Samenvatting: Gamboeng, de eerste dag 1 januari 1873
De 21-jarige Rudolf Kerkhoven is afgestudeerd als chemisch technoloog en gaat naar Indie om daar een theeplantage te beginnen. Hij pacht een oude koffieplantage en maakt er een theeplantage van. Taferelen van voorbereiding 1869-1873
Rudolf studeert, zoals gebruikelijk in de familie, in Nederland, en neemt zijn intrek in Delft, waar hij ook studeert. Na zijn studie gaat hij terug naar Indie. Daar moet hij op Sinagar gaan werken en niet op Ardjasari (de plantage van zijn vader), wat hij gehoopt had. Maar eerst maakt hij een rondreis door de omgeving om zijn familie te ontmoeten. Op deze reis leert hij veel over de theecultuur en de gewoonten in Indie. Als oom Eduard, de beheerder van Sinagar, weg moet, beheert Rudolf de plantage. Hierdoor leert hij hoe hij een plantage goed beheert en om problemen op te lossen. De ontginning 1873-1876
Rudolf begint enthousiast met het verwijderen van de oude koffiestruiken op Gamboeng, de plantage die hij heeft kunnen pachten. Ook maakt hij een proeftuintje met thee die hij later wil planten. Ondertussen sterft Rudolfs zus Bertha. Rudolfs ouders gaan naar haar man en kinderen toe, en Rudolf beheert Ardjasari. Het paar 1876-1879

Bertha's kinderen zijn na haar dood bij zus Chateau in huis gekomen. Bij de verzorging van die kinderen wordt ze geholpen door Jenny, de middelste dochter van dhr. Roosegaarde Bisschop. Als Rudolf op een keer bij Chateau op bezoek gaat is hij op slag verliefd op Jenny. Ze willen trouwen, maar Jenny is nog te jong. In december 1877 mogen ze trouwen. Het gezin 1879-1907
De theeoogst is mislukt, maar toch is Rudolf gelukkig. Hij is getrouwd en heeft een zoontje, Rudolf. Rudolfs ouders gaan naar Nederland terug, net voor Rudolfs tweede zoon, Eduard Silvester, geboren wordt. In 1883 vindt er een vulkaanuitbarsting plaats, maar Gamboeng, Rudolfs plantage, blijft gespaard. Kort daarna krijgen Rudolf en Jenny weer een kind, Emile. In april 1887 wordt de vierde zoon van het gezin Kerkhoven, Karel Felix, geboren, en een jaar later een dochter, Bertha. Als Bertha een paar jaar oud is gaat Jenny met de twee oudste zoons naar Nederland. Die kunnen dan studeren en bij Chateau wonen. Hierna wordt Jenny steeds depressiever, en op het eind pleegt ze zelfmoord. Gamboeng, de laatste dag 1 februari 1918
Rudolf woont nu samen met zijn dochter Bertha in Bandoeng. Hij merkt dat hij oud wordt, en beseft nu dat hij te veel aan zichzelf gedacht heeft en daardoor Jenny heeft verwaarloosd. Als hij na jaren weer op Gamboeng komt denkt hij aan zijn vader die op Ardjasari begraven wilde worden, maar wat niet gebeurd is. Hij smeekt zijn dochter om hem op zijn eigen plantage te begraven, en niet in Bandoeng. Tijd A
1. Het verhaal is niet chronologisch, er zitten soms flashbacks in. Hoofdstuk 2 bijvoorbeeld. Dat geeft een beschrijving van Rudolf zijn leven als student. Het eerste hoofdstuk is de eerste dag op Java voor Rudolf. Dit hoofdstuk loop wel chronologisch. Eigenlijk lopen de verhalen in de hoofdstukken allemaal chronologisch, alleen de hoofdstukken zelf (zoals hoofdstuk 2) is soms een flashback. 2. Het verhaal speelt zich af op 1 januari 1873 tot 1 februari 1918. Dat is dus het verleden. Welk effect heeft dit? Dat je een stukje geschiedenis leert over hoe het er vroeger aan toe ging ( bijvoorbeeld in dit boek, op de plantages). Dit boek is gebaseerd op brieven. B
1. Het tijdsverloop maakte het verhaal voor mij op het begin onduidelijk, omdat ik eerst dacht dat ‘Gamboeng, de eerste dag 1 januari 1873’ werd meegemaakt door de vader. Later in het verhaal werd het me duidelijk dat het om Rudolf ging. 2. Het boek heeft een betrouwbare indruk achtergelaten, omdat ik de ruimte interessant vindt. Hier ligt ook mijn verleden een beetje. De tijd heeft een goede indruk achter gelaten, omdat ik zo iets te weten kom over hoe het vroeger in Indonesië er aan toe ging. Ik had er al wel iets over gehoord, maar dat zijn weer hele andere verhalen. Perspectief A
