De diamant door Harry Mulisch

Over welk boek gaat deze schrijfopdracht? • Auteur: Harry Mulisch (1927-heden ) • Titel: De diamant • Ondertitel: Een voorbeeldige geschiedenis • Plaats van uitgave: Amsterdam • Jaar van uitgave: 1987 • Eerste druk:1954 • Uitgeverij: De Bezige Bij • Aantal pagina’s:299: • Omslagillustratie: op de omslag staat een diamant die zeer vereenvoudigd is getekend. Deze is weergegeven met witte lijnen in een donkerblauw vierkant vlak. Licht je keuze voor dit boek toe. Van medeleerlingen had ik positieve berichten gehoord over de boeken van Harry Mulisch. Ik heb in de mediatheek enkele achterzijden gelezen en mijn keuze gemaakt. Ik koos dit boek omdat het me wel spannend leek en niet te dun was. (Dunne boeken worden lang niet altijd door de leraar goedgekeurd)
Hoe is het boek ingedeeld? Het boek heeft een titelpagina, een inhoudsopgave, een proloog en vervolgens vier hoogdstukken, nl: 1. Aan de Ganges
2. Aan de Tiber
3. Aan de Yang-Tze
4. Aan de Seine Een paar aantekeningen • Het vertelperspectief: het verhaal wordt verteld door een alwetende verteller • De tijd: het boek is in chronologische volgorde geschreven. Het verhaal maakt grote sprongen in de tijd en wordt in de tegenwoordige tijd verteld. • De plaats: het verhaal speelt zich af aan de Ganges, aan de Tiber, aan de Yang-Tze en aan de Seine (in chronologische volgorde). • Het verhaal begint omstreeks 500 voor Christus en eindigt in 1950 na Christus. Wat is de inhoud van het verhaal? Het boek beschrijft de levensweg van de Siddhartha, van het moment dat hij gevonden wordt tot hij ‘sterft’. Whet verhaal begint met de vondst van de grootste diamant allertijden omstreeks 500 voor Christus door een man die als kluizenaar leeft, genaamd Diptadharma. Hij wil zijn schat verkopen aan Asatya de koning, maar deze wil er niet zoveel voor geven als hij had gehoopt. Als hij blijft vragen om meer wordt hij opgespiest aan een speer. De koning wil dat niemand van het bestaan van de diamant afweet en laat alle ooggetuigen doden. Als een volgende koning aan de macht komt, vindt hij de steen per ongeluk, net op het moment dat hij het opgeeft en besluit dood te gaan. Met behulp van de steen komt hij weer in de gunst van het volk, want als de koning zoveel geluk heeft moet hij toch wel door de Voleindigde zijn bemind! Hij richtte een tempel op met een kolossaal beeld van een liggende Boeddha die tussen zijn ogen de fonkelende Siddhartha kreeg. Enkele eeuwen later wordt de diamant gestolen door Apavahin, die een heel eind wegvlucht met de steen in een zakje op zijn borst. Hij brengt hem naar Amemti, zijn meesteres, die de steen meeneemt naar de diamantbeurs. Als ze daar de steen wil verhandelen, valt hij in twee stukken. Voor veel minder dan de prijs die ze voor de oorspronkelijke steen in gedachten had doet ze de brokstukken van de hand. Het kleinste stuk van de steen wordt professioneel geslepen en de eigenaar, een Romeinse jood, besluit hem Siddhartha te blijven noemen. Hij verkoopt hem voor veel geld maar wordt al snel gedood en beroofd. De nieuwe eigenaar, Amittus, wordt ook al snel ontdaan van zijn nieuwste verzamelstuk. Nu is de steen in het bezit van Jaflet, die hem gebruikt om een beweging van opstandelingen op te zetten. Al snel heeft Jaflet een leger bij elkaar gespaard van zeventigduizend man, met behulp van dit leger wil hij Rome veroveren. Hij zag in dat iedereen om zou komen en het enige dat hij nog wilde, was Amittus doden. Dat lukte hem bijna, maar hij werd door een van zijn eigen duizendponders de grond ingeboord en zelfs herhaalde opgravingen tot op grote diepte op bevel van Amittus haden geen resultaat. De andere helft van de diamant keerde terug naar naar Malaga, maar mocht daar niet lang blijven en de diamant kwam in China terecht. Hier komt hij terecht in de hoofdtooi van Kwan-yin, waar hij zo’n vijfhonderd jaar blijft zitten. Dan wil een jongedame genaamd Kyim-sjang de steen hebben bij wijze van aandenken aan het land, en ze krijgt haar zin. Op geweldadige wijze wordt de diamant uit de tempel geroofd. De Siddhartha komt terecht in de navel van een ander beeld, genaamd Maitreya, maar dat doet hem geen goed. Hij wordt er doodgekust. Als de tartaren een plundertocht houden door de kloosters, neemt de opperlama de steen en brengt hem naar een nonnenklooster waar hijzelf sterft. De abdis van het klooster moet een list verzinnen om aan de tartaren te ontkomen. Ze zou namelijk in een varken moeten kunnen veranderen. Dit lukt haar niet en daarom gebruiken ze de varkens uit de stallen van het klooster. Zo ontkomen ze aan de tartaren
Een jong nonnetje neemt de steen tussen haar borsten mee en gaat terug naar de plek waar de Siddhartha ooit gevonden werd. Hier stort ze zichzelf met de dode steen in de afgrond. In de negentiende eeuw wordt Rome verrijkt met een nieuwe verkeersader. Bij het graven voor deze weg wordt per ongeluk de andere helft van de steen gevonden, samen met het skelet van de drager: Jaflet. De diamant komt in een museum terecht waar hij wordt tentoongesteld onder de naam ‘Kinderdiamant’. Er is altijd een suppoost aanwezig om de steen te bewaken. Iedere dag komt er een vrouw langs om de steen te bewonderen. De vrouw, Olga Boechowa genaamd, steelt de steen en ze begint een nieuw geloof te verspreiden, gebaseerd op de diamant. De naam :Loge du Diamant. De opvolgster van Olga, Mme. Bertin wordt veroordeeld voor de moord op een oude museumsuppoost. Zij wordt terechtgesteld en haar bezittingen worden verbeurd verklaard. De diamant, die tot die bezittingen behoorde, wordt verkocht aan de ‘Diamantprins’, een trouwe volgeling van de Loge du Diamant, die er heimelijk al heel lang op aasde. De naam van de Diamantprins is meneer De Villetaneuse. Deze wordt door zijn neef, Fernand, uit het raam geduwd, de diamant die deze op het laatste moment nog uit zijn hand grist, smokkelt hij over de grens. Tijdens het smokkelen komt hijzelf echter om, en de diamant wordt eigendom van de Verenigde Staten. Deze willen de steen kloven voor militaire doeleinden, maar als het kloofhamertje de steen raakt, ‘springt’ deze uit het raam. De aanwezigen kunnen hem niet meer vinden. Een arme schillenboer, genaamd Krijn, die ervan droomt ooit rijk te worden, vindt tijdens het sorteren van de schillen de diamant. Aan zijn collega vraagt hij hoe je kunt zien of een diamant echt is. Deze vertelt hem dat als je hem in het vuur gooit en hij dan verbrandt, het dan een echte diamant was. Krijn probeert het uit en de diamant verbrandt. Het laatste wat zijn collega’s nog van hem zien, is dat hij naar de deel strompelt. Daar hakt hij met een zeis zijn hoofd af, omdat hij zo stom was….. Zijn er dingen die je erg zijn opgevallen?
