Der Schimmelreiter door Theodor Storm

Complete titelbeschrijving

Titel: Der Schimmelreiter
Ondertitel: n.v.t.
Auteur: Theodor Storm
Uitgeverij: J.B. Wolters N.V.
Plaats: Groningen, Djakarta
Jaar: 1957
Aantal blz.: 173

Waar speelt het verhaal zich af: aan de kust van Nord-Friesland, Deutschland
Wanneer speelt het verhaal zich af: omstreeks 1817. Pagina 13: “Anno 17”.

Samenvatting van de inhoud van het boek

Een reiziger wordt aan de kust van Nord-Friesland overvallen door zwaar weer; het waait en regent erg hard. Tot zijn grote verbazing ziet hij twee keer een schimmel met zijn berijder langs zich heen rijden, zonder dat hij ook maar iets hoort; geen geluid van hoeven. Dat ziet hij hoe deze persoon met zijn paard van de dijk valt.
Als de reiziger bij een dorp aankomt, vindt hij een herberg waar hij kan schuilen voor het noodweer. In de herberg hoort hij een dijkgraaf met zijn mannen praten over het slechte weer. De reiziger vertelt hen wat hij heeft gezien en de dijkgraaf en zijn mannen weten direct dat hen een zware tijd te wachten staat. Als de reiziger zich begint af te vragen wie hij dan wel niet gezien heeft, vertelt de dorpsleraar hem het verhaal van ‘der Schimmelreiter’.

Hauke Haien was een heel slim kind. Hij had al zijn hele leven een grote belangstelling voor dijken. Later werd hij dan ook een knecht op het landgoed van de dijkgraaf.
Ole Petersen, de meesterknecht van de dijkgraaf, had het niet zo op Hauke. Hauke was namelijk in zijn vrije tijd alleen maar aan het leren. Na een tijdje ging hij zich zelfs bemoeien met allerlei werkzaamheden van de dijkgraaf die volgens hem nodig moesten worden veranderd.
Elke, de dochter van de dijkgraaf, en Hauke waren inmiddels verliefd op elkaar geworden. Niemand wist hier iets vanaf, omdat Elke bang was dat haar vader geen toestemming zou geven voor hun huwelijk.
Toen de vader van Hauke stierf, liet hij hem een klein stukje grond na. Haukes vader had dit stukje grond gekocht van zijn met moeite bijeen gespaarde geld.
Hauke had nu een klein stukje grond in zijn bezit, maar het was nog niet groot genoeg om de dijkgraaf op te kunnen volgen. Daarom deed Elke na de dood van haar vader een goed woordje voor Hauke bij de dijkgraaf die een stadje verderop woonde. Ze vertelde hem van hun huwelijksplannen, waardoor Hauke in het bezit zou komen van het land van haar vader. Door Elke mocht Hauke zich even later toch de nieuwe dijkgraaf noemen.
Ole Petersen, die allang niet meer bij de oude dijkgraaf werkte, zei tegen iedereen dat Hauke slechts met Elke getrouwd was om dijkgraaf te kunnen worden.
Hauke maakte zich dan ook niet populairder toen hij vertelde dat hij een nieuwe dijk ging bouwen om op deze manier nieuw land te krijgen. Intussen kwamen er steeds meer vreemde roddels over de nieuwe dijkgraaf Hauke. Zo zou bijvoorbeeld de schimmel waar hij altijd op reed, een geraamte die weer tot leven was gekomen zijn. Er stak vroeger namelijk af en toe een schimmel bij volle maan boven de golven uit, maar deze was al niet meer gezien sinds Hauke het paard had.
Hauke’s vrouw kreeg een dochtertje. Het meisje bleek geestelijk niet helemaal in orde te zijn. Hauke werd ziek, hij herstelde niet helemaal en had hiermee een groot deel van zijn wilskracht verloren.
Ole Petersen greep direct zijn kans en praatte met de dijkgraaf om niet alleen de zwakke plek in de nieuwe dijk aan te pakken, maar om alleen de oude dijk te versterken. In de oude dijk had men namelijk meer vertrouwen en bovendien kostte het minder geld.

