Motto In het boek van Arnon Grunberg, Blauwe maandagen, wordt geen motto weergegeven. Personalia van de schrijver Arnon Grunberg werd geboren op 22 februari 1971 in Amsterdam Oud-Zuid. Zijn ouders zijn joods en vooral zijn vader is door de oorlog getraumatiseerd. In zijn boek Blauwe Maandagen beschrijft hij zo’n soort vader. Na de Montessorischool gaat hij naar het Vossius Gymnasium, waarvan hij in 1988 wordt verwijderd, omdat hij zo ‘asociaal’ was. Daarna werkte hij onder meer als jongste bediende bij een apotheek, als bordenwasser en als uitgever. In 1991 krijgt hij een toneelschrijfopdracht van het Amsterdams Fonds voor de Kunsten. Op 23-jarige leeftijd debuteerde Grunberg bij Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar met. Het boek Blauwe Maandagen werd een internationaal succes: in Nederland bekroond met de Anton Wachterprijs voor het beste debuut en het Gouden Ezelsoor voor het best verkochte debuut. Het werd vertaald naar het Engels, Duits, Deens, Italiaans, Frans, Spaans, Zweeds en Japans. De Stichting CPNB nodigde Grunberg uit om het Boekenweekgeschenk 1998 te schrijven. Dit boek, De heilige Antonio, verscheen in maart 1998. Tegelijkertijd kwam Grunbergs essaybundel De troost van de slapstick uit. Dit boek werd bekroond met het Charlotte Köhler-stipendium 1998. In het najaar van 1998 kwam de film Het veertiende kippetje uit, waarvan Grunberg het scenario heeft geschreven. Tegelijkertijd schreef hij het toneelstuk You are also very attractive when you are dead, dat werd opgevoerd in Düsseldorf, door een groep jonge Duitse en Israëlische acteurs. Grunberg is columnist (Yasha) in de VPRO-gids en medewerker van NRC Handelsblad. Op dit moment woont en werkt hij in New York. Thema Het thema in het boek Blauwe Maandagen is kortstondigheid. De schrijver beschrijft zijn eigen leven. Alles wat er in zijn leven is gebeurd, is maar van korte duur. Zijn verblijf op het Vossius College, de relatie met zijn vader (Arnon is nog vrij jong als zijn vader overlijdt) en zijn relatie met Rosie duurt maar kort. De baantjes die hij heeft zijn altijd ook maar kort, hij stopt ermee als hij het niet meer leuk vindt, of hij wordt ontslagen omdat hij zijn werk niet goed doet. Zijn latere relaties zijn vooral bezoekjes aan de hoeren, maar geen echte serieuze, langere relaties.
Aansprekend fragment Het moment dat Arnon samen met Rosie op vakantie ging sprak mij erg aan. Ik vond het wel leuk dat twee van zulke jonge mensen samen op vakantie gaan. Met het geld wat ze hebben doen ze waar ze zin in hebben. Het maakt hun dan ook niet uit dat hun geld op is als ze terugkomen. Dat vind ik persoonlijk erg grappig, want wie gaat er nu zonder plannen zomaar op vakantie en komt er dan blut van terug? Dat is echt iets voor jongeren. De meeste letten niet zo goed op wat ze doen en het interesseert ze dan ook niet wat er gebeurt en wat er gaat gebeuren. Ik heb op sommige momenten een gat in mijn hand en dat hebben Rosie en Arnon ook. Wel vind ik het een beetje raar dat ze zomaar op vakantie mogen. Ik denk dat Arnon en Rosie op dat moment even oud zijn als ik nu ben, maar ik zou niet zomaar ineens op vakantie mogen, en al helemaal niet met een jongen. Twee bijgebleven incidenten De belangrijkste gebeurtenis in het boek lijkt mij wanneer Arnons vader overlijdt. Door die reden gaat Arnon aan de drank en dat wordt met de jaren als maar erger. Als hij weer eens teveel heeft gedronken, gaat hij naar een prostituee en dat is de aanleiding dat hij daar vaker komt, later laat hij zelfs escortmeisjes bij hem thuis laat komen. Over de dood van zijn vader word niet veel verteld, maar je merkt wel dat Arnon zich daardoor heel anders is gaan gedragen. Arnons moeder gaat op een bepaald moment denken dat ze haar man vermoord heeft, maar dat is helemaal niet waar, want haar man is aan een natuurlijke dood gestorven. Het tweede incident dat mij is bijgebleven is, is dat de moeder van Arnon haar zoon en man ‘haat’. Dat komt in het verhaal steeds terug. Ik zal een stukje citeren waarin Arnons moeder weer eens gaat schelden. Tegen mij(Arnon) zei ze: “ Jij bent net zo’n ongedierte als je vader, de hele familie van je vader is ongedierte en ongedierte eet maar van de grond.” Daarna gooide ze het eten, een biefstuk met brood, dat ze voor mij had bewaard zo over het Perzisch tapijt. Toen brak de hel pas goed los. (Blz. 30) Ik snap niet dat Arnons moeder