Summer Lightning door P.G. Wodehouse

Pilbeam vertelt Ronnie intussen hoe het zit met Sue. Hij vertelt Ronnie dat hij niets met haar heeft en dat Sue als Myra Schoonmaker op het kasteel is. Ronnie wordt hierdoor zo getroffen, dat hij naar Sue gaat om het weer goed met haar te maken. Pilbeam wordt vervolgens dronken door het nuttigen van te veel cocktails voor het diner. Hij vertelt Hugo, dat hij hem het varken in de woonwagen van Baxter heeft zien verbergen. Pilbeam bevond zich toevallig ook in de woonwagen, omdat hij daar aan het schuilen was voor de zomerse onweersbui. In paniek belt Hugo Millicent op die op dat moment met de Threepwoods aan het diner zit op het kasteel van Sir Gregory Parsloe-Parsloe. Millicent besluit onmiddellijk tegen Lord Emsworth te gaan zeggen dat Hugo zijn varken gevonden heeft in de woonwagen van Baxter. Lord Emsworth is daardoor zo gelukkig dat hij ondanks het standsverschil direct toestemt in een huwelijk tussen Hugo en Millicent.

Baxter ontdekt via een telegram van de echte Myra Schoonmaker, dat Sue Myra niet is. Hij raakt in paniek omdat hij ook wel interesse had in Sue - van wie hij dacht dat ze werkelijk de rijke erfgename Myra Schoonmaker was - en haar een brief geschreven heeft, waarin hij allerlei onaardige opmerkingen over Lord Emsworth gemaakt heeft. Als Baxter Sue zou ontmaskeren, zou Sue die brief aan de graaf kunnen geven, waarna Baxter natuurlijk ook zou kunnen vertrekken. En dat laatste wil hij nu juist niet omdat hij graag weer als secretaris voor Lord Emsworth zou willen gaan werken. Daarom gaat Baxter naar Sue’s kamer om die brief terug te halen. Als hij daar aan het zoeken is, komt hij plotseling tot de ontdekking dat Sue op het balkon staat. Op het moment dat Baxter snel de kamer wil verlaten, hoort hij echter iemand op de gang aankomen. Hij duikt daarom snel onder het bed. Vervolgens komt Ronnie de kamer binnen en maakt het weer goed met Sue.

Ronnie besluit nu Lord Emsworth in te lichten over de verblijfplaats van zijn varken om vervolgens zijn beloning in ontvangst te kunnen nemen. Beach vertelt hem echter, dat Hugo het varken inmiddels elders ondergebracht heeft. Ronnie ziet zijn plannen in het water vallen en vraagt Beach om onmiddellijk Hugo voor hem te gaan zoeken. Net op dat moment komt Pilbeam langs de regenpijp omhoog klimmen om de memoires te stelen. Lord Emsworth, die met zijn broer en zuster net met de auto terugkomt van een diner bij Sir Gregory, ziet dit en denkt dat het Baxter is. Als de graaf het kasteel binnen gaat, ziet hij dat Pilbeam en Ronnie achter elkaar de trap afvliegen. Ronnie heeft Pilbeam namelijk net de kamer van Sue uitgejaagd en zit hem nu na. Lord Emsworth interpreteert dit echter verkeerd en denkt dat Ronnie en Pilbeam op de vlucht geslagen zijn voor Baxter die langs de regenpijp naar binnen geklommen is. De graaf haalt een geweer en stormt naar de kamer van Sue waar hij na enig zoeken Baxter onder het bed aantreft. Galahad en Lady Constance komen vervolgens ook de kamer binnen.

Lord Emsworth is nu echt overtuigd van het feit dat Baxter getikt is. Baxter is daardoor diep beledigd en wil niet meer in dienst komen bij de graaf. Hij meldt het gezelschap dat Sue Myra Schoonmaker niet is, maar een danseres, en dat zij en Ronnie willen trouwen. Na deze mededeling verdwijnt Baxter voorgoed. Als Ronnie terugkeert - hij heeft Pilbeam niet te pakken kunnen krijgen -, wordt hij door Lady Constance over Sue aan de tand gevoeld. Ronnie bevestigt het verhaal van Baxter en vertelt zijn familieleden dat hij van Sue houdt en met haar wil trouwen. Hij vraagt Lord Emsworth vervolgens om toestemming voor het huwelijk. Lady Constance adviseert haar broer geen toestemming te geven. De graaf begint dan te aarzelen. Hij heeft namelijk geen zin in allerlei gezeur en zeker niet met zijn zuster.      

