Frankenstein or The modern Prometheus door Mary Shelley

Algemeen: Het boek "Frankenstein" is geschreven door Mary Shelley. In 1816 zet Mary de eerste woorden van Frankenstein op papier, ze haalt haar inspiratie uit een gesprek tussen haar man en een arts, die de mogelijkheid van reanimatie voorlegt. De eerste druk van Frankenstein stamt uit 1818 en wordt ook wel "Frankenstein or, the modern Prometheus" genoemd. Ondanks dat Mary Shelley toch veel andere boeken heeft geschreven is Frankenstein haar bekendste boek geworden. Samenvatting: Robert Walton, een ontdekkingsreiziger, is per schip op expeditie naar de Noordpool. Tijdens zijn reis schrijft hij brieven naar zijn familie, hoe de reis verloopt en hoe het met hem is. Op een dag zien de mensen op het schip een doodzieke man, die op een ijsschots ronddrijft. De man wordt aan boord gehaald en verpleegd. Als de man weer een beetje bij zijn positieven is verteld hij Robert dat hij Victor Frankenstein heet. Hierna begint Victor Frankenstein zijn levensloop te vertellen. Victor vertelt dat hij als kind opgroeide in een welgesteld gezin. Op ongeveer zijn negentiende raakt Victor geïnteresseerd in de wetenschappelijke vakken zoals, biologie, wiskunde, natuurkunde en scheikunde. Na de dood van zijn moeder vertrekt Victor dan ook naar het Duitse plaatsje Ingolstadt om te gaan studeren aan de universiteit. Victor raakt geobsedeerd door het leven of beter gezegd, het principe van het leven. Na zijn vierjarige studie is Victor in staat om "levenloze dingen tot leven te wekken." Als slot experiment besluit Victor om een mens e creëren bestaande uit menselijke "onderdelen". Victor creëert een man met stukken mens die hij meeneemt van kerkhoven en operatiekamers. Als het monster tot leven komt weet Victor dat hij een hele grote fout heeft begaan en vlucht. Wanneer Victor terugkeert naar zijn laboratorium is het monster nergens meer te bekennen. Tot overmaat van ramp wordt Victor ook nog ziek en wordt in Duitsland verpleegd. Als hij dan terugkeert naar zijn familie in Zwitserland ontvangt Victor een brief dat zijn broer vermoord is en Victor weet dat zijn broer vermoord is door zijn creatie, zijn monster. Als Victor in Zwitserland aankomt, hoort hij dat de politie de huishoudster, Justine, schuldig heeft bevonden aan de moord op zijn broer. Zij wordt hiervoor verhangen. Victor wordt verscheurd door schuldgevoel en besluit om naar Chamonix af te reizen. Onderweg naar Chamonix ontmoet Victor zijn monster en het monster vertelt Victor wat hij allemaal heeft meegemaakt. Nadat het monster Victor´s laboratorium had verlaten werd hij aangevallen door de dorpelingen. Het monster reisde net zolang rond tot hij onderdak vond bij een blinde man. Door goed naar de mensen te kijken en te luisteren leert het monster de mensentaal en begint hij ook menselijke gevoelens te ontwikkelen. Als de kinderen van de blinde man bij hun vader komen zijn ze geschokt door het monster en verjagen hem. Geschokt en radeloos besluit het monster op zoek te gaan naar de man die hem heeft gemaakt en als het monster dan in het bos een jongen ontmoet en er achter komt dat die jongen de broer is van zijn maker, wurgt het monster de jongen. Het enige wat het monster wil is iemand die van hem houdt, hij zou dan ook willen dat Victor een vrouwelijk monster voor hem zou maken, zodat hij iemand heeft om van te houden. Als Victor aan deze wens voldoet zal het monster zich terug trekken in het bos en zich nooit meer laten zien. Victor ziet wel dat het monster ergens wel gelijk heeft en hoopt dat als hij aan de wens van het monster