Mijn tante Coleta door R.J. Peskens

A Korte samenvatting. Het verhaal speelt zich af in een dorpje dicht bij de zee en de duinen. De ikfiguur is een jongen van 16 jaar, die in het eindexamenjaar van de HBS zit. Als zijn lievelings oom Piet 33 jaar is, trouwt hij met Coleta, die dan 19 is. De familie van de ikfiguur heeft het niet zo op Coleta. Ze vinden haar een mannenjager en ze vinden het ook schandelijk dat ze altijd naakt in zee zwemt. Piet en Coleta komen daardoor nooit op de wekelijkse familiebijeenkomst. De ikfiguur rijdt heel vaak langs hun huis en hoopt dat Coleta hem zal zien en zal vragen of hij binnenkomt. Hij droomt vaak van zijn tante, en wil haar graag zien. Op Oma's verjaardag zijn ze er wel, maar krijgen ruzie met de familie. Ze nodigen de ikfiguur uit om eens langs te komen, maar hij aarzelt. Op een dag komt hij haar tegen bij de bakker en gaat dan met haar mee naar huis. Hij is bang dat zijn ouders er achter komen, maar zij belooft dat ze niets zal zeggen. De dag erna gaat hij opnieuw bij Coleta op bezoek, ze heeft heel weinig kleren aan, wat de jongen helemaal betovert. Ze kunnen het goed met elkaar vinden, en spreken af samen te gaan zwemmen. Op het strand vrijen ze heftig met elkaar, trouwens vooral op Coleta's initiatief, maar ze gaan niet met elkaar naar bed. Als hij 's avonds thuis komt spreekt zijn moeder ook haar afkeuring over Coleta uit, wat hem verdrietig maakt. Vooral ook doordat hij en zijn moeder een erg goede band hebben. Zijn vader zit in de gemeenteraad voor de sociaal-democraten. Hij raakt in politieke strijd met Laernoes, een antirevolutionaire wethouder. Zijn vader wil dat bejaarde stelletjes bij elkaar moeten kunnen blijven als ze het bejaardentehuis ingaan, en dat de krotten (huizen zonder elektriciteit en w.c.'s) afgebroken worden zodat het stopt met de huisjesmelkerei. Tijdens het raadsdebat wordt moeder zo boos op Laernoes, dat ze hem aanvliegt. De jongen is overstuur en rent naar Coleta. Hij vertelt wat er gebeurd is, en Coleta bewondert zijn moeder zeer. Ze wil met hem naar bed, maar hij is bang dat oom Piet thuis zal komen. Ze spreken af om nog een keer te gaan zwemmen, maar Piet had Coleta verboden om te gaan, hij vond het te koud. Coleta vraagt hem voor schooltijd bij haar thuis te komen. Ze sleurt hem mee naar bed, maar de jongen is zo zenuwachtig, zo bang dat zijn moeder er achter zal komen, dat het totaal mislukt. Later proberen ze het nog een keer, maar weer brengt de jongen er niets van terecht. Ze gaan nog een keer naar het strand, en Coleta geeft hem dan de bons. De jongen is erg ongelukkig, hij had meer initiatief moeten tonen en niet alles van haar kant moeten laten komen. Zijn moeder vermoedt wel iets, en dat maakt hem onzekerder. Er komt steeds meer afstand tussen hem en zijn moeder, ook omdat hij haar en Coleta vergelijkt en voor het eerst met een kritische blik naar haar kijkt. Zijn moeder moet door het "incident in het raadsdebat" 100 gulden betalen of 10 dagen in de gevangenis. Haar man brengt 100 gulden bij elkaar door deels te lenen, maar ze wil absoluut niet dat ze het geld betalen. Zijn moeder heeft erg moeite met alle vormen van gezag. Coleta is het met haar eens en verdedigd haar. De jongen slaagt voor zijn eindexamen. Zijn vader regelt een afspraak voor hem met de burgemeester. Die kan hem een studiebeurs geven. Zijn moeder wil absoluut geen geld aannemen van de burgemeester, zijn vader wil juist heel graag dat hij gaat studeren. De jongen weet zelf niet wat hij wil, wiens kant hij nou moet kiezen. Hij weet niet wat hij nou moet doen. Van zijn ouders mag hij (eerst) op vakantie. Hij gaat naar Rotterdam en vindt daar werk en onderdak. Als hij fietsend naar huis komt om dat te vertellen, blijkt dat zijn moeder weer eens weggelopen is. Zijn vader heeft toch de 100 gulden betaald. Hij blijft nog drie dagen en gaat dan weer terug naar Rotterdam. Zijn moeder is er nog steeds niet. B Indruk van het boek. Karakter van de hoofdpersoon De hoofdpersoon uit dit boek is de ikfiguur. Hij is een jongen van 15 jaar. Zijn naam is niet bekend. Hij heeft weinig zelfvertrouwen en hecht veel waarde aan de relatie met zijn ouders. Hij probeert er altijd voor te zorgen dat ze allebei hun zin krijgen. Dat blijkt ook uit het volgende citaat: “Ik wilde het met mijn moeder eens zijn, maar ik vond dat mijn vader gelijk had. Ik was het spoor volledig bijster. Ik had het gevoel alsof ik op één been stond en niet wist waar ik het andere neer kon zetten.” De ikfiguur heeft in dit verhaal een geheime relatie met zijn 19 jaar oude tante. Hij heeft nog geen ervaring met seks en zij helpt hem daarmee, terwijl de ikfiguur echt verliefd is op zijn tante. In het volgende citaat wordt zijn relatie met zijn tante duidelijk: “Ik pakte haar hielen in de kom van mijn hand en streek daarna met mijn vinger over het lak van haar nagels. …. ‘Vind je me mooi?’ Vroeg ze. ‘Wat kon ik anders doen dan onnozel ja knikken.’”
