Het verraad van Waterdunen door Rob Ruggenberg

Opdracht 1
Vooraf: Robbes ouders zijn door de Spanjaarden vermoord. Hij is naar zijn oom gevlucht die hem liever kwijt is.
Lees pag. 21 t/m 25 tot aan de witregel.

Oom Malchus laat Robbe achter bij de Spanjaarden. Welke redenen somt hij daarvoor op?
· Robbe loopt gevaar in de stad omdat hij de zoon van een ketter is.
· De schout is naar hem op zoek. Als die hem de pakken krijgt weet oom Malchus niet wat die met Robbe zal doen.
· In het legerkamp is hij veilig omdat niemand hem daar zal zoeken.

· Zijn handel loopt gevaar als bekend wordt dat hij een ketterszoon in huis heeft.

Waarom zegt oom Malchus hem dat hij zijn mond moet houden tegen de Spanjaarden over wat er gebeurd is?
De Spanjaarden zijn vooral naar Nederland gekomen om ketters op te pakken en te vermoorden. Robbes vader kwam in opstand tegen de openbare verbrandingen van ketters en werd daarom ook als ketter beschouwd. Robbe is dus een ketterszoon en zal ook door de Spanjaarden gestraft en misschien zelfs vermoord worden, als ze erachter komen wat er gebeurd is.

Hoe voelt Robbe zich?
Robbe voelt zich zo alleen en verlaten, zo omgeven door ellende en verschrikking dat hij het liefst dood zou willen zijn.

Kun je je dat voorstellen?
Ja, zijn vader en moeder zijn dood en zijn oom heeft hem bedrogen: in plaats van hem te helpen, heeft hij Robbe verkocht als slaaf aan een Spanjaard. Robbe heeft dus niemand die hij kan vertrouwen en weet zich geen raad. Hij is natuurlijk ook bang want de Spanjaarden hebben zijn ouders vermoord. Ik kan zijn gevoelens wel begrijpen want hij verkeert in een hele angstige en benarde situatie.

Robbe moet met de Spaanse soldaat mee.Hoe maakt de Spanjaard zich verstaanbaar? Begrijpt Robbe wat hij zegt?
De soldaat spreekt een vreemde mengelmoes van Spaans en Nederlands. Robbe begrijpt wel wat hij zegt.

Robbe staat bij de paarden, vlak bij het schone stro. Wat gebeurt er met hem?
Het lijkt alsof een dapperder iemand het van hem overneemt. In een soort trans loopt hij richting het bos een zet het op een lopen. Hij heeft zijn lichaam niet meer onder controle.

Zijn vluchtpoging is niet succesvol. Schrijf in je eigen woorden op waaraan je dat kunt zien.
Tijdens zijn vlucht hoort hij voetstappen achter zich. Hij wordt dus achterna gezeten.

Hij struikelt meerdere malen en wordt ingehaald en ze krijgen hem te pakken. Hij wordt aan zijn haren overeind getrokken, krijgt klappen in zijn gezicht, wordt geslagen met een zweep en terug naar het kamp gebracht.

Maak twee kolommen en schrijf boven de ene kolom José en boven de andere kolom Yunio. Haal uit het leesfragment zoveel mogelijk informatie over deze twee mannen en schrijf dat in de juiste kolom. Denk bijvoorbeeld aan gedrag, hoe ze praten en hoe hun tent eruit ziet.

                                  José                                               Yunio
Tent                          vies, slordig                                    netjes, opgeruimd, schoon
Gedrag/karakter       gewelddadig, agressief                  aardig, zorgzaam, meelevend, vaderlijk
Taalgebruik               vloekend, snauwend, ruw              vriendelijk, rustig
Functie                      gewone soldaat.                            sargento, baas van de compagnie, meerdere
Achtergrond              een misdadiger als soldaat            echte soldaat

opdracht 2
Vooraf: Vlissingen is bevrijd. Een aantal Spanjaarden is opgehangen. Alleen José is vrij. De kinderen roeien met Emet en Mus naar Waterdunen. Lees pag. 176 vanaf de witregel t/m 181.

Ze zitten met elkaar in de roeiboot. Er spookt een vraag door Robbes hoofd. Waar zit Robbe mee? Wat is zijn uiteindelijke beslissing?
Robbe twijfelt of hij bij zijn vrienden Lo, Enghel en Barbe zal blijven of dat hij met Mus mee zal gaan en geus zal worden. Als hij geus wordt, zal hij Lo, op wie hij verliefd is, moeten missen, maar als hij bij de meiden blijft zal hij z'n leven lang moeten roven en stelen voor zijn eten. Robbe beslist uiteindelijk om geus te worden.