voldoet, dat het monster zich dan ook aan zijn woord houdt en de mensen met rust laat. Zodoende vertrekt Victor naar Engeland om een vrouwelijk monster te maken. Als het vrouwelijke monster bijna af is begint Victor de woorden van het monster sterk in twijfel te trekken, bovendien realiseert hij zich dat de twee monsters wel eens nageslacht zouden kunnen krijgen en dat is nou ook niet zo’n prettige gedachte. Victor besluit het vrouwelijke monster te vernietigen en als het monster dan op bezoek komt en dit ziet zweert hij wraak aan Victor. Uit angst voor de wraak van het monster vlucht Victor naar Ierland. De volgende dag wordt er een lijk gevonden, het blijkt het lijk te zijn van Henry Clerval, Victor’s assistent. In eerste instantie wordt Victor beschuldigd van de moord, maar wordt later toch onschuldig bevonden. Als Victor later weer bij zijn familie in Zwitserland komt is Victor nog steeds bang voor het monster. Victor is bang dat het monster zijn verloofde, Elizabeth, wat aandoet en inderdaad op een nacht komt het monster en vermoord Elizabeth. Wanneer hij zijn vader dit nieuws verteld, krijgt deze, tot overmaat van ramp, een hart aanval en overlijdt. In de ogen van Victor heeft hij nu niets meer voor te leven, behalve voor de wraak op het monster. Victor achtervolgt het monster overal en zodoende komt hij op de Noordpool terecht, waar hij doodziek aan boord komt van het schip van Robert Walton. Als Victor zijn verhaal over het monster heeft verteld aan Robert Walton vraagt hij aan Robert of hij het monster wil doden als Victor het zelf niet kan doen, voor hij komt te overlijden. Op een avond, nadat Victor is overleden, ziet Robert het monster bij het lichaam van Victor staan. Het monster vertelt zijn verhaal. Hij voelt zich slecht vanwege alle moorden en slechte dingen die het begaan heeft en omdat zijn maker nu dood is besluit hij dat het ook zijn tijd is om te sterven. Na dit gezegd te hebben verdwijnt het monster, over het ijs, in de donkere nacht.
Verwachting en eerste reactie: Ik vind het altijd moeilijk om te zeggen wat voor verwachting ik had toen ik begon met het lezen van een boek. Bepaalde dingen weet je meestal op voorhand wel van een boek. Bij dit boek “Frankenstein” had ik ook niet echt verwachtingen. Ik wist dat het boek tot het genre horror hoorde en dat het in de negentiende eeuw geschreven is, dat het dus geen boek zou zijn wat het verhaal in onze periode zou laten afspelen. Boeken van voor 1850 hebben vaak een hele eigen stijl, roepen een heel eigen gevoel op, een gevoel wat ik bij boeken uit onze tijd niet heb. Ook bij “Frankenstein” kreeg ik weer dit aparte gevoel. Mijn eerste reactie op het boek is dat ik het een mooi boek vond, een heel apart boek. Ik ben wel een beetje gefascineerd door het idee dat een mens gecreëerd wordt uit stukken van andere mensen. Ook vind ik het wonderlijk dat iemand op het idee komt om hier een verhaal over te schrijven. Het is een boek, waarbij je je fantasie zijn gang kunt laten gaan, je kunt het monster van Frankenstein zelf zo eng mogelijk maken als je het maar kunt bedenken. Ik vond het een heerlijk boek om te lezen, ook mede doordat je fantasie met je op de loop gaat. Terwijl je aan het lezen bent ben je jezelf eigenlijk bang aan het maken voor het monster. Het gegeven van het boek fascineerde me wel. Genre: Het genre van het boek “Frankenstein” is horror. Toen het boek voor het eerst uitkwam griezelden veel mensen bij de gedachte dat een mens bestaande uit stukken van andere mensen tot leven kon worden gewekt. Zelfs in deze tijd is dat nog een enge gedachte. Het