Dubbelliefde door Adriaan van Dis

Adriaan van dis, Dubbelliefde


Inhoudsopgave:
1. Zakelijke gegevens. Pagina 31.
2. uitleg waarom het boek gekozen is. Pagina 31.
3. eerste persoonlijke reactie. Pagina 31.
4. korte samenvatting. Pagina 32.
5. bespreking van een aantal verhaal aspecten. Pagina 35.
6. leeservaring. Pagina 36.
7. Informatie over de auteur. Pagina 36.


1. Zakelijke gegevens
De titel: dubbelliefde, omdat hij door de ‘dubbelrollen’ die hij speelt van vrouwen en mannen houdt.

Het is dubbel liefde omdat hij verschillende rollen speelt en soms met een man een relatie heeft en een andere keer met een vrouw ook is het dubbelliefde omdat hij dubbele gevoelens heeft over zich zelf en over werner .


Het boek is geschreven door Adriaan van Dis en uitgegeven door uitgeverij Meulenhoff bv. In het jaar 1999 verscheen de eerste druk. Het is een psychologische roman.


2. uitleg keuze boek
Ik heb dit boek gekozen omdat ik toen ik op de lijst ging kijken deze titel vragen bij mij opriep waarom dubbelliefde en voor wie. Toen ik thuis in de boekenkast keek zag ik hem staan en was ik er van overtuigd dat ik dit boek moest gaan lezen.


3. eerste reactie
Mijn eerste reactie op dit boek was dat ik overweldigd was over wat er allemaal met de ik-persoon gebeurt en hoe de ik-persoon denkt. Omdat ik anders denk was het af en toe wat verwarren maar daardoor was het ook wel weer juist interessant om iets zo uit een heel ander perspectief te bekijken.


4. Samenvatting: in het boek zitten een soort van verschillende delen. Ik heb van alle delen een korte samenvatting gemaakt.
Proloog
De ik-persoon en zijn beste vriend Werner wonen in hetzelfde huis op het moment dat Werners vader op sterven ligt. Werner en hij zijn vaderhaters, ‘vadermoordenaars’ noemt hij henzelf en dat is wat hen verbindt. De ik-persoon kijkt terug vroeger, hij wil zichzelf onder ogen komen, en dan vooral de zichzelf van toen hij nog een jongen was, een dromer, met het verlangen vooral heel groots te worden. Hij concludeert dat alles minder mooi is gelopen dan hij gedroomd had. Wat hij opbouwde maakte hij kapot. Inmiddels was Werner grijs en de ik-persoon nagenoeg kaal.