Later wordt hij, nog voordat hij geus is, gepakt door de Spanjaarden. Hij wordt gemarteld om de meiden te verraden en moet José de weg over zee wijzen naar Waterdunen, voor een verrassingsaanval. Robbe verpest deze verrassing en waarschuwt zijn vrienden. Daardoor overleeft iedereen, behalve Emet. Of Robbe na deze gebeurtenissen nog steeds geus wil worden, wordt niet verteld.

Lo heeft een onheilspellend gevoel. Er dreigt gevaar. Door wie komt ze te weten dat haar gevoel gelijk heeft?
Lo komt dat door Enghel te weten. Zij heeft een gave waardoor ze met dieren en het weer kan praten en ze is ook helderziend. Zij voelt ook dat er iets groots en gevaarlijks gaat gebeuren.

Hoe reageert Lo op Enghels nieuws?
Als blijkt dat het gevaar dat dreigt met Robbe te maken heeft reageert ze ongerust, want ze kan zich niets ergers voorstellen dan dat Robbe iets overkomt.
Ze hoopt ook dat Enghel zegt dat Robbe bij hen op Waterdunen veiliger is dan bij de geuzen, zodat hij bij haar kan blijven. Helaas zegt Enghel dat ze Robbe niet kunnen dwingen om te blijven.

Omschrijf hoe Enghel omgaat met wat ze weet en hoe ze haar kennis deelt met Lo.
Enghel reageert kalm op Lo's vraag en gaat ook rustig om met haar kennis. Ze is wel bezorgd om wat er gaat gebeuren. Enghel wil graag alles wat ze weet aan haar vriendin vertellen en probeert niets geheim te houden. Ze probeert haar vriendin ook gerust te stellen en te laten inzien dat de dingen gaan zoals ze gaan.

Barbe vindt het niet prettig dat Emet bij hen op het kamertje slaapt. Lo, Enghel, Robbe en Emet reageren verschillend op haar booosheid. Beschrijf de verschillende reacties.
· Lo: probeert Barbe eerst gerust te stellen en om te praten. Als dat niet lukt bedenkt ze een tussenoplossing: Emet gaat alleen weg als de meisjes zich omkleden. Barbe wil dat ook niet en Lo geeft op.

· Robbe: reageert iets feller op Barbe's eisen en probeert duidelijk te maken dat ze onredelijk is , want hij vindt dat ze het niet kan maken om Emet buiten te laten slapen. Toch kan hij haar ook niet kalmeren of ompraten.
· Enghel: bedenkt geen oplossing of stelt Barbe niet gerust maar wijst haar vriendin er wel op dat ze onaardig was.
· Emet: hij reageert begripvol, hij zegt dat Barbes zusje net vermoord is en dat ze een moeilijke tijd doormaakt. Hij gaat buiten slapen en vindt dat geen probleem.

'Lo was nog nooit zo gelukkig geweest. En nog nooit zo verdrietig.' pag. 181. Waarom heeft Lo dat dubbele gevoel?
Lo voelt zich zo gelukkig omdat Robbe hetzelfde blijkt te voelen voor haar, als zij voor hem. Maar ze is ongelukkig omdat Robbe haar de volgende dag zal verlaten en ze hem misschien nooit meer zal zien.

De meisjes nemen afscheid van Emet, Mus en Robbe. Lo houdt zich goed zich goed en blijft het langst de jongens uitzwaaien. Schrijf één korte alinea waarin je Lo's echte gevoelens en gedachten tijdens het afscheid beschrijft. Schrijf vervolgens één korte alinea waarin je Robbes gevoelens en gedachten beschrijft.
Lo: Lo is verdrietig omdat Robbe, op wie ze verliefd is, weggaat en het niet zeker is of ze hem ooit nog zal zien. Daar komt bij dat zij niets heeft om naar uit te kijken - Robbe wordt geus maar zij zal door moeten gaan met stelen. Lo laat aan niemand merken hoe moeilijk ze het afscheid vindt en houdt zich goed. Als Robbe haar een afscheidskus op haar wang geeft draait ze "per ongeluk" haar hoofd weg, zodat de kus op haar mond terecht komt. Als dat is gebeurd weet ze zich even geen raad en loopt snel weg.
Als de boot met Robbe erin weggaat blijft Lo zwaaien tot hij écht uit het zicht verdwenen is, haar ogen worden nat.

