TITELBESCHRIJVING: Renate Dorrestein, Een hart van steen, Amsterdam 1998 (negende druk) MOTIVATIE VAN MIJN BOEKKEUZE: Dit boek heb ik gekozen omdat het me een aangrijpend verhaal leek. In de les is er iets verteld over de inhoud van dit boek en leek me wel boeiend. Ook de inhoudsopgave op de achterflap sprak me aan. Daarom heb ik besloten dit boek te lezen. KORTE WEERGAVE VAN DE INHOUD: Als Ellen van Bemmel twaalf jaar oud is krijgt ze een nieuw zusje: Ida. Zij is het vijfde kind in het gezin. De moeder van Ellen wordt zeer neerslachtig na de geboorte van Ida. Uiteindelijk pleegt ze samen met haar man zelfmoord nadat ze hun kinderen om het leven hebben gebracht. Ellen is op dat moment niet thuis en wordt vergeten. Als ze thuiskomt zijn haar oudere broer Kester, haar oudere zus Sybille en jongere zusje Ida al gestorven. Alleen haar broertje Michiel, die zij Carlos noemt, leeft nog. Vijfentwintig jaar later keert Ellen terug in het huis waar ze haar jeugd heeft doorgebracht. Ze wordt opnieuw geconfronteerd met de feiten doordat ze een oud fotoalbum van haar familie doorbladert. Ze realiseert zich dan pas dat ze het overleeft heeft omdat ze vergeten is. Ook heeft ze tijdens haar studie geneeskunde de reden voor de depressie van haar moeder gevonden: een tekort aan hormonen. Dit was toen nog niet bekend en daarom heeft men haar moeder niet kunnen helpen.
UITGEWERKTE PERSOONLIJKE REACTIE: Onderwerp: Het boek gaat over de verwerking van een jeugdtrauma. Dit wordt op een zeer boeiende manier gedaan. Pas in de laatste hoofdstukken kom je te weten wat er nou precies is gebeurd. Tot die tijd krijg je wel een idee, maar je weet niet wat zich heeft afgespeeld of waarom. Ik vind het een interessant onderwerp. Je komt in dit boek te weten wat de reden van deze zelfmoord is geweest en ook hoe Ellen daarmee is omgegaan. Je leest over de tijd in het tehuis waar ze terecht komt en hoe ze zich daar gedraagt en voelt. Later lees je ook hoe ze ermee omgaat als ze uit het tehuis is gekomen en weer verder gaat met haar leven. Zelf denk ik hier niet vaak over na, want ik heb nooit zoiets meegemaakt. Het lijkt me heel moeilijk te accepteren dat je ouders zelfmoord hebben gepleegd. Dat idee had ik ook al voor ik het boek las, dus mijn mening is niet veranderd. Gebeurtenissen: De belangrijkste gebeurtenissen in dit boek zijn de geboorte van Ida en de zelfmoord van de ouders nadat ze de kinderen hebben vermoord. De zwangerschap van Ellen is ook wel belangrijk, maar niet omdat het echt de aanleiding is voor een gebeurtenis. Het is meer de afsluiting van de gebeurtenissen en de tijd die daarop heeft gevolgd. Ze sluit door haar eigen zwangerschap vrede met het verleden en kan verder met haar eigen leven. De geboorte van Ida is het begin van alle ellende, omdat dat de oorzaak is van de hormoonstoornis van moeder en daardoor verantwoordelijk voor haar depressie. De moord op het gezin is de meest ingrijpende gebeurtenis in het leven van Ellen en de gebeurtenis waar het hele boek om draait. Deze gebeurtenissen zijn zeer goed beschreven en lopen vloeiend in elkaar over. Het is wel zo dat de twee verhaallijnen soms voor wat verwarring zorgen, omdat je de gevolgen van een gebeurtenis vaak eerder te weten komt dan de gebeurtenis zelf. Doordat je niet alles al weet blijven de gebeurtenissen heel boeiend. Een voorbeeld hiervan is dat je al wel redelijk snel te weten komt dat de rest van haar familie is vermoord, maar pas in het laatste deel van het boek door wie en hoe
Personages: Volgens mij is de hoofdpersoon geen heldin. Het is een normale vrouw die lijdt onder de gevolgen van een gebeurtenis uit haar jeugd. Je zou kunnen zeggen dat het heel moedig van haar is om in het huis te gaan wonen waaraan ze zulke traumatische herinneringen heeft, maar dat vind ik niet echt moedig. Het is voor haar een manier om met het verleden om te kunnen gaan. Meer noodzaak dan moed dus. Ze heeft de gebeurtenis eerst een aantal jaren verdrongen, maar nu komt het naar boven. Ze heeft het hier moeilijk mee en dat komt ook in het boek naar voren. Dat is een zeer menselijke reactie. Van een heldin verwacht je dingen die een gewoon mens niet zou doen. Die dingen doet zij niet en daarom denk ik niet dat ze een held is. Er is maar een persoon in het boek voor wiens daad ik geen begrip kan opbrengen en dat is de vader van Ellen. Hij helpt haar moeder de kinderen om het leven te brengen en doet dat omdat hij niet tegen haar in durft te gaan. Dit vind ik onbegrijpelijk, want hij vermoordt zijn eigen kinderen. Hij deed dit ook omdat hij geloofde dat hij het deed zodat de ziel van de kinderen gered kon worden. Zijn vrouw was van mening dat de duivel bezit had genomen van haar jongste kind, Ida. De enige manier om de duivel uit te drijven was door het hele gezin te doden. Op die manier zouden ze boete doen en vergeving vinden. Opbouw: Dit boek bestaat voor het grootste deel uit flashbacks. In die flashbacks kom je te weten wat er is gebeurd in de jeugd van Ellen en wat het probleem is waar ze