1. Het perspectief ligt bij de hoofdpersoon: Rudolf en bij de schrijver. 2. Soms is het een ik-vertellend perspectief en de andere keer een alwetende verteller. B
1. Rudolf is helemaal bij het verhaal betrokken, hij maakt het hele verhaal mee en ziet het verhaal soms vanuit zijn ogen. De schrijver is bij de meeste stukken aanwezig en verteld je wat er gebeurd met wie en wanneer. 2. Op het begin moest ik wel wennen aan de manier waarop het verhaal werd verteld, het maakte het een beetje onduidelijk en dat vond ik aan het begin wat minder leuk om te lezen. 3. IK voel me niet betrokken bij het verhaal door het perspectief, omdat het soms nogal verwarrend was. Personages A

1. Rudolf Kerhoven: Hij heeft heldere ogen, een breed, hoog voorhoofd, een rechte neus, een mond met nog volle, kinderlijke lippen. Hij heeft donkerblond haar, zijn haar begon bij de scheiding wat af te wijken. Hij zag er jong uit terwijl hij eenentwintig is. Hij is een aardige sociale man. Hij is ook een beetje conservatief en aristocratisch. Hij is slim en heeft gestudeerd in technologie. Hij voelt zich soms onbegrepen en in de steegelaten. Jenny Roosegaarde Bisschop: Rudolf’s vrouw. Een zorgzame moeder. Ze komt uit ene chaotisch gezin en ze lijkt de enige normale uit gezin. Na een tijdje wil ze een ander leven leiden en ze wordt depressief. Na een tijd depressief geweest te zijn pleegt ze zelfmoord. 2. Ja, Rudolf maakt het hele boek door iets mee. Het begint er bij dat Rudolf van Nederland naar Indonesië verhuist en daar een nieuw leven gaat leiden, hij krijg een plantage in zijn bezit, hij krijgt een vrouw en een gezin. Zijn vrouw pleegt zelfmoord en hij eindigt als weduwenaar. B
1. De hoofdpersonen maken belangrijke beslissingen die gevolgen heeft voor het verhaal. Als hij niet naar Indonesië was gegaan had je het boek waarschijnlijk niet vanuit Rudolf gelezen, maar vanuit een van de andere familieleden. Jenny pleegt zelfmoord. Dit geeft een belangrijke draai aan het verhaal, als ze niet dood was gegaan, was ze nog lang een grote last geweest voor Rudolf. 2. Ik voel me het meest verwant met rudolf. Dit is omdat Rudolf een sociaal persoon is. Ik ben ook een sociaal mens en vind het leuk om met andere mensen om te gaan. Ruimte A
1. De schrijfster heeft denk ik bewust gekozen voor de ruimte, omdat dit boek is gebaseerd op brieven. Het verhaal moest dus denk ik wel in deze ruimte afspelen anders klopt het niet met de brieven. B
1. Ja, ik vind het bepalend, omdat het over thee plantages gaat. Het verhaal had zich ook in China kunnen afspelen, maar niet in Nederland of een anders West-Europees land. De ruimte had niet per se Indonesië hoeven zijn, maar dit spreekt mij zelf meer aan. 2. Het spreekt me wel aan, omdat mijn familie uit Indonesië komt. Hierdoor zijn de verhalen over Indonesië wat interessanter voor mij om te lezen, omdat er altijd wel een kern van waarheid in het verhaal zit en ik hierdoor wat meer over het land te weten kom. Spanning A
1. Het verhaal werd spannend toen Rudolf een brief schreef aan zijn moeder. (Dit werd achteraf spannend nadat ik het boek al uit had). Hij vertelde in de brief dat hij en Jenny niet meer zoveel geld hadden en het kleine beetje wat zij hadden gespaard was voor Jenny en de Kinderen na zijn dood, schreef hij. Dit maakt het verhaal spannender, omdat Jenny zelfmoord zou gaan plegen en depressief was. De rest van de brieven maken het verhaal ook spannend. B
1. Ik vind de schrijfster er niet helemaal in geslaagd het boek spannend te maken, omdat het een langdradig boek was op sommige stukken.Er werd te veel beschreven, wanneer er bijvoorbeeld over een boom werd verteld dan staat er niet: ‘De boom in de voortuin van Rudolf’, maar: ‘De grote boom met grote groene en sommige al gele bladeren, die voor veel schaduw zorgde in de voortuin van Rudolf’. Dit was maar een voorbeeld. Het was geen citaat uit het boek. Dit maakte het boek minder spannend.
