Ondertitel : Niet aanwezig
Druk : Niet aangegeven
Uitgeverij : Uitgeverij De Arbeiderspers
Plaats van uitgave : Amsterdam
Jaar van uitgave : 1995
Aantal pagina’s : 140
Genre : Roman
Motivering keuze : Het boek dat we moesten kiezen, moest een Nederlands verfilmd boek zijn. Het eerste wat bij me op kwam, was het boek De kleine blonde dood. Mijn zus had mij eerder verteld dat ze dit een heel mooi boek vond, en ik heb heel lang geleden de film ooit eens gezien. Het leek mij een mooie gelegenheid om het boek te gaan lezen. Titelverklaring : De kleine blonde dood slaat op de 5-jarige, blonde Micky, die in het boek overlijdt. Het grootste deel van het boek draait om deze jongen die de zoon is van Boudewijn, het hoofdpersonage. Motto : You’re out of touch, my baby My poor discarded baby. Mick Jagger Too young to really be in love. Jerry Lee Lewis/Lippman-Dee Der Tod ist ein sehr mittelmässiger Porträtmaler. Goethe/Eckermann Die Geschichte rückwärts erzählt. Novalis O Melancholy, turn thine eyes away! O Music, Music, breathe despondingly. Keats Comme vous le savez, notre société est entièrement liquidée… Rimbaud Wie zich voorstelt dat iets wat hij liefheeft, te niet gaat, zal zich bedroeven; daarentegen zal hij zich verheugen bij de gedachte dat het behouden blijft. Spinoza Liefde (of geen liefde), en ouder worden, en dan de Dood. Gerard Reve Een naam van iemand die niet meer bestaat, blijft soms nog lang onder de mensen. Achterberg Ik ben geen vader, en ik héb geen zoon Niets dan een sage is zijn zacht bestaan. Willem de Mérode Tête sacrée! enfant aux cheveux blonds! bel ange! A l’auréole d’or! Victor Hugo Al de uitspraken van bekende mensen slaan op de kleine blonde dood, Micky en Boudewijn, zijn vader. Het boek wordt beschreven hoe de hoofdpersoon de dood van zijn zoontje en zijn vader niet uit zijn hoofd kan zetten en zichzelf allerlei schuldgevoelens aanpraat. Thema: Het thema is Boudewijn, de hoofdpersoon, die ten onder gaat aan zijn vader, die geestelijk niet in orde is, zijn (ex-)vrouw die een gigantisch drankprobleem heeft en zijn zoontje dat op 5-jarige leeftijd overlijdt. Een groot deel van het boek gaat over de relatie met de hoofdpersoon en zijn vader; hoe zijn vader reageert op bepaalde dingen. Motieven: - De Tweede Wereldoorlog. - De vader die lijdt onder de gebeurtenissen van de oorlog die hij heeft meegemaakt. - De dood van het zoontje van de hoofdpersoon. - De dood van de vader. - Het gezin waar de hoofdrolspeler in is opgegroeid. - Het alcoholisme van de moeder van het zoontje van de hoofd- - persoon. Personages: Boudewijn Büch. Het verhaal gaat over zijn jeugd, maar ook over het deel van zijn leven waarin hij zelf vader is. Zijn vader heeft een oorlogstrauma en daar lijden hij en de rest van het gezin erg onder. Dit heeft zijn verdere leven erg beïnvloed. Hij heeft een zoontje, Micky, die op 5-jarige leeftijd overlijdt. Hij is eind jaren ’40 geboren en heeft nog enkele broers. Ergens in het verhaal wordt duidelijk dat hij homofiel is. Omdat zijn vader oorspronkelijk Duits is, spreekt hij ook Duits. Rainer Büch. Dit is de vader van Boudewijn. Hij was een held in de oorlog, maar alle gebeurtenissen hebben uiteindelijk zijn tol geëist. Hij gaat hier onderdoor en sleept zijn hele gezin mee. Hij heeft in totaal 5 vrouwen gehad. Zijn eerste was de moeder van Boudewijn. De laatste was anderhalf jaar jonger dan Boudewijn. In dit huwelijk heeft hij uiteindelijk zelfmoord gepleegd, omdat hij de oorlog, die nog steeds in zijn hoofd zat, niet meer aankon. Hij is oorspronkelijk een Duitser, maar heeft een gigantische hekel aan zijn moederland door Gebeurtenissen in de oorlog. Hij heeft meerdere broers, maar die zijn, op eentje na, omgekomen in de oorlog. Zijn overgebleven broer Jobab, is geestelijk niet meer in orde, omdat hij vreselijk is behandeld in de oorlog. Hij zit dan ook in een gekkenhuis. Hij verdwijnt soms zomaar enkele weken en laat niets van zich