is een griezelig verhaal! Titelverklaring: De titel; “Frankenstein” komt van de naam van de maker van het monster. De man die het monster namelijk maakte was Victor Frankenstein. Mary Shelley heeft dus zijn achternaam gebruikt om het boek een titel te geven. Naar mijn mening is de titel een beetje dubbelzinnig, want de titel kan de achternaam zijn van Victor Frankenstein, maar het monster in het boek staat ook wel bekend als het monster van Frankenstein, naar mijn mening zou de titel van het boek dus niet alleen kunnen refereren naar Victor Frankenstein zelf, maar ook naar het monster. Personages: Hoofdpersonen: Victor Frankenstein is een van de hoofdpersonen in het verhaal. Hij is degene de het verhaal verteld over hoe hij het monster creëerde. Het is een slimme man, hij heeft immers vier jaar natuurkunde, wiskunde, biologie en scheikunde gestudeerd en wist met zijn kennis een mens op te wekken uit losse onderdelen van dode mensen. Het is een doorzetter, want hij heeft het geduld om eerst heel hard te studeren en dan ook nog een heel risicovol experiment uit te voeren, want het had natuurlijk ook gekund dat het experiment was mislukt, maar hij geloofd zo in zichzelf, dat het hem zal lukken. Jammer genoeg denkt Victor hierdoor alleen een beetje erg veel aan zichzelf. Hij denkt niet na wat het experiment voor gevolgen zal hebben, of het zal mislukken, of hij een monster zal creëren, hoe het monster zich zal voelen, etc., beetje egoïstisch vind ik dit. Aan het einde van het boek is Victor ook erg eenzaam voelt zich misschien ook wel schuldig, want door zijn toedoen is iedereen waar hij van hield doodgegaan. Het monster is de tweede belangrijke persoon in het boek. Het monster is erg eenzaam, omdat hij, waar hij ook komt, door iedereen wordt weggejaagd, omdat iedereen bang voor hem is vanwege zijn rare uiterlijk. Iedereen beschouwt hem als een afschuwelijk monster, terwijl dit eigenlijk niet zo is. Het enige wat het monster zou willen is een beetje liefde en aandacht, net als ieder ander op de wereld. Alleen in de periode dat het monster bij de blinde man woont, voelt hij zich een beetje op zijn gemak. De blinde man ziet niet hoe afschuwelijk het monster er uit ziet en kan hem hier dus niet op veroordelen. Verder zit het monster vol met wrok jegens zijn maker, Victor Frankenstein, omdat hij nergens gewild is. Iedereen is bang voor het monster, terwijl het monster eigenlijk niet zo kwaadaardig is. Eigenlijk is het monster heel gevoelig. Verdere personages: Robert Walton is de man aan wie Victor Frankenstein zijn verhaal verteld en wie het verhaal op papier zet. Hij is de laatste persoon die het monster nog ziet, voor het verdwijnt. Henry Clerval is de beste vriend van Frankenstein en is ook de assistent van Frankenstein. Clerval wordt op een gegeven moment vermoord door het monster. William is de broer van Victor Frankenstein en het eerste slachtoffer van het monster. Elizabeth is de nicht van Victor Frankenstein en zij is zijn verloofde. Frankenstein trouwt met haar, maar al in de eerste nacht wordt Elizabeth door het monster vermoord. Justine is de verzorgster van William, maar krijgt de moord van William in haar schoenen geschoven en wordt hiervoor verhangen. Delacey is de blinde man bij wie het monster op een gegeven moment woont en zich prettig voelt. De blinde man kan niet zien hoe het monster er uit ziet en beoordeeld hem dus niet op grond van zijn uiterlijk. Het monster leert veel van de man door naar hem te kijken. Felix en Agatha zijn de kinderen van de blinde man en als zij komen dan verjagen ze het monster.