I

Het is 1969, de ik-persoon zit in zijn laatste klas in Halfstad en speelt in het schooltoneel. Dit doet hij samen met Werner, die net zoals hij een van de hoofdrollen speelt. Hij speelt Tony uit ‘The West Side Story’. Dit wordt echter een beschamend stuk voor de ik-persoon want het word een groot fiasco. Als de examens achter de rug zijn begint hij met naar feestjes te gaan. De ik-persoon komt niet uit de meest welgestelde gezinnen. Hij woont in een flat, maar zijn vrienden in villa’s met zwembaden. De ik-persoon wil naar de toneelschool. Hij voelt zich de beste toneelspeler van de wereld en weet zeker dat hij het gaat redden. Hij vindt ook dat hij een uitzonderlijk goede dichter is en als toelatingsexamen besluit hij gedichten te gebruiken. Deze zijn van Rilke en Baudelaire, zij inspireren de ik-persoon erg en hij denkt vaak aan hun gedichten. De ik-persoon verandert, van uiterlijk en innerlijk. Hij wordt geïnspireerd door een model, een playboy en ladykiller, hij koopt een gouden kettinkje. Dit gouden kettinkje verstopt hij echter onder een laag kleding als hij hem draagt hij wil niet dat iemand hem in Halfstad met het kettinkje ziet. Dan verlangt hij opeens naar ontroering, een groot gevoel, hevigheid en opwinding. Bij de meisjes heeft hij niet zoveel succes, maar wel bij hun moeders. Hun moeders maken het hem zo dat hij zich geweldig voelt. Omdat de ik-persoon met vragen over seksualiteit zit, gaat hij naar een klasgenootje van hem, Jaap Schouten, die altijd als vraagbak werd gebruikt op het seksgebied. Op een gegeven moment begint de ik-persoon te twijfelen over zijn geaardheid. Jaap zijn vader concludeert na hem onder vuur te zetten dat hij homoseksueel is. Daarom wordt hij doorgestuurd naar Mart Koning, die volgens Jaap homoseksueel is. Eenmaal bij Mart aangekomen komt hij erachter dat Mart geen homoseksueel is. Hij krijgt van hem een boekje mee: ‘Knal’. Een boek over een modeontwerper Max Heymans. Hij vindt het geweldig, verkleedkunstenaar. Hij besluit dat dat is wat hij wil en begint te sparen voor een uitstapje naar Amsterdam. Zodat hij zich daar op de wereld van schrijvers, kunstenaars en artiesten kan storten. Verder verdiept hij zich in de boeken over homoseksualiteit, zodat hij daar wat meer vanaf weet. Hij gaat naar Amsterdam. In een witzijden onderbroekje van zijn zus en met zijn gouden ketting om. Hij gaat naar een homocafe van lesbienne Bet van Beren, populair bij schrijvers en artiesten. Daar in het cafe krijgt hij de travestiet Sally achter zich aan. Toch is het anders als dat hij gedacht had. Dan ontmoet hij Piet, een ‘keurige’ homo, vindt hij, geen nicht of asociaal persoon en de ik-persoon besluit dan dat Piet hem in moet wijden in de herenliefde. Dit is een zeer pijnlijke ervaring en hij komt dan ook onder het bloed te zitten. Thuis zit hij onder het bloed en dan ontdekt zijn zus dat hij haar slipje aan heeft. Ze wordt kwaad en begint hem uit te schelden voor flikker. En zijn moeder verteld hem dat dit toneelstuk over is.

II
De ik-persoon mag het op de toneelschool proberen. Alleen het gaat niet helemaal zoals hij gedacht had dat het zou gaan. Hij had allerlei oude gedichten geleerd, maar het toneel gebruikte het moderne. Ze vertelden hem dat hij niet echt in zich had. En de lyceumtoneelvereniging dat was echt iets voor hem geweest. Zijn rivaal Werner is uiteindelijk zijn beste vriend geworden. Beiden hebben ze het moeilijk met hun vaders. De vader van de ik-persoon is overleden, maar de ik-persoon vind dat eigenlijk niet zo erg. Beiden plannen ze om de vader van Werner te vermoorden. Ze willen zijn remkabels doorsnijden van de auto, om zo de perfecte moord te plegen. Maar dat word uiteindelijk toch niets. Ze konden de remkabel niet eens vinden. Hij besluit dat hij duidelijkheid wil over zijn geaardheid en gaat boeken lezen over homoseksualiteit. Hij komt tot de conclusie dat hij homo wil ‘zijn’, omdat je je dan vrij in de maatschappij kon gedragen en dat was wat hij wilde. Hij wilde vrij zijn!

De ik-persoon gaat weer studeren, dit keer gaat hij Nederlands studeren. Hij vertelt het aan niemand want hij schaamt zich voor het beroep. Als hij in de trein naar Amsterdam gaat, kleedt hij zich om, omdat hij er in Amsterdam anders uit wilde zien, opstandig in de plaats van braaf. Op een avond gaat hij naar een forumdiscussie voor homoseksuele studenten. Als het uitmondt in een eng dansfeest, besluit hij weg te gaan. Hij belandt uiteindelijk bij een hoer. Tijdens de treinreis naar huis ontmoet hij Maud Fannisch ten Cate, een oud-klasgenootje van het Goois Lyceum, zijn middelbare school. Ze werkt als leerling-journalist bij de Telegraaf, nadat ze met haar studie is gestopt. Wegens geldgebrek en een grote vraag naar nieuwe kleren, laat de ik-persoon zich naakt fotograferen. (hier verandert hij van een ik- naar een hij-perspectief)

