Titel: De Elementen
Schrijver: Harry Mulisch
Uitgever: De Bezige Bij
Jaar van verschijnen: 1988 Korte uitleg waarom ik dit boek gekozen heb: Ik heb dit boek gekozen omdat ik had gehoord dat Harry Mulisch een goede schrijver was. Ook toen ik de achterkant van het boek las sprak het boek me wel aan. Op de achterkant staat namelijk dat het over een familie op vakantie op Kreta gaat, dit leek mij wel een leuk onderwerp. Eerste persoonlijke reactie: Ik vond het boek moeilijk te begrijpen, omdat het soms erg onduidelijk geschreven is en je langer bij zinnen stil moet staan. Vooral op het laatst is het boek moeilijk te begrijpen, omdat dan opeens heel veel gebeurtenissen tegelijk achter elkaar komen, terwijl het boek heel rustig begint en er zowat niks gebeurt. Dit maakt het boek saai, zodat je het boek snel weglegt en niet verder wilt lezen. Op zich is het boek wel leerzaam, het gaat over wat voor zin het leven heeft en hoe andere mensen tegen het leven aankijken. Ook komen de problemen van vele gezinnen in dit boek voor, hieruit blijkt dat veel mensen niet gelukkig zijn.
Samenvatting: Het boek gaat over een familie die op vakantie is op Kreta, in de buurt van Knossos, dat meer dan drieduizend jaar geleden is verwoest door een aardbeving, iets later door een vulkaanuitbarsting en nog wat later door een vloedgolf. De familie bestaat uit Dick Bender, een 40-jarige man die een goede baan heeft als creatieve director. Hij is getrouwd met Regina, zij is 7 jaar jonger dan Dick. De relatie tussen die twee is slecht: Dick kan Regina niet uitstaan en Regina vindt Dick helemaal niet aardig. Regina denkt dat elk huwelijk beter is dan dat van haar, omdat anderen mensen rijker zijn; dit kan Dick niet helemaal begrijpen. Ze hebben twee kinderen, namelijk Dick en Ida. Ida is de oudste van de twee, ze is elf jaar en aardig in de puberteit; ze kan haar ouders niet uitstaan. Dick is negen jaar en hij heeft altijd een geschiedenisboek bij zich; zo komt meneer Bender veel over Kreta te weten. Als meneer Bender met Dick op een dag ruïnes gaat kijken vraagt zijn zoon aan hem of hij en Regina gaan scheiden. Bender ontkent dit, maar hij wil eigenlijk wel weten of Ida ook denkt dat ze gaan scheiden. Als Bender eindelijk de kans krijgt om met Ida alleen te zijn; vraag hij aan haar wat zei denkt, maar zij zegt hier niets over. Op de een na laatste dag van de vakantie zien Bender en Regina Ingeborg. Zij is de vrouw van Job, een hele belangrijke klant van Bender. Die heeft aardig wat centen en hij heeft in de haven een groot jacht liggen. Waarop veel beroemde gasten aanwezig zijn. Ingeborg nodigt hun uit om op de boot te komen. Regina vindt dit natuurlijk heel erg leuk, maar Bender vindt het maar niks omdat hij in de gaten krijgt dat niemand tegen hun praat. Dus vertrekken ze. Normaal zouden ze hier ruzie over hebben gehad, maar de relatie tussen Regina en hem is zo slecht dat ze niet eens meer de moeite nemen om met elkaar ruzie te maken. De volgende dag staat er een harde wind en is het dus geen weer om naar het strand te gaan. Daarom trekt Regina met de kinderen de bergen in om te gaan picknicken. Bender gaat niet mee, maar hij gaat een stukje lopen over het strand. Als hij dit doet krijgt hij opeens zin om te gaan duiken. Hij gaat terug naar het appartement en pakt zijn duikspullen. Een paar minuten later is hij in de zee aan het duiken en denkt hij na over het nut van het huwelijk tussen hem en Regina. Na enkele minuten ziet hij opeens een raar gekleurde rots. Hij besluit om er heen te zwemmen, maar als hij dichterbij komt merkt hij dat het geen rots is maar een beeld van een hermafrodiet (een tweeslachtig wezen, mens of dier met tegelijk vrouwelijke en mannelijke kenmerken) het beeld is nog in een goede staat en daarom besluit Bender hem mee naar boven te nemen. Als hij boven komt ziet hij een vliegtuig op zich afkomen. Hij denkt dat het de politie is die hem wil arresteren omdat het verboden is om dingen uit de zee mee naar boven te nemen. Daarom duikt hij weer terug onder water waardoor hij het beeld laat vallen. Dan wordt hij opeens opgezogen door iets wat op een draaikolk lijkt en hij wordt omhoog getrokken en dan hangt hij onder een vliegtuig. Bender vraagt zich nu af waarvoor het vliegtuig kan zijn: is het nou de politie die hem gearresteerd heeft of is het omdat er een hevige storm staat? Als hij door een spleet in het vliegtuig naar buiten kijkt en vuur ziet weet hij eindelijk waar het vliegtuig voor dient. Nu hij vast zit onder het blusvliegtuig weet hij dat hij dood zal gaan, maar hij is niet bang. Als hij uiteindelijk valt, ziet hij nog net de auto van Regina staan en dan weet hij zeker dat zij weer is een keertje de sigaret niet goed heeft gedoofd. Mijn mening en leeservaring: Het onderwerp van het boek spreekt mij wel aan, omdat het over