Galahad komt er dan achter, dat Sue de dochter van zangeres Dolly Henderson is. Hij was vroeger heel erg verliefd op Dolly en beschouwt Sue daarom als een soort petekind van hem. Hij komt daarom met een oplossing voor het probleem van Ronnie en Sue. Galahad vertelt Lady Constance dat hij bereid is zijn memoires niet te publiceren als ze haar verzet tegen het huwelijk van Ronnie en Sue opgeeft. Lady Constance gaat daarmee akkoord. Pilbeam hoort dat de memoires van Galahad niet gepubliceerd zullen worden en keert teleurgesteld terug naar Londen. Daarmee is alles weer op zijn pootjes terechtgekomen.

Beoordeling van het boek

Wodehouse was een Engelse schrijver die al op jonge leeftijd naar Amerika vertrok en daar beroemd werd met zijn vele humoristische verhalen en romans over o.a. Bertie Wooster en zijn butler Jeeves, de merkwaardige bewoners van Blandings Castle en de ongeluksvogel Stanley F. Ukridge. Wodehouse heeft zijn Engelse afkomst nooit verloochend en dat is in zijn werk ook goed te merken. In Amerika werkte Wodehouse overigens ook mee aan het schrijven van teksten voor musicals en theatervoorstellingen. Verder was hij werkzaam voor de filmindustrie in Hollywood. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog woonde Wodehouse in het Noord-Franse kustplaatsje Le Touquet. Hij vertrok niet op tijd voor het dreigende oorlogsgevaar en de binnenvallende Duitsers namen hem daar dan ook gevangen. Ze sloten hem vervolgens als gijzelaar op in een interneringskamp in Duitsland.

Wodehouse was daarna zo dom om zich te laten overhalen enkele - geestig bedoelde - radiopraatjes voor de Duitse radio te houden. Deze praatjes werden hem in Engeland zeer kwalijk genomen, omdat ze, ondanks hun onschuldige en niet-politieke inhoud, gezien werden als een vorm van collaboratie met het Duitse Nazi-regime. Na de oorlog kon Wodehouse om die reden niet meer terugkeren naar Engeland en hij vertrok daarom definitief naar Amerika. Vlak voor zijn dood in 1975 werd hij door de Engelse koningin nog geridderd. Daarmee was onder deze affaire - zoals Wodehouse het zelf kernachtig zei - definitief een streep gezet.

Wodehouse was daarna zo dom om zich te laten overhalen enkele - geestig bedoelde - radiopraatjes voor de Duitse radio te houden. Deze praatjes werden hem in Engeland zeer kwalijk genomen, omdat ze, ondanks hun onschuldige en niet-politieke inhoud, gezien werden als een vorm van collaboratie met het Duitse Nazi-regime. Na de oorlog kon Wodehouse om die reden niet meer terugkeren naar Engeland en hij vertrok daarom definitief naar Amerika. Vlak voor zijn dood in 1975 werd hij door de Engelse koningin nog geridderd. Daarmee was onder deze affaire - zoals Wodehouse het zelf kernachtig zei - definitief een streep gezet.

Dit boek van Wodehouse is zijn derde boek over het kasteel van Blandings en zijn bewoners. Het tweede was “Leave it to Psmith” uit 1923 (zie ook mijn bespreking van dit boek op deze website). In 1933 verscheen het vierde boek, getiteld “Heavy Weather” - in het Nederlands vertaald onder de titel “Rumoer op Blandings Castle” -, dat min of meer een vervolg op het derde boek is. In dit derde boek draait alles om het prijsvarken van Lord Emsworth. Wodehouse heeft zelf in een interview eens gezegd, dat hij gewoon wíst, dat Lord Emsworth en zijn varken een grappige combinatie vormden en dat hij er daarom meerdere boeken aan gewijd heeft. Ik ben het met hem eens. De combinatie is inderdaad heel grappig en zorgt voor veel komische situaties die ruimhartig op de lachspieren werken. Het is heerlijke en zorgeloze humor die de lezer voorgeschoteld krijgt. Ik vind het een knappe prestatie van een auteur wanneer hij zo lang na de verschijningsdatum van een boek mensen daarmee nog weet te amuseren.

Overigens is dit het eerste Blandings-boek, waarin het prijsvarken van Lord Emsworth verschijnt en zijn dominante rol opeist. Wodehouse had het varken voor het eerst gebruikt in 1927 in een kort verhaal genaamd “Pig-hoo-o-o-o-ey”. Inspiratie voor het beest had Wodehouse opgedaan toen hij in Engeland regelmatig vertoefde op het landgoed Hunstanton Hall. Dat was in de jaren twintig van de vorige eeuw. In de varkensstal op het landgoed bevond zich namelijk een zwart varken. Dat inspireerde Wodehouse tot de creatie van de Keizerin van Blandings. Ook andere elementen van het landgoed komen in de diverse boeken van Wodehouse terug. 