III
(de hij- wordt weer een ik-perspectief)
De ik-persoon vind een kamer, een zoldertje bij een alcoholistenechtpaar en naast hem woont een Surinaams gezin. Hij heeft geen zin in studeren en gaat meestal bij de Griek eten. Hij hoort daar verschillende meningen over het Griekse kolonelsregime. Door de bezettingen en stakingen bij Neerlandistiek hoeft de ik-persoon een tijd niet meer naar colleges. Daarom sluit hij zich aan bij een leesgroep. Ze discussieren erop los over ‘de bevrijding van de massa’, alleen blijkt dat hij daar nogal anders over denkt. De mensen kijken hem raar aan, tot het moment dat hij zegt dat hij homoseksueel is. ’s Nachts was hij de Nachtman. Een andere man, waar hij ver vanaf stond en die van alles durfde, soms durfde hij zelfs zijn gouden ketting te laten zien. Als hij de Nachtman is gaat hij naar bordelen. De ik-persoon houd zich steeds meer bezig met de Griekenland groep. Hij vraagt Maud er een stuk over te schrijven. In ruil daarvoor zou hij haar helpen aan een verhaal over een ontsnapte beer. Hierdoor ontstaat er een band tussen hen. Hij vertelt haar dat hij zichzelf nog niet heeft gevonden. Hij vertelt haar over zijn homoseksualiteit, dat hij naar de hoeren gaat en dat hij tot vreselijke dingen in staat is. Ze komen er ook achter dat ze beiden heel verschillend zijn en elkaar niet erg goed begrijpen. Toch gaan ze samen naar een artiestencafe, genaamd Le Fiacre, waar ze Ramses Shaffy en hun leraar Duits van het lyceum tegenkomen. Het lukt Maud goed om indruk te maken op Ramses, maar de ik-persoon gaat te ver en staat gigantisch voor paal. Hij gaat boven op de piano liggen en probeert zwoel in Ramses zijn ogen te kijken. Aan het einde van de avond belandt hij in bed met een stoelenontwerper en diens vriend. Hij begint te schrijven met Maud. Maud vertelt de ik-persoon dat ze hem lief vind en de ik-persoon stelt voor samen zelfmoord te plegen. Bij een kijk in zijn garderobe komen er pijnlijke herinneringen naar boven. Herinneringen over zijn vader. En de weken waarin zijn vader stierf. Om dit te verdringen gaat hij op pad als de Nachtman en bezoekt de mannelijke prostituees. Als Robert laat hij zich door een oudere getrouwde man meenemen in diens auto.

IV
De ik-persoon sluit zich aan bij de Griekenland groep. De leider ervan, Lex, neemt hem apart en vraagt hem s'nachts een nep-bom te willen gooien door de ruiten van Olympic Airways. Omdat de ik-figuur Werner een keer uit de bak geholpen had, helpt Werner hem bij de aanslag. De ik-figuur geeft Maud de primeur, zij wordt echter ontslagen omdat de Telegraaf zich afvraagt hoe ze zo snel aan dit soort informatie komt. Werner en de ik-figuur trekken in het huis van Maud, als veiligheid zodat ze niet gepakt worden voor de aanslag. Om aan geld te komen steelt het de ik-persoon. Maud en de ik-persoon krijgen een relatie. Werner houdt zich afzijdig. De relatie benauwd de ik-figuur af en toe en dan vlucht hij als Nachtman het nachtleven van Amsterdam in. Maud en de ik-persoon groeien uit elkaar en stoppen er uiteindelijk mee. Zijn geld raakt op en hij wil graag een ander onderkomen dan bij Maud. Hij besluit cheques als vermist op te geven en ze door Werner te laten verzekeren. Hier krijgt hij spijt van en hij geeft zichzelf aan bij de politie.

