Tonio Kröger door Thomas Mann

Leesverslag Duits2 Tonio Kröger, Thomas Mann Volgens Eldorado bijlage 3.

1. Zakelijke gegevens

Auteur: Thomas Mann
Titel: Tonio Kröger, Wolters Noordhoff, Groningen, 1998-4, opnieuw, 70 pagina’s, uitgegeven bij Buchfinken 1998 (Origineel: 1922 Duitsland)

2. Eerste reactie

Keuze:
De reden dat ik Tonio Kröger heb gekozen was niet zo moeilijk. Hij zat samen met reeks andere Duitse boeken, waarvan het vorige boek (Die Verwandlung) ook deel van uit maakt. Een andere reden was dat het lezen van nog een boek van Franz Kafka niet erg slim zou zijn. Dus viel de keus al snel op dit boek. Een ander voordeel is dat dit boek niet super dik is.
Eerste reactie:
Ik vond dit niet zo gemakkelijk als het werd gezegd. In het begin is het allemaal prima te begrijpen, later is het wat moeilijker geworden. Dat heeft er misschien ook mee te maken dat ik het boek over een vrij lange periode heb gelezen. Inhoudelijk was het redelijk goed, maar het gepieker van Tonio begint na een tijdje ook saai te worden. Ik vond dat Tonio een figuur is met een negatieve instelling, maar dat is ook logisch omdat hij zoveel zit te piekeren.

3c. Thematiek

1. Het thema is de tegenstrijdigheid tussen kunst en de burgerlijke leefwijze.
2. Dat Tonio als het ware in twee werelden leeft en hij niet weet hoe hij hier mee moet omgaan. Hij is dan ook steeds opzoek naar een oplossing. Hij weet niet hoe hij dit moet aanpakken en dat wordt duidelijk door het citaat: Het is uit met het kunstenaar- zijn, zodra de kunstenaar mens wordt en gevoelens begint te krijgen. Hij ging regelmatig op reis om uit zijn problemen te komen.
3. De titel heeft op eerste oog geen verband met het thema. Later wordt echter duidelijk dat de hoofdpersoon Tonio Kröger degene is die met de tegenstrijdigheid van enerzijds kunstenaar zijn en anderzijds een burger te maken heeft.

3d. Plaats in de literatuurgeschiedenis

1. Dit boek is voor het eerst in 1922 uitgegeven
2. Thomas Mann is geboren op 6 juni 1875 in Lübreck. Zijn vader was koopman en werd later één van de senatoren van Lübreck. Zijn moeder kwam uit
Zuid- Amerika en zij stamde af van een Duitser en een Portugese- Creoolse Braziliaanse. Thomas Mann had 4 zussen en 1 broer.
Thomas was al snel actief als jonge schrijver; hij bracht zijn eigen maandblad, het ‘Monatszeitschrift für Kunst, Literatur und Philosophie’ uit. Na de dood van zijn vader in 1891 verhuisde hij met zijn moeder naar München
In 1929 kreeg hij de Nobelprijs voor de Literatuur.
In 1947 kwam zijn autobiografische roman ‘Doktor Faustus’ uit.
Op 12 augustus 1955 stierf hij.
3. Hij werkte in de periode van het expressionisme. Ongeveer dezelfde periode als Franz Kafka.
4. Thomas Mann liet in zijn werken vaak het confict van het artistieke individu met de burgerlijke maatschappij zien, de tegenstelling tussen het burgerlijke leven en dat van kunstenaar zijn. Dit is hetzelfde als wat in Tonio Kröger gebeurd.
5. Het is dus geschreven tijdens het expressionisme. Ook in dit boek zijn er zeker kenmerken van die stroming. Zoals: het tot uiting brengen van de visie van de schrijver. (zie punt 4) Een ander kenmerk namelijk de ziel van iets uit te drukken gebeurd in dit boek met Tonio.

Samenvatting.
De veertien jarige, artistiek begaafde Tonio Kröger is anders dan zijn vrienden. Hij zit tussen twee werelden gevangen; de ‘Tonio’- wereld van zijn moeder en de ‘Kröger’- wereld van zijn vader.
De ‘Tonio’- wereld is de wereld waarin Tonio zich als kunstenaar kan uiten, wordt veracht in de burgerlijke ogen. Daarentegen is de ‘Kröger’- wereld de burgerlijke schijnwereld waarin Tonio verkeert om te kunnen ‘overleven’. Zoals in het boek wordt omschreven is hij een verdwaalde burger op zoek naar een manier om geaccepteerd te worden en om te kunnen overleven. Deze wereld uit zich in zijn vriendschap met Hans Hansen en zijn verliefdheid op Ingeborg Holm. Aan de andere kant heeft hij als kunstenaar een sterk naar voren komende drang naar prestatie die hij levert in vorm van gedichten. Hij lijdt heel erg onder de tegenstelling ‘kunstenaar- zijn’ en ‘mens- zijn’, die volgens hem niet samen kunnen gaan. Enige jaren later sterft zijn vader. Zijn moeder hertrouwt met een Italiaan en vertrekt naar het Zuiden. Tonio wordt beroemd, maar blijft hangen tussen die twee werelden, ondanks dat zijn vader al gestorven is. Hij kan niet echt van iemand houden, omdat hij nog zo met zichzelf in de knoop zit. In het boek merk je goed zijn tweestrijd, omdat hij maar blijft zeggen: Het is uit met het kunstenaar- zijn, zodra de kunstenaar mens wordt en gevoelens begint te krijgen. Hij is het hele boek door bezig met een oplossing zoeken voor dat probleem. Hij vertrekt naar Denemarken, reist via Lübreck en bezoekt daar zijn ouderlijk huis. Eenmaal in Denemarken aangekomen komt hij Ingeborg Holm en Hans Hansen tegen. Als hij hun zo samen ziet, weet hij meteen waar hij staat in de maatschappij.
Het boek eindigt met een brief aan Lisaweta Iwanowna, zijn tekenares en goede vriendin, waar hij zijn nieuwe ideaal aan haar probeert uit te leggen: zijn kunstenaars- zijn is verenigt met zijn liefde voor de mens, alles wat leeft en alles wat als gewoon wordt beschouwd