Beschrijvingsopdracht. Titelbeschrijving Renate Dorrestein, Een hart van steen, Uitgeverij Contact Amsterdam, 1998 (5e druk augustus 1998, eerste druk 1998) De motivatie van je boekkeuze. Ik had gehoord dat Renate Dorrestein leuke boeken heeft. En me docent had me aangeraden om een boek van Renate Dorrestein te lezen. Daarom ging ik haar boeken bekijken en het boek Een hart van steen leuk me heel leuk. Ik las de achterkant en ik werd benieuwd naar het verhaal. Verder sprak de titel me ook heel erg aan, door de titel leek het boek me ook heel leuk. De eerste persoonlijke reactie. Ik was erg geschokt door dit boek. Vond het een hard boek, vol met harde waarheiden. Ik kon me heel goed in dit boek verdiepen, daardoor was ik heel erg geschokt toen ik klaar was met het boek. Het boek was erg nieuwsgierigmakend dus ik bleef maar door lezen! Maar ik vond het boek ook erg ingewikkeld. Pas op het einde begrijp je wat er is gebeurd en hoe alles is gebeurd. Ik vond het ook erg droevig, want ik kon me goed verdiepen in Ellen, dus vaak vond ik het een zielig boek. Maar dat maakte het voor mij ook heel boeiend, ik kon het allemaal goed begrijpen.
Korte Samenvatting Je leest dit verhaal door de ogen van een twaalfjarig meisje Ellen van Bemmel. Ze woont bij haar ouders en ze heeft een broer, zus, en broertje. Haar ouders hebben een eigen bedrijf, Bureau van Bemmel. Ellen is 12 jaar oud als ze te horen krijgt dat ze nog een zusje krijgt. Ze is daar helemaal niet blij mij, ze wilt geen zusje erbij. Ze verzint een verschrikkelijke naam voor haar zusje, Ida. En dat wordt ook de naam voor haar zusje. Nadat Ida wordt geboren gaat het allemaal niet zo goed. Haar moeder (Margje) stopt met werken zodat ze al haar tijd in Ida kan steken. Margje begint raar te doen, en heeft alleen nog maar aandacht voor Ida. Haar moeder is heel erg bezorgd om Ida, daarom laat ze alle kinderen bidden tot God. Ze wordt heel erg gelovig. Bijvoorbeeld ze doopt Ida elke keer als ze haar in bad doet. En ze deed dat allemaal omdat ze dacht dat God dat wilde. Margja draait zo erg door dat ze denkt dat ze haar hele gezin moet doden. Ze doet dat omdat ze denkt dat God dat wil. En daarom besluit ze haar hele gezin en zichzelf te doden. En op een dag gebeurt het, haar moeder gaf zogenaamd aan iedereen vitaminepillen. Het waren helemaal geen vitamine pillen het waren slaappillen en valium. Ellen komt terug met haar hond na een wandeling. Ze ziet haar zus ( Sybille ) en haar broer ( Kester) met een plastic zak over hun hoofd. Ze ziet op het aanrecht een vuilniszak met de voeten van haar zusje Ida erin. Ze ziet ook dat haar ouders dood zijn, ze raakt in paniek. Onder de tafel ziet ze haar broertje (Carlos), hij was aan het hoesten, hij leefde dus nog. Margje was Ellen gewoon vergeten! Ellen en Carlos zijn de enige die het overleven. Ellen krijgt psychische problemen, en het gaat niet goed met der. Ellen en haar broertje komen in een tehuis. Carlos zou misschien worden geadopteerd. Dat wou Ellen absoluut niet, en daarom vlucht ze met haar broertje uit het tehuis. Onderweg herinnert ze zich dat haar oude rector daar ergens woont en besluit ze om naar hem toe te gaan. Ze mogen even binnen komen maar hij belt de Eenhoorn om te zeggen dat Ellen en Calos bij hem zijn. Daarna komen ze weer in het tehuis terecht. Carlos wordt geadopteerd en Ellen blijft alleen over. Ze heeft het erg moeilijk zonder haar broertje. Ze mist hem maar