V

In een kroeg ontmoet hij een vrouw, Mireille, met wie hij naar huis gaat. Het lukt niet om met haar naar bed te gaan, hij is geschokt door de manier waarop ze met haar kinderen omgaat en is door de drank niet meer in staat om iets klaar te spelen. Op straat ontmoet hij Mischa, wiens gezicht geheel getatoeëerd is, en hij komt even terecht in de wereld van de drugs. Alicia, een dame die hij een keer met Werner in een café ontmoet had, gaat met de ik-figuur om en ze stelen samen heel veel. De moeder van de ik-persoon is jarig en hij gaat naar Halfstad. Terug in Amsterdam gaat hij weer de straat op en heeft contact met Maurits, een mannelijke hoer. Dan komen we weer in het stuk van de proloog. Werner's vader is overleden. De ik-figuur heeft een openhartig gesprek met Werner. Het is nooit meer geworden dan een vriendschappelijke relatie tussen hen en daar zijn ze nu blij om. De ik-figuur gaat weer schrijven, onder andere over zijn woede. "Ik heb me voorgenomen gelukkig te worden" (pagina 363). Zo eindigt het boek.


5. verhaal aspecten
Ik denk dat het boek realistisch is, omdat alles wat er gebeurd ook in het echt gebeuren kan. Ook hoe de ik-persoon zich ontwikkeld en met zijn eigen mening omgaat is realistisch

Er is een zekere hoeveelheid spanning omdat het in het boek veel terugblikken en herinnering zitten en zo kom je steeds een beetje meer te weten over wat er allemaal met de ik-persoon gebeurd is. Ook word je als lezer af en toe op het verkeerde been gezet over de geaardheid van de ik-persoon omdat hij daar in veranderd. En hij schakelt op een gegeven moment ook over wan ik-persoon naar hij-persoon.

De ik-persoon is de hoofdpersoon en hij kampt met veel psychologische problemen. Ook beleeft hij van alles als Nachtman. Op verschillende momenten veranderd de ik-persoon als hij word geïnspireerd door anderen of als door een gebeurtenis zijn mening word bij gesteld. Hij heeft niet veel normen en waarden omdat hij daar niet zeker van. Hij is zeker een round character door alles wat hij voelt. De andere belangrijkste persoon is Werner zijn beste vriend. Ook al verliezen ze elkaar soms uit het oog als ze elkaar weer tegen komen pakken ze gemakkelijk de draad weer op. De ik-persoon wisselt veel van mensen met wie hij een relatie heeft omdat het voor zichzelf niet duidelijk is wat hij wil.

Het boek word bijna altijd verteld door de ik-persoon hierdoor krijg je de kans om echt met de ik-persoon mee televen en te begrijpen wat hij voelt en wat hij doormaakt. Over het einde zou ik zeggen dat het deels gesloten en deels open is want het is niet duidelijk wat hij verder met zijn leven gaat doen of wat hij nou wil maar aan de andere kant wil hij vanaf nu gelukkig worden en niet meer tijd verspillen aan woede.

Er zijn veel climax momenten door de vele flashbacks maar een climax moment is voor mij toch wel het einde wanneer de ik-persoon eens goed nadenkt over zijn verleden en het eindelijk allemaal accepteert en tevreden met zich zelf is,

Het verhaal speelt zich tussen 1969 en 1986 af in en rond Amsterdam. Er is een redelijke chronologische tijdlijn hoewel er ook veel terugverwijzingen in voor komen. Er is dus ook veel sprake van terugblikken en flashbacks. Ook is er sprake van tijdvertraging en tijdversnelling.

Het onderwerp van het boek is de ik-persoon en zijn ontwikkeling en emoties.

