Kinderen van moeder aarde door Thea Beckman

Titel: Kinderen van moeder aarde
Ondertitel: geen
Auteur: Thea Beckman
Uitgever: Lemniscaat
Jaar van uitgave: 1985
Gelezen druk: 4e Thema In dit boek gaat het vooral over het leven in harmonie met de natuur. De Thulenen (de bewoners van het voormalige Groenland – nu Thule) beseffen dat Moeder Aarde hen zal straffen als zij niet goed omspringen met hun land. Dieren zijn hier even belangrijk als mensen. Ook is het feit dat vrouwen in Thule regeren zeer belangrijk. Mannen zijn niet echt ‘ondergeschikt’ en worden niet als minderwaardig beschouwd, maar men gelooft dat mannen niet met macht om kunnen gaan, omdat mannen voorheen de Derde Wereldoorlog hebben veroorzaakt. Vertelwijze In het verhaal worden veel beschrijvingen gegeven, vooral over het landschap. Het zijn goede beschrijvingen, want ik kon me een goede voorstelling maken en het land leek mij zeer mooi: “Dit deel van Thule was dun bevolkt. Hier en daar in de dalen lagen kleine nederzettingen van geiten- of schapenboeren. Er groeiden ook veel vruchtbomen, en er waren een paar roggeveldjes. Steden waren er niet. Wel wegen, meestal niet veel breder dan een karrenspoor, ongeplaveid, tegen wegspoelen beschermd met een laagje steengruis, wat niet verhinderde dat er overal na een hevige regenbui gaten en kuilen ontstonden.” (Bladzijde 43). Er zijn ook best wel veel dialogen, die ook wel lang zijn. In het boek wordt veel ‘gepraat’. Eigenlijk wisselen beschrijvingen en dialogen elkaar af. Het boek wordt in de verleden tijd verteld: “Het was of hij zijn vader hoorde spreken. En opeens begreep hij wat Rajo had bewogen uit zijn beschermde bestaan weg te glippen.” (Bladzijde 65). Er zijn geen eigenaardigheden met betrekking tot lay-out, etc. Wat mij opviel, is dat het boek in vijf delen is verdeeld, maar het is niet eigenaardig want het heeft een reden.
Titel, ondertitel, motto De titel van het boek is “Kinderen van moeder aarde”. Je zou kunnen zeggen dat de Thulenen de aarde als een soort God beschouwen. Ze beschouwen zichzelf en elk levend wezen als een kind van Moeder Aarde. Zij leven op de huid van haar en moeten haar beschermen, alleen dan beschermt Moeder Aarde hen ook. Ze hebben op sommige plekken ook soort ‘tempeltjes’ gebouwd, waar je tot rust kunt komen en kunt genieten van het uitzicht. Op een steen in zo’n tempel staat: “De kinderen van moeder aarde zullen Thule bewaren”. En uiteindelijk blijkt deze tekst ook de redding van Thule. Het boek heeft geen ondertitel of motto. Opbouw Het boek heeft denk ik wel een soort proloog, het wordt alleen geen proloog genoemd. Voordat deel I begint, is er eerst een hoofdstuk dat ‘De grote ramp’ heet. Daarin wordt verteld dat de ramp veroorzaakt wordt door de derde wereldoorlog (een kernoorlog) die bijna de hele mensheid uitroeit en de aarde verwoest. Er wordt verteld hoe Thule ontstaat en hoe een paar duizend mensen die de grote ramp overleefd hebben met moeite een nieuw bestaan opbouwen. Dit hoofdstukje heeft dus een inleidende functie op het verhaal. Het boek is in hoofdstukken verdeeld. Het zijn 27 hoofdstukken, met de ‘proloog’ niet meegerekend. Elk hoofdstuk heeft een titel, en de vijf delen in het boek ook. De inhoud van het boek ziet er als volgt uit: DE GROTE RAMP Deel I
DE THULENEN
1. De verdwijning
2. Moeder en zoon
3. Afscheid
4. Tocht door het binnenland
5. Schokkende onthulling
6. Thura
Deel II
DE BADENERS
7. De eerste expeditie
8. De vreemdelingen
9. Minachting en wantrouwen
10. De eerste conflicten
11. Christian slaat op hol
12. Verleidingskunsten
13. Hoog bezoek voor de BADENFELDER
14. Een onmogelijke liefde
Deel III
DE ONTDEKKINGSTOCHT
15. De ontvoering
16. Romance in Gothab
17. Moord in de wildernis
18. Vader en zoon

19. De samenzwering
Deel IV