ze is ook jaloers op hem. Hij woont bij een fijne familie en zij blijft alleen achter. Later ontmoet ze Thijs waarmee ze gaat trouwen, maar ook weer gauw mee gaat scheiden. Ze ziet dat er haar oude huis vrij staat, en koopt meteen haar oude huis. Toen ze het huis kocht was ze net zwanger, zwanger van een onbekende man. Nadat ze weer in het huis woont, komt ze in contact met een oude vriend Bas. Hij kende hun heel goed, want hij werkte vroeger bij haar ouders. Ellen krijgt bijna een miskraam, daarom adviseert de dokter haar aan om iemand bij haar te laten wonen die voor haar kan zorgen. Er komt een vrouw (Lucia) met drie kinderen bij haar wonen. Lucia is op de vlucht voor haar man, daardoor verbiedt ze Ellen om contact op te nemen met mensen. Daarom kon ze een tijdje niet omgaan met Bas. Na een tijdje gaat Lucia weg, en blijft Ellen alleen over. Ze begint heel erg na te denken over alles, ze herinnert zich alles nog zo goed. Haar broer en zus blijven ook in haar hoofd, ze praten met haar en ze hoort ze steeds. Ellen gaat naar dokters om met hun te praten over haar problemen. Ellen sluit het daarna allemaal af. Ze gaat door met haar leven, en ze verkoopt haar oude huis. Ze voedt haar kindje samen met Bas op. Verdiepingsopdracht Tijd - Ongeveer vanaf 1972 tot 1998. Het verhaal speelt zich in de twintigste eeuw af. - Nee ik vind niet dat het iets met het verhaal te maken heeft, de tijd waarin het verhaal afspeelt heeft geen grote rol in het verhaal. - Het verhaal wordt in twee delen verteld. Het eerste deel gaat over de jeugd van Ellen. Het begint ongeveer in 1972, net voor de geboorte van Ida. Het eindigt op 6 april 1973, de dag waarop haar hele familie dood gaat. Het tweede deel gaat over Ellen’s zwangerschap en haar oude huis die ze terug heeft gekocht. Het begint in 1998 en duurt een paar maanden lang. De verhaaltijd van dit boek is 283 bladzijden. - Het boek werd niet in een chronologische volgorde verteld. Het wordt allemaal door elkaar verteld met veel flashbacks. Dat maakte het boek heel spannend maar ook lastig om te lezen. Want heel vaak wist ik dan even niet waar het over ging, maar als ik verder las kwam ik erachter. Dat maakte het wel weer boeiend en spannend. Je bleef doorlezen want je wou weten wat er ging gebeuren. Je werd erg nieuwsgierig. Plaats - Het verhaal speelt zich af in Lijsterlaan, daar is Ellen opgegroeid. Later als Ellen ouder wordt koopt ze het huis terug. Een kleine deel van het verhaal speelt zich af in de tehuizen. - Het is natuurlijk nog wel in Nederland, dus je weet er wel wat van. Maar over de Lijsterlaan, waar Ellen woonde, wist ik niks. Het verhaal speelt zich ook af in een tehuis, en daar wist ik niet veel over. Maar door dit boek ben ik wel meer over tehuizen te weten gekomen. - Nee, het geeft het verhaal geen extra betekenis. - Nee, dat speelt ook geen rol in het verhaal. Vertelspunt. - Je leest het verhaal door de ogen van Ellen, er is hier dus sprake van een ik-verteller. Daardoor kan je je goed verdiepen in het boek. Het lijkt dan alsof jij alles zelf ook meemaakt. Spanning. - In dit boek zit erg veel spanning, je wilt steeds door lezen. Dat komt omdat je in het begin heel weinig weet, daardoor ontstaat er spanning in het boek. Door de openplekken komt er spanning in het boek, zo wordt de spanning in het boek opgebouwd. Thema en Motief. - Het thema van dit boek is jeugdtrauma. Ellen heeft veel meegemaakt in haar jeugd, daardoor is het voor ellen heel moeilijk om door te leven. Ze kan het verleden moeilijk verwerken. Familie-drama is ook een thema in dit boek, want in de familie van Ellen speelt zich heel veel drama af. - Dit boek heeft een paar verschillende motieven. Een daarvan is Postnatale psychose, want daar lijdt de moeder van Ellen aan. Want doordat hun moeder ziek is gaan hun allemaal dood. Verder is Familiedrama ook een motief in dit boek. Want in de familie van Ellen speelt zich heel veel drama af.
Leeservaringen grondig beschrijven. Onderwerp. - Het is voor mij duidelijk wat het onderwerp in dit boek is. Het onderwerp in dit boek is Familie-problemen. Het boek gaat over de familie van Ellen, over alles wat zich in hun familie afspeelt. Toen Ida werd geboren kwamen er allemaal problemen in hun familie. Daardoor heeft Ellen geen leuke jeugd gehad, waardoor ze het verleden moeilijk kan verwerken. - Toen ik de achterkant van het boek las zag ik al dat het over familie problemen ging. Ik las dat Ellen er geen zusje bij wou. Het sprak me aan, dus ik ben dit boek ook gaan lezen omdat het onderwerp me aansprak. Ik had verwacht dat Ellen haar zusje iets ging aan doen, maar dat is in het boek niet gebeurd. Dus mijn verwachting is niet uitgekomen. - Door dit boek heb ik veel nagedacht, vooral omdat je je zo goed in dit boek kan verdiepen. Ik heb hele andere kanten van het onderwerp gezien. Een familie lijkt van de buitenkant misschien heel normaal, maar je weet nooit wat er binnen het gezin plaatsvindt. - Ik ben niet anders over het onderwerp gaan denken. Maar ik doordat ik me heel goed kon verdiepen in het boek begrijp ik het onderwerp veel beter. Ik snap nu hoe moeilijk het is voor kinderen met problemen in hun familie. - Ik vind dat het onderwerp goed wordt uitgewerkt. Je ziet heel goed in het boek hoe moeilijk het is voor Ellen om het verleden te verwerken omdat ze vroeger zoveel problemen thuis had. Als lezen begrijpt je Ellen heel goed want alles wordt zo goed uitgewerkt. Ik vond alleen dat het boek ook meer aandacht kon besteden aan Carlos, haar broertje. Ik wou ook wel graag weten hoe het met hem was, en hoe hij met de dood van zijn familie omgaat. Daar kon het boek wel meer aandacht aan besteden, want hij was ook de enige van het gezin die nog leefde. - Ik heb wel eens een film gezien met het zelfde onderwerp. Ik vind dit boek mooier dan de film, want bij een boek ga je zelf een beeld maken. Bij dit boek was er ook veel meer spanning, vooral door de open plekken. Je wist in het begin heel weinig, daardoor ga je zelf nadenken over wat het antwoord kan zijn. Gebeurtenissen. - De belangrijkste gebeurtenis in dit boek is de geboorte van Ida. Door de komst van Ida wordt haar moeder psychisch ziek. Ze krijgen veel problemen in hun familie. Haar moeder wordt zo erg ziek, dat ze haar hele gezin dood maakt. Maar ze was Ellen vergeten. Toen Ellen terug kwam zag ze dat iedereen dood was behalve Carlos. Zij waren de enige die niet dood gingen van het gezin. - De nadruk ligt meer op de gedachten en gevoelens. Want het boek gaat meer op de gevoelens van personen. Je krijgt ook gedachten en gevoelens van de moeder van Ellen te lezen. Het gaat meer om gevoelens en gedachten, want dat blijft het hele boek doorgaan. - Het boek heeft genoeg gebeurtenissen, dus het blijft boeiend. - Het is natuurlijk niet logisch dat een moeder haar gezin dood maakt, maar de gebeurtenissen gaan wel logisch