horen. De moeder van Boudewijn. Zij is de eerste vrouw van Rainer Büch. Ze scheidt uiteindelijk van hem, omdat ze het vreselijke gedrag van haar niet meer aankon. Ze blijft dan alleen achter met haar zoons. Ze haat Rainer voor wat hij haar al die tijd heeft aangedaan. Micky Büch. Hij is de zoon van Boudewijn. Lang leeft hij niet, want in zijn vijfde levensjaar wordt er bij hem een gezwel in zijn hoofd gevonden. Hierdoor raakt hij in een coma waaruit hij nooit meer zal ontwaken. Mieke. Zij is de moeder van Micky en een grote alcoholiste. In een dronken bui van haar en Boudewijn slapen ze met elkaar en ze raakt zwanger. Boudewijn heeft een grote hekel aan haar, omdat ze telkens weer probeert hem om te praten niet meer homo te zijn en omdat ze bijna altijd dronken. In eerste instantie woont Micky bij haar, maar omdat ze steeds dronken is, gaat hij uiteindelijk bij Boudewijn wonen. Tijd: Het verhaal is absoluut niet chronologisch. De tegenwoordige tijd en verleden lopen constant door elkaar. Er zitten heel veel flashbacks en en flashforwards in. Je merkt het niet aan een bepaald woord, maar tussen de flashbacks –en forwards in, zit een open regel. Het verhaal speelt zich af tussen de jaren ’50 en ’85. Dat merk je aan het feit dat er zo nu en dan enkele jaartallen worden genoemd: ‘In de jaren 1958 en 1959 heb ik bijna geen boek of blad mogen lezen.’ Perspectief: Het is een ik-perspectief, waarin de ik-persoon Boudewijn Büch is, de hoofdpersoon. ‘Ik ging braaf naast mijn vader staan.’ Ruimte: Het verhaal speelt zich voor het grootste gedeelte af in Den Haag. In het huis van de familie Büch. Samenvatting: Boudewijn Büch heeft het moeilijk thuis; zijn vader (Rainer) heeft een oorlogstrauma, waar hij (Boudewijn) en de rest van de familie ook onder lijden. Zijn vaders wil is wet. Hij zit in het reserve-politiecorps. Daarin zitten mensen die in de oorlog hebben meegevochten. Omdat Rainer een held is geweest in de oorlog, is hij (onder-)hoofd. Boudewijn mag van zijn vader absoluut geen voet in Duitsland zetten. Hij is oorspronkelijk Duitser, maar heeft een hele grote hekel aan Duitsland. Het boek begint met een schoolreisje waarbij de leerlingen heel even een voet op Duits grond mogen zetten. Rainer drukt de leraar van Boudewijn op het hart dat hij onder geen enkele voorwaarde op Duits grondgebied mag komen. Dat gebeurt ook niet, totdat de leraar even niet oplet en Boudewijn achter een vlinder aangaat. Zijn vader spaart vlinders en Boudewijn wil dat zijn vader trots op hem is en dus gaat hij achter de zeldzame vlinder aan. Als hij de vlinder eenmaal te pakken heeft, merkt hij tot zijn grote schrik dat hij in Duitsland is. Dan komt hij Duitse soldaten tegen die hem terugbrengen naar zijn schoolgroep. Thuisgekomen geeft hij de vlinder aan zijn vader, maar in zijn enthousiasme verspreekt hij zich over zijn verdwaalavontuur. Zijn vader wordt heel erg kwaad, dood de vlinder en schreeuwt dat hij absoluut geen Duitse dingen wil hebben. Hij spreekt 2 weken lang niet meer tegen Boudewijn. Als zijn vader weer eens een paar weken spoorloos is, maakt één van zijn broers stiekem de geheime kast van zijn vader open. Als hun vader terugkomt, merkt hij het en hij wordt zo kwaad dat hij iedereen slaat, van alles kapotmaakt en verbiedt dat er dat jaar Kerstmis wordt gevierd. Zelfs om slagroom op de toetjes wordt hij razend en iedereen is verdrietig dat er geen feest is dat jaar. Zijn ouders snappen niet dat Boudewijn gek van ze wordt, omdat er geen dag voorbij gaat dat ze geen ruzie hebben. Daarom sturen ze hem naar een gekkenhuis in Brabant. Hij mag helemaal geen bezoek ontvangen of boeken lezen. Daar verblijft hij bijna een jaar, waarna ze constateren dat hij ongeneeslijk ziek is, wat helemaal niet zo was. In die tijd kreeg hij verschrikkelijke buikkrampen. Na door allerlei doktoren onderzocht te zijn, werd hem verteld dat hij zich aanstelde. Twee jaar nadat hij voor het eerst de krampen