1. Zakelijke gegevens
Titel: Het gouden oog
Schrijver: Hans Hagenv
Uitgever: Malmberg
Uitgekomen in: 1991
Omslagontwerp: Annet van Moosdijk/ Patrick Fransen
Bekroond met Zilveren Kroon
2. Korte uitleg waarom het boek is gekozen
Van alle boektoppers die ik thuis heb staan, was het moeilijk kiezen welke ik zou gaan lezen voor mijn boekverslag. Nadat ik wat achterkanten had gelezen, raakte ik geboeid door dit boek, vanwege die vraag die ze stellen en dan een vraag bij jou opwekken. “Stel je voor dat je zo’n 4000 jaar gelden leefde. En dat je met een leeuw moest vechten. Of dat je als slaaf werd verkocht. Spannend?” Door dit stukje wou ik graag weten waarom iemand met een leeuw moest vechten en waarom als slaaf verkocht worden. Daarom heb ik dit boek gekozen.
3. Persoonlijke reactie
Ik heb gekozen voor de beoordelingswoorden: aangenaam, zet me wel aan het denken, spannend, zielig, makkelijk, echt en indrukwekkend.
Het verhaal is aangenaam te lezen, omdat het niet echt een ingewikkeld verhaal is en de gebeurtenissen in chronologische volgorde staan. Daardoor is het ook makkelijk Het verhaal zet me aan het denken. Je gaat denken hoe jij je zou voelen, als je in de situatie van Yarim zat. “Zou ik met een leeuw vechten, zou ik ook zo’n grote risico’s lopen die de dood als gevolg zouden hebben, enz.” Het boek is spannend, want door de vragen die in het begin onbeantwoord blijven, bouwt zich een spanningsboog op, die duidelijk waarneembaar is. Met onbeantwoorde vragen bedoel ik bijvoorbeeld: Eerst is Dakar goed vastgebonden, maar als Yarim op die plaats komt is hij weg. Waar is Dakar? En of Yarim nou wel of niet als slaaf verkocht zal worden. (Al wist ik het antwoord op die vraag wel, omdat het op de achterkant staat.) Het levensverhaal van Yarim is ook zielig, omdat hij 2 keer van zijn moeder gescheiden wordt. En ook nog eens van zijn vader. Zijn ‘stiefmoeder’ scheldt hem de hele tijd uit en hij wordt ook nog eens slaaf. Het verhaal is echt, want er komen geen onwerkelijke dingen in voor en de gevoelens van de personages zijn net zo echt als die van echte mensen. Het Boek is indrukwekkend, omdat ik onder de indruk raakte van de keuzes die Yarim maakt, zijn keuzen nemen steeds een groot risico met zich mee.
5. Bespreking van de verhaalaspecten.
Fictie en werkelijkheid
Omdat het verhaal zich in een andere tijd afspeelt, heb je veel verbeeldingskracht en fantasie nodig. Maar omdat het verhaal duidelijk en helder verteld wordt, maakt de schrijver het wel makkelijker om je een beeld te geven van het verhaal. De ruimte wordt goed, niet te overdreven, verteld, zodat je jezelf een goede voorstelling kan geven van hoe Yarim leefde.
Spanning en open plekken
De schrijver gebruikt in dit verhaal een paar keer gebruik van ‘het verhaal in een andere verhaallijn over laten springen’. Het verhaal begint bij Yarim, maar je krijgt wel heel veel vragen, die je aanzetten om door te lezen. Als je dan eindelijk denkt dat je antwoordt krijgt, laat de schrijver ineens een ander leven zien van een meisje in een andere stad. Zo creëert de schrijver een spanningsboog die je aanzet om door te blijven lezen.
Personages
De hoofdpersoon is Yarim. Hij leeft een hard en moeilijk leven. Dit heeft een grote invloed op zijn leven. Hij heeft veel moed en geestelijke en mentale kracht. Dit heeft hij ook nodig om te kunnen overleven. In de loop van het verhaal wordt hij steeds zelfverzekerder. Hij durft te vluchten voor soldaten en gaat hete rolzegel teruggeven aan de koningin, wat verkeerd kan worden opgevat. Als verraad, alsof hij het gestolen had. In het begin van het verhaal had hij dit nooit gedaan. Verder zijn nog allemaal bijfiguren, maar daar kom je weinig over te weten.
