Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

Gebr. door Ted van Lieshout

Beoordeling 8
Foto van een scholier
Boekcover Gebr.
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 4e klas havo | 2164 woorden
  • 7 juli 2019
  • 56 keer beoordeeld
Cijfer 8
56 keer beoordeeld

Boekcover Gebr.
Shadow

Kun je nog een broer zijn als je enige broer dood is? Dat vraagt de zestienjarige Luuk zich af als zijn jongste broer Marius is gestorven. De laat een dagboek na waardoor Luuk geconfronteerd wordt met zichzelf. Wat Marius al over hem wist, probeert Luuk nog te verbergen. Namelijk dat hij meer van jongens houdt dan van meisjes.

Kun je nog een broer zijn als je enige broer dood is? Dat vraagt de zestienjarige Luuk zich af als zijn jongste broer Marius is gestorven. De laat een dagboek na waardoor Luuk geco…

Kun je nog een broer zijn als je enige broer dood is? Dat vraagt de zestienjarige Luuk zich af als zijn jongste broer Marius is gestorven. De laat een dagboek na waardoor Luuk geconfronteerd wordt met zichzelf. Wat Marius al over hem wist, probeert Luuk nog te verbergen. Namelijk dat hij meer van jongens houdt dan van meisjes.

Gebr. door Ted van Lieshout
Shadow
ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Algemene gegevens

Ted van Lieshout

Gebr.

twee broers en een dagboek

Uitgeverij Gottmer

1996 Haarlem

(8e druk, 1996)

 

Gegevens over de schrijver

Ted van Lieshout is een Nederlandse schrijver, dichter, scenarioschrijver en beeldend kunstenaar. Hij was geboren op 21 december 1955 in Eindhoven.

Voordat hij schrijver werd was hij een illustrator en grafisch ontwerper. Hij ontwierp voornamelijk boekomslagen. Hij heeft ook liedjes en scenario’s geschreven voor meerdere tv-programma’s. Hij had hiervoor ook al gedichten gepubliceerd.

Zijn schrijfstijl staat vooral bekend om de melancholie en hoe je eenvoudig kan doorlezen. Ook heeft hij meerdere boeken geschreven op basis van ervaringen toen hij opgroeide, zoals het opgroeien zonder vader in Begin een torentje van niks, het verliezen van zijn broer in Gebr. en de relatie die hij had met een volwassen man in ‘Zeer kleine liefde.’

Onder zijn bekendste werken vallen: ‘Mijn meneer’, ‘Schuldig kind’, ‘Gebr.’ en ‘Begin een torentje van niks’.

 

Samenvatting

Het verhaal is een fragment uit het dagboek van Marius. Eén van de twee broers die in dit boek aan bod komen. De broer van Marius heet Lukas.

Marius is op 14-jarige leeftijd gestorven aan de ziekte van Wilson. De moeder van de twee broers besluit een paar maanden na de dood van haar jongste zoon om op een ceremoniële wijze afscheid te nemen. Ze kondigt bij het gezin aan dat ze van plan is om de spullen van Marius te verbranden op zijn verjaardag. Ze vertelt Lukas dat hij spullen mag uitzoeken die hij wilt houden uit Marius zijn kamer. Lukas is het niet met zijn moeder eens over deze manier van rouwen en besluit belangrijke spullen van Marius te redden, waaronder zijn dagboek.

Lukas vertelt aan zijn moeder dat hij het dagboek van Lukas wilt houden, maar zijn moeder verbiedt hem om privé-eigendom van Marius te houden. Lukas krijgt het idee om zelf te gaan schrijven in het dagboek van Marius. Op die manier is het dagboek ook zijn eigendom.

Lukas begint met schrijven op de pagina waar Marius is gestopt met schrijven. Wat hij schrijft heeft hij gericht op Marius en in het dagboek spreekt hij hem aan met zijn bijnaam ‘Maus’. Hij schrijft waarom hij in het dagboek schrijft en wat er tot nu toe is gebeurd.