het nut van het leven gaat. Dit is best een veel voorkomend onderwerp en daarom wel handig om het een en ander van te weten. Ik denk dat ik wel wat geleerd heb van dit boek, namelijk dat heel veel gezinnen doen alsof ze gelukkig zijn, maar dit eigenlijk niet zo is, maar ook wordt er goed uitgelegd hoe verschillende mensen denken over hoe ze gelukkig kunnen zijn. Bijvoorbeeld bij meneer Bender gaat het er vooral om wat voor baan hij heeft en de relaties tussen hem en zijn familie, maar bij Regina gaat het meer om hoeveel geld en bezit ze hebben en of ze er wel goed bijloopt. Ik vind dat er wel meer aandacht ik het boek besteed moet worden over hoe Regina en Dick uit elkaar zijn gegroeid, dit is mij namelijk nog niet helemaal duidelijk. Ik vind dat het verhaal te weinig gebeurtenissen heeft, het gaat volgens mij ook niet echt om de gebeurtenissen, maar meer over hoe mensen tegenover het leven staan en hoe dat komt. Dit merk je vooral aan meneer Bender, hij haalt telkens herinneringen op of hij gaat erover denken hoe zijn leven verder gaat. Het leukste stukje van het boek vind ik het einde, hier gebeuren er namelijk meerdere dingen na elkaar. In de rest van het boek gebeurt er namelijk niet zo veel. Ik heb wel bewondering voor meneer Bender, hij blijft na al zijn ruzies met Regina toch bij haar, alleen om de kinderen geen pijn te doen. Dit vind ik eigenlijk wel raar, want nu is hij zelf een hele tijd niet gelukkig. Ik vind wel dat de schrijver wat meer over Ida en Dick had moeten vertellen, zij komen zowat niet in het verhaal voor, maar zijn volgens mij toch wel belangrijk omdat zij eigenlijk de oorzaak zijn van de ruzies tussen hun ouders. Ik vind de opbouw van het verhaal op zich wel goed, aan het begin van een hoofdstuk komt er iets recents en door een bepaalde gebeurtenis worden er herinneringen beschreven of wordt er geschreven wat meneer Bender over de toekomst denkt. Ik vind ook dat het boek een open einde heeft, want de hoofdpersoon is opeens dood, maar er wordt dus helemaal niks gezegd over hoe het nu met Regina en de kinderen verder gaat. Ik zou dit wel willen weten, maar het is natuurlijk ook wel goed dat je het zelf kan aanvullen. In denk dat Regina en de kinderen eerst heel erg verdrietig zijn, maar als ze daar uiteindelijk overheen zijn ze toch wel een beter leven hebben dan het eerst was. Het verhaal bevat veel lange zinnen hierdoor is het verhaal niet makkelijk om te lezen. In het begin worden er wel veel Griekse dingen genoemd waar ik niets van weet, daarom werd het verhaal moeilijk te begrijpen. De titel van het boek vind ik wat te vergezocht, maar het past wel bij het boek. Het gaat over de elementen aarde, water, lucht en vuur. Aarde: Bender en zijn familie zijn op vakantie in Kreta, water: duiken, lucht: de blusvliegtuig waar hij door opgepakt wordt en het vuur waarin hij doodt gaat. Nu merk ik ook weer dat alles in het begin heel uitgebreid beschreven wordt doordat het deel van aarde heel veel bladzijdes inneemt, maar de andere drie elementen nog niet eens de helft van het boek innemen. Informatie over de auteur: Harry Mulisch is geboren op 29 juli 1927 in Haarlem. Zijn vader kwam uit Oostenrijk-Hongarije (nu Tsjechië) en zijn moeder kwam uit Antwerpen. Zijn opa van zijn moeders kant was bankdirecteur geworden en zijn vader kon daar een baan krijgen. Thuis werd Duits gesproken maar Harry Mulisch kreeg een Nederlandse opvoeding. Zijn ouders scheidden in 1939, Harry blijft bij zijn vader en de huishoudster Frieda wonen. Dankzij de nieuwe baan van zijn vader blijven Harry en zijn moeder tijdens de oorlog uit de handen van de Duitsers. Zijn moeder emigreert naar Amerika en zijn vader wordt na de oorlog gearresteerd, waarna hij drie jaar in een kamp verblijft. Hij overlijdt in 1957. Harry Mulisch gaat in 1958 in Amsterdam wonen. Hij trouwt in 1971 en krijgt twee dochters, Anna en Frieda. Mulisch debuteert in 1947 met een kort verhaal in ‘Elsevier’. Vanaf 1949 wijdt hij zich geheel aan het schrijven. In 1952 komt de roman Archibald Strohalm uit, die met de Reina Prinsen Geerlingsprijs wordt bekroond. Vanaf 1958 is hij redacteur van het tijdschrift Podium, in 1962 richt hij Randstad op en sinds 1965 is hij redacteur van De Gids In totaal heeft hij meer dan 50 publicaties gedaan, waaronder romans, autobiografieën, toneelstukken, poëziebundels en studies. Vaak maakt hij gebruik van mythische en magische elementen. Ook houdt hij zich bezig met ‘het raadsel van de tijd’. Prijzen die Harry Mulisch heeft gekregen voor zijn schrijfwerk: - Bijenkorf literatuurprijs in 1957 voor Het zwarte licht. - In 1957 de Anne Frankprijs - In 1977 de Constantijn Huygensprijs - in 1993 de Multatuliprijs en in 1995 de Prijs der Nederlandse letteren - Op zijn 50e verjaardag wordt hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau