Samenvatting

Het boek gaat over de gedachten van een schilderij. Eerst hangt het op een rol in Van Schendel (een winkel) en na lang daar gehangen te hebben wordt het verkocht. Het krijgt bijzonder grote afmetingen en een kruis in de rug, omdat het bedoeld is om te gaan staan. Uiteindelijk komt het schilderij er achter dat het bedoeld is om een piëta te worden. Uiteindelijk loopt het toch anders en wordt het schilderij een jongen, een dode jongen. De opdracht om een dode te schilderen is nogal absurd en de schilder, steeds “schepper” genoemd, krijgt €50.000 bij vooraf en nog eens hetzelfde bedrag bij aflevering. Schepper besluit het schilderij te gaan maken en wel op het doek waar we het steeds over hebben. De jongen heet Singer en schepper krijgt veel beeldmateriaal van hem en probeert te schilderen alsof Singer nog leeft. Uiteindelijk is het schilderij af en is het “iemand” maar het schilderij wordt niet opgehaald door de opdrachtgever – Valery Specht – en blijft staan. Op een bepaald moment komt de journaliste en oude vriendin van de schepper (Felix Vincent genaamd) Minke Dupuis langs en zij vertelt Felix dat Valery Singer heeft gekocht en vermoord en dat Valery zelf stervende is. Vervolgens hebben Minke en Felix seks, terwijl Felix’ vrouw Lidewij in het ziekenhuis ligt om te bevallen. Schepper is geschokt en verbrand al het materiaal wat hij heeft gebruikt om het schilderij te maken en het schilderij zelf, maar niet de foto die er van heeft gemaakt, die verscheurt hij alleen. Omdat de foto een exacte kopie van het schilderij is, is het in feite het schilderij en vanaf nu ‘kijken’ we met de ogen van de verscheurde foto. Vervolgens gaat schepper naar het ziekenhuis waar zijn zoon, die hij naar zijn inspiratie voor het schilderij - Stijn - vernoemt, wordt geboren. Als hij terugkomt, komt Valery in een rolstoel bij zijn huis aan en hij verteld dat hij weet wat Minke Felix heeft verteld, maar dat het een leugen is. Valery zegt dat hij altijd van Singer heeft gehouden en hem als zijn zoon heeft gezien en hij vindt het erg jammer dat het schilderij er niet meer is, maar vindt de verscheurde foto toch wel mooi. Ook vertelt Valery dat Singer nog leeft.

Uitleg van de titel

De titel van het boek is erg makkelijk te verklaren: Specht is de opdrachtgever en het boek gaat over het schilderij van de jongen die hij zijn zoon noemt.

De hoofdpersonen

De echte hoofdpersoon is het schilderij. Dit is vaak erg bang en weet niet zo goed wat er van zijn “leven” als “drager” moet komen. Als hij beschilderd wordt gaat hij zich wel anders voelen en gaat hij zich vooral afvragen hoe hij er uit ziet. Hier komt hij langzamerhand steeds een beetje meer achter en ten slotte weet hij dit helemaal, omdat hij tegenover een spiegel wordt geplaatst. De “drager” waar het in eerste instantie over gaat wordt uiteindelijk zelfs verbrand en het schilderij gaat dan over in een polaroid.

Een andere belangrijke persoon is schepper Felix Vincent. Hij is een nuchter schilder die wat somberder wordt als hij naar de dood gaat schilderen en uiteindelijk helemaal gek wordt als hij er achter komt dat Singer door Valery Specht is vermoord. Als schepper er tenslotte achter komt dat Singer nog leeft bloeit hij weer een beetje op, maar baalt hij vreselijk dat hij het schilderij heeft verbrand.

De laatste belangrijk persoon is Valery specht. Hij begint als een vrij normale man met het bijzondere verzoek om een dode jongen te laten schilderen, maar verderop in het verhaal blijkt dat hij ongenezelijk ziek is en daarom vindt hij het erg belangrijk dat het schilderij er komt, als een laatste geschenk voor zijn “zoon” Singer.

Vertelperspectief

Het boek is geschreven in ik-perspectief met het schilderij als de ik-persoon. Later in het verhaal wordt dus de verscheurde polaroid de ik-persoon, omdat het schilderij hier nu ‘in is overgegaan’.

Verhaalruimte

Het verhaal speelt zich af in het atelier van Felix Vincent op het landgoed Nimmerdor. Het landgoed is van een familielid dat toch wel bijna dood gaat en Felix en Lidewij willen voor haar dood genoeg geld opsparen om het landgoed te kunnen kopen, zodat ze er kunnen blijven wonen en het niet wordt verkocht door de erfgenamen.

Tijd en tijdsverloop

Het boek beslaat een paar jaar tijd. Er wordt in het boek wel gebruik gemaakt van tijdverdichtingen, zo wordt de stukken waarin het schilderij maanden stilstaat bijvoorbeeld in één pagina verteld, terwijl er meerdere hoofdstukken gaan over de verbranding van het schilderij en de aanleiding hiertoe, het samenzijn van schepper en Minke Dupuis. Verder zit er één grote tijdsprong in het boek: het boek begint met de verbranding van het schilderij en het overgrote deel van het boek is één grote flashback over hoe het zover is gekomen.

Thema en motieven

Het thema van het boek is ‘leven en dood’. Singer wordt eerst geacht dood te zijn en moet worden geschilderd als levend en blijkt later toch nog te leven. Lidewij overlijdt bijna tijdens de bevalling van haar zoon Stijn en Specht is ongenezelijk ziek.

De motieven in het boek waren niet overduidelijk aanwezig, maar ik denk dat de gesprekken wel een motief zijn.

Auteursinformatie

Willem Jan Otten werd geboren op 4 oktober 1951 in Amsterdam en hij groeide op in Amsterdam en Laren. Otten’s eerste boek, “een zwaluw vol zaagsel”, kwam in 1973 uit. Na publicatie van zijn boek “Ons mankeert niets” raakte Otten betrokken bij de discussie over euthanasie. Nadat hij in navolging van zijn vrouw was bekeerd tot het katholieke geloof bracht hij in 1999 “Het wonder van de losse olifanten” uit. Willem Jan Otten leeft nog steeds.

Willem Jan Otten hoort thuis in de 20ste en 21ste eeuw, maar ik heb geen welke stroming(en) in deze periode bestaan en weet dus ook niet tot welke stroming Otten behoort.

Verwerkingsopdracht: Waardering/receptie van de roman