nog steeds bij haar man blijft. Waarom gaat ze niet van hem scheiden als ze zo’n hekel aan hem heeft? Doet iemand me denken aan… In dit boek doet niemand me aan iemand denken. Ik ken niemand die zo armoedig leeft, geen manieren heeft, en niets serieus neemt. Ik zou niet zo willen leven als Arnon. Hij struint vaak rond op straat, gaat niet naar school omdat hij er van af is getrapt, en als hij thuis komt moet hij voor zijn vader zorgen en heeft hij ruzie met zijn moeder. Wel kan ik me voorstellen dat de mensen die zo leven, niet ontevreden zijn met hun leven. Zij zijn niet anders gewend en zijn blij met wat ze hebben. Symboliek en beeldspraak Ik kon geen symboliek en beeldspraak vinden in dit boek. Het is een vrij eenvoudig boek, zonder woorden of zinnen met dubbele betekenissen. Hoe ik zou omgaan met dit ‘onderwerp’ De “ik” in het verhaal, Arnon Grunberg, heeft een groot probleem en daar draait het hele boek om. Arnon maakt zichzelf geleidelijk kapot. Hij weet dit maar geeft er niet om, omdat volgens hem het leven toch geen zin heeft en dat hij een volkomen nutteloos leven leidt. Hij drinkt te veel, gaat vaak naar de hoeren en heeft overal schulden. Hij bedriegt zijn moeder door aan haar geld te vragen om deze schulden af te lossen maar gaat met dat geld weer naar de hoeren. Hij raakt steeds meer vervreemd van mensen en het sociale leven waardoor hij min of meer contactgestoord wordt. Hij heeft slechts met heel weinig mensen contact, maar dat zijn allemaal net zulke mensen als Arnon zelf. Het probleem van Arnon wordt niet opgelost. Waarschijnlijk raakt hij alleen maar verder verloederd omdat hij aan het eind van het boek bij een vaag escortbureau gaat werken als “male escort”. Hij heeft nog steeds een drankprobleem, heeft grote schulden enz. Als ik Arnon zou zijn geweest, had ik het (denk ik) nooit zo ver laten komen, maar dat is makkelijk praten als je er zelf niks mee te maken hebt. Nu Arnon zichzelf al zo verwaarloosd heeft, kan er denk ik niets meer aan gedaan worden. Hij is te wereldvreemd om aan iemand hulp te vragen en het geld wat hij krijgt gaat op aan drank en hoeren. Zo blijft hij schulden houden en komt hij in een vicieuze cirkel terecht waar moeilijk uit te komen is. Climax en anticlimax Ik vind dat er niet echt een climax of anticlimax in het verhaal zit. Het boek is een beetje eentonig, in ieder hoofdstuk heeft Arnon ruzie met zijn moeder, zit hij de hele dag in cafeetjes en gaat hij naar de hoeren. Het enige wat misschien een climax of anticlimax genoemd kan worden is wanneer Arnons vader sterft. Ik weet niet of ik het een hoogte- of dieptepunt moet noemen, omdat het natuurlijk wel een treurige gebeurtenis is. Vanaf dan gaat het met Arnon verder de verkeerde kant op en gaat hij steeds vaker naar de hoeren en naar cafés. Het kan een climax zijn, omdat het boek vanaf dat moment een beetje begint op te leven, het is het schokkendste moment van het hele verhaal. Het kan ook een anticlimax zijn omdat het met de hoofdpersoon steeds slechter gaat.
Belangrijkste personages - Arnon Grunberg, de ikpersoon in het boek heeft de leeftijd van rond de 25 jaar. Hij is puisterig, heeft een brilletje, dikke neus en lange krullen, hij heeft dik haar, zoals de schrijver zelf in het echt ook heeft. Hij is vroegtijdig gestopt met school en is daarna gaan werken. Hij heeft verschillende baantjes, maar die zijn allemaal maar van korte duur. Later probeert hij iets in de uitgevers branche, maar dit komt niet van de grond. Daarna verdient hij zijn geld door zelf ‘hoer’ te zijn. Eigenlijk is hij joods, maar hij heeft een hekel aan joodse feestdagen. Hij had een vriendin, Rosie. Als dit uit is heeft hij verder geen vaste relaties meer. Daarom bezoekt hij veelvuldig de hoeren, met wie hij seks heeft. Hij is heel achterdochtig naar hun bedoeling. Als hij een mooi lied hoort en hij zegt dit tegen de hoer, zegt zij dat ze het ook een mooi lied vindt. Volgens hem hebben de hoeren geen eigen mening, omdat ze anders misschien problemen kunnen krijgen met de klanten. Met zijn vader heeft hij een nauwe band. Als kind ging hij met hem mee naar het werk in het buitenland, of hij ging met hem mee naar de bioscoop en cafés. Arnon wilde graag een doel in zijn leven hebben, en soms lukte hem dat ook, maar zijn negatieve gedachten over zichzelf en de wereld winnen het keer op keer hiervan. - Rosie is het vriendinnetje van Arnon op