Oranges are not the only fruit door Jeanette Winterson

Oranges are not the only fruit

Oranges are not the only fruit is geschreven door Jeanette Winterson. Het boek is uitgegeven door Vintage, Londen. De 1e druk was in 1985.

De hoofdpersoon Jeanette woont bij haar niet biologische ouders. Haar moeder is heel fanatiek in de plaatselijke kerk gemeenschap en het is haar bestemming om een zendeling te worden. Ze gaat ook op zomerkampen waarbij ze mensen probeert te bekeren tot het protestantse geloof. In haar kerk denken ze dat Jeanette vervuld is van de heilige geest, maar die gedachten verminderen wanneer Jeanette doof wordt en moet worden geopereerd. Wanneer ze in het ziekenhuis ligt en haar moeder haar bezoekt brengt haar moeder altijd sinaasappels mee, want dat was volgens haar het enige fruit (the only fruit.
De kinderen in het dorp vinden Jeanette altijd al raar door haar religieuze uitspraken, ze vind school dan ook niet leuk. Op een moment wordt ze ook door haar religieuze uitspraken naar huis gestuurd.
Op een dag ontmoet Jeanette een meisje genaamd Melanie. Ze leert haar over haar geloof en bekeert Melanie tot hun kerk. Uiteindelijk worden ze op elkaar verliefd. Als Jeanette dit aan haar moeder verteld wordt die furieus en zegt dat er demonen in haar zitten. Als haar moeder hun verhouding aan de kerk vertelt wordt ze opgesloten. Tijdens haar opsluiting ontmoet ze een oranje demon. Hij stelt haar voor de keuze om bij God te blijven of bij de demonen. In die zelfde tijd wordt Melanie genezen verklaart. Jeanette wil eerst niet genezen worden maar geeft er uiteindelijk toch wel aan toe. Een tijdje spreekt niemand er weer over en lijkt het gewone leven teruggekeerd. Maar dan ontmoet ze Kathy, ze worden verliefd op elkaar. Ze vertellen niemand over hun relatie. Maar toch wordt het door de kerk ontdekt. Ze verlaat de kerk, haar huis en haar familie voor Kathy. Wanneer Jeanette later haar moeder een bezoek brengt, komt ze erachter dat haar moeder ouders helpt waarvan de kinderen zijn bezetten door demonen. Wel gaat ze nog naar haar ouderlijk huis om herinneringen op te halen. In het dorp gaat alles slechter, in de kerk was corruptie en de zaken van winkels gaan slecht. Jeanette gaat op een heuvel wonen om over haar familie en god na te denken. Ze heeft nog steeds vertrouwen in God, maar ze komt tot de conclusie dat ze niks meer met haar familie te maken wil hebben.

Autobiografische achtergronden

Oranges are not the only fruit is een semi-autobiografisch boek. Het vertoont vele overeenkomsten met haar jeugd. Het verhaal speelt zich ongeveer in dezelfde tijd van Wintersons jeugd af.
Jeanette Winterson groeide ook op bij haar niet biologische, liefdeloze ouders. Ze woonde in een simpel gezin, net zoals de hoofdpersoon, ook heet ze net zoals de hoofdpersoon Jeanette.
Andere overeenkomsten zijn:
- Winterson groeide op met de bijbel en dat was het enige boek dat ze mocht lezen.
- Haar ouders wilden van haar een zendeling maken.
- Ze verliet op haar zestiende het huis toen ze op een ander meisje verliefd werd.
- Ze had ook verschillende baantjes om haar huur te betalen.

Literair historische achtergronden

Winterson heeft al veel verschillende boeken geschreven. AL haar boeken gaan in zekere mate over het overschrijden van grenzen en verlangen. Ik zal per boek aangeven of er dingen overeenkomen tussen beide boeken:
- In Gut symmetries komen ook het lesbische en godsdienstige aspect sterk naar voren. Er speelt een lesbische affaire in af en de moeder van de hoofdpersoon is ook sterk aan de bijbel gebonden.
- Art en Lies is een boek waarin alleen een klein beetje het religieuze aspect terug komt.
- In Written on the body komt ook het lesbische aspect naar voren.
- In The world and other places komt alweer het lesbische aspect naar voren en ook het religieuze aspect.
- In Passion, Sexing the cherry, In the Powerboek en boating for beginners komen geen duidelijke overeenkomsten met Oranges are not the only fruit voor.

Perspectief

Ik heb voor het perspectief gekozen omdat het boek semi-autobiografisch is en daarom door Jeanette Winterson verteld wordt. Het perspectief is dus de alwetende verteller. Het is in dit geval wel een speciaal geval omdat je in eerste instantie zou zeggen dat het in de ikvorm is geschreven omdat alles rond Jeanette is geschreven. Maar omdat er, naast dat het semi-autobiografisch is, ook verhalen/sprookjes in voorkomen die als het waren door de schrijfster worden verteld is het de alwetende vertellers vorm.
Omdat het ook grotendeels in de ik vorm is geschreven leer je wel het karakter van Jeanette kennen, maar ook door de schrijfster krijg je veel te weten. Het is in het begin wel lastig bij wie het perspectief ligt, maar naarmate je verder leest kom je er wel achter.