Relaties
Yarim heeft een goed relatie met zijn moeder. Die steunt hem, helpt hem en troost hem. Met zijn vader heeft hij een slechtere relatie maar dat komt vooral door Sekné, zij stookt ze tegen elkaar op, door tegen de vader te zeggen dat Yarim niet deugt en ongeluk aantrekt. Toch houdt Yarim veel van zijn vader. Met Sekné heeft hij een heel slechte relatie, ze haten elkaar zowat. Sekné haat Yarim, omdat hij ongeluk zou aantrekken en dat daarom haar enige kind is overleden en dat ze heel arm zijn. Yarim haat Sekné, omdat ze hem van al deze dingen beschuldigt. Tussen Dagan en zijn onderdanen hangt een gespannen sfeer, omdat Dagan ze als slaven behandeld terwijl hij zelf ook een slaaf is. Tussen de andere personages en Yarim hangt een goede sfeer.
Opbouw
Het verhaal is in chronologische volgorde verteld, er komen weinig flashbacks of flashforwards in voor. Deze zijn van geen invloed op hoe jij tegen het verhaal aankijkt. Dus heb ik gekozen voor een chronologische volgorde. Doordat je door de ogen van Yarim kijkt en je net zoveel en zo weinig weet als hij, creëert de schrijver een spanningsboog. Met de nieuwe informatie die je krijgt ontstaan ook weer nieuwe vragen. Je wilt dus door blijven lezen. Er is ook nog een soort van tweede verhaal lijn. Je kijkt door de ogen van een meisje in de hoofdstad van het land Sumer en Akkad. Zij geeft ook een beetje informatie, maar het belangrijkste deel komt van Yarim. Zij speelt dus niet echt een essentiële rol in het verhaal.
Thema en motief
Er zijn 2 motieven; Dat godsdienst een heel erg belangrijke factor kan spelen in iemand leven. (Omdat de priester zegt dat Yarim wel eens een ongelukbrenger zou zijn, verkoopt Yarims eigen vader hem als slaaf.) Het opkomen voor mensen die je dierbaar zijn. (Yarim die zijn dood riskeert om Damu, de dokter vrij te pleiten van een doodstraf.) Het thema is Yarim die in een lange reis vol gevaren zichzelf leert kennen.
Vertelsituatie
Het verhaal is verteld in de personale vertelsituatie en er zijn 2 verhaallijnen. Je kijkt door de ogen van Yarim, dit is de belangrijkste verhaallijn en je kijkt door de ogen van Inaja, een bijverhaallijn.
Ruimte
Het verhaal speelt zich af in het land van Summer en Akkad, een gebied dat nu Irak is. In de tijd van het verhaal heerst er een droogte die alle oogsten heeft verwoest en dus hebben de mensen het heel zwaar. Je bent in eer dorpje waar Yarim woont en proeft goed de gespannen sfeer die er hangt, omdat ze bijna niks hebben voor de pachters. Je kijkt daarna mee met Yarim in zijn lange tocht naar de hoofdstad en uiteindelijk ben je in de hoofdstad.
6. Grondige beschrijving van je leeservaringen
Onderwerp
Het onderwerp sprak me aan, al kwam dat wel pas tijdens het lezen van het boek. Ik had nog nooit eerder nagedacht over dit onderwerp, dus heb ik niet met opzet dit onderwerp gekozen. Ik wel al altijd van geschiedenis verhalen gehouden. Dit boek sprak me dan ook meteen aan toen ik begon met lezen. Ik heb respect voor de keuzes die Yarim maakt, hij geeft het niet zomaar op als hij een slaaf wordt. In die zin heb ik wel wat van het verhaal geleerd: “Geef niet te snel op, als het slecht in je leven gaat.”
Gebeurtenissen
De schrijver laat genoeg gebeurtenissen afspelen, om het verhaal te blijven boeien. De gebeurtenissen zijn spannend en boeiend. Een spannende gebeurtenis is bijvoorbeeld het gevecht met de leeuw. En alle gebeurtenissen zijn boeiend, want ze zorgen ervoor dat je door wilt lezen. En laat hij geen nieuwe gebeurtenissen afspelen, schakelt de schrijver simpelweg over naar een andere verhaallijn. Door dit overschakelen, lijkt het in het begin dat de twee lijnen, helemaal niks met elkaar te maken hebben. Het lijkt onlogisch. Maar zodra de twee personages in de verschillende verhaallijnen elkaar ontmoeten, blijkt het wel logisch te zijn. Ze zijn allebei slaven en kennen allebei een paar dezelfde mensen.
