Auteur: Onbekend Titel: Beatrijs Uitgever: Taal & Teken Plaats en jaar van uitgave: 4e druk Leeuwarden 1992 (1e druk Groningen 1982) Aantal Bladzijde: 47 Genre: Middeleeuwse legende Waarom heb ik dit boek gekozen? Omdat het me een leuk boek leuk, en ik er al eens vaker van gehoord had. Ik kende het verhaal al een beetje, daarom leuk het me leuk om het hele verhaal eens te lezen. Mijn eerste reactie na het lezen van het boek: Ik vond het een leuk en boeiend boek, alleen soms wel vaag.
Samenvatting: De dichter heeft zijn verhaal gehoord van ene Ghysbrecht. De non Beatrijs werkte in het klooster, maar is verliefd. De jongen komt naar het klooster en na lang twijfelen besluit ze om met hem mee te gaan, uit het klooster, de wereld in. Op de avond van vertrek bid ze tot God en legt haar kloosterkleed en de sleutels bij het Mariabeeld. De jongen heeft kleding en sieraden voor haar gekocht. Dan komen de twee in de stad aan en leven er zeven jaar zorgeloos en krijgen twee kinderen. Dan is het geld op en verlaat de man Beatrijs en de kinderen. Om haar kinderen te onderhouden wordt Beatrijs prostituee. Toch blijft ze dagelijks tot Maria bidden. Zo gaat het zeven jaar lang. Na lang rondtrekken komt ze weer terug bij de plaats waar het klooster staat. Ze overnacht daar bij een weduwe en komt te weten dat niemand in het klooster gemerkt heeft dat ze weg was gevlucht. 's Nachts hoort ze een stem die haar zegt terug te moeten gaan naar het klooster. Beatrijs denkt dat het de duivel is en trekt zich er niets van aan. Pas na de derde keer gelooft ze dat het God is en dan gaat ze terug. Daar blijkt dat Maria al die tijd haar taken heeft overgenomen. Dus ze kan weer zonder problemen aan het werk. In het (eventuele) toegevoegde stuk wordt nog verteld dat Beatrijs' kinderen door de weduwe worden opgevoed met steun van het klooster. Beatrijs heeft nog steeds spijt van haar zonden. Dan krijgt ze een visioen en ziet ze in dat bidden niets helpt zolang ze haar zonden niet heeft opgebiecht. Dan gaat ze naar de abt en ze krijgt vergeving. De abt belooft haar om verder voor de kinderen te zorgen en haar verhaal overal te vertellen, zonder dat iemand weet dat het Beatrijs is. Personen: De hoofdpersoon is natuurlijk de non Beatrijs. Verder spelen er nog andere onbelangrijke personen in het verhaal: de 'jongeman', de weduwe, Beatrijs' kinderen en de mensen in het klooster. Maar ook Maria speelt een belangrijke rol in het verhaal (het is dan ook een Marialegende). Relaties: Beatrijs is een non/kosteres in het klooster en ze is wel goedhartig. Ook is ze ijverig, mooi, welgemanierd en trouw aan Maria. Vanaf dat ze twaalf jaar oud was hield ze van de jongen waarmee ze nu wegging. De weduwe woont vlak bij het nonnenklooster en daar mag Beatrijs overnachten. De weduwe krijgt ook later de zorg over Beatrijs' kinderen. Maria speelt in het verhaal de rol als 'plaatsvervangster' van Beatrijs als zij weg is. Maria wordt gezien als bemiddelares tussen God en de mensen, want wie zou meer begrip hebben voor menselijk leed dan een Moeder en wie zou meer van God gedaan kunnen krijgen dan Zijn Moeder zelf. Maria is het symbool van de barmhartigheid. Plaats: Het verhaal speelt zich af in verschillende milieus (hoog en laag): in het nonnenklooster ( + omgeving), in de stad en als prostituée. Tijd: 'Beatrijs' speelt zich, denk ik, in de tijd af wanneer het geschreven is, dus wel in de Middeleeuwen. De vertelde tijd is iets meer dan 14 jaar (want ze bleef twee keer zeven jaar weg van het klooster). Ruimte: De plaatsen waar 'Beatrijs' zich afspeelt, zijn het klooster, de stad en de omgeving van het klooster (de tuin, het huis van de weduwe). Structuur: De structuur in het boek is als een soort cirkel: Eerst een inleiding, dan zie je Beatrijs in het klooster, daarna in de stad. In het tweede deel volgt er een ommekeer en gaat ze weer terug naar het klooster. Dit stuk bestaat uit 2 keer 432 regels. Het is daar ook duidelijk in twee delen verdeeld. Daarna komt er een slotgedeelte, met het visioen van de man met het dode kind. Dat stuk is er waarschijnlijk later aan toegevoegd, want dat past niet in de structuur met de getallen. Het bestaat uit 174 regels. De regels 855 t/m 864 lijken ook een afsluitend stuk en de rest zou door een tweede dichter uitgebreid zijn om de biecht te benadrukken
Themathiek: Ik denk dat de schrijver de lezers duidelijk wil maken dat degene die vroom en gelovig leeft, altijd zal kunnen rekenen op de hulp en steun van God en Maria. Hij roept de mensen aan het einde van het verhaal dan ook op om God en Maria te loven en te prijzen. Het verhaal brengt op zich bij mij niet veel teweeg. Dit heeft denk ik ook te maken met het feit dat wij in onze huidige samenleving veel minder gelovig zijn dan de mensen in de Middeleeuwen. Het verband tussen de titel en het thema is dat Beatrijs de hoofdpersoon is en de titel is vernoemd naar Beatrijs. Wanneer is het wek voor het eerst gepubliceerd? Het boek is geschreven in de middeleeuwen, in 1949 werd het boek voor het eerst gedrukt. De auteur: Ik heb de aantekeningen van Dr. F. Lulofs gelezen en een stuk uit het prisma uittrekselboek. Daar stond in dat de auteur waarschijnlijk een monnik was en dat het boek waarschijnlijk in de dertiende of veertiende eeuw geschreven is. Verder stond er ook nog het één en ander in over verhaaltechnische feiten, zoals over de personages en motieven. Beoordeling: Het verhaal is gelukkig niet te lang. Anders zou het langdradig worden. In het boekje stond het verhaal in Middeleeuws Nederlands en in gewoon Nederlands, als ik het Middeleeuws Nederlands las dan begreep ik er weinig van. De Beatrijs is op zich best wel een saai verhaal. Het is een heel voorspelbaar verhaal, lijkt veel op films.Je kunt vanaf het begin af aan weten dat het allemaal goed afloopt. Maar het is wel een mooi verhaal en duidelijk te begrijpen Het is heel erg braaf geschreven vind ik. Allemaal nette woorden en geen een keer een uitvaller of iets dergelijks. Ik vind het een ongeloofwaardig verhaal, in het echt kan zoiets natuurlijk nooit gebeuren.