Structuur

Het verhaal is bijna chronologisch geschreven op een paar flashback na. Het boek bestaat uit zeven verschillende hoofdstukken. Die hoofdstukken zijn genoemd naar boeken van het christendom.
In elk hoofdstuk wordt een deel van haar leven verteld. Elk hoofdstuk begint steeds met een situatie waar later op wordt uitgeweid. Het verhaal heeft een gedeeltelijk gesloten einde, Jeanette is weg van haar vroegere leefomgeving maar haar leven gaat nog verder waar het hele boek eigenlijk om draait.
Je kunt dus niet zeggen dat het echt een gesloten einde heeft of echt een open einde heeft.

De Stijl

Het taalgebruik ligt haast tegen het poëtische aan. Zoals :
Er zitten ook psychologische uitspraken in zoals: “oranges are the only fruit” waarmee wordt bedoeld dat alleen hen kerkelijke geloof goed is, alleen witte mensen goed zijn en dat alleen heteroseksualiteit goed is. Later komt haar moeder er aan het einde op terug dat “oranges not the only fruit” zijn wanneer er kleurlingen naar het opvangcentrum komen dat Jeanette’s moeder met Melanie heeft opgericht.

Oordeel

Ik vond Oranges are the only fruit eerst een heel raar boek en ik wist niet goed waar het over ging. Toen ik het eerste hoofdstuk voor de tweede keer heb gelezen wist ik hoe de opbouw van de hoofdstukken in elkaar zat en was het veel makkelijker te lezen. Soms was het wel lastig te lezen wanneer er beeldspraak in gebruikt werd of wanneer er voor de eerste keer een verhaaltje werd vertelt zoals over de tovenaar Winnet, een stukje over Winnet: ‘All right’, said Winnet after a few moments here’s a deal. If you can guess my name, I’ll be yours. If not, you show me how to get out of here, and leave me alone.
Verder vond ik het een verrassend boek en dat dan vooral omdat je erachter komt hoe de mensen in zo’n kerkelijke gemeenschap in de gaten hielden, hoe ze tegen homoseksualiteit aankeken, wat allemaal schandelijk werd gevonden en hoe belangrijk het wel niet was om zendeling te worden zoals deze zin over een zending: Toch krijgt ze wel door de kerk contacten, dat beinvloede haar nog meer om bij de kerk te blijven, dat geeft deze zin wel aan: The weekend we all trouped down to Morecambe for the society spree.
Soms was het wel lastig om verder te lezen omdat het een enkele keer verveelde. Maar ik vond het al met al best wel een leuk boek om te lezen.

Verwerkingsopdrachten

Opdracht 54
Wat zouden de consequenties zijn als het verhaal in een andere maatschappelijke context zou worden geplaatst?
In Oranges are not the only fruit heeft de kerkelijke gemeenschap en haar zwaar gelovige moeder zeer veel invloed op Jeanette haar leven. Het is dan ook een van de belangrijkste thema’s Als je het verhaal zou laten afspelen in een grote stad bij een niet-gelovige familie zou het hele verhaal in elkaar storten Haar hele jeugd is zo ongeveer bepaald door haar moeder en de kerk. Omdat zij zelf zo sterk was om afstand te doen van de gemeenschap en bij haar vriendin te blijven heeft ze zelf haar leven veranderd. Als het kerkelijke aspect wordt weggelaten zou er niet zo’n grote druk op haar hebben gestaan vanwege het feit dat ze lesbisch is. Het feit dat Jeanette bezeten is van demonen brengt veel te weeg in de gemeenschap en Jeanette zit met veel gewetens kwesties dankzij de kerkelijke gemeenschap en haar moeder. Ook zou door het weglaten van de zendingskampen niet zo’n grote druk op haar hebben gestaan vanwege het preken op jonge leeftijd.
Als ze bij een niet-gelovige familie met andere moeder zou zijn opgegroeid dan had ze een normale jeugd gehad en was ze ook niet zo raar aangekeken door de kinderen bij haar op school, zou ze maatschappelijk sterker zijn en in het begin niet zo afhankelijk zijn geweest van haar moeder.

Opdracht 28
Ik heb gedichten gezocht op internet die met de thema’s in dit boek te maken hebben.

Ik mis je
je armen
je handen
ik mis je
gewoon
zoals liefde
z'n liefde mist
ik mis je
maar
toch wil ik je niet.
Bianca Broedersz

Take of me what is not my own
my love, my beauty, and my poem -
the pain is mine, and mine alone.
See how against the weight in the bone
the hawk hangs perfect in mid-air -
the blood pays dear to raise it there,
the moment, not the bird, divine.
And see the peaceful trees extend
their myriad leaves in leisured dance -
they bear the weight of sky and cloud
upon the fountain of their veins.
In rose with petals soft as air
I bind for you the tides and fire -
the death that lives within the flower,
oh, gladly love, for you I bear.

Kathleen Raine