Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 188 blz. Uitgever: Querido, Amsterdam Gegevens voorkant Op de voorkant staat een natuurafbeelding. In een duinlandschap loopt er een klein zandpaadje naar omhoog. In dit duinlandschap is het lichaam van de kleine Deirdre begraven. Genre en waardering Er is sprake van een psychologische roman over dood (of moord) en schuld. Een echtpaar doodt een kind omdat het een aantal onwenselijke medische experimenten moet ondergaan. Het is doden uit liefde, maar de samenleving kent haar regels en ze moeten zich verantwoorden voor hun daad. Daarbij is een drietal hoofdrolspelers betrokken. Het echtpaar weigert te spreken over de zaak, maar de echtgenoot zou het niet kunnen verkroppen als zijn vrouw voor deze liefdesdaad in de gevangenis zou moeten. Hij zoekt contact met de vrouwelijke rechter. Dat is eigenlijk tegen de rechtsgang in. Toch stemt ze in zijn deelname in zijn privé-leven in. Het brengt de drie nader tot elkaar in een mooie, ontroerende en symbolische slotscène. Bouwman heeft het gegeven op indrukwekkende manier vorm gegeven. De drie personages laten allen hun licht over de zaak schijnen en doen dat op een voor elk van hen kenmerkende wijze. Sara vooral als emotionele moeder die zich schuldig voelt aan de dood van haar kind en het rouwproces maar moeilijk doorkomt. Mark als de wat rationeler denkende man die een oplossing zoekt voor de rechtszaak en rechter Karen die aan de ene kant de rationele kant moet kiezen maar aan de andere kant niet van zich kan afschudden dat ze zelf ook moeder is. Het levert een intrigerende roman op. Mooi beschreven en het lezen alleszins waard. Het boek past qua thema op een literatuurlijst heel goed in een rijtje met boeken als: - Oscar van den Boogaard Liefdesdood - P.F. Thomese Schaduwkind - Aleid Truijens Geen nacht zonder
Op de boekenlijst van scholieren.com krijgt “Kindengel”een waardering van 2 punten.
Geëist als straf en op de laatste pagina de uitspraak van de rechter. Deze stukken worden steeds tussen haakjes afgedrukt. Perspectief Er is sprake van een meervoudig personaal perspectief. Afwisselend kijken we binnen bij de personages Sara, Mark en Karen Langedijk (de rechter) Sara denkt veel na over de zwangerschap van Deirdre, de gevoelens die ze heeft bij de ochtendmisselijkheid en het in de cel zetten na de moord. Mark denkt veel na over de ontmoetingen die hij Sara in het verleden had: de eerste keer dat hij haar zag, de dag dat ze gaan picknicken, de keer dat ze hem vertelde dat ze zwanger was. Karen denkt al tijdens de rechtszaak aan de gevoelens die het echtpaar moet hebben gehad toen het hun eerste kindje Deirdre doodde. Ze start de behandeling met een indringende vraag aan Sara wat die de dag voor de dood van Deirdre heeft gedaan. De lezer krijgt op deze wijze een compleet beeld van de gevoelens van de drie mensen die in een bizarre relatie tot elkaar staan. Dat beeld wordt bovendien nog wat completer doordat er stukjes test (geplaatst tussen haakjes) voorkomen waarin objectieve informatie wordt verstrekt (begin, eis officier van justitie, uitspraak Karen Langendijk) Titelverklaring Op blz. 181 zegt Karen Langendijk, de rechter in de zaak van de gedode baby, dat Deirdre een “kindengel is boven zee”. Een dood mensje dat als een engeltje zal waken over de moeder. Deirdre is een kindengeltje boven zee. Haar lichaampje is in de duinen er vlak bij begraven.