achter elkaar. Want daarna heeft Ellen heel veel trauma, en wordt ze in een tehuis gestopt. Later komt ze heel veel in de knop met zichzelf omdat ze het verleden niet kan verwerken. Dus de gebeurtenissen gebeuren wel logisch achter elkaar. - Dat de moeder van Ellen haar gezin dood maakt. Ik was heel geschokt toen ik dat las, want je weet eerst van niks. Op het eind krijg je het pas te lezen. Het heeft een grote indruk op me achter gelaten omdat ik me echt niet kan voorstellen dat iemand zoiets doet. Maar in het boek lees je ook dat haar moeder gewoon echt ziek was, ze dacht dat God dit wilde. Het heeft een grote indruk op me omdat ik het absoluut niet had verwacht. Ik kon het me niet voorstellen dat een moeder zoiets kan doen. - In het begin van het boek kiest Ellen de naam voor haar nieuwe zusje. Ze geeft haar expres een hele lelijke naam. Dat heeft me heel erg aan het denken gezet, want hoe kan je nou zoveel haat hebben op iemand die je nog helemaal niet kent? Haar nieuwe zusje was nog niet eens geboren en ze had al zoveel haat voor der. Ik kan me het me niet voorstellen, en daarom ging ik daar over nadenken. Deze gebeurtenis zette me aan het denken. - De sfeer is erg dramatisch, en er is veel haat. Ik vond het daardoor heel zielig, want ik kon me erg goed verdiepen in Ellen. - Ja, je moest heel veel dingen in het verhaal zelf invullen. Vooral in het begin, want je wist toen nog heel weinig. Ik vond dat juist heel leuk aan het boek, ik ging dan alles zelf invullen, het werd dan een soort raadsel. Daardoor werd het boek ook heel spannend, je bleef maar door lezen om te weten of je verwachting uitkomt of niet. - Ja, ze blijven boeien. Want je leest echt de gedachten en gevoelens van Ellen, en hoe ze met de gebeurtenissen in haar leven omgaat. Het blijft daardoor boeiend. Personages. - Het is allemaal beschreven uit de ogen van Ellen, de mensen in het boek dus ook. Ellen gaat echt voor je leven, want je leest het allemaal uit haar ogen. Je leest ook in een stukje ook de gedachtes van de moeder van Ellen. Daarin lees je waarom ze iedereen dood maakte. Maar verder lees je de gedachtes van haar moeder niet, dus zij gaat niet voor je leven. De rest van de personages weet je niet heel veel over, je weet niet hun gevoelens en gedachten. Ellen’s hele gezin lijkt op echte mensen, echte mensen met problemen. Bijvoorbeeld Ellen lijkt op een echt meisje, een meisje dat geen leuke verleden heeft, iemand die haar verleden probeert te verwerken. - Ellen wou meteen iemand de schuld geven van alles, en uiteindelijk gaf ze altijd zichzelf de schuld. Ze reageerde alles op mensen af, al haar haat. Deze eigenschap van haar vond ik echt erg, hele slechte eigenschap. Wat ik wel een goeie eigenschap vond van Ellen was dat ze het verleden echt wou verwerken. Ze probeerde niet te doen alsof er nooit wat was gebeurd, ze wou het gewoon goed verwerken. Deze eigenschap van haar bewonder ik wel, want het lijkt me heel moeilijk om het verleden te verwerken. De eigenschappen van de moeder van Ellen kon ik echt niet uitstaan, ze was heel koppig en vond dat alles moest zoals zij het wou. - Ellen had hele rare ideeën, ze ging bijvoorbeeld expres een lelijke naam voor haar zusje verzinnen. Haar gedrag was ook niet normaal, ze had heel veel haat in zich, zette zich vaak af tegen mensen. De moeder van Ellen was ziek in der hoofd daarom had ze hele rare ideeen, ze dacht dat God wilde dat zij haar familie