mee worstelt. Volgens mij past deze opbouw goed bij het onderwerp, want je komt op deze manier te weten wat ze toen voelde, maar ook wat ze nu voelt en hoe ze het heeft verwerkt en dat nog doet. Aan het eind van het boek zijn de meeste vragen wel beantwoord, maar er zijn nog een heleboel vragen waar geen antwoord op gegeven wordt. Taalgebruik: Het taalgebruik in dit boek vind ik niet moeilijk, er worden haast geen moeilijke woorden gebruikt en de zinnen zijn niet erg lang. In dit boek is er ongeveer evenveel dialoog als er beschrijvingen zijn.dat vind ik wel een goede verhouding. Op die manier weet je wat er gebeurt, maar je weet ook een beetje wat de mensen denken en doen. Volgens mij past het taalgebruik goed bij het belangrijkste personage in dit boek. Dat is Ellen. Zij heeft geen erg hoge opleiding gehad, maar is wel een intelligente vrouw. Dat komt ook terug in het boek. Er zijn veel flashbacks en je moet zelf veel dingen samenvoegen en op die manier het verhaal construeren, maar het taalgebruik is niet moeilijk. voorlopig eindoordeel: Ik vond het een boeiend boek dat makkelijk te lezen was. Door de wisselende verhaallijnen ontstaat soms wel enige verwarring, maar dat vind ik wel leuk. Het is een boek dat je niet gedachteloos kunt lezen, maar waar je over na moet denken om de gebeurtenissen te kunnen volgen. Je wordt bij het verhaal betrokken en leeft mee met de hoofdpersoon. Daarom vond ik het een zeer boeiend en mooi boek. VERDIEPINGSOPDRACHT Voor ik dit boek ging lezen dacht ik dat het zou gaan over hoe een jonge vrouw de moord op haar familie verwerkt. Ik dacht dat de dood van de rest van de familie iets te maken zou hebben met de geboorte van haar jongste zusje, maar ik wist niet wat. Het verhaal is opgebouwd uit verschillende hoofdstukken die elke door witregels weer in kleinere stukken worden verdeeld. De hoofdstukken gaan elk over de herinneringen die Ellen krijgt bij het bekijken van verschillende foto\'s uit het familiealbum. De witregels zorgen ervoor dat de verschillende herinneringen die een foto oproept uit elkaar kunnen worden gehouden. Er is volgens mij sprake van een cyclische opbouw, want het begint als de moeder van Ellen zwanger is. Als het boek eindigt is Ellen zelf zwanger en woont ze weer in haar oude huis. In dit boek is sprake van een ik- vertelsituatie. Je ziet de gebeurtenissen door de ogen van Ellen. Dit is een onbetrouwbare vertelsituatie, want Ellen kijkt terug op de meest traumatische gebeurtenis uit haar jeugd. Je krijgt geen duidelijke aanwijzingen dat ze bewust liegt, maar omdat het om zo\'n traumatische gebeurtenis gaat heeft haar geest waarschijnlijk dingen verdraait. Ook kun je het niet controleren, omdat Ellen de enige overlevende is die aan het woord komt. Je komt dus wel te weten wat er is gebeurd, maar je weet niet waarom dit is gebeurd en wat er in het hoofd van haar vader is omgegaan toen hij besloot haar moeder inderdaad te helpen. Door deze vertelsituatie word je beter bij het verhaal betrokken. Je weet hetzelfde als de hoofdpersoon. Ook alle verwarrende informatie die zij kent, kom jij te weten. Door deze vertelsituatie word je sterk bij het verhaal betrokken en wil je weten hoe het afloopt. Ik heb voor het perspectief gekozen, omdat ik dat interessanter vind dan de structuur van een boek. Je kunt een boek op eel veel verschillende manieren structuur geven, maar het perspectief bepaalt toch hoe je een verhaal ervaart. Voor de secundaire literatuur heb ik gebruik gemaakt van het boek \"eerste druk \'98\". Hierin wordt echter heel weinig verteld over de structuur en het perspectief. Alleen dat je de gebeurtenissen door de ogen van Ellen ziet. Dit gebeurt aan de hand van foto\'s uit haar jeugd die de aanleiding zijn voor de verschillende hoofdstukken. Mijn bevindingen met betrekking tot het perspectief komen overeen met die van de secundaire literatuur. De bevindingen van de secundaire literatuur vind ik overtuigend. Dit komt waarschijnlijk doordat ik die mening deel. De gebruikte secundaire literatuur was niet erg bruikbaar, want het perspectief werd niet erg uitgebreid besproken. Ik heb r dan ook niet echt veel aan gehad. EVALUATIE Na de verdiepingsopdracht vind ik een hart van steen nog steeds een mooi boek. Dat vond ik ook al toen ik het net uit had. Mijn mening is dus niet veranderd. Het is wel zo dat ik sommige dingen iets beter begrijp omdat ik er meer aandacht aan heb besteed. Ik vond het een boeiend boek en had het daarom snel uit. In ongeveer 2 uur heb ik het uitgelezen. Daarna ben ik aan het verslag begonnen. Het uitvoeren van de verdiepingsopdract ging niet zo goed, want ik kon geen goed materiaal vinden en begreep niet echt goed wat de bedoeling was. Tijdens het werken aan deze opdacht had ik het idee dat niet ik niet goed moet secundaire literatuur overweg kon, maar de rest van de vaardigheden wel goed beheerste. De volgende keer ga ik nog iets eerder aan het boekverslag beginnen zodat ik meer tijd heb om secundaire literatuur te vinden en om vragen te stellen.