de middelbare school. Zij wordt door Arnon en zijn vader beschreven als een heel knap meisje. Ze is erg impulsief, wat blijkt uit haar doen en laten en ook uit haar woorden. - De vader van Arnon is, wat veel gebeurtenissen doen vermoeden, waarschijnlijk erg rijk. Maar hoe hij aan al dit geld komt blijft onduidelijk. Erg veel meer dan zijn geld uitgeven aan drank doet hij niet. De vader van Arnon is een teruggetrokken man en zuipt zich net als Arnon vaak klem. - De moeder van Arnon is erg ongelukkig door haar slechte huwelijk, wat het ook erg vreemd maakt is dat ze haar man, als deze ziek is, erg goed verzorgd. Ook is ze ongelukkig door haar verblijf in een concentratiekamp in de Tweede Wereldoorlog, waar ze haar schoonheid verloren is. Het enige waar ze nog trots op is zijn haar tanden. Ze maakt zich ook grote zorgen om Arnon en spreekt daarom vaak in een antwoordapparaat in dat hij zich niet moet dood drinken. Onderlinge relaties In dit boek zijn een aantal onderlinge relaties te noemen. De eerste is die tussen Arnon en Rosie. Hij heeft een goede band met haar, ze zitten bij elkaar in de klas en doen leuke dingen samen. Ze gaan uit eten in een duur restaurant, gaan een dagje stappen in Den-Haag en reizen van het geld dat Rosie heeft verdient af naar Antwerpen waar ze weer veel beleven en met elkaar slapen. Na ongeveer twee jaar loopt die relatie stuk. De tweede relatie is die tussen Arnon en zijn moeder. Die band is niet echt goed. Er wordt i het boek weinig over zijn moeder verteld. Vooral dat ze vaak met servies gooit en eigenlijk geen zin meer heeft in het leven. Ze commandeert Arnon vaak, daardoor heeft hij eigenlijk helemaal geen band met zijn moeder. Hij beschouwt haar helemaal niet als zijn moeder. De derde relatie is die tussen Arnon en zijn vader. Die is beter dan die tussen Arnon en zijn moeder, maar nog steeds niet zoals die tussen een vader en zoon hoort te zijn. Dat komt denk ik grotendeels door zijn vader, die een beetje vreemd is en weinig zegt. De reden waardoor ze toch nog een kleine band hebben is doordat Arnons vader hem altijd meenam naar cafés. De vierde relatie is die tussen Arnon en de hoeren. Arnon gaat sinds zijn vader dood is vaak naar de hoeren. Waarom is niet precies duidelijk, maar ik denk omdat hij zich dan niet zo aan iemand hoeft te binden, en toch behoefte aan seks heeft. Korte samenvatting Het boek gaat over een jongen, Arnon Grunberg, die in een joods milieu is opgevoed. Hij heeft een redelijke goede band met zijn vader maar zijn moeder mag hij niet zo. Verder heeft hij een relatie met Rosie gehad, die twee jaar duurde. Samen hebben ze veel dingen meegemaakt, die allemaal in het boek beschreven worden. Na deze relatie gaat hij met een Engelse jongen in een huis wonen, waar hij weinig contact mee heeft. Arnon heeft weinig om voor te leven en vlucht de betaalde seks wereld in, waar hij het ene escort meisje na het andere gebruikt. Het derde meisje waar hij mee slaapt vertelt hem dat het hem goed zal doen als hij zichzelf ook zou verhuren, wat hij ook doet op 22 jarige leeftijd. Zou ik het verhaal aanbevelen Ik vond het een langdradig boek, er werd veel te lang over een onderwerp doorgepraat, ook vond ik een minpunt van het boek dat er soms wel hele ranzige situaties in beschreven werden. Dat Arnons vader ziek is bijvoorbeeld, en overal overgeeft en poept. Er komt heel veel seks in voor, dan wordt er precies beschreven wat er allemaal gebeurt. Voor één keer is dat wel leuk om te lezen, maar niet elke keer weer opnieuw. Ook kon ik me niet goed inleven in de hoofdpersoon, ik kan me niet voorstellen dat iemand zijn leven zo verpest. Op de manier waarop de ikpersoon leeft is er geen toekomst. Ik vond het bij dit boek erg moeilijk om de draad weer op te pakken als ik het boek even had weg gelegd. Voor mij is dat geen goed teken, het boek boeit me dan niet zo, en dan onthoud ik niet wat ik als laatste heb gelezen. Ik zou dit boek niet aanraden. Het was een saai en langdradig verhaal en dat trekt mij niet zo. Drie vragen Het verhaal bevat een aantal open plekken. - Wat is de rede dat Arnon geen zin meer in school heeft en uiteindelijk van school af wordt getrapt? Ligt het aan Rosie of ook aan hem zelf? - En wat gebeurt er met Rosie wanneer het eenmaal uit is tussen hun twee? - En waarom zou Rosie niks meer terug hebben geschreven naar Arnon, terwijl hij haar wel brieven schreef?