kreeg, werd het zo erg dat hij zich op een gegeven moment niet meer kon bewegen van de pijn. Na opnieuw onderzocht te zijn, bleek dat hij al die tijd blindedarmontsteking had gehad. Doordat het nooit was behandeld, had hij nu buikvliesontsteking en raakte in een coma voor enkele weken. Hij heeft maanden in het ziekenhuis gelegen, en mocht toen weer naar huis. In het ziekenhuis kreeg hij een medaille die vroeger van zijn vader was geweest en stapels met boeken. Thuisgekomen werd hij door zijn schoolgenoten en familie ontvangen. Als het gezin een keer naar Longelijsie gaat (een naam die ooit was verzonnen voor een natuurgebied en altijd is blijven hangen), krijgt de vader weer een woedeaanval. Dat kwam omdat toen de jongens aan het spelen waren en er eentje voorstelde om kikkers op te blazen. Hij las op zulke momentje dan voor uit een oorlogsboek, waarin precies werd beschreven hoe de mensen omgebracht werden in die tijd. Op een dag kwam oom Jobab, de broer van de vader van Boudewijn, logeren. Hij woonde in een gekkenhuis, en was ook niet geestelijk normaal. Boudewijn krijgt de opdracht om een eind met hem te gaan wandelen. Ze lopen uren lang en kopen samen een zak friet. In die tijd was dat iets heel nieuws en duurs. Ze geven de verkoper een Duitse mark en rennen daarna gauw weg waardoor ze al hun frieten verliezen en nog niet weten hoe ze nou smaken. Thuisgekomen krijgt hij genadeloos op z’n kop omdat ze waren verdwaald. Daarna heeft z’n oom niet meer tegen hem gesproken. Boudewijn blijkt jaren later homofiel te zijn. In een dronken bui gaat hij met Mieke naar bed. Ze blijkt later zwanger te zijn en wil geen abortus laten doen. Ze bevalt van een jongen, Micky. Boudewijn houdt erg veel van zijn zoon. Mieke accepteert niet dat hij homo is en probeert hem steeds weer over te halen om bij haar te komen wonen en te trouwen. Hij wil dat niet. Mieke raakt verslaafd aan de alcohol. Uiteindelijk is er haast geen moment meer bij dat ze nog nuchter is. Daarom besluiten zij en Boudewijn in één van haar nuchtere buien dat Micky maar beter bij hem kan komen wonen. Micky is een hele nieuwsgierige jongen. Op een gegeven moment gaat Boudewijn bij zijn vader op bezoek die inmiddels allang is gescheiden is van zijn moeder en al 4 keer hertrouwd is. Zijn nieuwe vrouw heet Astrid en is anderhalf jaar jonger dan Boudewijn. Hij vertelt daar voor de zoveelste keer dat hij homo is en verteld er ook bij dat hij een zoontje heeft. Hij wil eigenlijk vragen om geld voor zijn studie, maar zijn vader krijgt weer een van zijn woedeaanvallen en zijn vrouw begint zich er ook nog eens mee te bemoeien. Hij vertrekt en 8 of 9 jaar later pleegt zijn vader zelfmoord. Net daarvoor had hij een brief aan Boudewijn geschreven, waar hij vele schuldgevoelens aan overhield. Als Boudewijn met een paar vrienden naar Parijs gaat voor 2 weken, brengt hij Micky onder bij goede vrienden van hem met de opdracht hem absoluut niet mee te geven aan Mieke. Als hij terugkomt krijgt hij te horen dat Micky bij Mieke van de trap gevallen is en dat het slecht met hem gaat. Hij is kwaad op die mensen omdat ze hem toch met Mieke mee hebben laten gaan. Hij gaat naar Mieke om haar overal de schuld van te geven, omdat ze weer dronken was. Daar verteld ze dat Micky eerst met z’n ogen rolde en toen zomaar van de trap viel. In het ziekenhuis vertellen de doktoren hem dat Micky een gezwel in z’n hoofd heeft. Hij ligt in een coma. Uit die coma zal hij nooit meer ontwaken. In overleg met Boudewijn halen de doktoren de slangen uit Micky en laten hem overlijden. Boudewijn is hier nadien heel erg overstuur over. Hij loopt al jaren bij en psychiater en dit maakt het nog erger. Iedereen vertelt hem dat het het beste voor Micky was. Eigen mening: Mijn eerste reactie was: ‘Is dit het nou?’ Ik vond het boek een beetje tegenvallen na alles wat ik erover gehoord had. Ik hou meer van spannende boeken, niet zo van romans. Het eind vond ik te open. Je weet nou eigenlijk nog niet hoe het met de rest van het leven van Boudewijn afloopt. Het boek was ondanks alle flashbacks –en forwards goed te volgen. Je kon uit de eerste twee regels makkelijk opmaken dat dit weer om een andere gebeurtenis ging. Het waren hele kleine lettertjes, waar ik meestal wel een hekel aan heb. Er zaten geen moeilijke woorden in, ten minste, geen woorden die ik niet kon begrijpen. Het verhaal op zich is wel heel mooi, heel triest ook, maar je wordt niet veel wijzer uit het einde. Alles draait voornamelijk om de dood van Micky en het oorlogstrauma van zijn vader. Dat beïnvloedt Boudewijns verdere leven heel erg. Hij kan geen normale relatie hebben en is ook nog een homoseksueel. Dat maakt alles extra moeilijk voor hem. De dood van Micky is heel mooi beschreven, daar kon je je echt in inleven. Eigenlijk is het wel een mooi boek, maar het is maak smaak niet. Ik denk dat ik het daarom een beetje tegen vond vallen. Iedereen die het boek heeft gelezen, vertelde mij dat het een heel mooi boek was. Ik zeg niet dat ik het een vreselijk boek vond, maar ik had de verhaallijn anders verwacht. Volgens mij is het een autobiografisch boek, want de exacte naam van de schrijver is dezelfde naam als die van de hoofdpersoon. Als dat zo is, dan heeft de schrijver eigenlijk een vreselijk leven. Het is dan goed dat hij z’n emoties kan uiten door zo’n boek te schrijven. En uiteindelijk heeft de volgorde van alle flashbacks en flashforwards allemaal iets met elkaar te maken. Op enkele elementen na, kan het verhaal, ondanks dat het zich in de jaren ’50, ’60, ‘70 en ’80 afspeelt, zo in deze tijd thuishoren. Het is heel werkelijk. Wat ik heel triest vond, was dat toen Boudewijn zijn vader na lange tijd weer opzocht, hij nog precies hetzelfde was. Nog steeds overal commentaar op enz. Misschien was het wel, hard gezegd, goed voor zijn vader dat hij zelfmoord heeft gepleegd, want nu is hij van die oorlog in zijn hoofd af. Hij kon toch geen rustig leven leiden. Alleen het is sneu voor alle anderen die hij in zijn lijden heeft meegesleurd. Hun leven is nu ook verpest en zal nooit meer normaal worden. Over de schrijver: Boudewijn Büch werd in 1948 in Den Haag geboren. Hij groeide met zijn vijf broers, waarvan 4 ouder, op in Wassenaar. Als kind leed Büch erg onder het slechte huwelijk van zijn katholiek geworden joodse ouders. Zij stuurden hun ‘onhandelbare’ zoon op zijn elfde naar een jeugdpsychiatrische inrichting in Brabant. Kort na zijn terugkomst scheidden zijn ouders. Zijn vader, met wie hij een goede, eigenaardige relatie had, pleegde na enkele mislukte pogingen zelfmoord. Boudewijn Büch studeerde Nederlands, Duits en filosofie. Daarna debuteerde hij in 1976 met de poëziebundel Nogal droevige liedjes voor de kleine Gijs. Daarin onthulde hij dat hij homoseksueel is. Na nog twee poëziebundels, De taal als blauw (1977) en De sonetten ( 1978), verscheen in 1981 zijn eerste proza in boekvorm. Datzelfde jaar verscheen er nog een romantische studie over eilanden, Eilanden genaamd. De Telegraaf riep Büch uit tot ‘de belangrijkste dichter van zijn generatie […], een taalmagiër van het kaliber van Achterberg’, dankzij zijn poëziebundel Dood kind in 1982. Boudewijn Büch kreeg veel negatieve reacties op zijn gedichten. In 1985 verscheen zijn laatste openbare poëziebundel ‘Het androgyn in ska’. Behalve over literatuur, waarover hij in een aantal dagbladen en tijdschriften schreef, schreef hij regelmatig over zijn twee grote idolen: Goethe en Mick Jagger. In 1985 verscheen ‘De kleine blonde dood’, waarin zijn eigen aangrijpende herinneringen worden verwerkt. Verdere werken van Boudewijn Büch zijn: - Links. Een Rode Burleske (1986) - Het dolhuis (1987) - Brieven aan Mick Jagger (1988) - Boekenpest (1988) - De rekening (1989) - Rock & Roll (1991) - Goethe en geen einde (1991) - Eenzaam (1992) - Het bedrog (1993) - Het ijspaleis (1993) - De hel (1994) - Blauwzee (1994)