Waar gaat het boek nu eigenlijk over? Het boek laat zien hoe mensen kunnen reageren als ze de kans krijgen om een kostbaar voorwerp te pakken te krijgen. Het laat zien hoe mensen erdoor geobsedeerd kunnen raken en werkelijk alles doen om (in dit geval) de diamant te bezitten. Vind je dit een goed onderwerp voor een boek? Ja, het is een apart onderwerp, waar niet veel over geschreven is (voor zover ik weet). De schrijver van dit boek weet de ‘boodschap’ van het boek ook goed van verschillende kanten toe te lichten en op meerdere manieren (met meerdere verhalen) duidelik te maken. Wat voor gevoelens en gedachten worden in dit boek beschreven? • De hoofdfiguur in dit verhaal is de diamant, eerst in zijn geheel en daarna de twee helften afzonderlijk. Deze hoofdfiguur om wie het allemaal draait, heeft geen mening want het is een ding. De enige ontwikkeling die het voorwerp doormaakt is het slijpen (mooier worden), het in tweëen breken en het doodgaan. De volgende personen spelen allemaal een min of meer belangrijke rol in het ‘leven’ van de diamant. • Diptadharma: deze man is de vinder van de Siddhartha. Hij leefde als een kluizenaar tot hij de steen vond, omdat hij zeurde om meer geld voor de steen, wordt hij gedood. • Asatya: dit is de koning die Diptadharma laat doden. Hij verbergt de diamant omdat hij in de ogen van het volk de gezalfde wil blijven. (De mensen dachten dat hij de grootste diamant aller tijden al in zijn bezit had, maar Diptadharma vond een grotere: de Siddhartha) • Apavahin: steelt de diamant voor zijn meesteres. • Amemti: gaf opdracht de diamant te stelen. Ze is gek op geld en wil de diamant verkopen. • Jaflet: deze man steelt de diamant uit een tempel waar deze in een Boeddhabeeld vastzit. Hij is een leidend figuur die er alles voor over heeft om aan de macht te komen en te blijven. Zelfs zijn beste vriend laat hij doden omdat deze zijn gezag ondermijnt. • Kyim-sjang: deze Chinese jongedame wil de Siddhartha als cadeautje. Door haar hebberigheid worden tempels en kloosters verwoest en vele monniken en nonnen vermoord. • Olga Boechowa: start Loge du Diamant. Deze vrouw weet wat ze wil en zorgt ervoor dat ze dat ook krijgt. Ze stal de diamant uit een museum. • Mme. Bertin: de opvolgster van Olga Boechowa. Ze bedoelt het allemaal goed maar wordt door een aanhanger van haar geloof in de val gelokt en daardoor onterecht ter dood veroordeeld. • Meneer de Villetaneuse: ook deze man doet er alles voor om zijn doel te bereiken. Hij zorgt dat Mme. Bertin ter dood veroordeeld wordt en koopt vervolgens de diamant, want daar was het hem allemaal om te doen. • Krijn: goedgelovige schillenboer die ervan droomt ooit rijk te zijn. Deze arme man vindt de diamant en omdat hij deze ongewild vernietigt pleegt hij zelfmoord. Wat vind je van de stijl en het taalgebruik? Soms is het verhaal wat lastiger te volgen door ouderwets taalgebruik, maar dat is ook logisch want het boek dateert uit 1954. Afgezien van dit laatste is het boek makkelijk te lezen en de zinnen zijn niet al te lang. Kortom dit boek is goed leesbaar en vrij makkelijk te volgen. Zou je het moeilijk vinden om dit boek te schrijven en welk stuk of welke stukken met name? In het boek komen stukken voor die heel filosofisch geschreven zijn, die lijken me wat lastiger dan de rest. Verder heeft de schrijver heel wat fantasie nodig gehad om een verhaal te bedenken dat zich in zo’n lange periode afspeelt, maar ik heb veel fantasie dus dat zou me waarschijnlijk wel gelukt zijn. Heb je iets over het boek en/of over de auteur gelezen? Toen ik op het internet zocht naar de geboortedatum van de schrijver, ben ik een aantal verschillende pagina’s tegengekomen die over deze auteur gingen. Ik heb die heel selectief doorgenomen en daardoor is er niet veel blijven hangen. Ik zocht via de zoekmachine Google en die gaf naast de gevonden pagina’s ook een blokje weer met de mededeling dat Harry Mulisch vijfenzeventig jaar was geworden. Wat vond jij van het boek?