Loverboy door René Appel

Loverboy:
Titel: Loverboy
Auteur: René Appel
Eerste druk: 2005
Aantal bladzijden: 297
Soort werk: Psychologische/literaire thriller
Literaire stroming: Moderne Nederlandse literatuur


A1, Mijn verwachting:
Om eerlijk te zijn heb ik dit boek gekozen omdat hij hoog stond in de boekenlijst en ik van het boek gehoord had. Het leek me dan ook wel een leuk boek wat over een vrouw wiens leven een slechte wending kreeg door de “loverboy”.
Volgens VanDale betekent loverboy “pooier die meisjes verliefd op hem maakt om ze vervolgens in de prostitutie te doen belanden”. Daarom dacht ik dat het boek daarover zou gaan.

A2, Mijn eerste reactie:
Nadat ik naar de bibliotheek was gegaan en het boek had gehaald vond ik de kaft erg leuk. Met name een vrouw die wegrent duidde voor mij een echte “loverboy” aan. Het is een redelijk dik boek voor mij, dus ik keek er niet echt naar uit om dit boek te lezen.
B1, Samenvatting:
De inhoud van de roman;
De beschrijving van de inhoud valt in twee gedeelten uiteen: er is een hoofdverhaal en er is een verhaal in dat verhaal. Voor de duidelijkheid wordt het verhaal in twee delen samengevat..

Kaderverhaal;
De 34-jarige hoofdfiguur heet Yoka Kamphuys. Ze is getrouwd met Hans een journalist en schrijft zelf misdaadromans met een hoofdfiguur Anouk. Heel erg succesvol is haar carrière niet: misdaadromans staan niet zo hoog aangeschreven. Ze verzamelt krantenberichten waarmee elk hoofdstuk begint. De kern van elk krantenbericht is een bizarre vorm van misdaad: moord, verkrachting, mishandeling. Ze hoopt van die berichten nog eens gebruik te kunnen maken bij het schrijven van een roman. Al in het eerste hoofdstuk wordt het duidelijk dat het niet zo goed gaat in het huwelijk tussen haar en haar man Hans. Die komt op ongeregelde tijden te laat thuis zonder aanwijsbare reden en bovendien vrijen ze minder vaak. Zo vertelt hij dat hij een avond met studenten in een café had gesproken voor een interview. De volgende dag confronteert ze de barkeeper (de jonge, knappe Omar) met een foto van Hans en die herkent hem niet. Haar achterdocht is gewekt. Al snel blijkt dat terecht te zijn, want door zijn werk is Hans in contact geraakt met een counselor op een vmbo-school (het Horizon College), Eefje Dekkers, een mooie onafhankelijke vrouw, en ze krijgen kort daarna een seksuele relatie. Hans moet dus steeds smoezen verzinnen om bij Eefje te kunnen zijn. Die smoezen zijn nogal doorzichtig en ook veel te gemakkelijk te controleren. Om de passages in haar roman steeds natuurgetrouw te kunnen beschrijven, doet Yoka oefeningen in het achtervolgen van mensen en fantaseert ze allerlei dingen bij de mensen die ze achtervolgt. Ook zou ze graag over een echt pistool willen beschikken. Ze praat daarover met de jonge barkeeper Omar die wel raad weet met zo’n vraag.
Eefje heeft op school als counselor te maken met twee Surinaamse jongens die een meisje van haar school hebben lastiggevallen en misschien zelfs verkracht. Ze willen niet praten en daarom doet ze met het meisje aangifte bij de politie. Dat vinden de jongens niet zo leuk en ze komen haar een keer tijdens een spreekuur bedreigen: ze moet van de jongens de aanklacht intrekken. Om hun verhaal kracht bij te zetten komen ze haar zelfs een keer thuis opzoeken. Ze heeft haar verhouding intussen opgebiecht aan haar vriendin Tiba, die het allemaal afkeurt. Hans heeft zijn verhouding opgebiecht aan zijn collega Tamar, die ook niet echt enthousiast reageert en hem eigenlijk waarschuwt. Tijdens een bezoek van vrienden komen de onderwerpen echtscheiding, vreemdgaan en kinderbezit aan de orde. Hans houdt zich in het gesprek opvallend afzijdig, tot groot verdriet van Yoka. Ze wil graag een kind. Yoka heeft kort daarvoor Hans opnieuw gecontroleerd. Zijn auto stond voor de school van Eefje en zij had het stel naar buiten zien komen: Eefje was bij hem in de auto gaan zitten en ze had het stel zien kussen. Vreemd is ook het feit dat Yoka een meisje dat haar ouders kwijt is, meeneemt naar haar huis. Ze heeft blijkbaar een obsessieve liefde voor de kleine kinderen. Normaal gesproken zou je een kind bij de politie afgeven, zegt Hans later als hij van de situatie hoort.
Yoka gaat opnieuw naar de bar met Omar en drinkt te veel, ze moet op straat overgeven. Maar ze heeft intussen de beschikking over een pistool, voor €350 aangeschaft via Omar. Ze oefent het schieten uit op een boomstam.


