De rugzak door Joke Verweerd

Zakelijke gegevens

• Joke Verweerd
• De rugzak, Mozaïek, Zoetermeer, 2013-11, 199 blz. (eerste druk 1997)
• Roman

Eerste reactie

• Ik heb dit werk gekozen omdat ik graag met een ‘makkelijk’ boek wilde beginnen. Dit boek is nog best wel recent geschreven en daarom koos ik voor dit boek.
• Ik vond het niet zo’n leuk boek nadat ik het gelezen had. Ik vond het veel te open. Je moest veel dingen zelf invullen en het heeft ook een open einde. Ik persoonlijk houd daar niet zo van. Maar over het algemeen is het wel een mooi boek. Er zit een duidelijke boodschap voor ons allemaal in denk ik.

Verdieping

• Jiska, de hoofdpersoon van het verhaal, woont op een boerderij in een kamer bij oudere mensen. Ze is kleuterjuf en op een gegeven moment komt Femke bij haar stagelopen. Femkes’ vader, Lieven, heeft het erg druk met verzorgen van zijn vrouw. Zij ligt in coma na een erg ongeluk. Jiska en haar man Wiebe waren ook betrokken bij dat ongeluk. Wiebe was daarbij overleden. De moeder van Femke overlijdt op een gegeven moment ook. Op een dag rijdt Lieven op een weg en komt opeens aan bij de boerderij van de ouders van zijn vrouw en besluit die boerderij te kopen. Dit is de boerderij waar Jiska ook woont. Alle herinneringen komen weer boven. Femke heeft het ondertussen druk met het schrijven van de musical samen met Erik, haar toekomstige vriend. De directeur vond dit niet zo’n goed idee. Deze man deed Jiska ook veel denken aan haar man Wiebe, omdat hij hetzelfde karakter had. De musical gaat over dat je niet teveel in je rugzak moet meenemen, maar er ook dingen uit moet halen. Deze musical heeft een grote invloed op Jiska en ze beseft dat ze over haar problemen moet praten en ze gaat zich verantwoorden voor God.

Het probleem dat als een rode draad door het verhaal loopt is eigenlijk dat je niet teveel in je rugzak mee moet nemen, maar over je problemen moet gaan praten.

• Het boek is fijn geschreven, het leest makkelijk. Net zoals alle boeken van Joke Verweerd.

Je kunt na het lezen niet precies weten waar het verhaal zich afspeelt. Wel weten we dat Jiska eerst in een stad woonde en later naar een boerderij in een dorp is verhuisd, waar ze bij andere mensen inwoonde. Later kwamen Lieven en Femke daar ook wonen. Er zijn veel situaties in het verhaal.

De belangrijkste zijn eigenlijk wel de situaties waarin Jiska Femke en Lieven ontmoet. En dat ze erachter komen dat ze eigenlijk allemaal bij hetzelfde ongeluk betrokken waren. En niet te vergeten de musical en het overlijden van Jet, de vrouw van Lieven. Het boek is in het hij/zij perspectief geschreven.

• Verhaalfiguren:
• De hoofdpersonen zijn Jiska en Femke. Jiska is een kleuterjuf met een lief karakter. Ze zegt niet veel en reageert zich vaak af door te gaan hardlopen of door het vouwen van blaadjes.
• Femke zit op de pabo en moet stage lopen bij Jiska. Ze heeft een erg spontaan en ook lief karakter.
• De man van Jiska, Wiebe, is omgekomen bij een ongeluk. Hij was erg hardnekkig en trots. Ook was hij directeur van een basisschool.
• De vader van Femke, Lieven, heeft een goede baan op kantoor. Hij wordt snel bezorgd om Femke.
• De moeder van Femke, Jet, ligt in coma door het ongeluk waar Jiska en Lieven ook bij betrokken waren.
• Erik is de vriend en collega van Femke. Hij is dus ook een collega van Jiska.
• Ander collega’s van Femke en Jiska: Otto, de directeur, Marjorie en Pieter.
• Maria is de vrouw van Otto. Jiska denkt bij het zien van haar vaak aan zichzelf. Dat komt omdat Otto en Lieven eigenlijk een beetje hetzelfde waren.
• Mevrouw Salomons is de vrouw waarbij Jiska een kamer huurde. Zij woonde samen met haar zoon in de boerderij.

• Het thema van dit verhaal is vooral liefde, rouwverwerking, schuld en vergeving. Het verband tussen de titel en het thema is duidelijk als je kijkt naar de musical bijvoorbeeld. Jiska’s rugzak zat vol met:
  • Schuld -> ze dacht dat het haar schuld was dat Wiebe omgekomen was omdat ze één keer haar mond had opengedaan.
  • Rouwverwerking -> ze had de dood van Wiebe nog niet echt verwerkt. Telkens als ze eraan dacht gafze haarzelf de schuld en ging ze maar weer hardlopen of blaadjes vouwen.
  • Vergeving -> ze moest leren om Wiebe te vergeven voor al de dingen die hij had gedaan en ze moest haarzelf vergeven ‘omdat zij de oorzaak was van het ongeluk’.
  • Liefde -> in het boek krijgt Femke een relatie met haar collega Erik. Ook staan er in het boek flashbacks naar de relatie van Jiska en Wiebe en van Lieven en Jet. Soms beschrijft de schrijver ook het liefdesleven van Otto en Maria.

• Dit boek is voor het eerst gepubliceerd in maart 1997.

Joke Verweerd werd geboren in 1954. Altijd al deed ze mee met andermans emoties. Elke emotie werd vanzelf een verhaal in haar hoofd. Toen ze op de basisschool schrijven leerde, ging ze gelijk schrijven. Eerst schreef ze alles op wat ze beleefde, maar dat was niet zo boeiend dus toen ging ze schrijven over alles wat ze zou kunnen beleven. Op de middelbare school was ze erg geboeid door het schrijven van gedichten. Na de middelbare school ging Joke werken in een kantoorboekhandel in Rotterdam. Later solliciteerde ze bij de gemeentelijke sociale dienst in Krimpen aan den IJssel. Toen ze werd aangenomen begon ze de studie Middelbare Sociale Arbeid. Door deze studie kreeg zij een bredere kijk op de samenleving en op haar eigen omgeving. Joke Verweerd is getrouwd, heeft twee kinderen en woont in Deventer. Poëzie is altijd belangrijk voor haar gebleven en haar eerste gedichtenbundel werd gepubliceerd in 1983. Meerdere bundels en boeken volgden. Sinds 1997 is Joke Verweerd voorzitter van de protestants-christelijke auteursvereniging ‘Schrijvenderwijs’. Haar boek Wintertuin werd verfilmd.