De sleutel is gebroken door Ida Vos

Dit is de samenvatting
Twaalf jaar geleden was hun vader naar het stadshuis in Groningen gegaan om zijn dochter Eva aan te geven aan de burgelijke stand. Drie jaar later ging hij voor de tweede keer toen gaf hij Lisa aan. Tot vandaag Eva Zilverstijn moet samen met haar ouders en haar zusje Lisa gaan onderduiken. Eva kreeg de franse onderduiknaam Marie-Louise Dutour en Lisa Marie-Jeanne Dutour. Ze moesten met de trein naar het station in Enschede. Mevrouw Ali bracht ze naar Geesje een lieve weduwe in Losser. Daar waren ook de familie Baruch. Ze kenden Davy en Doortje van drie jaar geleden ze speelden altijd met elkaar. Als ze fietsen komen ze Henny tegen de vriendin van Ali. Ze gingen naar de zolderkamer en vertellen elkaar alles en nemen de regels door. Ze hebben de bagage in de trein achtergelaten en lisa haar pop Freekie. Haar pop was gemaakt door Amici Enfanti toen ze op vakantie waren in Bilthoven. Oom Samuel troost haar. Oom Dries was gestorfen in Mathausen en Oma Schillaj wou niet onderduiken. Maar na een tijdje moeten ze gaan loten wie er weg moet omdat, twee families tegelijk onderduiken te gevaarlijk was. De familie Zilverstijn ging naar Eleonora en Gerard Drabbelman waar ze na een tijdje weer wegmoeten omdat, de man van Eleonora hen gaat verraden. Ze gaan naar Ali die, als ze even weg is opgepakt wordt. Eva en Lisa kunnen onderduiken bij tante Martha en oom Eduard. Hun ouders moeten ergens anders heen. Hun moeder geeft hun een gedicht mee. Bij Eva en Lisa komt nog een meisje wonen ook krijgen ze allemaal luizen en schurft. En er komen in het huis van tante Martha ‘goede’ Duitsers op bezoek. Nadat een van die Duitsers is opgepakt moeten Eva en Lisa weer weg. Ze komen terecht bij dikke Mie en magere Rinus. Op woensdag kwamen daar vaak kinderen pannenkoeken eten. Maar toen een van die kinderen zag dat er aan de muur nog antieke wapens hingen die eigenlijk ingeleverd moesten worden en dat tegen zijn vader zei, moeten Eva en Lisa ook weer vertrekken. Met een ziekenauto werden ze naar meneer Amici Enfanti gebracht. Hij is kunstenaar en ze hadden hem tijdens een vakantie ontmoet. Als Eva en Lisa een keer meedoen met een poppenkastvoorstelling kwamen er Duitsers binnen. Meneer Amici Enfanti moest mee omdat, hij geen persoonsbewijs bij zich had. Maar als Eva met een pop ‘Heil Hitler’ en ‘Deutschland über alles’ roept mag meneer Amici blijven. Hij bedankt ze en ze krijgen een presentje. Ze speelde met haar nieuwe pop Freekie 2 en ze speelden in hun verbeelding met een sleutel dat ze binnen kwamen in hun eigen huis en iedereen aan tafel neiuwjaar aan het vieren waren. Ze vragen vaak of hun ouders dood zijn en hoe lang de bevrijding nog zal duuren. Ze werden op de hoogte gehouden door meneer Van de Klyn hij had een kristalontvanger.En ze gaven Ami eten om te versterken. Er begon weer een nieuw jaar en het eten begon op te raken in de Bellefleur kelder. Ze praten over 1993 toen ze nog joodse namen hadden. Ami gaf ze balw en groene glanzende satijnen stof. Ze hadden het over de sleutel en over het gerucht dat Hitler zelfmoord had gepleegt. En Toen was het zover de klok sloeg 7 uur de Duitse troepen in Noord- Duitsland en Denemarken en Nederland hadden zich opgegeven. En Meneer Ami verteld wat hij met die stoffen ging doen Er was eens een man uit Italié en die heette Angelo D’Italia en daar een pop van maken. Maar ze moesten na de uitzending van BBC toch nog drie dagen binnen blijven. Maar dan komt eindelijk de bevrijding! ze kwamen een meisje tegen Heleen en vieren met haar feest. Ze hoorden dat de familie Baruch was opgepakt en vermoord. Op 5 mei 1945 schreef hun moeder een brief . Op 22 Juni 1945 lieten ze weten dat ze een huis zochten voor hun viertje’s. Toen vertelden ze dat de familie Brauch hellaas waren gestorfen. En kregen ze te horen van Henny en de bevesteging van het Rode kruis een brief dat Ali nog leefd ze was eerst naar Vlught gestuurd en toen naar Ravensbrúck. Ze moest nog even aansterken en dan kwam ze over een paar weken terug in Holland. Eva en Lisa stuurden brieven terug. En ze ontmoeten elkaar snel.