dood maakte. Haar gedrag was ook heel raar, ze ging Ida steeds dopen, ze gaf de andere kinderen geen aandacht. - De moeder van Ellen had de beslissing genomen om haar familie te doden. Dat is absoluut geen begrijpelijke beslissing. De beslissing die de moeder van Ellen nam waren niet begrijpelijk. Ellen had de beslissing genomen om het oude huis terug te kopen, dat vond ik heel begrijpelijk. Ze wou het verleden verwerken, ze kon niet weglopen voor het verleden. Ik vond het heel knap van haar dat ze haar oude huis terug kocht. - Ellen vind ik sympathiek, ook al laat ze het niet zien. Ze kon misschien heel bot zijn maar ze bedoeld het goed. Ze dacht nog heel vaak aan Carlos, en miste hem heel erg. De moeder van Ellen vind ik niet sympathiek, zij dacht alleen maar aan zichzelf. Ze deed na de komst van Ida ook niet meer aardig tegen de rest van het gezin. - Je komt het meest te weten over Ellen. Alleen bij Ellen lees je echt al haar gevoelens en gedachten, en daardoor ben je haar heel goed begrijpen. Je komt ook een beetje over de gedachten en gevoelens van haar moeder te weten. Je komt te weten waarom haar moeder haar familie dood maakte. Daardoor begrijp je het beter. - Je moest veel invullen voor het gedrag van de personages, je snapt bijvoorbeeld niet waarom de moeder van Ellen zo raar doet. Ik vond dat niet vervelend, want juist daardoor wou ik doorlezen. Dat maakte het voor mij veel boeiender. Bouw. - Ik vond de bouw van de tekst ingewikkeld, want het verhaal werd niet chronologisch achter elkaar verteld. Het had veel flashbacks, en die stukjes vond ik erg ingewikkeld. - Het verhaal komt langzaam op gang, je krijgt stukje voor stukje meer te weten. - Alles hangt goed met elkaar samen. Je ziet in het boek veel verbanden. - Er zijn twee verhaallijnen die door elkaar lopen. Ellen haar verleden en Ellen als ze ouder is. - Er zijn heel veel herinneringen en terugblikken in het boek. Ik vind dat juist heel leuk in een boek, het geeft het boek iets extra’s. - Ik vind het einde een beetje onduidelijk, je weet alleen dat Ellen haar verleden heeft verwerkt en nu doorgaat met haar leven. Maar ik wou nog veel meer weten, er blijven dus zaken onduidelijk. Ik wou nog weten hoe het met haar broertje ging, hoe ze haar kindje wil opvoeden en of ze bij Bas blijft. Dat zijn allemaal vragen die ik nog heb, vind het wel vervelend dat deze zaken onduidelijk blijven. Taalgebruik. - De tekst was makkelijk te lezen, had geen problemen met het taalgebruik. - Wat me opgevallen is dat Ellen alles heel duidelijk schrijft zodat je echt een beeld krijgt. Als ze ergens buiten is dan verteld ze precies wat ze ziet, daardoor krijg je als lezer echt een beeld. Ze schreef ook heel uitgebreid over hun huis, waardoor je echt een heel goed beeld krijg hoe het eruit zag. Ellen schreef ook heel eerlijk, ze schreef alles wat ze vond en voelde. Ellen had ook veel haat in zich, dat merkte je ook aan haar taalgebruik. Je merkte dat ze haat in zich had tegenover mensen. - Ik vond de manier van vertellen heel goed, ik begreep alles goed. - Ik vind dat de taalgebruik past bij de personages. Ellen is een persoon die zegt wat ze vindt, zo schrijft ze ook in het boek. Ze had ook veel haat in zich en dat zag je ook aan haar taalgebruik. Dat heeft dus ook weer met het onderwerp te maken. Ze had vroeger veel de problemen in haar familie, daardoor had ze veel haat in zich. En dat zie je terug in haar taalgebruik.