DE STRIJD OM DE BADENFELDER
20. De deserteurs
21. Het vertrek
22. Het ultimatum
23. Storm
24. Amok
25. Patstelling
26. Schipbreuk
Deel V
VECHTEN VOOR DE LIEFDE
27. De opstandigen
Het enige wat mij opvalt aan de titels, en dan niet aan die van de hoofdstukken maar aan die van de delen, is dat het eerste deel over het volk de Thulenen gaat, die in het voormalige Groenland (nu Thule) wonen. Het tweede deel gaat over de Badeners, die in het voormalige Europa (nu het Groot Badense Rijk) wonen. Hoewel je van beide veel te weten komt, vind je automatisch dat het in Thule er beter aan toe gaat, ook al zijn zij primitief en tegen veranderingen. Ik vind het knap van Thea Beckman dat zij ervoor kan zorgen dat je automatisch ermee eens raakt dat het in een land waar vrouwen aan de macht zijn er beter aan toe gaat. En dat zeg ik niet omdat ik vrouw ben/word. Personages De belangrijkste persoon in dit boek is Christian. Hij is de zoon van de Konega (een soort koningin). In het begin van het boek is hij een jaar of 13 en aan het eind is hij net 17 geworden. Het verhaal wordt ook vanuit zijn ogen bekeken. Christian is een gevoelige jongen, die met alle mensen en dieren snel medelijden heeft. Hij staat snel voor mensen klaar en kent geen vooroordelen. Als de Badeners komen, is hij degene die hen een kans gunt. Toch is hij opstandig tegen zijn moeder, en wil graag ook zijn eigen gang gaan, hoewel dat aan jongens en mannen niet wordt toegelaten in Thule. Christian studeert net als zijn tante voor sjamana (een soort arts) en hij heeft daardoor veel kennis van het land en moet ook wel een beetje mededogenloosheid leren kennen om soms zware beslissingen kunnen nemen. Christian is al sinds zijn 13e verliefd op Thura, een ‘gewoon’ meisje uit het volk. Hij mag haar niet trouwen, omdat hij de vader zal worden van de nieuwe Konega, en de Konegamoeder moet een afstammeling zijn van de Dottirs, omdat zij bepaalde eigenschappen moet bezitten. Dan is er natuurlijk Armina-Dottir, de Konega. Ze is een slimme vrouw die alles al lang van te voren aan ziet komen. Ze is bang voor ontwikkelingen in haar land en alles wat ten koste gaat van de natuur zal niet worden gebruikt. Zo hebben de Thulenen al eeuwen geleden de stoommachine uitgevonden, maar de vrouwen vonden dat hij vies was en stonk dus heeft de toenmalige Konega besloten dat zoiets nooit meer mocht worden gemaakt. Armina gaat af op haar intuïtie en heeft eigenlijk altijd gelijk, daarom is zij erg geliefd bij haar volk. Samen met de Vrouwenraad (zoiets als ministers zonder politieke kleur) beslist zij over haar land. Haar zuster Hannah-Dottir, Christians tante, is sjamana. Samen met haar man heeft zij een dochtertje, Berthe-Dottir, die, als Christian geen dochter zal krijgen, Konega zal worden. Hannah-Dottir is een dappere vrouw die in moeilijke tijden sterk genoeg is om moeilijke beslissingen te maken. Anouk is de man van Hannah-Dottir. Hij schijnt erg knap te zijn en een mooi lichaam te hebben. Bovendien is hij altijd vrolijk en hij lacht altijd. Hij is zeemansleraar geweest, maar is daarmee gestopt. Hij vindt het leuk om Christian alles te leren wat hij zelf weet, maar op een gegeven moment vindt hij het tijd dat Christian naar de studentenschool gaat omdat hij hem alles heeft verteld wat hij zelf weet. Rajo is de Konega-echtgenoot. Lang geleden, toen Christian nog erg jong was, benauwde het hem al dat hij nooit een man mocht zijn. Toen hij voor de 3e keer in opstand kwam tegen de Konega, gaf zij hem uit woede een klap en toen is hij tegen haar wil in op jacht gegaan naar een gek geworden beer. Hij is nooit teruggekeerd en als vermoedelijk dood beschouwd. Maar Armina-Dottir wist al lang dat hij niet dood was, dat voelde ze. Rajo is een man die man wil zijn. Hij wil niet verwend worden