Personages
De eigenschappen moed en doorzettingsvermogen van Yarim zijn bewonderenswaardig. Zelfs als er bijna geen hoop meer is, blijft Yarim doorvechten, om het toch te redden. Het gedrag van Dagan spreekt me niet aan, omdat hij andere mensen slecht behandelt, terwijl hij zelf ook een slaaf is. Zodra de koningin erbij is, merk je hier helemaal niks meer van. Ook Sekné staat me niet aan, omdat ze haar leven teveel laat leiden door de priester. Omdat de priester zegt dat hij Yarim ongeluk brengt, verkoopt ze hem. De reacties van de personages op verschillende gebeurtenissen, zijn geloofwaardig, omdat ik ze herken uit dagelijkse dingen. Alleen de dingen die in die tijd alleen konden, kan ik nu natuurlijk geen oordeel over geven, maar ze lijken me wel logisch. Van Yarim kom je het meeste te weten. Dit is prettig voor het verloop van het verhaal, omdat hij het meeste meemaakt en daarom jij, als lezer, ook even weinig weet als hij, en daarom ook net zo nieuwsgierig wordt. Daardoor blijf je doorlezen.
Opbouw
Het verhaal bestaat uit twee verhaallijnen. De gebeurtenissen per verhaallijn hangen goed samen. In het begin lijken de twee verhaallijnen niet samen te hangen. Maar uiteindelijk lijken ze alles met elkaar te maken te hebben. Verder is de bouw niet moeilijk, onlogisch of onbegrijpelijk. Daardoor leest het boek zich makkelijk weg. Het verhaal heeft niet echt een open einde. Je weet dat Yarim en zijn moeder vrij zijn en eigen grond hebben, je weet alleen niet hoe ze verder leven.
Taalgebruik
Het verhaal is makkelijk te lezen, door eenvoudige opbouw, weinig moeilijke woorden, geen heel lange zinnen en de volgorde van gebeurtenissen in makkelijk beschreven zodat je niet de hele tijd hoeft over te schakelen naar een andere tijd.
7. Verwerkingsopdracht
Zoek twee gedichten bij het verhaal, en leg uit waarom.
Arme mannen, een woestenij
Is uw bestaan; slaven zijt gij!
Beedlen om werk en om brood bij de rijken;
Kindren zien hongren- uw vrouw zien bezwijken-
En dan: wat lot, als eens d’ ouderdom naakt!
Mannen van Friesland, ontwaakt, ontwaakt!
Dit is een stuk uit het gedicht ‘Aan de mannen van Friesland’ van Troelstra. Ik heb gekozen voor dit stuk gedicht, omdat het over slaven gaat die het ook moeilijk hebben. Yarim en zijn moeder zijn ook slaven en hebben het ook heel moeilijk.
Altijd pijn
Ik voelde me chagrijnig en verzuurt,
De pijn had veel te lang geduurd.
Ik was verbitterd en verkrampt,
Het liefst had ik alles kapot geramd.
Dat deed ik niet.want ik was te braaf,
Geen heester.maar een slaaf.
'S morgens was ik al moe en stijf,
van piekeren en zorgen en pijn in mijn lijf.
Dat deed allemaal zo een pijn,
terwijl het zo mooie had kunnen zijn.
En nu wil ik weer een nieuw begin,
Morgen krijg ik beslist weer zin?
Het duurt misschien nog even zo,
Maar morgen wil ik een ander leven.
Ze krijgen me niet klein,
Want morgen zal het anders zijn.
Ik word weer rustig en ontspannen,
En laat me door de pijn niet verlammen.
Ik heb nog altijd pijn,
Het zal voor heel mijn leven zijn.
Het leven is het leven waard,
De depressie is uiteindelijk opgeklaard.
Nuro
Ik heb gekozen voor dit gedicht, omdat de vechtlust die de personage in dit gedicht heeft, heel erg overeenkomst met die van Yarim. Ook hij heeft pijn, van het vele verplichte lopen door de woestijn, naar de hoofdstad. Maar ook hij zet door en bereikt zijn doel.
REACTIES
1 seconde geleden