Titelverklaring De titel van het boek ‘Mijn tante Coleta’ maakt duidelijk dat het over de tante van de ikfiguur gaat. In de eerste zin van het boek gaat het al over de tante van de ikfiguur: “Ik wist al heel jong dat mijn tante Coleta niet alleen goed zwemmen kon en zich altijd roekeloos ver in zee waagde, maar ook dat ze altijd naakt zwom.” Het boek heet ‘Mijn tante Coleta’ maar dat is maar een derde van het boek. Het tweede deel van het boek gaat over de politieke problemen van zijn vader met Laernoes, een antirevolutionaire wethouder. In dit deel komt Coleta alleen aan bod als er een openbaar raadsdebat plaatsvindt. Het derde deel gaat over zijn toekomst. Wat gaat hij doen als hij geslaagd is voor zijn HBS. In dit deel komt Coleta haast niet voor. De titel van het boek gaat dus over een van de drie verhaallijnen in dit boek. Probleem van de hoofdpersoon De ikfiguur heeft 3 problemen in dit boek. Namelijk zijn seksuele gevoelens voor zijn tante, de ruzies tussen zijn ouders waarin hij geen partij tussen zijn vader of moeder kan kiezen en zijn problemen voor de toekomst moet hij gaan studeren of toch gaan werken. Ik heb voor het eerste probleem gekozen, zijn seksuele gevoelens voor zijn tante. Dat probleem wordt duidelijk uit het volgende citaat: “Maar na de droom waarin mijn tante naakt en bruin uit de zee op mij was toegekomen, kwam het steeds vaker voor dat ik ‘s avonds in bed met Diddie begon, overging op Riekje en dan bijna op het hoogtepunt van genot mijn prachtige tante in verbeelding zag verschijnen en mijn hand stil viel.” Belangrijke passage in het boek
De ikfiguur heeft nog geen ervaring met seks. Coleta helpt hem met het ontwikkelen van een seksleven. Zo zegt zij hem wat hij moet doen. Dat gebeurt ook in het volgende citaat: “Maak de knopjes eens even los, zei Coleta en keerde zich met haar rug naar mij toe. Welke knoopjes, vroeg ik. Nou van mijn lijfje, zei ze. Ik raakte zo in de war dat ik de knoopjes niet zag. Met mijn vingers langs de sluiting zocht ik ze, trok hier en daar voorzichtig. Niet stuk trekken, zei ze, maar gaaf geen enkel teken van ongeduld. Toen ik eindelijk de drie boven elkaar zittende knoopjes had losgemaakt, zei ze: nou moet je het helemaal af doen.” Schrijfstijl In het boek komen veel korte dialogen voor. De schrijver, R.J. Peskens maakt gebruik van korte, stugge zinnen. Zo ook in de volgende dialoog: “Jij bent bij Coleta geweest, zei ze. Wat, vroeg ik. Dat je bij Coleta geweest bent, zei ze. Ja, zei ik. Wanneer, vroeg ze. Laatst, zei ik. Wat laatst, zei ze. Toen na de raadszitting, zei ik.” Dit is een voorbeeld van een kort dialoog, hier tussen de ikpersoon en zijn moeder. Vaakvoorkomende soort passage(s) In dit boek komen veel passages voor waarin vader en moeder het niet eens zijn en de ikfiguur voor geen van beiden partij wil trekken. Zijn ouders willen hun zoon in het volgende gesprek allebei advies geven, maar dat advies verschilt. Het volgende citaat is hiervan een voorbeeld: "Je hebt nou al zoveel meegemaakt in je jonge leven", zei de burgemeester. "Het zou toch verstandig zijn iets te gaan doen, waardoor je het later niet meer arm zal hebben. "We hebben het niet arm", zei moeder. "We hebben het wel arm", zei vader. "We hebben het niet arm", zei ik. "Nou ja", zei hij. "Ik zeg dat maar bij wijze van spreken. Zou je geen dokter of advocaat of ingenieur willen worden". "Dokter zou ik wel willen worden", zei ik. "Dan moet je medicijnen gaan studeren", zei hij. "Als je dokter worden wil moet je het maar worden zonder hem", zei moeder. "Je