Stijl A
1.- ‘Alle verteringen zijn à discrétion, waarvan dan ook met de grootste indiscrétion gebruik werd gemaakt, vooral door de officieren,’meldde hij in een brief naar Ardjasari. - Eduard steeg af en sprak de dieren toe die hem van louter vreugde haast omverwierpen. ‘Af, Mirza! braaf, Gètok! wég Courtois! schei uit, Pecco! kalm jongens! down, Beer!’ 2. In het eerste stukje vind ik typerend dat er in sommige regels Franse woorden in een Nederlandse zin staan, terwijl ik de Franse woorden dan niet eens ken. IN het tweede stukje vind ik typerend dat er veel uitroeptekens worden gebruikt. In plaats van één keer een uitroepteken te zetten, heeft de schrijfster achter elke hond die geroepen werd een uitroepteken. B
1. Ik heb me niet aan de stijl geërgerd, maar ook niet van genoten. Het was voor mij gewoon dat ik goed door kon lezen. Er stonden in sommige stukken wel veel moeilijke woorden, wat ik hierboven niet meer heb beschreven, waardoor ik soms een stukje tekst weer opnieuw moest lezen, omdat ik het anders niet begreep. 2. De stijl ligt niet dicht bij mijn eigen taalgebruik, ik gebruik eigenlijk nooit echt ‘dure’ woorden. Hier worden er wel veel genoemd, maar daar heb ik ook weer van geleerd. Ik denk ook dat het goed voor mijn woordenschat ik om een wat moeilijker boek te lezen. Alleen tot nu toe kende ik de meeste woorden nog niet. Genre A
1. Ik reken dit boek tot de avonturenroman of een streekroman ( dit omdat het zich in een bepaald deel van Indonesië afspeet, namelijk West-Java. Een avonturenroman, omdat Rudolf allerlei avonturen meemaakt, hij vertrekt van Nederland naar Indonesië. B
1. – Het speelt zich in een bepaalde streek af. (Indonesië, West-Java). - Rudolf maakt verschillende avonturen mee, hij gaat van Nederland naar Indonesië. Hij rijst van plantage naar plantage om naar zijn ouders te gaan die hij soms mis loopt. Het zijn niet de grootste avonturen waar hele spannende dingen in gebeuren, maar hij maakt onderweg wel dingen mee. Thema en Motieven A
1. Rudolf vertrekt van Nederland naar Indonesië waar hij een plantage pacht en die probeert te onderhouden en daar een gezin te stichten met Jenny. 2. - Rudolf gaat maar Java. - Rudolf trouwt met Jenny en krijgt vijf kinderen. - Jenny wordt depressief en pleegt zelfmoord. B
1. Ik vind het knap dat Rudolf zijn geboorte land kan verlaten en dan al zijn vrienden achter te laten en een nieuw leven beginnen. Vooral omdat het een voor Rudolf vreemd land is. Je weet daar de weg niet en je kent daar helemaal geen mensen (op je familie na, maar die hebben het ook druk). Je hebt geen vrienden daar en je weet niet wat je te wachten staat (alleen dat je een plantage moet pachten). 2. Nee
Eindwaardering Ik zou het boek een 7 willen geven, omdat ik het wel een mooi boek vond, alleen het was soms wat te langdradig en er werden moeilijke woorden in gebruikt. Ik vind de ruimte wel een plus punt. Structureel argument: Het doorslaggevende aan het boek vind ik de ruimte. Ik vind het een interessante ruimte en ik kan me ook een beeld vormen van hoe het er daar uitzag. Daarbij is ook de tijd bepalend, omdat het er vroeger heel anders uit zag dan nu. Emotioneel argument: Ik vond het treurig voor Rudolf toen Jenny zelfmoord had gepleegd, omdat hij veel om haar gaf en aar niet kwijt wilde. Aan de andere kant vind ik het ook een opluchting voor Rudolf, omdat ze meer een last voor hem was door haar depressie. Intentioneel argument: Ik denk niet dat de schrijver iets over had willen brengen. Ze wilde misschien alleen een idee geven hoe het er vroeger op de plantages aan toe ging. Dat is haar goed gelukt, want ze heeft er een duidelijke beschrijving over gegeven. Moreel argument: Ik vind het erg dat er Nederlanders naar Indonesië kwamen om daar een plantage te pachten en dan Indonesiërs als slaven thuis te hebben die voor hun werkte. Zij moesten ook hard werken op het land. Realistisch argument: Ik vind het verhaal zeker realistisch ik geloof dat het echt is gebeurd, omdat dit boek gebaseerd is op brieven. Al zou het verhaal niet op brieven zijn gebaseerd (of als ik dit niet wist) dan zou het iets minder realistisch zijn, maar realistisch genoeg om te geloven dat het echt is gebeurd. Vernieuwingsargument: Ik vind dat dit boek voldoende originaliteit heeft, omdat ik er nog nooit iets over heb gelezen en omdat het deels echt gebeurd is. Aan de andere kant heeft het voor mij geen originaliteit, omdat de ruimte bijna in elk boek van Hella S. Haasse hetzelfde is. Dit maakt haar boeken minder interessant als je er al meer van haar hebt gelezen.