Later besluit hij de door Maus geschreven pagina’s toch te lezen en erop te schrijven, omdat zijn moeder zei dat ze de door hem geschreven bladzijden er gewoon uit kon scheuren toen Lukas zijn plan had aangekondigd.

Bij de teksten die Maus heeft geschreven schreef Lukas zijn opmerkingen eronder, om zo terug te praten tegen Maus.

Uiteindelijk komt hij een pagina tegen dat de herinnering ophaalt hoe Maus er bijna was achter gekomen dat Lukas op jongens valt. In die tijd loog Lukas erover en zei hij dat hij alleen maar dacht dat hij op jongens viel. Maar Lukas komt er achter dat Marius óók op jongens viel. Lukas komt er ook achter dat hij een seksuele relatie had met zijn vriend Alex.

Lukas begint te schrijven over de herinneringen toen Marius last begon te krijgen van zijn ziekte, hoe hij zich daarbij voelde, hoe hij stierf en hoe zijn ziekte pas duidelijk werd na de autopsie. Hiervoor heeft Lukas zich laten testen aangezien de ziekte erfelijk is. Hij blijkt de ziekte niet geërfd te hebben.

Lukas geeft uiteindelijk toe aan Marius in het dagboek dat hij inderdaad op jongens valt. En dat hij erachter kwam toen hij samen met hem naar het zigeunerkamp ging en Tibor ontmoette. Tibor was een zigeunerjongen die Lukas had ontmoet terwijl Marius er niet bij was, hij was zelfs bang voor zigeuners. Hij vertelt over hoe hij verliefd werd op Tibor, hoe ze bloemenkransen maakten, afscheid moesten nemen en hoe kapot hij ervan was.

Na het toegeven van zijn geaardheid ziet hij erop tegen om het boek veilig te houden. Zijn geheim staat er nu in en hij weet niet hoe zijn ouders erop gaan reageren. Echter, wanneer Lukas het dagboek aan zijn moeder wil geven weigert zijn moeder om het te verbranden. Lukas besluit om zijn moeder te vertellen dat hij homo is en dat Marius ook op jongens viel. Zijn moeder gaat tegen zijn verwachtingen in en vertelt hem dat ze dit allang wist en hem accepteert.

Lukas vraagt zich ook niet langer meer af of hij nog een broer is. Het broertje in hem is er niet meer maar de broer in Maus bestaat nog.

 

Verhaalanalyse

Ruimte

Het verhaal speelt zich het meest af in het huis van het gezin. Alleen wanneer Lukas zich laat onderzoeken om te kijken of hij de ziekte van Wilson heeft, speelt het verhaal voor een korte tijd binnen een onderzoekslaboratorium.

Het speelt zich af, een half jaar na de dood van Marius, in 1973. De vertelde tijd is één dag.

 

Personages

Lukas: Lukas is zestien jaar en is de oudste zoon uit het gezin. Hij houdt van tekenen en schrijven en is van plan om naar de kunstacademie te gaan. Hij is een round character.

Aan het begin van het verhaal besluit hij om het dagboek van Marius te redden zodat zijn gedachten en gevoelens worden bewaard. Hij vraagt zich na het overlijden van zijn broertje af of hij zelf nog wel een broer is. Aan het eind heeft hij antwoord op die vraag: Het broertje in hem is gestorven, maar de broer die in Maus zit, die leeft nog. Hij is daarbij ook uit de kast gekomen en geaccepteerd door zijn ouders, waar hij eerst niet zeker over was.