moet zijn hulp accepteren", zei vader. "Zie je die gouden tanden in zijn bek? Dan weet je genoeg", zei moeder. Voorspelbare passage De ikfiguur is echt verliefd op zijn tante en zit dan ook de hele tijd aan haar te denken. In het volgende citaat houd zijn vader een betoog in het raadhuis, de ikfiguur zit op de tribune, maar kan alleen maar denken aan Coleta: "Ik kan mij niets meer herinneren van wat hij gedurende zijn rede, die meer dan een uur duurde zoals ik de volgende dag in de krant las, heeft gezegd. Zijn stem was als een brand die door de ruimte sloeg en mij verhitte en duizelig maakte. Hij toornde en bezwoer, met heftige uitschieters van verontwaardiging in zijn stem. En dan weer zacht en hees, een beetje aarzelend, alsof het hem moeite kostte de goede woorden te vinden en zijn droefheid en ontroering te verbergen". "Onderwijl moest ik steeds aan Coleta denken. Ik voelde onder het spreken van mijn vader dezelfde verbijsterende en dronken makende opwinding die ik onderging bij het zien en aanraken van het prachtige lijf van mijn tante. Een geluksgevoel ruiste door mij heen als de heftige golfslag van de zee op het strand”.
C Mening over het boek. Ik vond het boek “Mijn tante Coleta” een boeiend boek om te lezen. Het boek vond ik boeiend omdat er verschillende spanningen in zaten. Zo was er een spanning tussen de ikfiguur en zijn 3 jaar oudere tante Coleta, hij was verliefd, zij deed het voor de seks. Er is ook een spanning tussen zijn ouders. Op een gegeven moment in het boek moet hij kiezen tussen zijn ouders. Zijn moeder vindt dat hij de studiebeurs van de burgemeester niet aan moet nemen en werk moet gaan zoeken omdat hij anders het huis uit moet terwijl zijn vader daarentegen vindt dat hij wel moet gaan studeren en als hij dat niet doet moet hij ook het huis uit. Ik zou het zelf heel vervelend vinden als mijn ouders zo moeilijk zouden doen en niet om mijn eigen mening zouden vragen. Ik vond het daarom ook erg zielig dat toen hij terug kwam van zijn vakantie uit Rotterdam zijn moeder weggelopen was, er een vreselijke sfeer in huis hing en zijn vader uiteindelijk moest huilen. Zoiets lijkt mij niet erg prettig om mee te maken. Het boek is ook zeer gemakkelijk om te lezen omdat het taalgebruik simpel was en de zinnen niet al te lang waren. Ik vind zulke boeken er prettig om te lezen, dan haal ik niet alle regels door elkaar en bovendien lezen korte zinnen ook makkelijk omdat het lezen dan veel sneller gaat dan als de regels helemaal vol staan met letters. Ik vind dit verhaal erg realistisch. Dat vind ik ook prettig om te lezen want dan kan ik me als lezer een voorstelling maken van de situatie waarin de ikfiguur zich verkeerd. Dit keer was dat erg makkelijk omdat de ikfiguur een leeftijdsgenootje is. Toch vond ik het inleven niet zo heel makkelijk omdat hij heel anders denkt (komt waarschijnlijk doordat het verhaal afspeelt in een andere tijd dan de tijd waarin ik leef). Ook is de ikfiguur in dit verhaal erg in zichzelf gekeerd terwijl ik heel erg open ben. Het onderwerp van dit boek, “opgroeiende jeugd”, spreekt me wel aan omdat ik zelf ook een opgroeiende jeugdige ben, het is makkelijk om te lezen want je weet wat de hoofdpersoon doormaakt. Dit is het tweede boek dat ik heb gelezen met het onderwerp opgroeiende jeugd (De moeder van David S. is het andere boek.), toch is dit boek heel anders geschreven en heel anders dan De moeder van David S. Ik vind dat de schrijver, R.J. Peskens het boek op een mooie manier geschreven heeft. Vooral de manier waarop hij Coleta en de moeder van de ikfiguur extra met elkaar vergelijkt door een aantal onopvallende dingen, zoals het feit dat ze allebei een hoofddoek dragen. Deze hoofddoek (het rode sjaaltje van Coleta) keert in het boek steeds terug. Wat ik heel prettig vond is dat er niet zoveel beeldspraak in het boek stond. Meestal begrijp ik ze namelijk niet. Maar dit waren toch 2 leuke: “Ik voel me als een fles waar de kurk af springt”. En “Moeder zei alleen, dat een mens een nek gekregen had om hem nooit te buigen”. Wat ik wel weer jammer aan het boek vond is dat er (zoals aan de meeste boeken die ik tot nu toe heb gelezen) een open einde zat. Zo had ik graag willen weten of zijn moeder ooit nog terug komt. En hoe zijn relatie met Coleta verloopt. Maar ik vraag me ook af of hij gaat studeren of werken… D Verwerkingsopdracht, Vergelijking met recensist. Ik heb als verwerkingsopdracht gekozen om mijn mening te vergelijken met die van verschillende recensenten. Omdat ik de recensies van internet heb gehaald heb ik helaas geen kopie ervan, vandaar dat ik ervoor gekozen heb om citaten van de recensenten te gebruiken. Na het lezen van de recensies heb ik de opvallendste meningen van de recensenten geciteerd. Hans van Straten: -“Het eerste antwoord op alle letterkundige ooms.” -“Het is een voortreffelijk boek, waarin de nadruk ditmaal valt op de verwarring, waaraan de ikfiguur in de puberteit onderhevig is.” -“Het enige bezwaar dat ik heb is dat Peskens wel eens wat stereotype wordt in zijn dialogen, dat vraag en antwoord steevast in dezelfde bewoording zijn hervat.” I Sitniakowsky: -“Of Van Oorschot’s twee boeken honderd procent autobiografisch is kun je alleen maar raden.” -“Twee vorstinnen en een vorst is overigens beter dan Mijn tante Coleta dat voor een doorlopend verhaal wel wat brokkelig en fragmentarisch is gebleven.” Willem Bulter: -“Ik ben benieuwd in welke richting zich het schrijversschap van Oorschot zich zal ontwikkelen. Zal zijn familie hem net zolang bezig houden als Jan Wolkers?” Wim Vogel (Haarlems Dagblad): -“Mijn tante Coleta is, laat ik duidelijk stellen, geen slecht boek, maar wel een beetje overbodig.” Ad Zuiderent (Trouw): -“Het taalgebruik is soms tegen het hoekige, houterige aan, dat past bij Peskens. Hij moest niet hebben van Mooischrijverij.” Na het lezen van de recensies bij “Mijn tante Coleta” ben ik tot de conclusie gekomen dat de recensenten zijn vorige boek “Twee Vorstinnen en een Vorst” beter vonden dan dit boek. De recensenten vonden het boek niet slecht maar de vorige was gewoon beter. Ik ben het wel met de recensenten eens. Zo heeft Hans van Straten het over verwarring en dat is er zeker in dit boek, er lopen drie verhaallijnen door elkaar heen! I Sitniakowsky heeft het over autobiografie, ik denk dat dit boek best autobiografisch zou kunnen zijn. Zeker omdat het in het echt best zou kunnen gebeuren. Willem Bulter denkt dat het in de familie van Peskens is voorgekomen en dat hij net zoals Jan Wolkers van die gebeurtenissen boeken gaat maken. Ik vind dit boek niet overbodig, zoals Wim Vogel zegt. Het is een goed boek en ik had hiervoor nog nooit een boek gelezen met meerdere verhaallijnen erin. Bovendien was het een prettig boek om te lezen. Ad Zuiderent heeft het over taalgebruik dat hoekig en houterig is. Daar ben ik het op zich ook mee eens want, in vergelijking met de huidige spreektaal, zijn sommige woorden een beetje ouderwets. E Vraag over het boek. - Komt zijn moeder nog terug? - Hoe verloopt zijn ‘band’ met zijn tante Coleta? - Gaat hij studeren of werken?