Een korte samenvatting van de inhoud Op een januari avond in 1945 zat de Familie Steenwijk rond een tafel en deden samen een potje mens-erger-je-niet. Toen Anton net de dobbelstenen wilde gooien klonken er buiten 6 schoten. Peter loopt snel naar buiten en ziet daar Fake van der Ploeg liggen. Die man is de hoofdinspecteur van de politie en een fanatieke NSB’er en is doodgeschoten door een verzetsploeg. De Familie Steenwijk worden als schuldigen aangezien en vervolgens wordt het huis in brand gestoken en vader, moeder en Anton worden weggevoerd. Anton wordt naar een andere plaats gebracht dan zijn ouders. Hij zou zijn ouders nooit meer zien. Peter die bij het huis van de buren was, werd gevonden door de Duitsers en hij werd meteen vermoord. Deze gebeurtenis achtervolgt Anton zijn hele leven. Hij ontmoet personen, waardoor hij meer te weten komt over deze aanslag. Uiteindelijk ontmoet hij Karin en zij geeft hem het laatste puzzelstukje van zijn grote puzzel. Anton weet nu alles wat hij weten moet en legt zich erbij neer. Uitgewerkte persoonlijke reactie Het onderwerp van de tekst is oorlog. Of het verhaal speelt zich af in de oorlog, in de Tweede Wereldoorlog. Het onderwerp oorlog interesseert me wel, vooral als het gaat om de Tweede Wereldoorlog in Nederland, in welke situaties de mensen hier moesten leven. Mijn verwachting van het boek was, dat er een aanslag op een familie werd gepleegd en dat het gezin daar het gedurende het verhaal onder moest lijden. Ik dacht je van te voren al zou weten waarom de aanslag werd gepleegd. En dat het verhaal zich ook rond de tijd van de aanslag zou afspelen, maar dat was niet het geval. Ik vind dat de schrijver het onderwerp goed heeft uitgewerkt, want na het lezen van het verhaal, kan ik beter beseffen, wat er allemaal in de oorlog is gebeurd. Voordat ik De Aanslag had gelezen, kon ik me maar moeilijk voorstellen hoe de oorlog was. De belangrijkste gebeurtenis in het verhaal was natuurlijk de aanslag zelf. Het wordt goed beschreven, omdat er ook wordt verteld wat voor invloed het had op de mensen zelf. Ik denk dat de gebeurtenissen en de gevoelens en gedachten van de personages een even belangrijke rol spelen, omdat de gevoelens en gedachten gaan over de gebeurtenissen. Je weet eigenlijk ook niet wat er is gebeurd, maar door de gedachten van de hoofdpersoon wil je er wel achterkomen. Wat het meeste indruk op me heeft gemaakt, is het laatste moment. Het moment dat je erachter komt waarom Korteweg, Ploeg niet bij De Aartsen voor de deur legde maar bij de familie Steenwijk. Het moment dat je erachter komt dat er bij De Aartsen joden waren ondergedoken, dat vond ik nou het mooiste moment. Het was zo’n plotselinge wending, dat had ik echt niet verwacht. Het heeft me ook aan het denken gezet, dat de mensen elkaars leven redden ten koste van anderen. Ik vind de hoofdpersoon (Anton Steenwijk) geen held, eerder iemand die een aangrijpende gebeurtenis te verwerken heeft. Hij is geen held, omdat hij niet iets goeds heeft gedaan, of het leven van iemand redt. Alhoewel, hij heeft wel degelijk het leven van iemand gered, het leven van twee gezinnen zelfs, maar daar was hij zich niet van bewust, dus dan vind ik hem toch geen held. Ik kan me goed verplaatsen in de hoofdpersoon, omdat de gedachten van de hoofdpersoon beschreven worden. Ik denk dat het in een verhaal wel belangrijk is, dat je je goed in de hoofdpersoon kun verplaatsen, want op die manier kun je het verhaal en de gebeurtenissen in het verhaal beter ervaren. Het gedrag van Anton Steenwijk keur ik in zekere zin wel goed, omdat ik ongeveer hetzelfde zou doen in die situatie; het verleden proberen te vergeten en gewoon verder gaan met het leven. Maar dan moet er wel iets zijn om te vergeten, ik zou eerst willen weten wat er precies is gebeurd, en dat wil Anton niet. De opbouw van het verhaal vind ik niet ingewikkeld. Het wordt niet helemaal in chronologische volgorde verteld, het verhaal begint wel van iets voor de aanslag en gaat verder tot juli 1982, maar ondertussen wordt er wel teruggeblikt naar het verleden. Dat houdt de spanning wel in het verhaal. Er worden ook steeds meer dingen onthuld, waardoor je verder wilt lezen,omdat je wilt weten wat er is gebeurd. De gebeurtenissen zie je door de ogen van één personage, en dat is de hoofdpersoon. Het zouden er ook niet meer moeten worden, anders zou het moeilijker worden om het nog bij te houden. Aan het eind van het verhaal zijn alle vragen beantwoord, het is dus een gesloten einde. Maar goed ook, want ik houd niet van open einden, ik moet altijd zekerheid hebben. Het taalgebruik in het boek was niet moeilijk, ik kon alles goed begrijpen en ik heb geen één woord in het woordenboek moeten opzoeken. Wel vond ik dat het taalgebruik een beetje verouderd was, maar dat vond ik wel bij het onderwerp passen. De verhouding tussen dialoog en beschrijving was goed. De gesprekken tussendoor zorgden voor afwisseling in de opbouw en dat is fijner om te lezen. Kortom, ik vond het een mooi verhaal. De opbouw van het verhaal vond ik ook zeer goed, vooral de plotseling draai aan het verhaal op het eind. Het verhaal zelf vond ik zeer aangrijpend en ik ben erdoor met andere ogen naar de oorlog gaan kijken. Dat komt ook mede door de manier waarop het verhaal verteld werd; je kon de gedachten van de hoofdpersoon lezen en daardoor kun je je goed in die persoon inleven. Dat vind ik altijd belangrijk in een boek.