Hans gaat na het vrijen voor de nacht weer weg bij Eefje en dat verdriet Eefje zo zeer. Ze wil dat hij een hele nacht blijft. Hans zal daarvoor een list moeten verzinnen om een nachtje weg te kunnen bij Yoka. Die gaat gewoon verder op de detectivetoer en merkt dat Hans sleutels van een ander heeft. Ze laat ze snel kopiëren, voordat hij wakker is. Kort daarna vertelt hij haar dat hij het weekend erop een congres op Papendal over onderwijsproblemen moet bijwonen voor zijn krant. De smoes is nogal doorzichtig. Hij is namelijk van plan het weekend door te brengen bij Eefje, zodat haar wens kan uitkomen.
Intussen krijgt Yoka bericht dat haar uitgeverij gaat fuseren en dat misdaadromans niet de eerste voorliefde van de nieuwe eigenaar zijn. Het maakt haar gemoedstoestand niet beter: ook hierdoor krijgt ze het gevoel dat ze er niet meer toedoet. Tijdens het congres belt ze Hans op, maar hij is natuurlijk bij Eefje. Hij doet net alsof hij in Arnhem is. Yoka gaat daarna naar het huis van Eefje Dekker. Ze heeft de sleutels in haar bezit en kan dus eenvoudig naar binnen. Ze maakt wat lawaai en Hans wordt door Eefje op onderzoek uitgestuurd. Yoka denkt dat Eefje eraan komt en ze handelt zoals haar hoofdfiguur Anouk zou doen: ze schiet twee keer. Fantasie en werkelijkheid zijn door elkaar gaan lopen.

In het volgende hoofdstuk wordt ze door een rechercheur gebeld, die haar vertelt dat haar man Hans is doodgeschoten. Dat heeft Yoka dus gedaan, maar ze wordt niet verdacht, want ze is immers de bedrogen echtgenote die van niets weet. De politie licht intussen ook de misdaadjournaliste Tamar, de collega van Hans in. Ook zij is enorm geschokt. Eefje heeft de moed om te bellen naar Yoka en vraagt of ze de begrafenis mag bijwonen. Yoka wil dat niet, maar later blijkt dat Eefje toch bij het sprekersgedeelte aanwezig is geweest. Er zijn nogal wat obligate toespraken van collega’s.
Yoka heeft de tijd nodig om alles te verwerken. Ze kan ook niet verder aan haar roman werken: ze zit gewoon vast. Tamar die graag de misdaad wil oplossen, komt enkele keren met haar praten. Ook ontmoeten ze samen Omar en Tamar is nogal verbaasd over de reactie van Yoka ten opzichte van Omar. De politie heeft aanvankelijk ook nog een verdenking tegenover de Surinaamse jongens die Eefje hebben bedreigd en die het misschien op haar gemunt hadden, maar later vallen ze toch weer buiten de verdenking. Tamar onderzoekt ook een islamitische school waarover Hans een negatief artikel heeft geschreven, maar ook daar vindt ze geen bewijs van wraak. Intussen is er een geweldige verrassing voor Eefje: ze blijkt zwanger te zijn van Hans en vindt dat heerlijk. Ze gaat het zelfs vertellen tegen Yoka en die reageert verrassend genoeg niet zo boos. Alleen het kind dat zij had willen krijgen van Hans, zit nu in de buik van diens minnares.
Als de baby geboren is, gaat Yoka zelfs op kraamvisite en weer later wordt ze de oppas van de kleine Hans Evert, omdat Eefje het kind niet in de crèche wil doen. De jongen lijkt sprekend op zijn vader en Yoka zorgt heel goed voor hem: als was ze zijn eigen moeder. Tamar krijgt inmiddels steeds meer wantrouwen tegen Yoka. Er kloppen een aantal dingen die ze vertelt niet. Ze praat nog eens met Omar en hoort dan dat Yoka een pistool van de jongen heeft gekocht. Nu verdenkt ze Yoka echt van de moord op Hans. Maar even wordt de aandacht afgeleid van de moorzaak door de aanslag op Theo van Gogh, waarvan Tamar verslag moet doen voor de krant.