Marius: Marius was de jongste zoon van het gezin. Hij is op veertienjarige leeftijd gestorven aan de Ziekte van Wilson. Door zijn ziekte kreeg hij steeds vaker last van tremors, totdat hij van top tot teen zat te trillen. Uiteindelijk is hij nergens meer toe in staat en kan hij nauwelijks praten. Hij was heel gefrustreerd dat hij steeds minder kon en dat hij steeds naar de dokter moest.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

Marius was erg geïnteresseerd in geografie en wilde later ontdekkingsreiziger worden. Wanneer Lukas in zijn dagboek kijkt, blijkt dat Marius ook homo was en zelfs een relatie had met zijn vriend, Alex. In tegenstelling tot Lukas, was Marius niet bezorgd over de acceptatie van zijn ouders, hij schaamde zich niet voor zijn geaardheid.

 

Vertelwijze

Perspectief

Het boek is in meervoudig ik-perspectief, het ik-perspectief van Lukas en het ik-perspectief van Marius.

 

Chronologie en structuur

Het verhaal loopt in chronologische volgorde en de vertelde tijd is maar één dag. De hoofdstukken zijn gewoon dagdelen, die zeggen op welk moment van de dag Lukas een passage heeft geschreven. Bij de hoofdstukken kan je dan ook zien dat Lukas vooral ’s avonds heeft geschreven.

 

Thema en motieven

De belangrijkste thema’s zijn het omgaan met het verlies van een geliefde, broederschap, en hoe moeilijk het kan zijn om uit de kast te komen.

Na de dood van Marius sluit iedereen in het gezin zich voor een lange tijd af. De vader sluit zich op in zijn kantoor en is teruggetrokken. Zijn moeder verbrandt de spullen van Marius. Maar het belangrijkste is hoe Lukas hiermee omgaat want dat is waar het hele boek om draait. Hij vraagt zich het hele verhaal af of hij nog wel een broer is. Zijn moeder is nog steeds een moeder ook al is Marius weg. Maar is hij nu enig kind? Aan het eind heeft hij zijn eigen antwoord.

“Jammer genoeg heb ik geen glashard bewijs in handen gekregen om te bepalen of ik nog een broer ben of niet. Toch heb ik wel degelijk een antwoord gekregen dat me logisch lijkt. Bij toeval.

Vannacht schreef ik per ongelijk: `Toen wij allebei nog leefden…’

Ik wilde het verbeteren, want jíj leeft niet meer, maar ík nog wel. Ik heb het niet gedaan. Het stond er goed. Er kwamen namelijk allerlei herinneringen boven waarvan ik dacht dat ik ze kwijt was. Jij kwam erin voor, als jongen van tien, van twaalf, van veertien. Maar ook ik kwam in die herinneringen voor, als jongen van elf, dertien, vijftien. En allemaal waren ze van 2 september vorig jaar of van daarvoor. Ná 2 september zijn er geen herinneringen bijgekomen waarin we broertjes waren. Er zijn geen herinneringen waarin jij vijftien bent en ik zestien. Die broers bestaan niet. Dat is een feit.

Begrijp je wat dat betekent, Maus? Toen jij stierf, stierf ook de broer die ík was. Ik heb je verteld van de siddering die ik voelde toen mam zei dat je overleden was; dat zal het moment geweest zijn waarop het broertje in mij doodging. Maar daarmee is niet alles gezegd, want ík leef nog en de herinneringen die ik heb bestaan echt. En vannacht had ik heel duidelijk het gevoel dat er iets van jou in leven is gebleven. Ergens kwamen we elkaar tegen. Dat was niet in mijn kamer want daar was jij niet. Het was ook niet bij je graf of in de hemel want daar was ik niet. Het doet er eigenlijk niet toe waar het was. Desnoods kwamen we elkaar halverwege tegen op Nieuw Pangea, dat mooie eiland van ons alleen, waarvan niemand weet waar het ligt.

Belangrijker: er is dus iets van jou in leven en ik denk dat ik wel weet hoe dat kan. Als het namelijk waar is dat met jou het broertje in mij is gestorven, dan is het even waar dat met míj het broertje in jóu nog leeft! En dat is wel zo logisch, want waar is het broertje in jou anders gebleven?