Er is een personale verteller maar op een gegeven moment wisselt hij naar een hij-persoon en weer terug naar de ik-persoon. Er is een functionele ruimte berustend op een overeenkomst met de proloog en de epiloog Het verhaal speelt zich eerst af in Halfstad. Hier woont de ikfiguur met zijn ouders. Hij ziet het als een beschaafd dorp waar iedereen elkaar kent en in de gaten houdt. Amsterdam trekt hem erg aan daar de grootte hem anonimiteit geeft. De hoofdpersoon is te vinden in het huis van Maud, vlakbij Artis, in de buurt van de hoeren en in de kroegen.

Er is hier sprake van een belangenruimte. Wanneer de hoofdpersoon namelijk de rol van Nachtman speelt, trekt hij midden in de nacht erop uit om naar de hoeren, de tules en homobars te gaan. Hier hangt een duistere sfeer, vol vunzigheid en verderf. Dit geeft ook de gevoelens van de hoofdpersoon uit. Die zich op dat moment ook vies voelt, terwijl hij eigenlijk streeft naar schoonheid en zuiverheid.



6 lees ervaring.
Het onderwerp spreekt mij aan omdat ik het interessant vind om het vanaf de ik-persoons perspectief te bekijken en omdat hij van alles meemaakt als Nachtman maar ook als zichzelf.

Ik had nog nooit echt over dit onderwerp nagedacht dus ik kan niet zeggen dat ik er anders over na ben gaan denken. Er komt niet echt een duidelijk standpunt naar voren maar de band tussen Werner en hij had van mij meer aandacht mogen krijgen. Af en toe is het verband tussen gebeurtenissen lastig te verklaren en je moet er wel bij blijven met je gedachten als je dit boek leest. De gebeurtenissen zijn geloofwaardig

pagina 360: Werner draaide de kraan dicht en het geraas hield eindelijk op. Het was behaaglijk in onze stolp geworden en de rum verwarmde onze hoofden. De kaartjes van de bloemen krulden op mijn schoot. We lazen zwijgend de laatste groeten…en ik zag de bloemen voor mijn vader het huis uit worden gedragen. De rouwstoet die langs het raam voorbijtrekt en ik zit binnen. Er is niet echt een gebeurtenis die de meeste indruk op mij heeft gemaakt. Wel vond ik het einde als hij uiteindelijk toch zichzelf accepteert wel indrukwekkend

pagina 362: ik maak het niet groter, ik maak het kleiner. Ik wil niet meer vluchten maar thuiskomen zei ik, of dacht ik , want we vervielen telkens in een stil voor ons uit kijken. Ik nam me voor om trouw te zijn. Trouw aan de vriendschap. Trouw aan mijn idealen. Trouw aan mijn ware zelf.

Sommige personages zijn voorspelbaar maar andere weer totaal niet. Nee ik zou niet op de hoofdpersoon willen lijken, omdat hij het voor zichzelf allemaal heel moeilijk maakt en dat wil ik niet. Er is niet echt een normen wen waarden patroon. Het taalgebruik was niet lastig om te lezen en gewoon duidelijk. De ik-persoon beschrijft zijn gevoelens veel en op een duidelijke manier. Deze stijl past bij het onderwerp en de personages.


7. Informatie over de auteur
Adriaan van dis is geboren in 1946. zijn eerste boek was Nathan Sid uit 1984. Hij schrijft voorral romans, reisverhalen en toneel. Zijn boeken gaan vaak over een hoofdpersoon die kampt met psychologische problemen. Adriaan van dis wil graag schockeren en dingen verduidelijken met zijn boeken. Hoe het ook had kunnen zijn en waarom iemand zich zo voelt. De meeste recensies over van Dis zijn boeken zijn zeer positief en maar een enkeling heeft nog iets negatiefs op te merken.

Recent werk: Indische duinen (1994, roman), Palmwijn (1996, Boekenweekgeschenk), Een deken van herinnering (1998, essay), Totok (1998, poëzie) Dubbelliefde, geschiedenis van een jongeman (1999, roman), Op oorlogspad in Japan (2000 , novelle).