorp waar veel mensen elkaar kennen. Het dorp staat niet zo ver weg van het bos, waar de gewonde piloot Jack ondergedoken zit. Begin Het verhaal begint midden in de oorlog. Het begint bij het begin van de eigenlijke gebeurtenissen, in de herfst van de hongerwinter.
Probleem en Afloop Het belangrijkste probleem van het boek is dat Michiel teveel over het verzet heeft verteld aan iemand die in plaats van een goede vriend een verrader bleek te zijn. Voordat hij dingen aan de Duitsers doorgeeft die fatale aflopen kunnen hebben voor de mensen in het verzet moet Michiel hem proberen uit de weg te ruimen. Het boek heeft een goed einde, omdat de personen uit het boek beseffen dat ze verder moeten met het gewone leven als ze eenmaal bevrijdt zijn. Michiel verwerkt door het verhaal heen het verdriet om zijn vader die geëxecuteerd wordt. Het verhaal is heel erg realistisch, de gebeurtenissen en beschrijvingen komen overheen met de waarheid. Ook de dingen die verteld worden over het verzet en de Duisters kloppen. Perspectief Het verhaal wordt verteld in hij-perspectief: “In zijn fietstas stopte hij een rugzakje, waarin een paar boterhammen zaten, twee appels, een fles melk, een pannetje met gekookte, koude bruine bonen en een stuk ham.” Titel Oorlogswinter heeft ermee te maken dat het boek zich grotendeels afspeelt in de winter van de oorlog. Dat Jan Terlouw het boek Oorlogswinter heeft genoemd komt waarschijnlijk omdat hij wilde laten merken dat het in de oorlog, vooral in de winter, heel moeilijk is voor de mensen om in leven te blijven omdat het koud was en kleding schaars was en omdat men in de winter moeilijker aan voedsel kon komen. Beoordeling In mijn ogen is het boek spannend omdat: -de hoofdpersoon iedere dag linke dingen moet doen om bijvoorbeeld zijn vrienden te helpen waaronder Jack; -interessant omdat verhalen rond de oorlog mij erg interesseren; -begrijpbaar omdat de hoofdlijn van het verhaal erg volgbaar is en het perspectief hetzelfde blijft -en zeer realistisch omdat alles van de informatie die gegeven wordt over de Duitsers en het verzet kloppen. Een voorbeeld van spannend moment is wanneer het broertje van Michiel op het dak van hun huis klimt en er meerdere keren dreigt af te vallen. Zeer realistisch is dat een Duitse soldaat te hulp schiet en het bange jongetje van het dak afhaalt: soldaten willen vaak niks te maken hebben met de oorlog maar moeten in dienst, dat gebeurt nu nog steeds. Een voorbeeld van humor is wanneer het dorp waar Michiel woont bevrijd wordt en Michiel een vage kennis tegenkomt die een blouse aan heeft van parachutestof: Michiel wist van Jack dat hij de Duitse soldaat vermoord had omdat hij hem aanviel. Nadat hij hem vermoord had hij de Duitser had ingewikkeld in zijn landingsparachute. Omdat dit boek al heel wat jaren geleden is uitgegeven en veel mensen het al hebben gelezen vind ik toch dat degenen die ‘m niet hebben gelezen en van oorlogsboeken houden het zeker moeten gaan lezen!