in het paleis van de Konega, hij wil woudloper zijn. Hij is erg dapper. Later komt hij bij de Konega terug en vecht dan samen met Christian voor meer rechten. Dat lukt uiteindelijk ook. Ten slotte is daar Thura. Zij heeft haar verliefdheid voor Christian tegenover zichzelf en hem altijd ontkend, omdat zij wist dat het nooit wat zou mogen worden tussen hen. Ze is 2 jaar ouder dan hij en ze is een slim en dapper maar hard meisje. Omdat haar vader zeeman was, heeft zij geleerd dat het soms nodig is om hard te zijn, en dat het soms noodzaak is om vissen te doden om zelf geen honger te hebben. Zij studeert voor kapitein. Ze houdt van het water en de wind. Van de Badeners is vooral professor Kunz een belangrijke personage. Hij wist al een tijd dat er ergens Groenland moest zijn. Toen is er een oorlogsschip uitgevaren om Groenland te zoeken, hij kon zelf niet mee omdat hij net in het ziekenhuis lag, en dat is maar goed voor hem want het schip is nooit teruggekeerd. (Ook toen voelde de Konega al een gevaar). Later heeft Kunz ontdekt dat Groenland ergens anders moest liggen dan op de oude kaarten stond aangegeven, dat het door de grote ramp verplaatst moest zijn. 10 jaar nadat het eerste schip vertrok, is er een 2e schip uitgevaren. Dit keer ging professor Kunz wel mee. Hij is vertegenwoordiger van de Badense regering. De Badeners komen om rijkdommen en goud te zoeken. Het enige wat zij willen is Thule overnemen en de oorspronkelijke bewoners voor ze te laten werken, maar dat lukt ze niet.
Historische tijd Het verhaal speelt zich af in de toekomst, want het gebeurt allemaal een eeuw of tien ná de derde wereldoorlog. Die tijd is natuurlijk belangrijk voor de gebeurtenissen, want de vrouwen regeren omdat ze weten dat vroeger, voor de grote ramp de mannen het meestal voor het zeggen hadden, en daardoor gebeurde de grote ramp. De vrouwen weten dat vroeger minachting en afgunst bestond. In Thule bestaan dit soort gevoelens niet. Iedereen is eerlijk. Plaats en ruimte Het verhaal speelt zich af in het voormalige Groenland, dat door een kanteling van de aarde een heerlijk klimaat heeft gekregen en nu Thule genoemd wordt. Die plaats is niet zomaar gekozen. Het is namelijk ook zo dat professor Kunz vanuit het voormalige Europa met behulp van oude kaarten die opgegraven zijn uit vroegere steden kan ontdekken dat Groenland ergens in de buurt moet zitten. Tijdsduur Het verhaal duurt ongeveer vier jaar, dat heb ik gezien aan de leeftijd van Christian. Er zijn natuurlijk wel herinneringen die verder teruggaan in de tijd. Er zijn ook versnellingen. De belangrijke dingen worden uitvoerig beschreven, maar soms wordt er wel eens een paar dagen overgeslagen. Dit heeft als functie dat er op die dag geen interessante dingen zijn gebeurt. Als je elke dag gaat beschrijven, wordt het waarschijnlijk een erg saai boek. Tijdsvolgorde Het verhaal is in grote lijnen chronologisch verteld. Perspectief Het verhaal wordt auctoriaal verteld. De schrijfster kruipt niet in de huid van een personage, want hij verteld niet met ‘ik’ als hoofdpersoon. Hoewel het verhaal vanuit Christian bekeken wordt, is de schrijfster niet zelf Christian. Ze kijkt met Christian mee, voelt wat hij voelt, ziet wat hij ziet, hoort wat hij hoort en beschrijft dat vervolgens in de ‘hij’-vorm. Ofschoon Christian de hoofdpersoon is, zijn er wel wisselingen. Soms wordt het verhaal vanuit Thura bekeken, of vanuit professor Kunz of iemand anders. Ik denk dat het van belang is, omdat de Thulenen en de Badeners elkaar niet begrijpen en zo weet jij wel waar het over gaat, en kun je hun onbegrip ten opzichte van elkaar begrijpen. Idee Ik denk dat de idee vooral over regerende vrouwen ging. Thea Beckman heeft zich misschien afgevraagd hoe de wereld eruit ziet als vrouwen regeren.