Nooit meer slapen, Wolters Noordhoff, Groningen, 2000, 285 blz. (1966) Roman
Eerste Reactie
Ik heb dit boek gekozen omdat het het dikste boek was dat bij de Grote Lijsters, die ik gekocht had, zat en de auteur mij bekend voorkwam. Het boek vind ik niet zo leuk, omdat het in mijn ogen nergens over gaat. De hoofdpersoon, Alfred Issendorf, loopt het boek lang rond in Noorwegen. Ondertussen gaat alles mis wat er maar mis kan gaan. Fijn, leuk. Maar dat viel tegen. Ook een diepere betekenis kon ik er niet uithalen. Verdieping
In het begin van het verhaal komt Alfred Issendorf aan in Oslo waar hij een ontmoeting heeft met een geoloog, die professor Nummedal heet, op aanraden van zijn eigen professor Sibbelee. Alfred gaat naar Oslo, omdat hij luchtfoto's nodig heeft voor zijn proefschrift over een aantal meren in het noorden van Noorwegen. Alfred wil bezijzen vinden dat het meteorietkraters zijn, wat professor Nummedal al jaren geleden tegengesproken heeft. Professor Nummedal zegt dat hij bij het geologisch instituut in Trontheim moet zijn, waar hij vervolgens nar toe gaat. Maar daar zijn ze aan het verhuizen en kan de directeur, meneer Hvalbiff, Alfred de luchtfoto's, die hij echt hard nodig heeft, ook niet geven. In het plaatsje Alta ontmoet hij Arne, een man die ook onderzoek moet verrichten en met hem optrekt. In Skoganvarre ontmoeten ze Qvigstad en Mikkelsen. Ze beginnen met hun tocht door het berglandschap. Alfred heeft het erg zwaar en beseft dat hij de zwakste is van de vier. Als enige valt hij dan ook in een rivier. Arne helpt hem. Alfred komt erachter dat Mikkelsen, die toch al niet zo op Alfred gestelt was, de luchtfoto's heeft die hij nodig heeft. Hij heeft ze van Nummedal gekregen. Alfred denkt dus dat Nummedal de foto's expres niet gegeven heeft om te zorgen dat Alfred zijn werk niet goed kan doen, omdat hij niet wil dat zijn theorie gefalcificeerd wordt. Mikkelsen en Qvigstad scheiden zich van Arne en Alfred af. Op een gegeven moment willen Arne en Alfred verder lopen, nadat ze even gerust hebben. Alfred wil echter precies de andere kant op dan Arne en doet dat ook, ondanks dat Arne vertelt dat hij verkeerd gaat, met het gevoel dat Arne hem toch achterna zal komen. Dit gebeurt echter niet en ze raken elkaar kwijt. Door een ongelukje raakt hij ook nog zijn kompas kwijt. Als na een dag bij het Kloofdal aangekomen is, waar hij Arne verwacht, blijkt dat Arne dood gevallen is, uitgegleden. Hij gaat terug naar het dorpje en naar huis. Daar is zijn moeder blij hem weer terug te zien. De rode draad door het verhaal is dat een student, Alfred Issendorf, zijn vader wil opvolgen als geoloog. Zijn vader, die bioloog was, is gestorven bij een expeditie. Ook bij Alfreds expeditie gaat vanalles mis. Hij blijft echter nog wel in leven. - De tekst is in proza en de tekststijl wat betreft inhoud is epiek. Meestal zijn de gedachten en gevoelens van Alfred opgeschreven. Je kan je zo verplaatsen en weten wat hij denkten tegen hem gezegd wordt. - Het verhaal speelt zich af in Noorwegen. Eerst even in Oslo en Trontheim, daarna in de bergen bij Skoganvarre. - De vertelwijze is zoals vertelt, de expeditie in de ogen

van Alfred Issendorf, zoals hij die onthouden zou kunnen hebben. Het thema is dat een onderzoeker het werk van zijn vader, die bij een expeditie om het leven kwam, wil voortzetten en voltooien. Bij zijn expeditie gaat echter ook van alles mis. Typerend zijn de gedachten van Alfred, hoe slecht hij zichzelf wel niet vind, omdat hij van alles verkeerd doet tijdens de expeditie. Het verband tussen de titel en het thema is de dood van zijn vader. Dit wordt duidelijk gemaakt, dat met Nooit meer slapen de dood bedoeld wordt, op bladzijde 245, als Alfred Arne dood gevonden heeft, hem probeert wakker te schudden en denkt: Dit is geen slapen. Dit is nooit meer slapen. Deze zin heeft dan betrekking op de dood van Arne, maar de titel op de dood van zijn vader. Ik vind het een saai boek op zich. Toch vind ik het ook wel mooi, omdat ik me door hoe de tekst gebracht werd, goed kan identificeren met Alfred. Eigenlijk is het boek zo'n gedachte die je hebt over een vakantie: Je kan je goed voorstellen dat het echt gebeurd is en de schrijver het zelf meegemaakt heeft. Ik vind dat wel erg knap, dat Hermans dat zo kan brengen. Ik heb er 2 maanden over gedaan om dit boek door te lezen (november en december 1999)