Tijd en ruimte: Het verhaal speelt zich af in verschillende landen waaronder; Zwitserland, Duitsland, Engeland, Ierland en uiteindelijk op de Noordpool. Victor Frankenstein verteld dat hij is opgegroeid in Zwitserland en op zijn negentiende verhuisde naar Duitsland om daar te gaan studeren. In Engeland wil hij een vrouwelijk monster in elkaar gaan zetten, zodat het monster zich niet zo alleen hoeft te voelen. Als hij dan begint te twijfelen en het vrouwelijke monster vernietigd en het monster zijn wraak zweert aan Victor, vlucht hij naar Ierland. Later in het verhaal keert hij weer terug naar Zwitserland waar hij met Elizabeth trouwt, maar zij wordt vermoord door het monster. Als hij dit aan zijn vader verteld komt deze ook te overlijden en hierna besluit Victor dat hij achter het monster aangaat, wat hem uiteindelijk op de Noordpool brengt, waar hij opgepikt wordt door Robert Walton. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is naar mijn mening de negentiende eeuw. Dit wordt duidelijk doordat er geen zinnen in het boek voorkomen als; “Laten we per auto gaan”. Er komen geen moderne woorden zoals computer, vliegtuig of auto in het boek voor, dit sluit dus eigenlijk al uit dat het verhaal zich in de moderne tijd afspeelt. Verder is het boek ook in de negentiende eeuw geschreven, dus ik denk dat het makkelijk was voor de schrijfster om haar verhaal in haar tijdszone te plaatsen. Opbouw van het verhaal: Het verhaal begint met een aantal brieven, die Robert Walton aan zijn familie heeft geschreven, hierin wordt duidelijk wat er aan de hand is, waar Frankenstein mee bezig is en wie hij is. Zo verteld Robert onder meer hoe Frankenstein is opgegroeid. Het verhaal begint dus niet open, je wordt langzaam aan bekend gemaakt met de hoofdpersoon en het verhaal. Dan gaat het verhaal verder, je krijgt te lezen hoe het monster tot leven wordt gewekt en wat er verder voor gebeurtenissen volgen. Je leest hoe het verhaal tussen het monster en zijn maker zich ontwikkelt, etc. Het verhaal eindigt aan de ene kant gesloten, aan de andere kant eindigt het verhaal open. Als Victor Frankenstein overleden is komt het monster nog even bij Victor kijken en vertelt Robert Walton zijn verhaal, waarna hij in de donkere nacht verdwijnt en nooit weer gezien wordt. Aan de ene kant kun je het verhaal dus een gesloten einde toekennen, aan de andere kant zou je het ook kunnen zien als een open eind. Het zou een gesloten eind kunnen zijn, omdat het verhaal over het monster afgelopen is. Het monster verdwijnt en wordt nooit weer gezien, hiermee en met de dood van Victor Frankenstein is de strijd tussen monster en maker dus afgesloten. Toch zou het boek een open eind kunnen hebben,omdat je niet weet wat er met het monster gebeurt, gaat ‘ie dood, of blijft hij leven, gaat hij ooit terug naar de mensenwereld, of blijft hij alleen in het bos wonen? Dit wordt niet duidelijk uit het einde. Perspectief en verteller: Het perspectief is een ik/hij-perspectief. Het verhaal wordt verteld door Victor Frankenstein, waardoor het net lijkt of het boek in een ik-perspectief is geschreven, maar diegene die het verhaal eigenlijk