Dat broertje in jou… ben ík.

Dat broertje blíjf ik en dat gaat maar door, en door, en door, mijn hele leven lang. Daar heb ik dit dagboek niet voor nodig. Je hebt het toch allang over mijn schouder meegelezen.

Dag lieve Maus, kus van

Je broer.” Gebr. blz. 142-144

En dan nog hoe beide broers omgingen met hun geaardheid. Marius was hier veel gemakkelijker in dan Lukas.

Lukas had hier veel moeite mee. Hij wist dat hij anders was en hij werd veel gepest. Hij begon met twijfelen of hij meisjes wel leuk vond. Hij kwam erachter toen hij voor het eerst verliefd werd op een zigeunerjongen genaamd Tibor. Hij worstelt er heel lang mee of hij het wel gaat vertellen aan zijn ouders. Het geeft hem opluchting wanneer hij wordt geaccepteerd.

Marius had hier nauwelijks problemen mee. Hij accepteerde het al van zichzelf en heeft zelfs een relatie gehad met zijn vriend die Alex heet. Hij had dit ook heel gemakkelijk toegegeven aan zijn broer.

Natuurlijk is het belangrijkste voorwerp het dagboek, die Lukas het hele verhaal door probeert te redden, totdat hij beseft dat hij dat niet nodig heeft om met Maus in contact te blijven.

 

Titelverklaring

‘Gebr.’ is een afkorting van gebroeders, oftewel Lukas en Marius.

 

Schrijfstijl

In het dagboek lijkt door een jongere geschreven en dat is ook de bedoeling. Alles is duidelijk beschreven en valt makkelijk te snappen.

Aan het begin raak je wel nieuwsgierig, want er wordt wel aangekondigd dat Maus overleden is maar je komt er pas later achter hoe hij is doodgegaan.

 

Beoordeling

Ik vond dit boek heel ontroerend en interessant.

Wat mij aan het begin al aansprak, is dat het lijkt alsof je iemands dagboek hebt gevonden, en het is spannend om, door het lezen van het dagboek, erachter te komen van wie het is en wat er is gebeurd.

Ik vond het triest om te lezen hoe Marius door zijn ziekte steeds verder achteruitging, terwijl de rest van het gezin weinig voor je kan betekenen. Het geeft je een gevoel van machteloosheid. Je beseft je al wat er gaat gebeuren en het komt alsnog hard aan, zoals bij Lukas.

Ik vond het triest om te lezen hoe Marius door zijn ziekte steeds verder achteruitging, terwijl de rest van het gezin weinig voor je kan betekenen. Het geeft je een gevoel van machteloosheid. Je beseft je al wat er gaat gebeuren en het komt alsnog hard aan, zoals bij Lukas.

Ik vond beide broers sympathiek. Marius, omdat hij zo enthousiast en blij was en Lukas vanwege zijn af en toe humoristische opmerkingen die hij schreef in het dagboek.

 

“Lach dan. Het is feest, nota bene je eigen verjaardag! En het is nog carnaval ook. Buiten vieren ze je verjaardag zonder dat ze het weten

en toen vond ik dit stomme dagboek terug.

Nou, dan niet.” Gebr. blz. 45

 

“Maar hij moest mee van mam omdat ze hem een keer van z’n kamer af wilde krijgen. Alex (als clown) en ik liepen vrolijk te hossen en te dansen over straat, met achter ons Luuk in een grote regenjas van pap met een hoed en een grote zonnebril op. Ik geloof dat hij een kinderlokker moest voorstellen.

Nee, een spion, idioot!” Gebr. blz. 60

 

Maar, ik had de meeste sympathie voor Lukas, omdat hij grappig overkomt, hij tekent en omdat zijn gedachten sowieso meer naar voren komen in het boek.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Gebr. door Ted van Lieshout"