Robbe: Hoewel Robbe wel naar iets kan uitkijken, heeft hij het ook moeilijk met het afscheid. Na de kus die hij Lo geeft, weet hij zich ook even geen raad en trekt zijn hoofd snel terug.
Hij knippert tegen de tranen en is dus ook verdrietig.

Fictiedossieropdrachten
Een meeuw vloog krijsend over. Ik werd wakker en sloeg mijn opgezwollen ogen open, maar deed ze meteen weer dicht. Het felle zonlicht sneed als een gloeiend mes in mijn netvlies. Na een poosje waagde ik nog een kans. Ik deed mijn ogen open om rond te kijken. De pijn was draaglijker en ik zag dat ik op een kleine zolderkamer lag, tussen Lo en Barbe in. Toen ik me probeerde op te richten merkte ik dat niet alleen mijn hoofd ontzettend pijn deed, maar ook de rest van mijn lichaam. Ik ging weer liggen en probeerde me te herinneren wat er die nacht was gebeurd. O ja, ik had José de weg moeten wijzen naar Waterdunen en toen zijn verrassingsaanval verpest. José had me waarschijnlijk bewusteloos geslagen. De vissersboot waarin José me had achtergelaten was tijdens de storm aangespoeld en ik was verzorgd door een visser en zijn vrouw.
Enghel werd wakker. Ze hoestte luid en zo werden ook Lo en Barbe gewekt, die hun ogen tot spleetjes knepen tegen het zonlicht.

De vissersvrouw kwam binnen met een kan water en wat brood. We hadden allemaal honger en het ontbijt smaakte heerlijk. Na ons wat te hebben opgefrist, praatten mijn vrienden en ik over wat we nu van plan waren.
"Willen jullie nog op Waterdunen blijven?", vroeg Lo aarzelend aan Enghel en Barbe.
Enghel stelde voor om toch in Vlissingen te gaan wonen, bij de herbergier en zijn vrouw.
Barbe wilde nog steeds tegen de Spanjaarden vechten en gromde: "En dan voor altijd in die herberg werken…".
Ik twijfelde nog steeds: een geus zijn was natuurlijk niet niks maar kon ik nu wéér zeggen dat ik de meiden zou verlaten?
Enghel raadde m'n gedachten: "Wil je nog steeds geus worden, Robbe?" , vroeg ze. "Waarom blijf je niet gewoon bij ons en begin je een normaal leven?".
Er viel een lange stilte. Toen bedacht ik een manier waardoor ik bij mijn vrienden kon blijven maar toch iets voor de geuzen kon doen.
"Waarom vragen Barbe en ik niet of er aan land wat geuzenwerk te doen is?" stelde ik voor.
Lo en Enghel knikten blij en Barbe, die blij was dat ze toch een kans kreeg om geuzenwerk te gaan doen, stemde ook in.

We namen afscheid van de visser en zijn vrouw. We moesten opschieten want we hadden een lange reis voor de boeg. We zouden van Dyckshoeke naar Vlissingen gaan, te voet.
In Vlissingen zou Lo tegen de herbergier zeggen dat zij en de meisjes van gedachten waren veranderd en vragen of het aanbod om in de herberg te gaan wonen en werken nog steeds gold. Verder zou ze vragen of ik ook bij hun in kon trekken. Met de beloning die we van de geuzen hadden gekregen omdat we hadden geholpen Vlissingen te bevrijden, kon de herbergier ons onderhouden. Ondertussen zouden Barbe en ik aan Blois de Treslong, de geuzenkapitein, gaan om te vragen of hij werk voor ons had aan land.
De vissersvrouw gaf ons wat brood mee voor onderweg en we begonnen met de tocht. De zon scheen en er stond maar een zacht briesje, het leek net of de natuur lag uit te blazen van de storm van gisteren. We liepen langs de kust, over de duinen. Meeuwen vlogen krijsend over. Af en toe stak er een glanzend donkerbruin kopje boven water. De zeehond, die Enghel had gered.

Fluitend liep ik door. Lo pakte mijn hand, ik kneep er zacht in en ze glimlachte. We liepen hand in hand verder.