Met zijn drieën brengen ze de nacht door: de rechter in de kamer van Deirdre. De volgende morgen wil Karen wel met Sara praten en ze stelt haar dezelfde vraag als in de behandeling van de rechtszaak. Nu wil Sara wel vertellen wat ze heeft gedaan. In het ziekenhuis was ze na de dagelijkse rituelen gaan beseffen dat er medisch gezien met haar kind werd gesold. Er zouden de komende dagen weer nieuwe behandelingen worden uitgevoerd: eigenlijk alleen maar bedoeld om het leven te rekken. Ze was met Mark overeengekomen om Deirdre uit het ziekenhuis mee te nemen en haar een zachte dood te laten sterven. Met een kussentje hadden ze het meisje uit het lijden en het leven verlost. Daarna waren ze met het kleine lijkje naar het strand gereden: daar waren ze ook geweest toen ze net geboren was. (De mythologische band met de zee van Deirdre) In de duinen hadden ze haar begraven in een mooi gedolven grafje onder een dennenboom. Nadat ze dit heeft verteld gaan ze met zijn drieën naar de plek waar zich dat allemaal heeft afgespeeld. In de zee laat Sara de kleertjes van Deirdre die ze tot die tijd bewaard heeft wegdrijven en nog symbolischer: ze werpt het muziekdoosje in de golven. Zo neemt ze afscheid van het schuldgevoel over haar dode meisje. Ze had immers gedood uit liefde zoals Helena haar ook duidelijk had gemaakt in het “visioen.” Dan gaan ze naar de plek waar Deirdre begraven is. Karen beseft dat ze de keus heeft om nu d e politie in te schakelen, maar ze begrijpt ook dat ze dit moreel niet kan doen. Ze weet dat Sara en Mark uit liefde hebben gehandeld. Ze drinken bij het graf witte wijn en eten brood met camembert en aardbeien. Dat maakt hun verbond compleet. Karen rijdt Mark en Sara naar huis. Het paar zit op de achterbank en Mark streelt de lokken van Sara. In een objectief nawoord wordt in een krantenbericht verteld dat de ouders weliswaar schuldig zijn aan moord maar dat hun slechts een voorwaardelijke gevangenisstraf is opgelegd. De rechter was van mening dat het kind uit liefde was gedood. De ouders zwijgen tijdens de uitspraak. Thematiek en symboliek De thematiek van het boek is gelegen in de alles omvattende vraag: mogen ouders hun kind doden, omdat het geen menswaardig bestaan heeft. Is doden uit liefde ook moord? Dat is uiteraard een universeel probleem. Het lijkt erop dat de schrijfster de handelwijze van Sara en Mark goedkeurt. Het echtpaar vindt bovendien dat het aan de samenleving geen verklaring schuldig is, want het zwijgt namelijk als het graf tijdens de behandeling van de zaak. Daardoor krijgt de rechter Karen Langendijk (die zelf moeder is van drie dochters) meer dan gewone belangstelling voor de kwestie en ze stapt dan ook zeer tegen de regels in in de auto van Mark. Zo doen alle drie personages dingen die misschien juridisch niet in orde zijn, maar die ethisch gezien helemaal niet zo slecht zijn. Sara wil haar kind verder wetenschappelijk experimenteren en daardoor onnodig lijden besparen en doodt haar kind op respectvolle wijze: namelijk uit liefde. Ook Karen gaat buiten haar boekje: als behandelend rechter mag ze geen contact met verdachten. Maar ze stapt bij Mark in de auto omdat ze door hem gefascineerd is. In de rechtzaal hadden Marks groene ogen haar strak aangekeken. Bij de picknick zoent ze Mark op de mond. Daar eindigt de beschrijving van de situatie: er wordt niet gesuggereerd dat ze seks hebben gehad. Zo hoort het ook, want je zou kunnen zeggen dat Mark Karen kust uit liefde voor Sara. Hij wil Karen later met haar in contact brengen en de rest van het verhaal blikt er geen erotische toenadering tussen Mark en Karen. Zij ziet toe hoe hij wanhopig op zoek gaat naar Sara wanneer die de weg naar zee te voet heeft willen doen (een soort bedevaartstocht dus, want schuldigen gaan barrevoets hun boete doen) Wanneer ze Sara langs de kant van de snelweg aantreffen, ziet Karen ook hoe liefdevol Mark met Sara omgaat. Niet in de rechtzaal maar in het knusse huisje van Mark en Sara hoort ze de volgende dag de toedracht van de dood van Deirdre. Ze beseft dat hier sprake is van moord uit liefde en ze doet mee aan de rituele en dus symbolische handeling in de zee (het weg laten drijven van de kleertjes van Deirdre en het wegwerpen van het muziekdoosje, ook al een voorwerp waar Karen als kind zelf aan hechtte). Bij het graf van Deirdre drinken ze witte wijn en eten camembert met aardbeien. Dat culinaire hapje verbindt hen drieën ook al met elkaar: Sara at het met Mark toen ze verliefd was, Mark at het met Karen en aan het eind eten ze het met zijn drieën op het graf van Deirdre. Dat gegeven bindt hen dus weer. Op alle drie de momenten was er ook sprake van liefde. Het is daarna Karen die achter het stuur plaatsneemt en dus het initiatief neemt om Sara en Mark naar hun vertrouwde huisje te rijden. Ook geeft ze hun een toekomst terug, want de ouders worden , zo blijkt uit het nawoord, wel schuldig bevonden aan de moord, maar krijgen desalniettemin een voorwaardelijke gevangenisstraf. Recensies Deze zijn nog niet verschenen. Over de schrijfster Beitske Bouwman debuteerde met Portrettensoep bij Uitgeverij Querido. Voor haar debuut publiceerde zij in Raster, verhalenbundels en in een enkele gedichtenbundel. Ze werkte als docent op de Vrije Universiteit te Amsterdam en als onderzoeker/adviseur bij adviesbureau I-Nova. Op dit moment combineert zij haar schrijverschap met een verhaalbureau en is zij als associé verbonden aan I-Nova. Ze woont tegenwoordig met haar man en twee dochters in een dijkhuis aan de rivier de Waal. Bibliografie 2005 Portrettensoep (roman) 2007 Kindengel (roman)
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden