De ortolaan door Maarten 't Hart

De samenvatting In de lift van het laboratorium vraagt Bastiaan aan Maarten of Maarten een plek weet voor een Vlaamse studente die vier weken naar Nederland komt voor een onderzoek. Maarten zegt dat hij zal kijken of hij nog een verblijfplaats kan vinden, maar vergeet het daarna op slag. Als Bastiaan later aan Maarten vraagt of hij al iets gevonden heeft, besluit hij maar te zeggen dat ze bij hem kan logeren. Het meisje blijkt Franstalig te zijn en is daarom een beetje verlegen en zwijgzaam. Ze heet Alma en zegt in het begin alleen maar wat tegen Maarten wanneer ze een vraag heeft over biologie. Toch worden ze langzamerhand goede vrienden. Zo laat Maarten haar bijvoorbeeld op een dag een zeldzame vogel, de ortolaan, zien, die eigenlijk niet in de streek waar hij woont voorkomt, maar die bij hem in de buurt op een begraafplaats zingt. Nadat Alma door haar vriend Pascal na de vier weken is opgehaald, merkt hij pas hoe hij haar mist. Eigenlijk houdt hij heel veel van haar, maar hij ontkent dit tegenover zichzelf. Een paar jaar later gaat Maarten naar een congres in Brighton, in Engeland. Wanneer hij daar grote trap staat, denkt hij dat hij Alma onder zich ziet. Hij roept naar haar en iedereen kijkt naar hem. Dan loopt hij naar haar toe en ziet dat het inderdaad Alma is. Die dag gaat hij veel met Alma om en hij ontdekt dat zij de hele dag wordt achtervolgt door wat oudere biologen, die allemaal een praatje met haar willen maken. Alma zegt dat dat komt doordat ze een ‘lief lachje’ heeft. Ze ontmoeten ook een paar Engelsen, die wel aardig lijken. Een paar dagen later leidt de vrouw hem af om haar man met Alma achter te laten. De man bleek vieze gedachten met Alma te hebben, maar gelukkig ging zij snel naar haar kamer. Maarten wil weten wat er is gebeurd, maar het ontbreekt hem de moed het haar te vragen. De volgende dag dwalen ze nog even door Londen. op zoek naar een speciaal restaurant, maar daarna nemen ze afscheid van elkaar. Het congres is afgelopen en ze gaan weer naar huis. Enkele jaren later gaat Maarten met Alma, inmiddels getrouwd met Pascal, naar een congres in Edinburgh. De volgende dag staat hij vroeg op om de zon te zien opkomen vanaf een heuvel. Als hij boven komt, ziet hij Alma op een uitstekende rotspunt zitten. Zij is ook naar boven geklommen om de zon te zien opkomen, alleen durft ze er nu niet meer af. Maarten helpt haar naar beneden, maar dat lukt alleen door haar in een soort omhelzing vast te houden. Alma schrikt daar erg van en negeert hem een paar dagen. Daarna komt ze bij het ontbijt opeens weer bij hem aan een tafeltje zitten en de middag daarna lopen ze door Edinburgh. Ze praten over de keer dat de Engelse vrouw Maarten afleidde om haar man met Alma alleen achter te laten en dat alle mannen altijd achter Alma aan zitten. Alma vertelt dat ze alleen naar congressen gaat als Maarten er ook is, omdat Pascal bang is dat er iets met haar gebeurt. Maar hij weet dat Maarten van haar houdt en haar daarom altijd zal beschermen. Na het congres gaan ze naar huis met het vliegtuig. Jaren later ontmoeten ze elkaar weer op een congres, ditmaal in Duitsland. Alma heeft inmiddels kinderen en is gestopt met wetenschappelijk onderzoek. Ze ziet er nu veel ouder uit en tijdens het congres hebben ze geen last van oude biologen die om haar heen zwermen. Op de voorlaatste dag van het congres vindt hij een dood vogeltje dat tegen de glinsterende ruiten van het universiteitsgebouw is aangevlogen; het is een ortolaan. Dan beseft hij dat hij al die jaren in stilte van Alma heeft gehouden omdat ze juist zo onbereikbaar voor hem was. Hij beseft ook dat dit waarschijnlijk de laatste keer is dat hij haar zal zien. Op de laatste dag van het congres, voor hun vertrek, geeft hij haar als afscheidscadeau de dode ortolaan. Het ervaringsverslag 1a) Toen ik met koninginnedag over de boekenmarkt liep, zag ik dat er op dit boekje twee lieve vogeltjes op de voorkant stonden en omdat ik toch nog een literatuurboek voor Nederlands moest lezen, besloot ik het maar te kopen. Bovendien wist ik van verhalen van mijn ouders dat de schrijver goed was. b) -Ik wist nog niet zoveel van de schrijver. Ik had een hele tijd geleden wel wat van hem gelezen, maar daar was ik niet doorheen gekomen, omdat ik het toen saai geschreven vond. -Het onderwerp is onbereikbare liefde. Daar wist ik ook niet veel van, want daar heb ik zelf nog nooit zo’n last van gehad. -Het verhaal speelt zich gewoon in deze tijd en in de omgeving van congressen af, dus daar had ik wel een beetje weet van en het was niet moeilijk voor mij om mij in te leven. 2a) Het eigenlijke hoofdpersoon is Maarten, een ander heel belangrijk persoon is Alma. b) Maarten is verliefd op Alma, maar hij is al getrouwd en Alma heeft al een vriend. c) Ze zijn vrienden, hoewel Maarten van Alma houdt en zij dat weet. d) Maarten is erg ingewikkeld. Hij heeft over een heleboel dingen een eigen mening en denkt op een speciale en een beetje grappige manier na. Hij bemoeit zich niet echt met andere mensen en leeft in een soort eigen wereldje. Alma is meer logisch en simpel. Ze is erg aardig en moet vaak lachen om de dingen die Maarten zegt. e) Ik lijk misschien wel een beetje op Maarten, want ik heb zelf ook wel eens van die dingen waar ik een beetje raar over nadenk, maar ik kan dat niet precies uitleggen, omdat niemand natuurlijk weet wat normaal nadenken is. (Dat is ook alweer zoiets raars waar ik over nadenk.) f) Maarten houdt van Alma, maar doet verder niets, omdat hij weet dat die liefde onbereikbaar is. Ik herken daar niets van mijzelf in, waarschijnlijk zou ik in zo’n geval de onbereikbare liefde mijden en vergeten. Hoewel dat ook niet helemaal alles oplost. g) Ik denk dat ik Alma het sympathiekst vind, omdat ze bijna altijd aardig tegen iedereen is. Ook omdat ze het niet erg vindt dat Maarten verliefd op haar is en toch gewoon met hem omgaat. Ze is een rustig en knap meisje, die heel simpel in elkaar zit en problemen oplost met ‘een lief lachje’, zoals zij dat zelf zegt. Ze heeft een smal gezicht met rode wangen, een grote neus en vlasachtig haar. Omdat ze er zo knap uitziet, wordt ze in het begin van haar leven achterna gezeten door mannen, waar ze een grondige hekel aan heeft. h) Ik vind het Engelse paar dat ze in Brighton ontmoeten het minst sympathiek omdat ik het afschuwelijk vind om overspel te willen plegen en dan zeker nog wanneer de vrouw het daarmee eens is en Maarten van Alma afleidt. De man is een grijze, vaderlijke figuur, de vrouw heet Priscilla Turner en ziet er katachtig uit. Zij werkt ook met katten als dieren om hun gedrag vast te stellen. 3a) Het verhaal speelt zich af in deze tijd. b) Dat is niet belangrijk voor het verhaal, het komt er ook niet ter sprake. Het enige waaraan je kunt zien dat het in deze tijd speelt is dat ze grote, moderne universiteiten hebben, waar af en toe congressen gehouden worden. 4a) Het verhaal speelt zich op vier verschillende plaatsen af. Als eerste in Nederland, daarna in Brighton, dan in Edinburgh en tenslotte ergens in Duitsland. b) Nee. c) Het speelt zich vaak af in en in de buurt van congressen in het Europese klimaat. d) Ze zijn het decor en verder niet belangrijk in het verhaal. 5a) Je beleeft het verhaal door de ogen van de hoofdpersoon Maarten. Die persoon lijkt heel erg op de schrijver zelf, die ook Maarten heet en in zijn andere boeken is de hoofdpersoon ook altijd Maarten. b) De beleving van het verhaal wordt daardoor erg beïnvloed, omdat je ook veel leest wat Maarten denkt. Daardoor begrijp je zijn handelingen beter en voel je je meer betrokken bij het verhaal. 6a) Ja, een visie. b) De schrijver laat je met dit boek zien hoe er een bijzondere relatie kan ontstaan tussen twee personen en hoe vreemd mensen soms in elkaar kunnen zitten. c) Het is heel boeiend om te lezen hoe Maarten denkt en wat hij dan doet. d) Ik vond het een mooi verhaal, omdat de hoofdpersoon een heel bijzonder persoon is en dat door Maarten ‘t Hart heel goed wordt uitgelegd. 7a) Ja, want Maarten ‘t Hart schreef heel leuk. Maar wel over een tijdje, wanneer ik dit boek weer een beetje vergeten ben, want anders raak ik vast in de war met al die Maartens. b) Jawel, maar niet speciaal om de tijd, want de moderne tijd vind ik niet extra leuk of zoiets. c) Dat maakt mij niet uit, een congres als plaats is niet echt bijster interessant. d) Ja, maar alleen wanneer het boek dan heel mooi geschreven is, want erg boeiend vind ik onbereikbare liefde niet zo. e) Dat heb ik bij a) t/m d) al uitgelegd.