Dit idee van Ole Petersen leidde tot de ondergang van de dijkgraaf. Tijdens een spookachtige nacht reed Hauke bij zware storm uit om de dijken te controleren. Tot zijn grote schrik zag hij toen dat de dijkbewakers van Petersen bezig waren om zijn nieuwe dijk door te graven zodat ze de oude dijk, waarin ze meer vertrouwen hadden, konden redden. Gelukkig weet Hauke ze nog net tegen te houden.
Plots ziet Hauke dat zijn vrouw en kind, die zich eerst gewoon in hun hooggelegen huis bevonden, in een rijtuig kwamen aanrijden. Ze gingen recht op het water af, worden meegesleurd in het woeste, donker water. Wanhopig en in paniek stort ook de dijkgraaf zich op zijn schimmel in de golven.
Na honderd jaar ligt de Hauke-Haien-dijk er nog steeds. Telkens wanneer het zwaar weer is, duiken de schimmel en zijn berijder op en weten de mensen dat ze moeten oppassen.

Analyse van het werk

Genre: Dramatische Roman
Titelverklaring: De Titel geeft heel duidelijk de kern van het verhaal weer. Het hele verhaal draait tenslotte om Haike en zijn schimmel. Der Schimmelreiter, letterlijk: ‘de berijder van de schimmel’ is dus Haike. Niet alleen Haike wordt bedoeld met Der Schimmelreiter, maar ook de geheimzinnige persoon met zijn schimmel die bij slecht weer boven de golven uitkomt, waardoor de mensen weten dat ze op moeten passen.
Thema : Ik vond het moeilijk om zelf het thema van dit boek te bepalen en heb daarom op www.scholieren.com gekeken. Daar stond: “de tragiek van iemand die buiten zijn tijd geboren is.” Ik weet niet of ik het hier zelf wel mee eens ben; ik vind het een beetje onduidelijk beschreven.
Motieven: Werklust (Haike werkt graag hard en heeft er alles voor over om dijkgraaf te kunnen worden) en de mens probeert de natuur onder controle te krijgen (door middel van het aanleggen van dijken).
Hoofdpersonage: Hauke Haien. Hij is degene die de belangrijkste rol speelt en de meeste ontwikkelingen doormaakt.
Ruimte : aan de kust van Nord-Friesland.
Centrale idee: met hard werken kan men alles bereiken. Hauke heeft tenslotten erg hard moeten werken om zich de nieuwe dijkgraaf te kunnen noemen.
Perspectief: Een verhaal van iemand die een vage schim van een persoon ziet op een paard in de zee en die in een herberg verzeild. De dorpsschoolmeester vertelt daar, in die herberg, het verhaal van Hauke Haien.
Moeilijke woorden: Ik heb niet vaak het woordenboek hoeven gebruiken voor moeilijke woorden, maar ik vind het dan ook het makkelijkst om gewoon door te lezen zonder moeilijk woordenboek. Vaak is het niet zo’n groot probleem als je een moeilijk woord niet gebruikt. Ik vind het belangrijker dat ik begrijp waar het verhaal in grote lijnen over gaat.

Persoonlijke leeservaring

In eerste instantie sprak het verhaal mij niet erg aan, maar toen ik doorlas werd het verhaal steeds spannender. Doordat het spannender werd begon het verhaal mij ook meer aan te spreken.
Het verhaal heeft geen bijzondere betekenis voor mij gehad. Ik vond het niet vervelend om te lezen, maar erg leuk was het ook niet. Dat komt misschien ook wel omdat Duits toch ‘anders’ leest dan Nederlanders.
Ik kon mezelf niet echt in de personen verplaatsen, maar dat komt waarschijnlijk doordat het verhaal een beetje sprookjesachtig op mij over komt.
Kortom, het verhaal sprak mij niet direct aan, maar ik vond het uiteindelijk ook niet vervelend om te lezen en er zat af en toe wel een beetje spanning in het verhaal.