verteld is Robert Walton. Hij schrijft op wat Victor Frankenstein hem verteld. Volgens mij is het boek dus vanuit een hij perspectief geschreven. Schrijfstijl: Ik vond de manier waarop het verhaal verteld werd niet erg moeilijk. Het was duidelijk te volgen. Er kwamen weinig moeilijke woorden in het boek voor en ook de lengte van de zinnen was wel te doen. Bovendien bleef het verhaal me boeien. Ik vond het een fascinerend gegeven dat iemand een monster uit verschillende delen van mensen tot leven wekte. Ik heb geen moment gehad dat het verhaal langdradig werd en dat is best wel knap, want normaal ben ik al snel verveeld door de langdradige manier waarop sommige schrijvers schrijven. Motieven: Een aantal motieven in het boek zijn: - eenzaamheid, - lelijkheid, - emoties, - vooroordelen, - liefde. Eenzaamheid kan een motief zijn, omdat het monster het hele verhaal door erg eenzaam is, omdat er niemand is die van hem houdt, niemand doet aardig tegen hem. Hij voelt zich nergens op zijn gemak. Iedereen jaagt hem weg. Bovendien is Victor Frankenstein aan het einde van het boek ook erg eenzaam, omdat het monster iedereen heeft omgebracht waar hij van hield. Lelijkheid kan een motief zijn, omdat het monster erg lelijk is en hierdoor door niemand geaccepteerd wordt. Het enige wat hij wil is normaal zijn en geliefd worden door de mensen. Ergens voelt het monster een grote afkeer van zijn lelijke verschijning. Emoties kunnen een motief zijn, omdat het monster ondanks zijn lelijke verschijning toch heel veel emoties kent. Hij voelt zich eenzaam en verdrietig omdat iedereen hem verstoot. Vooroordelen kunnen een motief zijn, omdat iedereen het monster veroordeeld, omdat hij zo lelijk is. Er is niemand die door zijn lelijke uiterlijk heen kijkt en het de moeite waard vindt om zijn vooroordelen opzij te zetten en naar het innerlijk van het monster te kijken. Liefde kan een motief zijn, omdat het monster alleen een beetje liefde wil. Helaas is er niemand die dit hem geeft. Tevens raakt Victor Frankenstein ook al zijn geliefden kwijt en moet hierdoor voelen hoe het is om eenzaam te zijn. Eindoordeel: Mijn eindoordeel over het boek is dat het boek zeker de moeite waard is om te lezen. Het boek bleef me fascineren en het bleef mijn aandacht vasthouden. Ik kende al kleine delen van het verhaal van Frankenstein, ik geloof dat ik toen ik klein was zelfs een keer de verfilming heb gezien, maar daar kan ik me weinig van herinneren. Het was leuk om nu een keer het hele verhaal te lezen en het hele verhaal te kennen en niet alleen de kleine stukjes die ik al van anderen had gehoord. Bovendien ben ik altijd erg gecharmeerd van boeken die geschreven zijn voor 1850. Zo heb ik bijvoorbeeld ook Bram Stokers’ “Dracula” gelezen en vind het altijd wonderlijk hoe dit soort verhalen met je fantasie op de loop gaan. Er zijn nog zoveel dingen die je zelf in je hoofd vorm kunt geven . Zo was het bij Frankenstein bijvoorbeeld leuk om zelf te bedenken hoe lelijk het monster er uit zag, bij Dracula was het leuk om zelf een angstaanjagende Dracula te verzinnen. Ja, ik vond Frankenstein een goed boek, zeker de moeite waard!