Verdieping Verwachtingen van het boek De titel wekte bij mij verwachtingen op over moord en misdrijven in de oorlog. Er is weinig aandacht besteed aan de uiterlijke presentatie van het boek. Er is geen achterflap en er is staat ook geen illustratie op de voorkant. Alleen de titel en de auteur staat vermeldt. Toch heeft de omslag mijn aandacht getrokken, door alleen de titel te vermelden, wil je toch weten waar het boek over gaat, daardoor ga je het denk ik ook lezen. Door de lege omslag, verwachtte ik ook dat je veel zelf moest aanvullen. Mijn verwachtingen over de titel zijn uitgekomen. Het boek ging over moord en misdrijven in de oorlog. Mijn verwachting door de omslag zijn niet uitgekomen, het blijkt dat je zelf maar weinig moet aanvullen. De meeste verwachtingen zijn dus uitgekomen. Ik denk niet dat er een verband is tussen je verwachtingen en je oordelen van een boek. Als je bijv. door de omslag verwacht dat een boek heel slecht is, maar nadat je het hebt gelezen blijkt het toch een goed boek te zijn. Die situatie komt heel vaak voor, dus daarom denk ik dat er geen verband is tussen je verwachtingen en je oordeel van een boek. Het boek bevat veel open plekken, het begint al met de omslag; waar gaat het boek over? In welke tijd speelt het zich af? Waar wordt er een aanslag op gepleegd? In het begin van het verhaal worden deze vragen al beantwoordt, maar de belangrijkste open plek is toch wel: Waarom hebben ze Fake Ploeg voor het huis van de Familie Steenwijk gelegd? Deze open plek wordt aan het eind van het verhaal ingevuld. Daarmee zijn alle open plekken, die er in het verhaal waren ingevuld. De belangrijkste spanningsboog is tevens de belangrijkste open plek: Waarom hebben ze Fake Ploeg voor het huis van de Familie Steenwijk gelegd? Deze vraag wordt aan het begin van het verhaal gesteld en pas aan het eind van het verhaal beantwoord. Dat is ook één van de manipulatietechnieken, er wordt informatie achtergehouden. Een andere manipulatietechniek was het geven van een andere wending aan het verhaal. Dat was op het eind. De tekst heeft een gesloten einde, want er blijven geen open plekken meer over, alle vragen zijn beantwoord. Daar ben ik wel tevreden mee, want ik houd niet van open einden, ik wil graag antwoord hebben op al mijn vragen. Daarom ben ik tevreden met de dit slot. Het boek dat ik gelezen heb is fictie. Het verhaal is namelijk geen rechtstreeks verslag van de werkelijkheid. De werkelijkheid is wel als uitgangspunt gebruikt, maar er zijn wel dingen bij verzonnen en er zijn gebeurtenissen bijgevoegd. De schrijver heeft de volle breedte van het papier gebruikt, hij heeft de regels helemaal vol geschreven. De tekst is verdeeld in alinea’s en in grotere gedeelten als hoofdstukken. Het is dus proza. Harry Mulisch krijgt artistieke erkenning, dus De Aanslag rekenen we tot literatuur. Kenners hebben deze tekst als literair erkend. Ook bevat het verhaal veel diepgang, heeft het geen doorzichtige opbouw en de personages zijn niet voorspelbaar. Evaluatie Na de verdiepingsopdracht is mijn eindoordeel nog steeds hetzelfde gebleven. Ik vind het een mooi verhaal, het heeft een goede opbouw. Ook was niet voorspelbaar, dat vind ik dat een verhaal moet zijn, als je al weet wat er gaat gebeuren is het niet leuk meer op het verhaal nog te gaan lezen. Evenals mijn eindoordeel is ook mijn persoonlijke reactie niet veranderd. Ik ben tevreden over het uitvoeren van de beschrijven, want ik heb het zo geschreven dat iemand die het boek nog niet heeft gelezen, een goed beeld over het boek krijgt. Over het uitvoeren van de verdiepingsopdracht ben ik ook tevreden, want ik heb alle vragen goed kunnen beantwoorden. Het lezen van het boek verliep goed. Ik vond het leuk om te lezen en het lezen zelf schoot ook op. Er was niet echt iets wat ik moeilijk of verwarrend vond aan het boek en dat is ook wel fijn. Het uitwerken van de verdiepingsopdracht was geen lastige klus. Toen ik van te voren de opdracht doorlas, dat ik wel dat het moeilijk zou worden, maar het viel toch mee. Tijdens het werken aan dit leesverslag voor mijn leesdossier had ik het idee, dat ik de benodigde vaardigheden en kennis bezat. Ik had alleen het boek nodig voor de precieze uitwerking van mijn uitgewerkte persoonlijke reactie. Verder vond ik dat alles goed is verlopen en ik ga denk ik de volgende keer op dezelfde manier te werk.