Eefje ontsnapt aan de dood bij een bijna-aanrijding en dat beweegt de vrouwen ertoe om een soort testament op te maken, waarbij Yoka de rechten op de kleine Hans Evert krijgt wanneer Eefje iets overkomt. Ook wordt ze de enige erfgename van Eefje. Yoka ontdekt bij het opruimen van een boekenkast van Hans een afscheidsgeschenkje van Tamar. Het blijkt dat Hans en Tamar ook een verhouding hebben gehad, maar dat ze er een eind aan hebben gemaakt, omdat ze bij hun partners wilden blijven. Yoka heeft inmiddels een einde aan haar roman kunnen breien: in het verhaal doodt Anouk haar eigen vriend Gino. Tamar die het manuscript altijd van Yoka mag lezen, herkent in het einde van het verhaal de situatie. Ze weet nu dat Yoka het gedaan heeft en confronteert haar met dat feit. Gino en Anouk, dat is toch hetzelfde als Hans en Eefje. Yoka probeert de zaak te redden door over verhouding tussen Tamar en Hans te beginnen en dreigt dat te vertellen aan Tamars man Robert. Tamar is echter niet onder de in druk en besluit het overspel diezelfde avond nog op te biechten aan Robert. Hans is immers dood en ze is toch bij Robert gebleven. Maar ze doet wel aangifte bij de politie wat betreft Yoka’s moord op Hans. De recherche belt naar Yoka, maar die weigert te antwoorden op de vragen. Tamar waarschuwt de politie voor de psychische toestand van Yoka. Ze gaan naar Yoka’s huis. Daar vinden ze Yoka’s brief aan Robert over de verhouding van Tamar en Hans. Yoka wil bij Hans zijn en opent op zolder een raam naar de dakgoot. Ze hoort de voetstappen op de trap en de stem van Tamar.

“Ze keek achterom, nog niemand te zien. Hans riep haar. Hij had haar nodig en zij hem.” “Yoka, niet doen!” (slotzin)
Fantasieverhaal; De hoofdfiguur in de fantasieroman is de privé detective Anouk Akkerman (ikverteller). Ze krijgt aan het begin van het verhaal een opdracht van een rijke zakenman die haar wil betalen voor het opsporen van zijn dochter Shana. Die is twee weken ervoor verdwenen zonder een spoor achter te laten. Anouk probeert de lijn met school (naam The Future vgl. het Horizon College ) op te pakken en komt bij een counselor terecht. Via haar krijgt ze wat namen van klasgenoten, die ze gaat opzoeken. Aanvankelijk willen een meisje (Cindy) niets loslaten, maar al snel blijkt dat er sprake is van een klassieke loverboy constructie. Shana is verliefd geraakt op een Marokkaanse jongen Kadir en werkt sinds korte tijd als hoertje op de Wallen. Ze ontmoet het meisje een keer als ze in een café zit en gaat haar later thuis opzoeken. Ze spiegelt haar de toekomst voor en zegt dat ze moet breken met de Marokkaanse jongen Kadir. Ze kan voor uithuisplaatsing zorgen in een tehuis voor dit soort meisjes in Friesland. Eerst wil Shana niet, later stemt ze toch in met die maatregel. Zo is Anouks opdracht gelukt en wil ze het geld van de zakenman in ontvangst nemen. Ze heeft tenslotte zijn dochter opgespoord, maar de man wil weten waar Shana is. Dat weigert ze te vertellen en ze krijgt dan ook het tweede deel van haar geld niet. Het is toch al een beetje vreemde kerel, want wanneer ze een keer verslag van haar bevindingen aan hem uitbrengt, blijkt hij seksueel contact te hebben met een heel jong, donker meisje, dat qua leeftijd zijn dochter zou kunnen zijn. Ook alle andere personages in de fantasieroman spreken laatdunkend over hem. Later wordt Anouk nog lastig gevallen door Kadir die verhaal komt halen, maar haar vriend Gino zal haar moeten beschermen. Aan het einde van het verhaal komt Anouk in een situatie terecht waarin ze wordt bedreigd door Kadir . Ze schiet op hem, maar blijkt dan haar eigen vriend Gino te hebben doodgeschoten, die Kadir als schild had gebruikt. De parallel met het hoofdverhaal is duidelijk en Tamar die het manuscript heeft gelezen, weet nu dat Yoka de moordenaar is van Hans.
B2, Analyse:
Genre:

Het boek wordt aangeduid met de term psychologische thriller. Literaire thriller zou in feite ook kunnen.

Titel en Ondertitel:
Een loverboy is in feite een moderne variant op de pooier. Een jonge, goeduitziende man die ervoor zorgt dat meisjes verliefd op hem worden waarna hij ze vertelt dat hij diep in de schulden zit en de meisjes laat werken als hoeren. Hierdoor komen de meisjes in de prostitutie terecht. In de roman komt de term van loverboy nauwelijks voor, maar de titel kan toch worden verklaard.
1. In het verhaal die Yoka schrijft in het boek gaat het inderdaad over de hierboven klassieke loverboyconstructie: Kadir die Shana op hem verliefd laat worden waardoor ze van huis wegloopt en in de prostitutie komt.
2. Een andere verklaring is de aanduiding voor Hans in het hoofdverhaal : zijn minnares Eefje noemt hem op een bepaald moment loverboy. Hij is bovendien nog de loverboy geweest van Tamar, zijn collega. Door het “loverboy-motief” krijgt de roman zijn verhaal. Zonder dit motief zou de moord nooit gebeurd zijn.
3. Een mogelijke derde loverboy is nog de spiegelfiguur van Hans in het verhaal van Yoka. Gino is de lover van Anouk en ook hij wordt neergeschoten.

Motto en opdracht:
“Wanneer je niet iets kunt zeggen, dan weet je dat het de waarheid is”, Tim Parks, De Bestemming (Arbeiderspers 2001)
De boodschap is duidelijk; wanneer dingen worden verzwegen, zoals in een relatie, is er meestal iets aan de hand.
In dit boek is dat de relatie van Hans met een counselor van een school.
Zijn vrouw krijgt er een vermoeden van, en dat leidt tot een moord.
Motieven, Onderwerpen en Hoofdgedachte:
De motieven die de twee thema’s ondersteunen zijn o.a. overspel (het vreemdgaan van Hans met Eefje en daarvoor met zijn collegaatje Tamar), de seksualiteit die daarbij een rol speelt, het onderwijs en schoolleven (de beide verhaaldraden spelen ook in het decor van een vmbo-school met probleemleerlingen) het kinderloos zijn van Yoka tegenover het moeder worden van Eefje, de jaloezie die daarvan het gevolg is.

Hoofdgedachte: Nadat Yoka merkt dat Hans vreemd gaat, gaat Yoka de rol van Anouk spelen, komt ze via Omar aan een pistool en probeert ze Eefje te vermoorden. Helaas schiet ze per ongeluk op Hans waarna haar leven totaal geruïneerd is.

Thema:
In de psychologische thriller gaat het niet zo zeer om de vraag wie de moord gepleegd heeft, maar meer om de kwestie waarom de dader ertoe gekomen is. De mens achter de moordenaar. In deze misdaadroman van Appel is het thema dan ook de moord op een echtgenoot uit jaloezie vanwege zijn overspel. De vraag is of Yoka Hans doelbewust doodt of dat het meer toeval is en ze eigenlijk meer van plan was Eefje om het leven te brengen. In deze roman is het bovendien grappig dat er een spiegelverhaal is waarin de hoofdfiguur Anouk een afsplitsing is van Yoka. Ze vraagt zich telkens af wat Anouk in zo’n situatie zou doen; omgekeerd schaft ze een pistool aan om te weten hoe het voelt als je een pistool in je hand hebt. In het tweede deel van de roman gaan werkelijkheid en fictie steeds meer door elkaar lopen en dan is er ook sprake van een tweede thema in deze thriller: het oerliteraire thema van het verschil tussen werkelijkheid en fantasie. Deze twee vragen overheersen de nieuwe misdaadroman van Appel.

Belangrijkste personages:
• Yoka is de hoofdpersoon van het boek. Het is voor het grootste gedeelte vanuit haar perspectief geschreven. Ze heeft een normaal postuur en blond haar. Ze is getrouwd met Hans en schrijft boeken voor haar inkomen. Ze is bezig met een hele serie Anouk boekenmaar haar ze verkopen niet zo heel goed. Ze wil net zo zijn als Anouk, stoer, moedig en niet bang.
Toen ze er achter was gekomen dat Hans vreemdging en zij een leuke jongen tegen kwam (Omar) bleef ze trouw aan Hans maar ze wilde wel Eefje vermoorden. Haar doel in het boek is om Hans voor haar terug te winnen en Eefje uit de weg te ruimen. Ook probeert ze een goed boek te schrijven dat niet altijd wil lukken.

• Hans is de man van Yoka. Ze zijn samen gelukkig getrouwd en wonen in een eigen huis. Hij heeft bruin haar en heeft een gespierd lichaam, ook is hij heel romantisch. Yoka wil graag kinderen van hem maar Hans wil er niet veel van weten. Hij houdt van zijn vrijheid en maakt er ook veel gebruik van. In het boek gaat hij met twee vrouwen vreemd, met Tamar, die al vijftien jaar zijn collega is en met Eefje, De maatschappelijk werkster van de school waar hij heen ging om een verslag voor de krant te schrijven. Hij speelt een neutrale rol in het boek waar de rest omheen draait.

• Eefje is een maatschappelijk werkster op het Horizon College. Tijdens haar werk heeft ze Hans ontmoet en ze vonden elkaar meteen leuk. Ze houdt heel erg veel van Hans en ze spreken ook elke paar dagen bij haar thuis af uit Hans zijn werk. In het begin vindt ze het niet erg dat ze hem verder bijna niet ziet, het geeft haar een heel vrij gevoel. Na een tijdje wil ze zich toch meer binden aan Hans maar Yoka zit in de weg. Hans wil haar niet kwetsen maar houd wel heel veel van Eefje.

• Anouk is de hoofdpersoon van het boek dat Yoka aan het schijven is. Anouk heeft blond haar en rijd rond op een scooter. Ze is een prive detective en moet het vermiste meisje Shana zoeken. Ze heeft een stoer karakter, is moedig en ze durft alles. Ze is een neutraal persoon in het boek, Kadir ( de loverboy van Shana ) speelt haar tegen, hij wil Shane terug zodat ze meer geld voor hem kan verdienen. Haar doel is om Shana bij Kadir weg te halen en om veel geld te verdienen.


• Tamar is een collega van Hans bij de krant. Ze werkt al vijftien jaar samen met hem en heeft ook een relatie met hem gehad waar Yoka niets van wist. Ze heeft een bruike huiskleur en een “rattenkop”wat niet negatief bedoeld was stond erbij. In het begin speelt ze mee maar daarna speelt ze tegen. Het doel van haar in het boek is in het begin Yoka helpen met haar verhaal maar daarna begint ze te vermoeden dat Yoka Hans heeft vermoord en wil het allemaal uitgaan zoeken.

• Omar werkt in de Schutter, een café in de buurt van het huis van Yoka. Hij is een Nederlandse jongen met een beetje Latino uiterlijk. Hij heeft een beetje zwart/bruin haar en een aardig en verleidelijk karakter. Hij praat een aantal keer met Yoka en regelt een pistool voor haar. Ze moet er geen gekke dingen mee gaan doen zei hij. Omar is een helper en ook tegenspeler van Yoka in het verhaal. Hij helpt haar door met haar te praten en door het pistool te geven maar speelt haar ook weer tegen als hij haar Tamar vertelt over het pistool die er meteen verder onderzoek naar gaat doen.

Tijd:
De gebeurtenissen spelen zich af in 2004 en wellicht ook nog voor een deel in 2005. De moord van Theo van Gogh (2 november 2004 gepleegd) komt actueel in de roman voor. Ook andere bekende moordaanslagen uit de actualiteit worden genoemd, zoals de ex-militair die zijn hele schoonfamilie in Roermond heeft uitgemoord en de moord op Endstra in Amsterdam Dat actuele aspect maakt het lezen wel aantrekkelijker.
De verteltijd is 297 bladzijdes.

Ruimte:
Het speelt zich af in Amsterdam, dit kan je herkennen aan de straatnamen en plekken (damrak).

Vertelperspectief:
In het eerste verhaal (de gewone thriller) is het perspectief dat van de alwetende verteller. We kijken in de hoofden mee van vooral Yoka, Hans, Eefje, Tamar. Ze worden van binnenuit en van buitenaf beschreven. In het gefantaseerde verhaal wat Yoka schrijft vertelt de hoofdpersoon Anouk Akkerman in de ikvorm.


Spanning:
Appel behoudt de spanning door heel veel openplekken te laten die later weer worden verduidelijkt. Zo word er ergens in het midden van een “stuk”gestopt en gaat hij verder met iets anders. Daarna begint hij weer aan het vorige stukje en het gaat zo maar door.
Het is een openeinde waardoor de spanning wordt bewaard nog tot na het einde. Er kan worden gespeculeerd of ze zelfmoord pleegt of dat ze word opgepakt maar het is niet zeker.


Stijl:
De stijl van Appel is openplekken, ook is zijn taalgebruik wat moeilijker dan de voorgaande schrijvers in mijn boekverslag. Met moeilijker bedoel ik hier langere zinnen, andere formulering van zinnen etc.