Jakob, der Lügner door Jurek Becker

Schrijver: Jurek Becker
Titel: Jakob der Lugner
Uitgeverij: Suhrkamp
Plaats en jaar van uitgave: 1982
Aantal bladzijdes: 283 Samenvatting Dit boek vertelt het verhaal met als onderwerp een situatie uit de Holocaust. Jakob, de
hoofdrolspeler zit gevangen in een concentratiekamp in Polen. Op een avond gaat hij de straat op, ondanks dat mensen het hem afraden. Voor Joden was het in de WOII verboden om na acht uur ’s avonds de straat op te gaan. De lichten gingen uit, en wie dan nog gezien werd, werd opgepakt. Zo ook wordt Jakob opgepakt door een wachter. Deze geeft hem de opdracht om naar het politiebureau te gaan lopen en om een gerechtigde straf te vragen. Dit doet hij. Eenmaal aangekomen bij het bureau, wordt hij bang, hij durft nauwelijks de deurklink aan te raken omdat hij nooit iemand terug heeft zien keren van die politiebureau. Jakob weet niet waar hij naartoe moet, en wacht even. Er staat een deur open en uit die kamer hoort hij een radio dat bericht dat de Russen vlakbij Bezanika zijn. Dat zou beteken dat de Russen nog maar 400 km. van het Poolse concentratiekamp zijn verwijderd en ze dus snel komen bevrijden. Als Jakob naar binnen gaat ziet hij op een klok aan de wand dat het slechts vijf voor half acht is. Voor Joden was het verboden een uurwerk bij zich te dragen. Dit zorgt ervoor dat hij zonder straf vrij komt. Eenmaal terug in het kamp kan hij het goede nieuws niet voor zich houden, en vertelt het aan zijn vriend Mischa terwijl ze aan het werk zijn op het station. Als verklaring voor het horen van dit bericht, zegt hij dat hij zelf een radio
heeft. Hij vertelt niet dat hij op het bureau is geweest, want dit zou mensen achterdochtig kunnen maken. Niemand is ooit levend van het bureau weggekomen. Jakob neemt zich voor dat hij later de waarheid aan Mischa zal vertellen. Maar Mischa kan het nieuws niet voor zich houden en binnen korte tijd weten alle stationsarbeiders dat Jakob een radio heeft. Zij vragen Jakob vaak of hij nog nieuwtjes heeft, en zo kan hij dus de waarheid ook niet meer zeggen. Hij ziet dat de kampgevangenen er hoop door krijgen en weer een doel hebben en dus moet

hij elke dag wat nieuws verzinnen. Op een dag is er in zijn straat stroom uitgevallen, tot opluchting van Jakob. Dit scheelt hem weer leugens. Totdat Mischa de volgende dag met het plan komt om de radio in een straat aan te sluiten waar geen stroomuitval is. Gelukkig voor Jakob kan hij hem ervan overtuigen dat het transport van de radio gevaarlijk is. Maar de volgende dag is de stroom weer gerepareerd. Jakob had in de gaten dat het gevaarlijk was waar hij mee bezig was, en zo verzon hij dat zijn radio defect was. Maar de Joden waren ondertussen zo benieuwd naar nieuwe radio berichten, dat ze een reparateur vonden die de radio kon repareren. Om te voorkomen dat de reparateur erachter komt dat Jakob geen radio bezit, liegt hij weer en zegt dat zijn radio het alweer doet. Uiteindelijk kan jakob het niet meer opbrengen steeds te moeten liegen en vertelt hij zijn vriend Kowalski de waarheid, dat hij dus geen radio bezit maar dat hij toch steeds heeft gelogen omdat de druk van anderen zo groot was. Kowalski zegt dat hij het begrijpt. Toch treft Kowalski zo dit diep met als gevolg dat Jakob Kowalski de volgende dag vindt, opgehangen. Op een gegeven moment zien de arbeiders op weg naar het station een bericht waarop staat dat ze zich verzamelen moeten en allen niet meer dan vijf kg. bagage mee mogen nemen.Jakob begrijpt de boodschap en vertrekt met andere kampgevangen, naar hun laatste bestemming. Beschrijving hoofdpersonen -namen: De hoofdpersoon is Jakob Heijm. Bijpersonen met een belangrijke rol in het boek zijn; -Kowalski, de vriend van jakob -Mischa, werkt samen met Jakob op het station -Rosa, de vriendin van Mischa -Nina -Karakters en citaten: Jakob: Een Jood. Ik denk dat veel Joden in de periode van de holocaust hetzelfde gevoel deelden. Ik denk ook dat daardoor hun karakters worden gevormd. Een man die anderen geen kwaad wil doen, maar juist de andere Joden hoop wil geven. Dit doet hij door zijn kampgenoten een bericht over de komst van de Russen te vertellen. Citaat van een dialoog tussen Jakob en Mischa: “Weisst du, wo Bezanika liegt?” “Gleich” “Ob du weisst, wo Bezanika liegt”. “Nein”, sagte Mischa, und seine Augen begleiten die Kolonne auf den letzten Metern. “:Bezanika ist ungefahr vierhundert kilometer von uns” “Aha…” “Die Russen sind zwanzig Kilometer von Bezanika!” -Mischa: een vriend van Jakob Hij vertelt aan zijn kampgenoten door dat Jakob een radio heeft. Als Mischa dit aan Jakob laat weten , is hij hier niet blij mee. Maar Mischa was zo blij omdat het hem hoop gaf, dat hij het niet voor zich kon houden. Citaat (ingekort), Mischa tegen Jakob; “ Da habe ich ihnen einfach gesagt , dass die russen zwanzig Kilometer von bezanika sind. So eine nachricht ist ohne die Qeulle ist einfach nichts wert, eben bloss ein Gerucht”. Beschrijving van de ruimte, omgeving en sfeer -waar? In een kamp te Lodz, in Polen. -weer
Beschrijving thematiek -welke thema’s uitgewerkt? De tweede wereldoorlog, met name de jodenvervolging wordt in dit boek uitgewerkt. -hoe wordt het uitgewerkt? Dit onderwerp wordt uitgewerkt door een periode van het leven van de hoofdpersoon in het boek te laten spelen in een concentratiekamp. Beoordeling -welke gebeurtenissen spraken je aan? Ik vond een moment mooi omdat het me verbaasde, namelijk het moment dat Jakob op de klok ziet dat het nog geen 8 uur is, terwijl hij door een Duitser naar het bureau gestuurd was omdat hij volgens deze na 8 uur ’s avonds de straat niet meer op mocht. Zonder dat ik het had gedacht ontstond er hierdoor bij mij iets als woede, omdat ik wist dat dit ook vele malen echt moet zijn voorgekomen in de oorlog. -wat vond je van de opbouw? De opbouw aan het begin van het boek snapte ik eerst niet helemaal. Dan wordt de relatie van Jakob met bomen uitgelegd. Pas later begon het me te dagen. De rode draad in het boek valt opzich redelijk goed te volgen, al maken de vele flashbacks het wel moeilijker. -Hoe was het taalgebruik? Soms werden er naar mijn mening nogal moeilijke Duitse woorden of ingewikkelde zinsbouw gebruikt. Ik heb met opzet geen woordenboek gebruikt, omdat ik wel eens wilde weten hoe ik een Duits boek zou kunnen lezen zonder woordenboek bij de hand. Dit had tot gevolg dat ik sommige scènes niet goed snapte, maar het viel me toch mee.