Verwerkingsopdracht 3 Het boek Frankenstein gaat over een man, Victor Frankenstein, die uit losse lichaamsdelen van dode mensen een “man” bouwt. Doordat de man uit allerlei losse menselijke “onderdelen” bestaat ziet hij er angstaanjagend uit. Ondanks dat de man eigenlijk alleen maar op zoek is naar een beetje genegenheid en eigenlijk niets kwaads in de zin heeft wordt hij door iedereen verjaagd. De mensen beoordelen en veroordelen “het monster” dus alleen op zijn uiterlijk. Ik denk niet dat de schrijfster dit expres heeft gedaan, om een onderliggend maatschappelijk probleem te beschrijven, maar eigenlijk zou je dit wel als een maatschappelijk probleem kunnen zien. In de tijd van de schrijfster, in de negentiende eeuw, was men dus ook al bekend met het probleem van vooroordelen op grond van het uiterlijk en in deze tijd is dat nog precies het zelfde. In deze tijd zijn er nog steeds mensen met een afwijkend uiterlijk die niet geaccepteerd of zelfs verstoten worden door de maatschappij. Ik denk dat iedereen wel een vooroordeel heeft over mensen met een bepaald uiterlijk. Neem nou bijvoorbeeld dikke mensen, over dikke mensen bestaan de vooroordelen dat ze lui zijn, vies zijn, ze zouden stinken en ze eten altijd te veel, door deze vooroordelen worden dikke mensen beschouwd als minderwaardige mensen, terwijl dikke mensen net zoveel waard zijn als slankere mensen. En wie zegt dat een slanker persoon automatisch aardiger is dan een dikkere persoon? Of neem nou het voorbeeld uit het boek. Iemand die een “verminkt” uiterlijk heeft zou ook minder waard zijn als iemand met een “gaaf” uiterlijk? Eigenlijk sta je er niet bij stil dat sommige mensen altijd in een verdomhoekje worden gedrukt, omdat ze net iets anders zijn als anderen. Deze mensen worden vaak gepest door mensen om hen heen. Waar echter niet bij stil wordt gestaan is het leed dat dat pesten soms opwekt. Mensen voelen zich eenzaam, voelen zich minder waard dan anderen, terwijl ze net zo veel waard zijn als ieder ander. Deze mensen kunnen zich zo slecht over zichzelf gaan voelen dat ze eigenlijk niet verder zouden willen. Zoals ik al zei sta je daar niet ieder moment bij stil, maar door boeken als deze wordt je toch wel weer even aan het denken gezet. Door het boek ben ik gaan nadenken hoe ik zelf tegenover het onderwerp vooroordelen op basis van uiterlijk sta. Net zoals ieder ander, denk ik, vind ik dat je mensen in hun waarde moet laten en verder moet kijken dan het uiterlijk alleen. Het kan best zijn dat een dik persoon een hartstikke leuk, spontaan karakter heeft, een leuke babbel enz., terwijl een slanker persoon juist een ontzettend kreng is. Nou, ik zou dan wel weten met wie ik het liefst om zou willen gaan, ik zou kiezen voor de dikke persoon, die veel hartelijker is dan de slankere persoon. Helaas betrap ik mezelf er op dat ik ook een aantal vooroordelen heb tegen bepaalde groepen mensen. Vooroordelen die ik liever niet zou willen hebben, maar die van tijd tot tijd toch even de kop op steken. Als er bijvoorbeeld in de winkel, bij de kassa een dikke vrouw voor me staat te treuzelen, dan “hoor” ik mezelf vaak denken; “schiet nou op, dikke”, terwijl het dik-zijn eigenlijk niets met het treuzelen te maken heeft. Ook is het zo als er een slanker persoon voor me staat te treuzelen, dat ik of niets doe en gewoon rustig op mijn beurt wacht of ik ga die persoon zelfs helpen. Hoe gek het ook eigenlijk is, een slanker persoon help je eerder als een dik persoon. Nu ik er zo over nadenk is de wereld eigenlijk heel krom, waarom beoordelen we iemand in eerste instantie op het uiterlijk. In het voorbeeld van de kassa help ik wel een slanker persoon, maar een dikker persoon niet, eigenlijk zou het zo moeten zijn dat je niet een dik of dun persoon ziet, maar gewoon iemand die treuzelt en eigenlijk zou je beiden dan moeten helpen, dik of dun. Nu ik er zo over nadenk is het zeker de moeite waard om in mijn achterhoofd te houden dat we allemaal mensen zijn en dat dik of dun, lelijk of knap, klein of lang, blank of gekleurd eigenlijk helemaal niet van belang is. Het gaat er om dat we elkaar in onze waarde laten en dat we elkaar allemaal een beetje helpen in het leven, de wereld is al hard zat!