Zoals ik in mijn boekbespreking op deze website van het allereerste boek van Wodehouse over Blandings - “Something Fresh”, in het Nederlands gepubliceerd onder de titel “Nieuwe bezems” - al schreef, heeft Wodehouse in dit boek meerdere verhaallijnen gebruikt, waardoor je een veel kleuriger en geestiger inhoud krijgt. Hier spelen, als ik het goed zie, drie verhaallijnen door elkaar: de relatie tussen Ronnie Fish en Sue Brown, de relatie tussen Hugo Carmody en Millicent Threepwood en de memoires van Galahad Threepwood. Wellicht zou je ook nog een vierde verhaallijn kunnen zien in de misverstanden die ontstaan met betrekking tot de twee eerstgenoemde relaties. Ronnie denkt namelijk nog een tijdje dat Hugo achter zijn vriendin Sue aanzit en Millicent idem dito. In hoofdstuk vier leidt dat tot een werkelijk kostelijke en zeer humoristische vechtscene in een restaurant. Door dit alles is dit boek veel beter en geestiger geworden. Wodehouse is hier in alle opzichten bijzonder goed op dreef. Het boek verveelt nergens en ik zou het dan ook van harte willen aanbevelen aan beginnende Wodehouse-lezers. Ik weet zeker dat ze daar geen spijt van zullen krijgen.

In het vierde hoofdstuk verwijst Wodehouse naar de vrijmetselarij. Hugo Carmody bezoekt daar de detective Percy Pilbeam. Wodehouse zegt daar dan van Hugo: “…, behalve de voor de hand liggende feiten dat de bezoeker vrijmetselaar, linkshandig, vegetariër en wereldreiziger was”. Wodehouse verklaart verder niet op grond waarvan precies Hugo als vrijmetselaar gekwalificeerd zou moeten worden. Het is een interessante vraag waarom hij überhaupt deze vergelijking gebruikt. Wodehouse werd zelf vrijmetselaar in 1929 - het verschijningsjaar van dit boek - en wel in Londen. Hij werd daar lid van de befaamde Jerusalem Lodge, waar veel bekende mannen lid van waren. In 1934 zegde Wodehouse zijn lidmaatschap van de vrijmetselarij weer op. Waarom hij dat deed is niet bekend. Waarschijnlijk had hij het te druk met zijn literaire activiteiten en had hij verder weinig met de in de vrijmetselarij gebruikte ritualen en symbolen. Een feit is echter wel dat Wodehouse veel vrijmetselaren kende. Veel schrijvers en mensen uit de showbizz waren namelijk vrijmetselaar.

Ik heb nog wel een kritiekpuntje op dit boek. In hoofdstuk zestien komt Ronnie tot de conclusie dat zijn plannen met betrekking tot het varken van Lord Emsworth in het water dreigen te vallen, omdat Hugo en Millicent zich inmiddels van het beest hebben meester gemaakt. Ronnie vraagt Beach dan om Hugo voor hem te gaan zoeken. Dit element wordt in het vervolg van het boek echter niet meer uitgewerkt, waardoor het probleem als het ware tussen Ronnie en Hugo in de lucht blijft zweven. Er wordt in het vervolg namelijk helemaal niet meer over Hugo en Millicent gesproken. Zij treden niet meer op. Het zou, denk ik, logischer geweest zijn als Wodehouse dit probleem tussen beide paren ook nog opgelost zou hebben, al was het alleen maar voor de harmonie en logische afsluiting van het verhaal. Het boek eindigt nu wel met een oplossing voor Ronnie en Sue, maar zoals gezegd is de zaak tussen Ronnie en Hugo niet uitgesproken.

De omslagtekening van dit boek is van de hand van Carol Voges (1925 – 2001). Helaas wordt hij in het boek niet als zodanig vermeld. Voges was een bekende Nederlandse illustrator en striptekenaar. Hij werkte mee aan diverse strips en stripbladen. Zijn tekenstijl is heel herkenbaar en duidelijk. Hij tekende o.a. de in mijn jongensjaren heel bekende boekenseries over de postbode Pietje Puk, de apen Tup en Joep en de matrozen Oki en Doki. Verder is zijn strip over Pa Pinkelman (op tekst van Godfried Bomans) ook heel erg bekend. Wat me wel opvalt aan de omslagtekening is, dat Voges Lord Emsworth anders getekend heeft dan in de tekst omschreven staat. Op de omslagtekening zie je een echte en keurig geklede Engelse aristocraat (met monocle en sigaar), maar in het boek wordt de graaf juist omschreven als een beetje “shabby” type met een versleten colbertje. Er is dus een mismatch tussen tekstomschrijving en tekening. Wat daar de reden van is, weet ik niet. Wellicht heeft Voges de tekst niet gelezen.